4 thg 12, 2010

Thư ngỏ của Nguyễn Duy Liễm

Thư ngỏ gửi nhà thơ Hữu Thỉnh Chủ tịch Hội nhà văn Việt Nam

Cẩm Phả 29/8/ 2008

Anh Hữu Thỉnh kính mến !
Xin cảm ơn sự quan tâm cả tình cảm lẫn sự đánh giá của anh về bài bút kí: "Những người đồng đội" mà anh đã dành cho Liêm.
Thưa anh! Sau khi lĩnh giải ở tạp chí nhà văn về tôi lại được một niềm vui nho nhỏ nữa: Bà Nguyễn Huyến thông báo bài bút ký gửi dự thi trên tuần báo văn nghệ: "Tìm vàng trên đảo" của tôi được vào chung khảo. Vẫn biết rằng" Gió lành gió dữ" của Minh Chuyên ; "Đồng Bưng sáu xã" của Võ Đắc Doanh và vân vân...với những tên tuổi sừng sững của các nhà văn ấy, mình là người mới viết cũng không dám hi vọng nhiều. Nhưng dù sao cũng là nguồn khích lệ quá lớn đối với một người mới cầm bút như tôi và rất biết ơn cuộc thi đã công tảm.
Xin anh dành cho một chút thời gian để quan tâm đến những băn khoăn và quan điểm riêng của tôi và cũng là một số đông nguyện vọng của độc giả muốn phản ánh đến anh. Gần đây nhất, tin tác phẩm: "Thời của Thánh Thần" của nhà văn Hoàng Minh Tường vừa in ra chưa kịp tới tay bạn đọc đã bị thu hồi làm cho làng văn ngo ngác(?) Tôi vừa có dịp vào thành phố Hồ Chí Minh ra. Tôi đã bỏ công lần vào các nhà sách lớn: Hà Nội, Nguyễn Huệ... Ngay tại trung tâm quận 1 TP HCM hỏi và được biết: "Dưới chín tầng trời" của Dương Hướng đã "cháy sách" mà không có lượng bổ xung thêm. Không rõ lý do gì mà không được, tái bản để đáp ứng nhu cầu của bạn đọc ?
Thưa anh ! Có thể sự đánh giá của tôi về Dương Hướng là thiên lệch. Song xin phép anh cứ được bày tỏ.
Dương Hướng là con người dũng cảm. Dám hi sinh vì văn học. Khi viết "bến không chồng" anh đã nói. Tôi xin một mất một còn để sẵn sàng chấp nhận và chịu trách nhiệm về những gì mình viết mượn mồm con mẹ Hơn vợ địa chủ để nói mà chính là chỉ ra một sai lầm, một sự mông muội của "lịch sử": "Con cắn rơm, cắn cỏ lậy ông bà nông dân - con xin hứa sẽ giáo dục thằng Tốn để nó trở thành kẻ nghèo khổ...."
Với "chín tầng trời" anh đã mượn mồm của người cha mà vỗ thẳng vào mặt Trần Tăng một kẻ tha hoá mà đang lồng lộng chức quyền "về hưu đã lên đến chức thái Thượng Hoàng (!).
"Anh tưởng người ta sợ anh đấy à ? Người ta đang khinh anh đấy! Anh còn làm ở xã thì cả xã này khổ. Anh còn làm ở huyện thì cả huyện này khổ... Và giờ anh giữ đến cương vị... thì (...).
Đọc đoạn văn này bạn đọc ở đây có người reo lên: "cảm ơn Dương Hướng...Dương Hướng đáng được phong nhà văn... Anh Hùng.
và vì thế mà có ai đó bị sờ đến tận gáy vẫn cam ngậm bồ hòn để.....lặng thinh.
Thưa anh ! Liễm xin thiển nghĩ thế này: Nếu không  đánh giá đúng mức về Dương hướng là ta thờ ơ, bàng quang trước một hiện thực, một đóng góp rờ rỡ của văn học trước lịch sử. Những vấn đề cốt lõi của tác phẩm mà Dương Hướng mở ra là nhân vật Tuyết - một bất ngờ lớn cho người đọc đấy !
Tuyết cũng một thời mông muội. Ham muốn tiến thân đã bán rẻ thân xác mình để được cất nhắc. Tuyết từng là cái bóng của Trần Tăng - Là kẻ theo đóm ăn tàn. Vậy đó mà biết lột xác quay ngoắt ra một hướng bất chấp sự ràng buộc của "quá khứ" để làm nên một sự bất ngờ. Cái thành công từ sự tư duy của nhà văn đã đóng góp không nhỏ cho..........."thực tại.
Còn một điểm mà tôi cũng xin bày tỏ với anh về nhận thức của mình qua "Dưới chín tầng trời".
Đỗ Hiền và Hoàng Kỳ Trung hai "Thái Cực" khó bề hoà hợp. Mỗi người theo một lí tưởng. Đỗ Hiền phải quay về quê hương vì: mẹ già, vì mồ mả cha ông, vì........cội nguồn. (Chúng tôi cũng làm một cuộc thống  nhất đất nước. Nhưng bên B đã làm được xin bái phục.....và giờ ai quay lưng lại với dân tộc mới là phản quốc - NCK).
Đỗ Hiền mang đola, mang vật chất về xoa dịu đi những mất mát, những thiếu thốn mà "lịch sử" gây ra là thiên ý! Song cái mà Dương Hướng ngầm vạch ra rằng: không khéo chúng ta sẽ bị ngợp chìm trong mớ vật chất hỗn tạp ấy mà để  mai một chính mình. Sự răn đe nhắc nhở ấy không thừa! Một chính kiến sắc sảo của nhà văn.
Mười lăm năm lao tâm khổ tứ Dương Hướng mới dám cho ra một tập sách đủ thấy anh đĩnh đạc và quá thận trọng. Song tôi vẫn tiếc rằng anh vẫn lược thuật, gói gọn. Chưa thoả mãn nhu cầu bạn đọc. Quyển sách gói bao nhiêu là sự kiện lịch sử của dân tộc suốt 50 năm quá chật chội! Vì vậy nhiều vấn đề chưa đề cập tới hoặc đề cập mà còn sơ sài quá!.
Thưa anh ! Qua thu thập của tôi từ bạn đọc mọi miền thì tác động tích cực của "Dưới chín tầng trời" trước dư luận là không nhỏ.
Nay mạo muội  viết lá thư này xin gửi tới anh để bày tỏ lòng mình và cũng mong HNVVN có những thông báo đánh giá đúng mức để chúng tôi những người đang cầm bút được biết để viết cho đúng hướng.
Kính chúc anh sức khoẻ
Nguyễn Duy Liêm

Không có nhận xét nào: