DƯƠNG HƯỚNG: Dấu chân của biển

Vũ Thị Hanh đứng thứ nhất bên phải cùng các tác giả trẻ đi thực tế biên giới Việt Trung

Bi kịch lớn nhất của con người cứ khát khao kiếm tìm mãi nơi biển đời mênh mông thăm thẳm những thứ mà mình không có. Khi cuối đời tỉnh ngộ, người bố mới nhận ra những tham vọng của mình đã làm khổ vợ khổ con. Hạnh phúc ở ngay trong lòng tay, có ngay nơi bến bờ tươi xanh mà ta không nhận ra…

Trân trọng giới thiệu với bạn đọc truyện vừa, một sang tác mới nhất của tác giả trẻ Vũ Thị Hạnh, người được đề cử đi dự hội nghị viết văn trẻ toàn quốc năm 2011 vào tháng 8 tới (Dương Hướng giới thiệu)

… Tay chân Hậu bị cánh tay hắn như hai gọng thép khóa lại. Mắt hắn sáng lên, hắn ngỡ ngàng trước vẻ đẹp thần khiết của cơ thể mới lớn và háo hức nhìn chằm chằm vào cặp nhũ hoa chưa căng tròn của Hậu.

Răng hắn ghì mạnh trên vai Hậu đau nhói. Cảm giác như đã in khắp da thịt Hậu. Hắn trở nên hung hãn, bất thường giống con thú bắt được mồi và hưởng thụ bằng cách riêng của chính hắn. Nước mắt Hậu trào ra, len lỏi chảy ướt mang tai. Trong cơn hưng phấn tột đỉnh, hắn bất chấp nước mắt, sự quẫy đạp quyết liệt của Hậu. Hậu chưa từng biết đến mùi vị xác thịt. Cũng chưa ai kịp giải thích về nó như thế nào cho Hậu nghe thì lúc này Hậu được trải nghiệm. Hậu thấy vườn cây hoa cỏ khi nãy bây giờ biến thành một rừng gai sắc, dài nhọn xuyên thủng. Hậu bậm môi bật máu. Một nỗi đau mênh mang ăn mòn từng tế bào. Hậu buột miệng thất thanh “mẹ ơi! Cứu con với!”.

- Đúng rồi đấy! Mày cứ kêu to lên. Kêu to cho mẹ mày nghe thấy!

Và ngay tức khắc Hậu hiểu lời cầu cứu thật vô vọng.

Hậu đang chết dần trong lim dim, tê dại. Cái “tôi” lớn mạnh kiểu như con chim non tập chuyền đã nghĩ là bay được ngay nhưng sự thật thì Hậu đang dúi dụi với những vết thương khi vừa chạm mặt đất. Hậu là kẻ bại trận thê thảm, sấp ngửa với đủ kiểu hành hạ cay đắng. Vẻ mặt hắn thỏa mãn đầy hoan hỉ. Hắn nằm vật ra thở dốc và mau chóng lau mồ hôi đứng lên:

- Dậy đi! Nằm đó ngâm tôm hả?

Hậu cựa người xách quần lên, những chiếc kẹo nhiều màu nằm văng ra lề cỏ. Hắn cài lại cúc áo và nhìn thấy những đồng tiền lẻ trong túi Hậu nên cúi xuống móc lấy:

- Ranh con! Dám ăn trộm tiền của tao.

- Không! Tiền của tôi chứ?...

Truyện của Vũ Thị Hạnh

Nơi Hậu đang đứng là một quả đồi cụt, lẻ loi cây bàng trơ trụi lá. Bọn trẻ yêu bóng đá đã cố trồng nó để lấy bóng râm. Gôn ở đầu sân và cuối sân. Trên nền đất đỏ vết chân, giầy lẫn lộn. Có lẽ trận đấu từ chiều qua. Cái nắng nóng mùa hè không ngăn cản nổi tinh thần hào hứng và niềm đam mê quả bóng tròn. Trước kia, đây là doanh trại huấn luyện bộ đội. Khi Hậu còn nhỏ thường chạy theo chiếc xe ô tô chở đầy lính. Một dãy nhà học chính trị, khu nghỉ ngơi, nhà bếp. Năm giờ sáng, tiếng kẻng vang vọng xuống tận cánh cửa nhà dân dưới thung lũng. Tiếp đó là tiếng hô tập thể dục của từng đại đội, đều nhịp, đanh gọn và dứt khoát. Có buổi tập bắn đạn thật, súng nổ đì đoàng bên sườn đồi.

Rồi không hiểu sao doanh trại bỏ hoang. Người dân quanh vùng lên đập phá, tháo dỡ tất cả về làm tài sản riêng. Những mảnh vữa vụn, nền nhà cũ ngổn ngang đã hóa màu cỏ dại. Đám lau như mến đất um tùm, trổ bông trắng cao quá đầu, lấp đường hào Hậu và lũ trẻ xóm Giếng từng chơi trò đánh trận giả. Cây cơm nguội, lá mũm, cuồng cuồng, cây vú bò hễ bẻ trái là tiết ra một loại nhựa đặc sịt như sữa. Tan trường, cặp xệ vai, mắt thao láo vào hai vệ đường tìm quả ăn. Mùa sim, lũ bạn Hậu môi đứa nào cũng tím từ đầu lưỡi đến dạ dày. Bữa nghỉ học lên đồi chặt củi, Hậu tìm vùng cỏ gianh, dạt chúng xuống rồi nằm dài trên đó ngắm trời đất thênh thang, mây luợn lờ trôi thấy khoan khoái. (Cũng may, bữa đó không gặp con hổ mang trâu hay rắn sầu ve chứ gặp thì đã đi đời nhà ma lâu rồi). Hậu lạc vào cánh rừng ngập màu xanh hoa lá. Rất nhiều bướm, sóc, chim, thỏ…nhảy nhót nô đùa. Hậu mặc chiếc váy trắng tinh diêm dúa và gặp chàng hoàng tử tuấn tú cưỡi con bạch mã. Chàng mời Hậu lên yên ngựa và phóng vút vào tòa lâu đài tráng lệ… Khi choàng tỉnh nhìn trời đỏ quệch, xám ngoét cuối trời, Hậu tất tả ôm bó củi về nhà, mặt vương nụ cười quyến luyến. Hóa ra chỉ là một giấc mơ.

Đồi đối diện với đồi Cụt là đồi Cao hay còn gọi là đồi không chồng (vì rất nhiều người từ nơi khác đến làm công nhân nhưng quá lứa nhỡ thì, người ở vậy, người đi xin đứa con nuôi cậy nhờ lúc tuổi già, số ít chấp nhận làm lẽ hoặc bằng lòng với hạnh phúc rổ rá cạp lại). Phía bắc là khu lán thuyền, nhà máy gạch, nhà máy đóng tàu. Phía tây, một quả đồi đã được rời đi, thay vào đó là công trường đang thi công. Chiếc máy xúc gầm gào rúc vào lòng đất nâng lên từng thùng đất sét đổ vào dãy xe gấu cần mẫn xếp hàng nằm chờ. Một chiếc khác giơ bàn tay khều khào xúc ngọt lịm thùng cát trắng đổ xuống xe. Con đường tiểu ngạch bụi hồng hộc chạy theo bánh xe dẫn về kho ủ của công ty gốm sản xuất vật liệu xây dựng. Hậu nhớ khi theo mẹ đi làm, đôi chân nhỏ bé đã tranh thủ khám phá hết ví trí đặt hai phân xưởng nung và phân xưởng tạo hình. Khu chế xuất nằm giáp phía biển. Những ngôi nhà hong thấp lè tè quanh năm ẩm mốc, hắc xịt mùi dầu đặc trưng. Bãi gạch nung hình bàn cờ, khắp lượt chi chít màu đỏ hồng của những loại trang trí xếp cạnh nhau. Ấn tượng nhất là cái ống khói cao trọc trời nhả đám khói đen sậm bay tan loãng vào không gian. Hễ nhìn thấy là Hậu lại thắc mắc không hiểu họ xây dựng kiểu gì mà chồng dựng một khối gạch lừng lững giữa trời vậy?. Sau hỏi người già họ nói rằng toàn bộ công trình này là của người Pháp ngày xưa chiếm giữ đã phát hiện ra những vỉa đất sét đỏ, nung lên có độ bền màu và chất lượng rắn chắc tuyệt đối. Khi người Pháp về nước thì địa phương tiếp quản và phát triển cho đến bây giờ, qua nhiều thế hệ nối tiếp nhau.

Hậu nhìn vệt rãnh nước ngoằn ngoèo bò sâu xuống thung lũng. Dưới chân đồi cụt những mái ngói đỏ lô nhô cao thấp ẩn sau rặng bạch đàn đương kỳ phát triển. Cái xóm ngày xưa hẻo lánh, thưa thớt hơn chục hộ gia đình sinh sống bây giờ đã khoác lên mình tấm áo choàng mới, đông đúc với đủ dạng màu sắc và kiểu cách. Hậu nghển cổ cố tìm nóc của ngôi nhà mình nhưng không thể. Màu xanh của cây lá đã che khuất. Bỗng gió từ đâu đến vân vũ khắp ngả đồi, Hậu chợt nhận ra ẩn dưới cụm cây rậm rì những bông hoa sim tím biếc đang khoe mình đẹp rực rỡ. Hậu đứng sững người. Mấy chục năm rồi, đất đai khô cằn nhưng những cánh hoa đến mùa vẫn nở lộng lẫy. Điều mà đến bây giờ Hậu mới nhận ra sau bao nhiêu năm gắn bó.

Vạn vật dường như trôi rất chậm. Hậu nghe trong gió lẫn cả tiếng bước chân, tiếng cười, tiếng bàn tay vội vã khua liềm xén rau vừng, tiếng bẻ củi khô tanh tách.

Bé Minh cầm tay mẹ giật khẽ:

- Đây là đâu vậy mẹ?

- Đây là quê mình con trai ạ.

- Thế mình có hai quê hở mẹ?

- Đúng rồi. Đây là quê ngoại của con. Ở phía xa kia là biển đấy. Con có thích không?

- Dạ, có. Nhưng con chưa nhìn rõ.

Hậu nhấc bổng thằng bé kiệu lên vai.

- Con đã thấy chưa?

- Con thấy rồi. Nhưng mà sao biển ít nước thế mẹ?

- Ừ. Biển ít nước vì hôm nay nước kém.

Hậu lại nhớ con nước sổ, nước ròng, nhớ bàn tay, bàn chân xưa nghẽn dưới bùn cát nhấc lên những con sò béo mũm, nhớ mùi biển mặn nồng xực lên mũi mỗi bận nước lên, nhớ làn gió của biển lúc lồng lộng như mãnh thú, khi dịu dàng hiền lành như chú mèo con, nhớ giọt mưa trên biển, giọt thẳng, giọt xiên quất vào mặt rát rạt. Cuộc đời ngỡ như một cái chớp mắt, khi nhọc nhằn, đau khổ đi qua vết thương lành lại nhưng ký ức thì luôn ăm ắp đầy, chưa một khoảnh khắc, giây phút nào nguôi ngoai.

Mất điện. Trong nhà leo lét ngọn đèn dầu tù mù, mâm cơm dọn sẵn nhưng chưa ai dám đụng đũa. Ba đứa ngồi xếp bằng trong chiếu. Cái Đảm nhìn đĩa cá sốt cà ánh mỡ, thò đũa thì bị Hậu phát nhẹ vào tay:

- Chờ mẹ về đã!

Mắt cái Đang nôn nao, thấy Hậu gườm gườm nên khẽ nhíu mày gắng nhịn cơn đói. Bố ngồi chỗm chệ ở ghế, cái điếu bát trước bàn không kịp nguội, bố rít thuốc lào liên hồi và những tiếng ho khàn khàn bật ra, sau đó bố tợp một ngụm rượu suông nuốt khó nhọc. Nhiều khi Hậu nghĩ “lục phủ ngũ tạng” của bố bằng đồng, chứa toàn những thứ chỉ làm ruột khô quắt. Muỗi bay vòng quanh nhăm nhăm chiếc vòi chực chạm da thịt là cong mình rít máu. Thi thoảng cái Đảm vỗ đét và lầm bầm chửi.

Hậu đứng dậy ra hiên ngóng về phía cổng sốt ruột. Khoảng không gian trước cửa nhà tối thui như mực tàu, gió lồng lộn trên các ngọn cây, vít những tàu lá xuống mặt đất. Phía tây chớp nhì nhằng sáng lóe lên rồi vụt tắt. Hồi chiều, khi hoàng hôn buông dần thì bầu trời bao trùm lấy vạn vật màu máu loãng kéo theo mây đen giăng kín báo hiệu trận giông tố tơi bời và gợi một cảm giác bất an. Tiếng sấm bắt đầu vang dậy, sét tựa cây thép nung đỏ xé dọc màn đêm. Ánh sáng nhoáng nhoàng hắt vào nhà, len qua cửa sổ soi rõ ba thân thể u buồn, mệt mỏi. Cái Đang ôm chầm lấy Đảm miệng ú ớ muốn thét lên bởi sợ. Mưa lộp độp mau hạt kéo theo gió giật mạnh nghiêng ngả vạn vật. Mấy con đom đóm bay như đảo điên. Đất trời đang rung chuyển như giận dữ, trút cơn thịnh nộ xuống trần gian. Mẹ vẫn chưa về.

Có bóng người chạy thình thịch từ cổng lại. Nhận ra mẹ, Hậu reo mừng:

- A! Mẹ về.

Mẹ bỏ cuốc chạy thốc lên hiên thở hổn hển tránh mưa táp dữ dằn vào mặt, tay nắm chắc chiếc lá khoai mùng. Vẻ mặt tái nhợt hốt hoảng, đẫm đìa nước. Quần xắn ngang đầu gối, mẹ hơi khom lưng mặt nhăn nhó. Dưới ánh đèn đỏ hắt lại, Hậu bối rối khi bắp chân mẹ lấn cấn máu chảy. Hậu hỏi:

- Mẹ đau ở đâu à?

Mẹ xua tay lắc đầu cố ngẩng lên nhìn vào mâm cơm đọc thấy sự hờn trách nơi lũ trẻ.

- Mấy đứa ăn đi chờ gì mẹ. – Bố mấy đứa khêu bấc cho to ngọn đèn rồi xuống bếp tôi bảo.

Giọng cái Đảm dài ra:

- Mẹ! Con đói lắm! Không nhịn nổi nữa!

- Vậy thì mau ăn đi. Cẩn thận không hóc xương đấy!

Vừa nói mẹ vừa đi nhanh vào nơi bố ngồi, vỗ mạnh lên vai nghe chừng cấp bách:

- Ông xuống bếp ngay đi.

Máu theo bước chân chảy dài xuống gót. Hai đứa trẻ cắm cúi ăn không hề quan tâm đến chuyện lạ này. Sấm chớp làm chúng co rúm, sợ sệt nhưng cũng bị bỏ qua vì cơn đói thắt cái dạ dày quá lâu. Hậu khêu đèn mang xuống bếp rồi đứng nép vào cánh cửa nhòm qua khe vách. Bắt đầu từ mẹ:

- Nó ra rồi!

- Sao lại sảy à? Đi đứng kiểu gì không biết. Thế “ hạt lạc” hay “lá mít”? – Bố nói một tràng dài trong trách móc nhưng đi kèm là sự nôn nóng không có chủ ngữ.

- “Lá mít” bố nó ạ!

Mẹ mở chiếc lá khoai mà nãy giờ túm chặt trong tay. Hậu mở to mắt kinh ngạc, tưởng suýt ngất tại chỗ không tin vào mắt mình. Một hình hài to bằng bắp tay mẹ, người đỏ hỏn loang máu. Cái dây rốn dài chấm mép lá khoai, nó nằm cò khoăm và Hậu chắc chắn hình hài bé nhỏ kia không còn thở nữa. Kết quả của mấy tháng trước đây, Hậu thấy mẹ chán ăn, ngửi hơi cơm là nôn và hay mò mẫm giái mít non. Hậu thử thấy chát đút cổ mà mẹ vẫn ăn ngon lành. Bố thở dài nhão nhợt buông giọng chán chường:

- Mang cuốn chiếu chôn đi.

- Lần này là lần thứ hai rồi tôi không chửa nữa đâu.

- Cái đó tính sau.

- Như vậy không thể được. Ông không nghĩ cho tôi thì cũng nên nghĩ cho những đứa thiệt thòi này chứ? Chúng là con người, bằng xương bằng thịt và có cả khối não biết nghĩ.

- Im ngay. Đàn bà biết cái gì mà lắm chuyện. Đừng có ôm mớ lý luận dở hơi ra đây. Tôi không ngu đần để cô phải gõ đầu dạy dỗ. Việc của tôi, tự tôi sẽ giải quyết. Nhanh chóng cuốn chiếu mang chôn đi không mấy đứa nó thấy lại khó trả lời.

- Ông quá đáng quá rồi. Có phải tôi nặn được ra. Cái này do phúc phận nhà chồng…

- Này???

Bố giơ ngón tay trỏ chỉ thẳng vào mặt mẹ chừng đe dọa. Mẹ hình như cũng cảm thấy mình hơi quá lời nên nghiêng người co rụt lại.

- Ý cô muốn nói nhà tôi vô phúc, bạc phúc? Đừng có láo! Tốt nhất là im lặng và biết điều một chút. Cô là vợ tôi chứ không phải là mẹ tôi. Hiểu chưa?

Vẻ mặt bố mang hình thất vọng, bố giận dữ đội trời mưa bỏ lên nhà mặc mẹ nhìn theo với ánh mắt căm căm oán giận. Cứ như thể bao nhiêu chuyện xảy ra trong nhà đều là do mẹ chứ bố không liên quan và không cần có trách nhiệm gì. Đàn bà nên biết phận của mình, không được phép cãi chồng, từ chuyện sinh đẻ, nuôi dạy con cái, kiếm tiền, đối nội đối ngoại. Mẹ đứng ngây thẫn thờ. Sau những uất ức, tủi hờn, nước mắt mẹ như mạch nguồn ẩn sâu trong cơ thể mới chảy ra, giọt sau nhanh hơn giọt trước. Mẹ ngồi thụp xuống nâng niu chiếc lá khoai có núm ruột xấu số rưng rưng. Giọng mẹ nghẹn ngào thú tội:

- Mẹ xin lỗi con. Xin lỗi các con. Từ giờ trở đi mẹ sẽ không làm cái việc thất đức này nữa. Tại mẹ mà con thiệt phận. Sau này có lộn kiếp thì hãy vào nhà nào người ta quý trọng, yêu thương con người. Mẹ có muốn dành cho con những gì tốt đẹp nhất cũng không thể con ạ…

Mẹ ôm đứa bé vào lòng nhắm chặt mắt, nuốt đau buốt vào trong. Mẹ buột miệng than lên thì tiếng mưa dữ dội át đi.

“Phận này cay đắng con ơi

Hoa chưa kịp hé mưa rơi dập vùi…”

Đứng ngoài nhìn vào trong, ngọn đèn chấp chới giữa bóng tối vây chặt lấy khoang bếp đen sì, đặc muỗi. Hậu tưởng tượng ra nếu số phận cho nó làm người, đủ ngày đủ tháng đứa bé chào đời và lăn lóc lớn lên thì chắc chắn rằng nó sẽ là đứa trẻ xinh đẹp. Có thể đôi mắt rất trong và u buồn. Bởi đời sống không bằng chúng bằng bạn nhưng nó sẽ tủi hổ vì không được chính người bố sinh ra chăm bẵm yêu thương hoặc gượng tay bế khi bỗng nhiên nhà có khách mà đứa trẻ nũng nịu đòi ôm bố.

Tiếng mẹ khàn đi như không đẩy nổi ngậm ngùi trong lòng. Mẹ lại thì thầm khóc, nước thánh thót giỏ xuống đứa bé. Hai bờ vai gầy thu lu rung từng chặp. Hậu đứng ngoài, lòng rối bời tái tê. Lần đầu tiên trong đời Hậu thấy mẹ khóc. Nước mắt giống một thứ vũ khí lợi hại kinh khủng đánh vào lòng trắc ẩn khiến mọi thứ nhũn nhão ngay tức khắc. Hơn nữa lại rơi trên khuôn mặt khô gầy đường nét, sạm hai gò má, đôi mắt đờ đẫn ướt đầm của mẹ. Đó là cảm xúc duy nhất Hậu cảm nhận ở mẹ, tố chất của một người đàn bà. Mẹ vốn là người mạnh mẽ, khô khan và nghiêm khắc, không bao giờ thể hiện tình cảm ra ngoài mặt. Một lần, có đám tang gần nhà. Người chết còn rất trẻ và bị tai nạn lìa tay phải. Hàng xóm ai mắt cũng hoen đỏ vì thương đứa trẻ vừa cai sữa mẹ đã phải cai luôn vòng tay bế bồng. Riêng mẹ thì xắn tay áo đun nước, chạy ngang chạy ngửa thay quần áo cho người phụ nữ xấu số. Mẹ tin ở số phận. Quy luật tự nhiên đã sắp đặt thế nào thì dù tốt, dù xấu, dù cười, dù đau thì cũng ráng mà gánh đỡ. Ấy là điều thứ nhất. Nguyên tắc sống cứng nhắc, bất di bất dịch, khuất phục người khác bằng lý thuyết của mình đó là điều thứ hai. Điều này ảnh hưởng rất nhiều đến việc Hậu thường xuyên bị đánh vì đưa ra những lý lẽ mà mẹ cho là ngang ngược. Hậu không được phép đòi hỏi sự công bằng. Ví như mẹ lỡ tay đánh vỡ chiếc bát thì không sao nhưng Hậu làm vỡ thì bất kể lý do nào Hậu cũng được một cái bạt tai. Lần khác, vì dở buổi chợ sáng mà Hậu đến lớp muộn, vội mua chiếc bánh mì bằng tiền rau của mẹ, mẹ trừng phạt bằng trận đòn tơi tả vì tội tự ý. Những lời nói ngọt ngào, thủ thỉ dường như ở xa lắm, chưa khi nào đậu trên môi mẹ và thay vào đó là ngôn từ cắm cẳn, bực dọc. Mẹ hay lấy thuở thiếu thời, gian khổ, sống trong hầm, đội mũ rơm, ăn cơm nắm, đi bộ nhiều cây số đi học và chở những bè cói tươi dọc sông về dệt chiếu, làm bài học cho chị em Hậu vươn lên. Tấm gương được tôi luyện trong bom rơi đạn lạc, so với thời bấy giờ cái khổ gánh vác một phần trách nhiệm trong nhà đã nhằm nhò gì? Vì vậy, “bài ca đi cùng năm tháng” lại cất lên những lúc Hậu trái ý. Mẹ tỏ rõ uy quyền của người mẹ vung roi mỗi khi cần thiết để dạy con, bất cần nó nghĩ thế nào? Mẹ thực hiện đúng phương trâm “thương cho roi cho vọt”. Mẹ cũng quên mất thời chiến tranh qua lâu rồi, hòa bình lâu rồi, không thể lấy lịch sử đào tạo một phiên bản giống mình năm xưa. Những giao tiếp giữa mẹ và Hậu thường hời hợt hoặc không đi đến tận cùng của sự sẻ chia. Khoảng cách lớn dần từng ngày, lôi mẹ và Hậu về hai phía.

Hậu như người đang đứng ở bờ sông bên này nhìn thấy mẹ phía bờ sông bên kia nhưng không tài nào sang được đó. Ở giữa là nước mênh mông ngăn cách, xói vào ruột Hậu cảm giác đau đáu, hụt hẫng. Chân Hậu tê cứng, lưỡi cũng tê, mưa đã hắt ướt hết bộ quần áo dính kẹp vào người. Hay tại Hậu chưa đủ lớn, chưa đủ khôn ngoan nói với mẹ những lời lẽ ý nghĩa mà chân thực? Hậu cúi mặt lặng thầm nhìn mẹ lạc lõng giữa vô vàn những tổn thương.

Một lúc sau, mẹ đứng dậy xé manh chiếu rách đặt đứa bé vào trong, nấn ná ngắm con rồi cuộn lại. Bọc nó qua lần áo mưa, mẹ để nó trong cái thúng cạnh ngọn đèn như sưởi ấm hơi lạnh đã ngấm vào nó từ lâu. Mẹ chu đáo đến phút cuối đưa tiễn người về nơi cửu tuyền. Chiếc ô được ghì sát vai, mẹ cắp thúng ra ngoài sân nhặt theo cái cuốc. Cuộc dịch chuyển nhanh chóng hơn bao giờ hết. Hậu nghĩ rằng mẹ quá kín đáo và cẩn thận chọn lúc mưa to để không đứa nào trong lũ con nhận ra sự việc nghiêm trọng này.

Khi đã đi quá xa căn nhà, đến góc đồi vắng, mẹ ngả chiếc ô che lấy ngọn đèn. Thứ ánh sáng duy nhất cứ bừng lên tươi hồng, thoát xa vùng tối tăm u ám đang vây kín. Mấy ngọn bạch đàn dập dìu trút thêm nước xuống vồng lưng còng dầm mưa. Mẹ gạt đám giàng giàng sang cạnh, bổ lấy bổ để từng nhát cuốc như muốn nhấc mặt đất lên.

Đám đất rộng ra. Mẹ đặt nhúm ruột lọt thỏm vào ví trí của nó. Hậu thấy mẹ ngửa mặt nhìn lên trời giây lát như phân trần với trời đất, mưa gió nỗi đau đớn xót xa trong lòng. Cùng lúc ấy, tiếng sét kinh hoàng nổ vang rền loe lóe sáng. Bầu trời, cây cối chập chờn ẩn hiện như cõi âm thăm thẳm hiện lên. Hậu hốt hoảng ngồi sụp xuống sợ hãi, cái lạnh vừa thò vào gáy khiến lớp tóc ướt dựng đứng lên. Mẹ mạnh bạo đứng im như tạ tội với đứa con, tưởng chừng không sức mạnh nào hủy diệt được tình mẫu tử lúc âm dương xa cách. Hậu thán phục trước sự kiên cường đó. Cùng tiếng ấy, Hậu mơ hồ nghĩ rằng thần Đất đã mở cửa đón nhận linh hồn bé nhỏ, một linh hồn khó siêu thoát vì khắp thân thể tí ti của nó nhuốm đầy nước mắt và máu của mẹ nó.

Tận sâu đáy lòng Hậu nhen nhóm lên sự ức chế vô bờ. Hậu giận bố thay cả mẹ vì những đứa em không kịp chào đời của Hậu đã sớm rơi vào cảnh ly biệt. Sự hắt hủi, lạnh lùng thật tàn nhẫn!. Nó y hệt như người bị quẳng vào hố sâu đen ngòm không một tia hy vọng ngoi lên. Phía trước mặt, mẹ đang vắt kiệt sức lấp đi phần sự thật vẫn tồn tại vô hình. Nước mưa sẽ xóa nhòa tất cả, ngày mai chỗ đất đó sẽ bằng tịt rồi sau nữa cỏ dại lún phún mọc lên, chìm linh hồn bơ vơ không nhà cửa, không hương đăng ngọn khói vào dĩ vãng. Quá khứ sẽ trọn vẹn trong đầu Hậu, nỗi đau nằm lại nơi mẹ và cuộc kiếm tìm của bố xa mãi xa.

Nắng xế trưa xiên gắt ngọn bòng nơi trái hồi. Bức tường rêu mốc, dưới nắng seo seo lại rồi tróc lở từng mảng. Giàn mướp thưa thớt lá đổ xuống sân những chiếc lá màu nâu héo hon. Đàn chó nhũng nhẵng theo mẹ, vừa chạy vừa đớp lấy bầu vú thâm sì teo tóp. Con chó mẹ gầy giơ xương nằm ệch ra cho lũ con bú và bầy chó con không hài lòng về phần sữa ít ỏi, chúng há miệng mút chòm chọp mà vẫn kêu ấm ứ trong họng. Bỗng con chó mẹ chồm dậy quay lại cắn hờ vào con đầu đàn rồi bỏ chạy khỏi những chiếc răng mới nhú, nhai đi nhai lại khiến bầu vú tướm máu. Hậu đứng nhìn bầy chó con thương hại. Chúng mang vẻ thèm và tiếc nuối. Khi mẹ chúng lỉnh đi, ra một góc khuất liếm mạnh vào bộ lông mà khi nãy bị xới tung lên, thì bầy con quây nhau nằm ngủ. Thi thoảng lại rộn lên tiếng thút thít hờn trách. Đồng hồ điểm tích tắc mười tiếng. Hậu vơ vội vàng mớ củi chất vào bếp. Hậu cúi rạp mình thổi phì phò mà lửa ươn lì không dậy để khoang bếp lạnh tanh. Hậu ngó lên nhà, khi cái Đảm say sưa bên con búp bê tóc vàng. Nó thích thiết kế những bộ váy bằng vải vụn và người mẫu là con búp bê bị chó nhay thủng một má.

- Đảm! Ra vườn cắt rau cho chị. Muộn rồi! Bố về bây giờ đấy.

- Mặc kệ. – Ôi! Chị thương búp bê của chị! Để mai chị sẽ khâu váy mới nhé!

Cái Đảm dỗ dành con búp bê, bỏ ngoài tai lời Hậu.

Lát sau, khi nồi cơm bậm bạch sôi, Hậu thấy buồn buồn nơi mang tai. Quay lại là một nắm rau màu xanh:

- Ôi! Đang giỏi quá!

Đang giơ hai tay ra dấu, tay trái nắm, tay phải xoay chuyển cả bàn và cổ tay. Đôi mắt đen mở to ý muốn nói để em nhặt rau giúp chị.

Hậu quẹt mồ hôi kéo theo vết nhọ nồi đen lên má ửng hồng cười tít mắt:

- Đang giỏi lắm. Để chị đi giã cua. Chiều chị sẽ cho đi ném thính cất tép với chị.

Mẹ ngả chiếc nón lên hiên nhà, người sực nức mùi dầu, khắp người lấm lem đất sét đỏ. Thứ mùi mà mẹ đặt chân vào đến cửa là không giấu đi đâu được. Ngày nào cũng vậy, tay mẹ thô cục toàn mấu là mấu, trông chẳng khác gì tay đàn ông. Có lần Hậu theo mẹ đến xưởng làm của mẹ, thấy mẹ đứng trên bãi đất, hai tay giữ chiếc thuổng phi mạnh từng nhát rắn chắc xuống bể đất ngâm ủ. Bên dưới có người đón bóc, hòn đất dài như cái thùng gánh nước, mấy bác công nhân bê phăm phăm ném vào chiếc máy nhào giống con hổ đói, đất vào đến đâu nuốt ngọt thỉu đến đó. Da mẹ đen sạm, trong trí tưởng tượng của Hậu mẹ giống một thủ lĩnh da đen hơn là một người đàn bà bình thường.

- Mấy đứa này, cơm nước gì chưa?

- Sắp xong rồi mẹ ạ.

-“ Rầm!”

Chiếc xe đạp cà tàng đâm sầm vào bờ giậu râm bụt.

- Tiên sư bố chúng mày, lũ vịt giời! Bé thì ăn hại lớn thì bay đi!

Giọng bố oang oang, miệng sặc sụa mùa rượu, chiếc xe đâm mạnh quá khiến mẹ con Hậu lôi mãi bố mới ra khỏi nơi vừa đáp xuống.

- Giời ạ! Uống cho lắm vào. – Tiếng mẹ cằn nhằn.

- Bố! Bố làm sao vậy?

- Bỏ ra! Tôi tự đi được.

Bố gặt phắt những cánh tay đang bấu víu vào mình, liêu xiêu đi vào nhà. Khốn nỗi vấp vào cái ngạch cửa, ngã uỳnh một cái nữa. Lần này thì đổ như một cây chuối bị đốn gốc. Rồi bố nằm im tại trận. Những trận say thường xuyên xảy ra và mẹ con Hậu quen thuộc đến nỗi coi việc đó là chuyện bình thường hệt như người ta phải ăn cơm mỗi ngày, đánh răng mỗi sáng sau khi ngủ dậy. Miệng bố cắm cẳn một câu rất lạ, có lẽ vì lúc trước Hậu chưa kịp nghe rõ:

- Tiên sư bố lũ vịt giời….

Chị em Hậu tròn mắt nhìn nhau tự hỏi mình là cái giống gì?. Mẹ phân tán tư tưởng mấy đứa bằng giọng lệnh “dọn cơm” nhưng dù nói hay không thì việc trước tiên cần làm là khiêng cái khối thịt săn chắc kia vào giường. Mẹ nâng đầu, Hậu phần chân và hai đứa kia ì ạch phần thân. Bốn mẹ con co kéo, cuối cùng cơ thể đậm đặc mùi rượu của bố cũng được đánh giấc một cách an toàn. Mẹ lắc đầu than vãn:

- Giời ơi! Không biết đến chừng nào ông mới tu tỉnh cho mẹ con tôi nhờ.

Nhìn bố ngủ ngon lành, dáng nằm ngửa với cơn ngáy nghe giòn tan, bồng bềnh. Cái Đảm buông thõng một câu:

- Bố sướng mẹ nhỉ. Chẳng bị ai quản thúc, thích làm gì thì làm.

Cái giọng nói mỉa mai của Đảm bị mẹ mắng át đi. Chỉ nghe thôi đã thấy những thất vọng cồn lên. Cuộc sống đã diễn ra như thế lâu rồi.

- Vớ vẩn! Bố chúng mày đấy chứ không phải ông điên ngoài đường mà chúng mày khinh. Liệu hồn…

Mẹ nói như nhắc nhở chính bản thân mình và lũ con. Cái khái niệm “bố” thì chị em Hậu có ai quên đâu và người chồng trong mắt mẹ gọi là cho có chồng, đỡ tủi phận đàn bà chứ chung lưng đấu cật gì?. Bố đủng đỉnh súng bắn bên tai cũng mặc kệ. Bố ở đường nhiều hơn ở nhà và bố trốn không muốn về nhà thì đúng hơn. Bình minh bằng ấm trà nóng, ăn sáng xong, leo lên xe đạp phóng miết vừa khít bảy giờ. Trưa thường quá bữa mới về, bữa ăn bữa không. Tối sẫm, có khi chó không nhận ra mặt chủ, chỉ quen hơi mừng bố mới về. Có hôm nửa đêm, mẹ thốc chị em Hậu cầm đèn pin đi tìm bố. Lùng sục khắp nơi, dò hỏi cả bạn bè của bố nhưng đều nhận được câu trả lời “ anh, chú ấy về lâu rồi”. Mẹ xé màn đêm như xé vải. Ngõ ngách nào cũng chui. Cuối cùng thì thấy chồng nằm cò quăm ở cạnh rãnh nước. Lúc đó mẹ lại mắng át “ chao vía! Ông mà ngã xuống rãnh thì tôi thành cô quả”. Rồi mẹ con Hậu “rồng rắn” khiêng bố về. Khi tỉnh cũng như khi say, không hề quan tâm xem mẹ làm gì, bài vở học hành của chị em Hậu ra sao? Nhà còn gạo hay hết? Vậy thì làm gương cho các con noi theo thế nào? Dắt lối chỉ đường thế nào? Chân trời tối bưng trước mắt mà những bước chân vẫn phải dò dẫm từng bước khỏi ngã. Mà nếu ngã bật máu thì cũng tự đứng lên? Ai nâng dậy được chứ? Bài học đầu tiên trong đời mẹ đã dậy chị em Hậu là phải tự lập. Ngẫm giờ thấy đúng quá.

Cuối tháng bố chìa cho mẹ mấy đồng ốm nhăn. Mẹ đánh chẳng được, dằn dỗi không cầm thì bố sướng rên. Tiền đó uống rượu chừng được ít ngày, nhậu bẫm miệng, mặc mẹ quanh quẩn xoay vòng đồng lương ít ỏi, trang trải cuộc sống xơ tướp.

Chẳng theo dõi thì mẹ con Hậu cũng biết bố hay ngồi ở quán rượu nhà bà Hòa bán tạp phẩm. Bố hay nợ chịu ở đó và những con số luôn biến ảo tăng đột biến. Đôi khi bố nghi ngờ nhưng không nói mà khi về nhà cằn nhằn một mình. Một lần mang rau thơm cho quán bà, Hậu gặp bố va chạm với một người trong đám thợ. Vừa ngồi xuống ông ta lớn tiếng vỗ vai bố cười hềnh hệch “mời bác xuống mâm dưới, mâm này toàn súng, pháo. Đàn vịt giời nhà bác thì bắn làm sao”. Bố tím mặt, dằn quả đấm xuống bàn khiến mấy cái cốc không nảy lên “ Mày nói gì đấy”. Người đàn ông vờ xua tay lạy “ấy chết! bác đừng nóng! em đùa ấy mà”. Đám thợ xô vào kéo bố sang một bên. Bố giằng tay, gườm gườm cơn tức tối đầy ặc, gắt gỏng gọi chầu bia ra một cái bàn khác ngồi một mình uống cho say, cho quên trời quên đất, quên cả cái nhà mỗi khi mùa mưa về dây phơi chưng toàn thứ quần con lủng lẳng. Cơn ghét càng quái gở khi ra đập vào mắt, vào lại thấy lù lù án ngữ. Bố lấy tay gạt vào tận đầu dây trong cùng miệng cáu kỉnh “ chúng bay phơi gọn vào, không thì đừng mặc nữa, cởi truồng cho xong”.

Cái Đảm lấm lét nhìn bố lụng bụng trong miệng “bố cứ như người khùng, chẳng ra sao cả”. Hậu quát “ đừng có ăn nói nhố nhăng, lại ăn đòn bây giờ..”

Bố thường chửi bới và lèm bèm những chuyện không đầu không cuối. Đó là khi người ta thấy hoang hoải, chán chường. Uống say quá thì bố lăn ra ngủ, mơ giấc mơ đẹp cười sằng sặc. Nghe nụ cười đó Hậu tiên đoán rằng bố được thỏa nguyện ẵm bồng một thằng con trai và nô đùa với nó. Sau khi tỉnh giấc, mở mắt ra vẫn mấy đứa con gái áo quần xộc xệch bẩn lóc cha lóc chóc quanh quẩn đi lại. Bờ tường nứt, lở kéo theo màng nhện đánh đu góc này sang góc kia ngán ngẩm. Và Hậu ước gì dưới quần, “giữa ngã ba” là một giống khác chứ không phải là thứ mà Hậu đang sở hữu. Như vậy sẽ được bố yêu thương, nuông chiều hơn. Nhiều khi qua nhà hàng xóm thấy người ta bế đứa con gái dỗ dành bón cơm, vừa bế nhông nhông khắp ngõ nghĩ mà thèm? Tuổi thơ Hậu qua rồi không nhắc nữa nhưng từ khi cái Đảm, cái Đang chào đời, chẳng thấy bố xóc nách đứa nào. Nói ra sợ người ta cười. Ở đời có ai giống chị em Hậu thèm gì, chỉ thèm được bố bế mới khùng???

Mũi kéo đưa tách tách vào từng gốc rau húng, Hậu nhanh tay bỏ lá vàng úa xuống nền đất. Phần đất nhà Hậu trồng thứ cây khác những thửa ruộng lân cận. Mẹ sau buổi làm, hì hục chăm bẵm để sáng sớm Hậu xách ra chợ bán cho những con buôn. Mùa nào rau đấy, Hậu bận rộn việc nhà hơn việc học. Bố không đóng vai trò gì trong việc tăng gia ấy. Hậu mười ba, cái Đảm kém Hậu hai tuổi. Cái Đang sáu tuổi mũm mĩm, tóc dài, khuôn mặt tròn, hai má phính, mắt đen nhánh, y chang một con búp bê và chỉ hơn con búp bê là đi lại được còn chiếc miệng rất duyên chưa cất tiếng nói lần nào. Hay tại nó giận bố, khi nó ra đời, suốt tháng trời ông không thèm dòm mặt nó. Chỉ say sỉn. Ngập trong thứ rượu đục lờ và một tinh thần chán nản. Ba lần sinh nở nhưng sản phẩm mẹ tạo ra chỉ là thứ không có giá trị như bố nói.

Cánh đồng rộng ngập lúa trổ bông. Những bông trĩu nặng vàng óng ngả sang bờ ao, cọ xước hai ống đồng của Hậu. Không biết từ lúc nào, khi Hậu được sinh ra đã có cái ao này. Hậu vươn mình theo cây sào cất chiếc vó lên. Tép, thòng đong, sọi cờ nhẩy tanh tách. Mắt cái Đang sáng lên, nó cười thích chí. Hậu nhanh tay luồn cái cây xuống đáy vó, dồn hết những sinh vật vào một góc hất vèo vào rổ tre. Trong đám lá tre và môi trường cạn, lũ sinh vật loạn xạ không hề có cơ hội quay lại nước. Cái Đang ném tõm cục thính xuống vó, vành mê nón úp lấy cái dáng thấp lũn cũn, chậm chạp theo chị.

Vòng quanh ao một lượt, cái rổ đã nằng nặng. Hậu nhặt cá, tép để riêng rồi cầm liềm đứng dậy.

- Đang ngồi ở đây trông vó để chị đi cắt cây le về bó rau dền.

Cái Đang lắc đầu không chịu, chỉ trỏ rối tinh rối mù:

“Em đi với chị cơ. Vó vừa cất rồi, tý quay lại cũng được”.

- Ừ thì đi.

Chiều buông, những tia nắng trong ngày sót lại bay lang thang nhuốm vạt cỏ, mặt ao một màu vàng nhợt nhạt. Trên nền trời lại xuất hiện những đám mây đen mỏng, loãng, bay vùn vụt che mất nửa mặt trời. Hậu thuộc từng chỗ trên cánh đồng này. Dễ hình dung lắm, nó lọt thỏm giữa bốn bề là đồi cao với hàng tỉ loại cây dại leo từ chân cho đến đỉnh, mọc um tùm, quấn quýt lấy như anh em một nhà. Sau mỗi trận mưa to, bao nhiêu rác phân hủy đổ xuống làm phì nhiêu đất đai phía dưới. Cỏ gấu, cỏ gừng, giàng giàng lan dày dịt mặt đất. Phía xóm Giếng Đáy (nhưng người ta thường gọi khôi hài bằng hai từ “Đáy Giếng” cho dễ nhớ) vài ngôi nhà lèo tèo nhấp nhô nóc màu rêu mốc, khuất dưới rặng lau dại cao quá đầu, mùi rạ đốt thơm nồng cất những cuộn khói trắng bay phất phơ, phất phơ. Cái Đang bước nhát một sau Hậu. Bụi le cao rậm trước mặt hắt lại tiếng sột soạt khiến Hậu giật mình lùi lại. Một con trăn hay con rắn khổng lồ đang trong cơn trở dạ??? Hậu bất ngờ nảy ra ý nghĩ bất thường. Cái Đang lấy làm sợ hãi không dám bước lên. Chợt tiếng rên thật khẽ, có phần dè dặt thoát ra, trườn rất êm trong gió đang vờn những ngọn cây xao xác.

Hậu đưa tay lên miệng ra dấu cho cái Đang im lặng và lùi lại một quãng. Đang ngoan ngoãn vâng lời. Hậu khẽ khàng tiến về phía trước, cố ý vén cỏ giải mã sự tò mò. Và Hậu mở to mắt kinh ngạc khi vừa tiếp cận được vùng quan sát. Một cảnh tượng hết sức làm người ta bị phấn khích. Khuôn mặt Hậu bỗng nóng bừng. Bốn cái chân, hai trắng hai đen, nằm thuồn thuỗn, sấp ngửa lên nhau nhấp nhổm. Bên trái là một bao than và quân phục của người bảo vệ. Bên phải là chiếc nón, đồng phục công nhân nổi hàng chữ trắng mang thương hiệu của một xí nghiệp. Hậu không lạ gì màu quần áo ấy, cũng không lạ cái mác của xí nghiệp ấy vì ngày nào giặt đồ cho mẹ Hậu cũng nhìn thấy nó. Tim Hậu đập loạn xạ như có người bóc khỏi lồng ngực và quẳng ra ngoài. Hậu chưa từng chứng kiến cuộc chiến xác thịt nào và nhất điều đó lại xảy ra giữa ban ngày. Cơ thể Hậu như bị hút chặt vào đó mà không tài nào rời ra được. Nó vừa lạ vừa tỏa ra sự hấp dẫn đầy mê hoặc. Sự hoang vắng của cánh đồng, hàng rào cây che chắn cẩn thận đồng lõa với hai thân thể họ.

Cho đến khi cái Đang túm tay Hậu giật nhẹ làm Hậu giật bắn mình như tên trộm bị bắt quả tang. Cái Đang chỉ trỏ muốn biết gì trong đó thì Hậu lắc đầu ngoắc tay Đang bò thật khẽ ra khỏi vùng cấm. Cái Đang chừng giận dỗi giằng tay khỏi tay Hậu bảo “chị không cắt le nữa à?”

- Không. Đi về cất vó đã.

Tiếng rên có vẻ mạnh dạn hơn. Tiếng của người đàn ông như đang trong cơn đau đớn tột cùng bật ra những tiếng kêu thống thiết, điên loạn. Hậu cảm tưởng như âm hưởng của nó loang khắp cánh đồng, loang đầy trên mặt ao, quẩn vào chân hai chị em Hậu níu lại. Cái Đang mở mắt thao láo hỏi lại Hậu:

“Tiếng gì đấy chị”

- Tiếng ma đấy.

“Kêu gì mà to thế, nhỡ ai nghe thấy thì sao” – Tiếng người đàn bà gắt.

“Để yên xem nào. Giữa đồng ai nghe thấy mà sợ.” – Người đàn ông đáp

Hậu thì thầm vào tai Đang:

- Thấy chưa. Ma đôi đấy. Chị sợ lắm. Nhanh về thôi.

Hậu không chờ cho cái Đang nói thêm một lời lôi thun thút Đang quay ngược trở lại. Đám cỏ le bị dẫm đạp đáp lại cho Hậu những vết cứa sắc rớm máu. Hậu thấy rát ở cánh tay nhưng không sợ bằng việc cái Đang sẽ bị ám ảnh. Cái Đang chừng biết Hậu đang cố lấp liếm nên Đang cứ ngoảnh mặt lại nhìn với theo. Về ruộng ngồi cắt rau nhưng cả hai chị em Hậu cứ thắc thỏm về phía xa xa. Một lúc sau, thấy bóng hai người chia về hai ngả. Người đàn bà vác bao than trên vai chầm chậm bò lên dốc phía xóm Đồi, dáng liêu xiêu nghiêng cả bóng chiều.

“Cô Lan đấy chị Hậu”

Hậu nhìn theo mắng át:

- Không phải đâu. Em lầm người rồi

. Thật ra, cái Đang không lầm. Người đó chính là cô Lan. Cô Lan làm cùng xưởng với mẹ. Những gì Hậu biết ít ỏi như mấy đường nằm trong lòng bàn tay. Nhà cô có ba thằng con trai, cô hay đóng than bán cho mọi người xóm Giếng. Cũng có lần vào nhà Hậu, nhìn mấy đứa sàn sàn như nhau cô đùa với mẹ “ nhà chị thích quá. Ba đứa con gái, mai mốt lấy chồng Đài Loan thì chị sống trên đống vàng”. Mẹ đáp “có mà vàng mắt, vàng thỏi…”. Cô nghe vậy cười hơ hớ như được mùa.

Hai chị em Hậu nhìn mãi về phía cô Lan đến khi cô khuất bóng. Hậu cúi xuống cắt rau tiếp. Cảm xúc đọng lại buồn thênh thang. Những thứ Hậu biết về cuộc sống này quá ít ỏi trong khi còn rất nhiều, rất nhiều sự thay đổi diễn ra hằng ngày. Hậu từng nghe mẹ kể có vụ bảo vệ bắt được công nhân ăn trộm tài sản của công ty. Ngay hôm sau người ấy bị kỷ luật. Tùy vào từng giá trị của tài sản mà đưa ra mức trừng trị thích đáng. Có thể bị hạ loại, đánh tụt bậc lương hoặc bị sa thải. Trong trường hợp này Hậu hiểu cái gì đã mất và cái gì còn lại. Quy luật đạo đức hay gì gì không biết, miễn sao bảo toàn được nồi cơm, danh dự và nhất là cái bậc lương đèo đẹt cống hiến bao nhiêu năm mới có được.

Hậu nhớ mùa khô hanh năm ngoái. Những gốc khoai nhà Hậu không đủ táp vào miệng cho đàn lợn nái trong thời kỳ làm sữa, buộc lòng chị em Hậu thất thểu mang bao lên Đồi cao cắt rau vừng. Những lần leo lên đồi nhìn xuống dưới đồng đất hoang vu cái Đảm lại chỉ tay xuống mấy ngôi nhà nhỏ thâm thấp phía chân đồi bên kia bảo sao giống chuồng chim thế? Hậu nói chẳng có gì lạ cả. Ngay cả khu tập thể của những gia đình công nhân cũng thấp tì, nhà nọ cách nhà kia chỉ một bức tường, có khi nói to hoặc một tiếng động cũng nghe thấy. Chúng giống bao diêm khổng lồ hơn. Và những ngồi nhà nhỏ chật chội có khi có đến ba thế hệ chung sống. Hai dãy nhà chừng khoảng năm chục hộ sinh sống tạo nên một cái xóm vắng vẻ ban ngày và chỉ huyên náo hai tiếng trưa và chiều tối. Đó là khi người ta về nghỉ giữa tầm. Họ tất bật chuẩn bị bữa cơm và những bà mẹ nuôi con bú mê mẩn nhét bầu sữa căng lè tích từ mấy tiếng vào miệng đứa con thơ khóc ngằn ngặt vì khát sữa. Chiều tối thì thư thả hơn, họ có thời gian xới lại thẻo đất trước nhà, rắc vài hạt rau phòng trừ nhỡ bữa mà chợ thì xa.

Phần lớn những người lao động trong các xưởng máy, dây chuyền đều là những người ngoại tỉnh, một số là dân địa phương. Ngậm ngùi và đáng thương thay những đồng lương ít ỏi chỉ đủ cho nửa già tháng no ấm còn phần thiếu hụt là vay nợ, ký gửi đến tháng sau có lại trả. Và cái vòng luẩn quẩn vẫn diễn ra hàng thàng, hàng năm, có khi kéo dài đeo đẳng suốt cuộc đời. Nó làm u uất, cãi vã, xung đột mỗi khi trong nhà có việc hệ trọng hay có người đau ốm nặng liên miên. Đám trẻ con thích chí nhất là tuần đầu bố mẹ nó mới lĩnh lương. Lúc đó hai tay mẹ nặng trĩu lỉnh kỉnh không biết bao nhiêu là quà , người đàn bà sẽ hớn hở vào bếp cải thiện bữa ăn có chất tươi, thỏa lòng những bữa trước đấy, nhai cá khô, lạc rang đến sái quai hàm. Đến cuối tháng họ lại nhăn nhó mặt mày, đụng chạm vào đâu là dễ nổi cáu và vung ra những hình phạt bất thường nếu lũ trẻ con nì nài mẹ đi chợ mua cái này hoặc cái khác…Ông chồng thấy nheo nhóc thương con lại rền rĩ “sao làm mãi, đổ bao nhiêu mồ hôi, công sức mà vẫn không nuôi đủ cái mồm”.

Điều này rất dễ hiểu và thông cảm cho những ai chưa khi nào bước được ra khỏi cái vòng quẩn quanh đó. Nghĩ mà muốn chảy nước mắt. Nhiều khi gia đình Hậu trượt dài trong sự thiếu thốn, tàn tạ. Mẹ lăn lộn thân cò, vắt kiệt hai bàn tay để có thêm thu nhập. Chị em Hậu cũng lăn theo guồng xóay, bỏ quên cái tuổi thiếu niên non nõn mơ mộng ở chân trời nào đó. Cũng biết sục sạo, toan tính từng chút thời gian. Ví như trong lúc cái Đảm đưa liềm xén gốc rau vừng thì Hậu tranh thủ nhặt một ôm củi khô buộc lại là có thể nấu cơm được vài ngày. Những bài giảng của cô giáo lúc ấy chỉ lấp ló trong đầu, lo ngại nhất là khi bài tập chưa làm xong mà cầm cuốn sách lên đã gật gù buồn ngủ. Ôi! Cảnh con nhà công nhân!!!

Mẹ bò vào giường rất sớm, lay người Hậu dậy:

- Hậu! Dậy đi! Muộn rồi!

Hậu nán ngủ thêm chút nữa nhưng không thể bởi kiểu gì thì kiểu mẹ cũng sẽ dựng Hậu tỉnh bằng được. Trời vẫn còn nhá nhem, Hậu uể oải tay cắp tay xách túi rau trên con đường lạo xạo sỏi. Xa xa, tiếng gà gáy phá vỡ màn đêm đang bao trùm. Sương dày phảng phất trên mặt Hậu. Qua ngõ, lũ chuột rúc nhau ở rãnh nước kêu choe chóe làm Hậu giật mình lùi lại. Hậu chợt nghĩ đến tiếng kêu của những con ma khát máu và thường đi ăn đêm. Thấy Hậu lùi lại, mẹ cầm tay lôi đi.

- Đi thôi con! Thần hồn nát thần tính. Ma nào dọa nạt được người mà sợ. Chỉ có những con ma trong người sống mới đáng sợ thôi.

Bước chân của mẹ như quấn vào nhau nhanh và tất tả lạ thường. Chiếc đòn gánh trong tay mẹ như một thứ vũ khí sắc bén, theo nhịp chân, phi lên lại giật lại phía sau. Lũ chó bắt đầu đua nhau sủa ông ổng. Vì lẽ đó mà Hậu trấn tĩnh được nỗi sợ hãi và đi tiếp. Phía trước ánh đèn xe loang lóang bổ xuống mặt đường rồi vụt tắt, chỉ còn ngọn đèn đường cao lêu đêu đứng như ngủ gật.

Phiên chợ sớm họp ở ngã ba đường ồn ào người mua kẻ bán. Những bộ mặt vương vất cơn ngái ngủ và cái miệng ngáp dài. Hậu ngồi xổm ngắm nhìn mọi khuôn mặt người. Sự no nê của giấc ngủ cũng bị còng queo như ngọn rau, đôi dép, và trên áo quần xộc xệch. Một chiếc xe tải đỗ xịch. Năm, sáu người đàn bà lao từ trên cabin xuống. Họ là những người từ vùng quê hoặc tỉnh khác đến. Khuôn vác bao hàng nhẹ phăm phăm, cứ như thể thời gian đã tôi luyện cho những người đàn bà dẻo dai sức khỏe phi thường. Bên dưới những bàn tay búa xua giằng giật, chen lấn. Măng, cà chua, khoai, rau…Nếu bán dóc dọc thì cũng được vài đồng, có khi nằm ủng eo ở sọt rác.

Gió thổi mạnh tạt những mùi tanh tởm của đống rác bẩn chất thành đống nằm chềnh ềnh ở góc phía hai dãy nhà chật hẹp. Hai con chuột giằng co nhau thức ăn. Mấy con còn lại con nào cũng teo tóp, sục sạo, chạy lên đống lại chạy xuống. Mùi hôi hám của rãnh nước ứ bùn, nhớp nháp, thốc vào mũi xuống cổ họng. Hậu rợn cả người.

Hậu nhìn sang bên kia những tòa nhà cao chót vót nằm khin khít nhau. Dưới cột đèn, một người lái xe ôm nằm dài lên xe ngủ bình thản mà không sợ rơi xuống đất. Cách đấy vài bước, hai cái đầu nhô lên đang co kéo tấm ni lông, trên tấm chiếc rách mướp. Không rõ mặt, chỉ thấy mái tóc rối bờm xờm dựng lên. Hậu đoán hai mẹ con nhà ăn mày. Chừng mấy phút thấy yên yên và chẳng biết hai cái khối thịt co quắp tìm được giấc ngủ ngay hay còn trằn trọc nỗi đói rét khổ sở. Lũ muỗi ở đây to như con ruồi, hễ chạm vào đâu là chỗ đó sưng. Thỉnh thoảng tiếng rao bánh mì uể oải phào lên cùng tiếng két két từ vòng xích khô dầu, không khí càng trở nên nặng nề, u uất. Tất cả mọi hình ảnh đều rung chuyển và ngay tức khắc những mảnh ghép được chắp nối lại, đứng thẳng hàng ngay ngắn trong đầu Hậu. Bắt đầu từ cánh cửa nhà, cánh đồng, phân xưởng nơi mẹ làm và ngã ba chợ này, mỗi nơi đều mang dáng vẻ riêng nhưng sự bon chen, vất vả, tối tăm, tù túng hiện lên rất rõ . Hậu liền so sánh bản thân mình và những đứa trẻ cùng lớp. Giờ này, chúng vẫn cuộn tròn trong chăn ấm ngủ nướng. Tỉnh dậy có khi còn nũng nịu, uốn éo với bố mẹ xong mới đi vệ sinh. Rồi chúng dề môi chê bai hoặc ngắc ngứ với bữa sáng cha mẹ chọn lựa kỹ càng thành phần dinh dưỡng. Chao ôi! Không hờn ghen mới là lạ! Chúng cũng là con người được nuôi nấng, chăm chút bảo bọc sung sướng còn Hậu u buồn thế? Tại Hậu sinh không đúng thời hay số phận an bài như thế. Một năm, hai năm…không biết cuộc sống sẽ xoay vần Hậu đến đâu?

Mẹ đứng cách Hậu chừng năm mét chờ đợi chuyến hàng từ cửa khẩu Móng Cái về ( là do lời mẹ nói, chứ Hậu chưa từng đặt chân đến đó).

Rồi xe cũng đến. Người phụ lái lẳng những sọt hàng mà bên trong là đủ loại quả cam, nho, hồng xiêm, táo…Dạo trước, cũng có một người khiêng cùng mẹ nhưng đã nghỉ vì lao lực, sút lưng. Mẹ kiêm luôn cả suất còn lại . Thòng đòn gánh vào hai đầu quang được bện bằng dây thừng to. Vai mẹ oằn xuống, mạch huyết ở cổ nổi phồng như chiếc đũa trước khi nhấc thùng hàng lên khỏi mặt đất. Chiếc đòn gánh cong hình chiếc cung tên. Hậu nhìn bước chân và hơi thở của mẹ đang gồng lên thật dẻo, thật khỏe vì ở hai đầu có áo quần, tiền học phí, nồi cơm và đôi khi là cả những viên thuốc giảm đau. Mẹ vắt kiệt sức ba tiếng buổi sáng được vài chục đồng và thi thoảng cũng được “bồi dưỡng” một túi quả dập (hàng loại) về cắt phần thối và tận dụng triệt để làm thứ tráng miệng. Chị em Hậu luôn háo hức với quà tặng đó.

- Cô ơi! Mua rau cho con đi!

Tiếng mời rao rơi vào khoảng nháo nhào rồi bỗng bay vụt lên trời. Bữa nay nhiều rau, chắc ế mất. Hậu sịt sịt khi nước mũi chực thò ra. Cái lạnh dửng dưng không mời mà tự nhiên đến.

Mặt trời lên soi nghiêng bóng thì Hậu về đến nhà. Tiếng rít của hai chú lợn nằm trong chuồng nghe thảm thiết. Giờ này, mẹ đã xong việc ở chợ, đi làm và cái Đảm đi học từ lâu. Đang chờ Hậu ở cửa chỉ vào trong nhà. Bố nằm cò khoăm trên giường với cơn ngáy mỗi lúc lên cao trào. Nhớ lại cơn say tối qua, chậu chiến lợi phẩm chua lòm, nồng nồng đến phát nôn. Ai không chịu nổi thì bắt buộc dọn dẹp, còn không cứ để đó đến khi nào tỉnh bố tự làm. Hậu xới bát cơm nguội với con cá rích khô mặn đưa cho Đang:

- Đang ăn đi để chị cho lợn ăn. Nó kêu mãi sốt ruột quá.

Cái Đang lắc đầu nguây nguẩy giơ tay cân ngón cái và ngón giữa chừng mười phân rồi một tay trọc xuống đưa lên khi miệng vừa chúm lại. Những hành động cho Hậu thấy Đang đòi uống sữa. Hậu ngồi xuống dỗ dành:

- Thôi Đang ăn tạm cơm, bữa khác chị mua sữa cho. Hôm nay ế rau rồi chị chưa biết nói với mẹ sao?

Đang tiu nghỉu xị mặt đỡ lấy bát cơm. Môi Đang trễ xuống, khóe mắt hai giọt nước lăn dài. Cái vẻ mặt buồn so đi kèm với sự xúc động tấm tức trông khổ hạnh.

- Ăn đi! Khóc cái gì? Ai làm gì mà khóc?

Cái Đang ngoác miệng khóc to hơn. Hậu bực quá giơ tay định tát em nhưng thấy vô cớ nên bỏ chạy vào bếp, trút hết sức vào chậu nghiền nát cục cám ngô bị vón cục. Lũ lợn vẫn riết róng đòi ăn. Những âm thanh trộn vào nhau phút chốc nhồi vào đầu Hậu sự cáu tiết ghê gớm. Hậu đứng dậy lao ra chỗ Đang đang ngửa mặt lên trời khóc đẫy đà như kêu oan.

- Nín ngay! Không ăn chị sẽ cho lợn ăn còn múc vào đây bát cám nhá.

Đang hốt hoảng khi Hậu chỉ vào bát cơm mặt quắm lại giận dữ. Đang ngồi đánh bệt xuống hè xúc từng thìa cơm chan cả dòng rớt rãi trong miệng. Tiếng khóc nấc nhỏ dần nhưng chưa dứt. Hậu thở dài quay đi. Khi vào đến cửa Hậu nhìn lại, khuôn mặt Đang còn mếu máo. Hậu trách mình quá. Rõ ràng Hậu là người chị không tốt. Lẽ ra Hậu không nên quát mắng, không nên đưa ra thách thức đổi cơm lấy cám…lẽ ra phải dỗ dành vì đòi hỏi của Đang tự nhiên như nhu cầu của mỗi con người khi thiếu thốn nhưng không hiểu sao Hậu lại làm vậy???. Đang mới chỉ là đứa bé câm sáu tuổi.

Ba cái mõm ngắn rúc xuống chậu cám nhoáng nhoàng đã gần hết. Chúng nhìn Hậu muốn vòi vĩnh ăn thêm và con nhỏ nhất nhặt nhạnh đến hạt cám cuối cùng. Tất cả đồng thanh chu mõm lại phía Hậu “ Ít quá! Cái dạ dày của tụi này mới được tráng qua một lần cám mỏng, lớn thế nào hả?”. Bốn góc tường lỗ chỗ vết gặm phá dấu còn mới tinh. Chắc trong lúc túng quẫn chờ đợi Hậu mang phần ăn đến chúng chẳng nể nang cả nơi trú ngụ. Hậu nhấc chậu vỗ lên đầu mấy con “ Được rồi! Mai tao sẽ độn thêm nhiều rau, chúng mày sẽ no hơn”.

“Quác, quác, quác…”

Có tiếng gà kêu phía hố thải khiến Hậu bỏ lại lũ lợn đi kiểm tra.

Một chú gà trống trục đang thoi thóp ngoi lên, nó giẫy giụa khiến thùng phân nổi sầu. Tiếng kêu của nó yếu ớt, khan riết như đã rơi xuống đó từ rất lâu. Không biết gà nhà nào, Hậu thò tay nhấc nó lên về bể dội nước ào ào. Đôi chân nó khập khiễng khụy liên hồi vì quá mệt. Nó to bằng hai bàn tay úp. Không thấy nó tháo chạy, thưa thớt vài chiếc lông cánh và đuôi bết dính trên làn da tai tái. Ánh mắt thất thần rủ cúi xuống. Hậu nghe thấy tiếng thở phều phào của kẻ sắp chết được cứu sống. Hậu nhìn nó và nó cũng đáp lại bằng cái nhìn cảm ơn. Bỗng trong đầu Hậu lởn vởn một món ăn mà chỉ được thưởng thức khi nhà có giỗ hoặc lễ tết. Lúc ấy mẹ hết chạy vạy hàng xóm lại ra chợ ký chịu chờ đến kỳ lương mới trả. Giờ Hậu mới để ý nó rất béo, phần hom hông dầy u, chắc nịch thịt. Vẫn không thấy nó bỏ chạy. Nó chụm chân nằm im như đồng ý hiến thân cho ý nghĩ đen tối của Hậu. Hậu nuốt nước bọt trước khi túm lấy nó và nó kêu thống thiết lời trăn trối lúc dao kề cổ “ ác quá! Người là con cáo, con cáo già, cứu sống rồi nhẫn tâm ăn thịt”.

Con gà giãy đành đạch tắc thở. Hậu rùng mình buông dao, máu chảy dọc từ chuôi xuống ngọn. Giật mình khi tay Hậu vừa làm một việc khác thường. Đã bao giờ Hậu dám cắt tiết con gì. Hậu nhận được ánh mắt cuối cùng của con gà mỉa mai “ không thể tin nổi cứ tưởng người hiền lành, ai dè cũng chỉ là con cáo”. Điều này ám ảnh Hậu suốt chặng đường về sau. Bài học của con gà và loài cáo.

Và khi mẹ về đến cửa, nhìn mâm sẵn sàng cơm canh, đĩa thịt gà rắc lá chanh thơm phức thì tròn mắt ngạc nhiên.

- Gà ở đâu vậy Hậu?

Hậu đứng cúi đầu nẹp hai tay vào giữa đùi lí nhí:

- Dạ. Ở ở…

- Ở đâu mà khó nói vậy?

- Dạ?

Cái Đang chạy đến túm lấy tay mẹ. Mẹ nhìn cái Đang rồi nhìn sang Hậu linh cảm thấy có điều gì mờ ám gắt:

- Con nói đi!

Âm thanh quát nặng nề khiến Hậu giật bắn.

- Dạ. Con bắt được nó dưới hố phân nhà mình. Sâu quá nó không lên được.

- Trời ơi!

Hậu nghe mẹ hắt ra từ cổ họng âm nặng trĩu, đau buồn. Cánh tay mẹ buông thõng, mặt ngây dại, cặp lông mày đen rậm rung rung. Mẹ đứng thừ người, đôi mắt mở to vô hồn lơ đễnh.

- Mẹ! Mẹ sao thế?

“Bốp!”

Hậu choáng váng miết mạnh bàn tay lên má như xoa dịu nỗi đau rát, từ từ tụt xuống.

- Sao mẹ đánh con?

- Đứng lên! Sao mày ngần tuổi này rồi mày còn ngu thế hả? Có biết ăn cắp là tội chết, miếng ăn là miếng nhục. Hơn nữa nó ở hố phân, hố phân hiểu không?

Cái Đang òa khóc khi Hậu bị mẹ đánh, nó túm lấy chân mẹ ngăn cơn thịnh nộ của mẹ giảm đi. Nhưng cái Đang bị hất ngã ra, sức mạnh trên tay mẹ trút xuống chiếc roi quất vào da thịt Hậu những ngọn đanh quánh, buốt nhức.

- Con mẹ chúng mày! Đánh nhau cái gì thế lũ vịt giời! Biến mẹ chúng mày hết đi cho bố ngủ.

Mẹ chợt dừng tay dỏng tai nghe lệnh phát ra từ trong buồng. Hậu nhờ thế mà thoát thân. Ngồi trong góc bếp Hậu nắn từng chiếc roi lằn trên da thịt mình. Nước mắt mặn lã chã rơi. Mẹ không thương Hậu, không thương cái Đang. Tất cả công đoạn sơ chế, Đang không bỏ sót một hành động nào. Tỉ mỉ đến từng chi tiết. Rãi của Đang suýt rơi xuống khi Hậu vớt gà ra khỏi nồi nước sôi. Mẹ không biết điều đó, không biết rằng Hậu thương mẹ vô cùng. Mẹ bất lực trước bố. Tấm lưng mẹ ngày càng còng như một dấu hỏi tuyệt vọng. Giọng mẹ thét vang chõ vào nơi bố nằm:

- Ông dậy đi! Dậy mà xem con ông làm gì đây này?

- Tao mặc xác lũ vịt giời! Đánh nhau chết bớt đi.

- Hậu? Hậu? Mày đâu rồi?

Hậu thót tim trước sự truy lùng, mũi roi của mẹ đang lăm lăm về phía Hậu. Hậu vùng dậy ngẩng cao đầu phóng thẳng vào mẹ tia sợ hãi cực độ. Mẹ gườm gườm mắt với một vành trắng dưới hàng mi vẻ giận dữ, tàn nhẫn. Bây giờ Hậu thấy mẹ biến đổi hẳn đi. Khuôn mặt tối sầm như vầng mây âm u choáng hết nét hiền lành. Vầng trán phẳng và mái tóc buộc cao, đôi môi mím chặt như cơn giận đã tăng lên gấp bội. Hậụ khúm núm rối rít:

- Con xin lỗi mẹ. Con biết tội rồi. Mẹ đừng đánh con nữa.

- Lỗi này! Lỗi này!

Mỗi từ lỗi này như quả tạ ngàn cân rơi xuống người Hậu. Chưa bao giờ Hậu thấy mẹ cay nghiệt với Hậu như lúc này. Vì một con gà, hay nỗi đau và cơn tức giận đã tăng áp lực, chiếm lấy trái tim hiền lành. Hậu đứng im chịu trận. Có lẽ sự van xin sẽ không thay đổi được vấn đề và mẹ sẽ cảm thấy nhẹ nhõm hơn khi trút mọi tức tưởi, oan khiêm mà số phận vô tình khoác lên vai.

Mẹ kết thúc bằng một cơn thở hắt, chiếc roi trên tay dập xơ xác thành nhiều mảnh nhỏ. Ném phịch chiếc roi xuống trước mặt Hậu mẹ gằn từng tiếng quả quyết:

- Nhớ chưa Hậu?

Hậu buông xuôi, đôi chân khụy xuống khất lạy:

- Con nhớ rồi! Con sẽ không bao giờ hành động thế nữa.

Cái Đảm nhảy chân sáo đi học về vào đến cửa, miệng nó reo lên sung sướng:

- Ôi thịt gà! Nhà mình hôm nay “xôm” thế? Có thịt gà cơ đấy? – Nó thò tay nhấc cái đùi đưa lên gặm nhai ngon lành. Đảm không hề biết một cơn bão đã tạt ngang qua bóp nát không khí yên lành và ném vào lòng những người thân yêu một mảnh băng lớn.

Hậu thấy mẹ hoang mang không một cử chỉ phản ứng. Đôi tay khi nãy đánh Hậu đang vằn lên những đường gân xanh lét, nửa co nửa duỗi run run. Cuối cùng mẹ nắm chặt tay như thể ghì nghiến vật gì. Cặp mắt mẹ thẫn thờ nhấc cái nón đội lên đầu đi làm dù chưa đến giờ quy định. Dáng mẹ nặng trĩu trông quạnh hiu. Mẹ chưa từng bỏ cơm bao giờ. Hậu thấy hối hận và hiểu mức độ nguy hiểm của việc mình làm. Hậu ngồi chết lặng trong dại khờ, tái tê.

Đêm tối trời. Hậu thụt thò trước cửa hàng bán tạp hóa. Cái bụng đói réo lên từng hồi. Mấy đồng tiền cầm trong tay, mồ hôi ra khiến chúng dấp dính nước. Hậu quyết định mua một chiếc bánh mì lót dạ và khi tay người chủ hàng đưa cho, Hậu trợn trạo ngồi nhai. Ở nhà, giờ này bố chắc chắn sẽ chửi kinh thiên động địa và sùng sục đi tìm. Còn mẹ sẽ đôn đả và kiên nhẫn hơn. Hồi chiều, Hậu đập vỡ con lợn đất nhặt tiền tiết kiệm. Vẻn vẹn năm chục ngàn chẵn. Hậu nhẩm đếm kỹ càng trước khi gói vào túi quần áo. Ngôi nhà im ắng. Đàn chó con cu rúc vào nhau ngủ. Hàng cây huyết dụ rung rinh như níu chân Hậu đừng đi. Cây khế rơi độp một trái ngay chân Hậu cản đuờng. Những ngọn rau xanh phía cuối vườn cũng đong đưa muốn rớt lá. Hậu nhìn cảnh vật quen thuộc đang tê dại trong mắt. Đây là lần đầu tiên Hậu trải qua cảm giác ly hương. Bố mẹ và thầy cô không dạy Hậu về điều này nhưng sự thật thì Hậu đang đối mặt với nó. Nước mắt vòng quanh chực ứa ra. Con chó mẹ cắn gấu quần Hậu, hình như nó chưa bao giờ thấy vẻ quyến luyến của chủ nên cắn xong nó dùng móng cào xuống nền nhà như muốn nói. “ Hãy ở lại đi cô chủ! Cô định đi đâu?”. Hậu rơi nước mắt trước tình cảm của loài thú vật. Hậu ngồi thụp xuống, tay vuốt đầu con chó nói thều thào “ Nhưng bố mẹ đã không cần đến tao, không thương tao nữa. Mẹ đánh tao đau lắm! Tay này! Chân này! Lưng này! Tao bôi cao rồi mà nó chưa hết phồng! Bố cũng ghét tao! Tao sẽ ra đi và tự tìm lấy cuộc sống cho mình. Mày ở lại trông nhà kẻo trộm nó vào nhà”. Nói xong Hậu thấy mình nực cười. Trộm có vào nhà cũng chẳng biết lấy thứ gì. Hay sẽ mắc lừa bê chiếc ti vi đen trắng từ đời nảo đời nào quanh năm mắc bệnh “ hen suyễn” (đồ người ta bỏ đi bố tiếc rẻ nhặt về xem tạm). Đôi khi ruồi đỏ bu kín màn, cái Đảm giơ bàn tay chụm lại làm phép chặt mạnh xuống khung mới lẹt đẹt lên hình. Ngoài ra, trong nhà có nguyên hai cái giường ọp ẹp, một ở trong buồng và một ở ngoài. Ở giữa là bộ bàn ghế cổ cạnh bộ ấm chén sứt mẻ, cánh cửa cũ kỹ nhìn thông thống ra sân. Mỗi khi gió về lại phát ra tiếng két két…Những tờ lịch Tết treo tường từ những năm trước đã ố mốc nhưng không vứt đi vì sau đấy tường sẽ trống trơn, hụt hẫng mà Hậu không bỏ được thói quen lật lịch sang trang mới. Ở đó cuốn hút lạ thường như hình ảnh, hoa văn, ngày tháng mới mẻ, đồng nghĩa với việc mong chờ sự sáng sủa cho tất cả mọi người trong gia đình. Dưới bếp thì hoang tàn vài chiếc nồi nhọ đen sì, vương vãi mấy cành củi khô và những chiếc chổi cùn. Ngó quanh quẩn rồi trộm cũng thất vọng chửi thề “mẹ kiếp! Nhà cửa gì nghèo kinh khủng. Hôm nay không biết bước chân phải hay chân trái mà đen đủi quá”.

Nghĩ hồi lâu Hậu quệt nước mắt nhìn quanh. Cuộc sống quen thuộc giờ chia xa bỗng dưng quyến luyến, xốn xang lạ. Hậu bỏ chạy, con chó chạy theo một đoạn đường dài. “ Về đi! Đừng có theo tao nữa!”. Hậu nhặt đá ném lại, con chó không chịu chạy. Hậu nấp vào bụi thấy nó còn đứng mãi và cái nhìn tiễn biệt. Nó cúp đuôi lững thững trở về. Hậu nghe gió thổi thênh thang qua lòng. Mọi thứ trôi tuột lại phía sau.

Cửa hàng rục rịch đóng cửa. Hậu nép mình vào lùm cây chờ ánh sáng cuối cùng của bóng điện vụt tắt. Hậu thấy mình như bóng ma chập chờn biết thở và nôn nao. Men theo bờ tường, Hậu thả túi quần áo xuống và ngơ ngác nhìn màn đêm trĩu nặng. Những con dế miệt mài kêu. Nhà cửa, trời đất tối om, chỉ thấy rõ hai hòn than bé bỏng đang cố phát quang và hoảng loạn. Sống mũi Hậu cay xè. Hậu đã liều lĩnh ra đi với ý nghĩ tự kiếm sống bằng số tiền tiết kiệm được. Rằng sẽ mua rau bán lấy lời rồi nuôi thân. Thế là đủ nhưng bây giờ đây tự dưng nước mắt tràn khỏi mi, Hậu không thể giữ nó trong lòng nữa rồi. Bao nhiêu cứng rắn, sắt đá bị bóng đêm nhấn chìm xuống. Cái giường ấm áp quen thuộc giờ xa lắc. Bố mẹ đang cãi vã hoặc lần mò từng ngóc ngách để tìm Hậu. Hậu thèm được về nhà và tụt hết bản lĩnh khi trong bụi lấp ló cặp mắt xanh lét của một con mèo. Chúng bắt đầu xuất hiện ba, bốn con cùng giằng giật cái bụi rậm bằng những móng vuốt, chạy và kêu gào những tiếng ngoào ngòao. Tim Hậu nhảy ra khỏi lồng ngực. Những đốm sao nảy nở trong măt Hậu. Hậu lùi lại ếp chặt lưng vào tường. Hậu chưa hề dự tính đến chỗ ngủ, càng không chuẩn bị cho tình huống này. Hậu cứ đứng nhìn cuộc chiến tranh giữa các tiểu hổ im lìm nhịn thở. Khi tàn trận một con tập tễnh lết về phía Hậu. Đêm trở lại tĩnh mịch. Hậu gục đầu xuống gối, lả đi..

- Cháu ơi! Cháu ơi! Dậy đi nào!

Hậu nheo mắt nhìn cánh tay vừa vỗ lên vai mình.

- Nhà cháu ở đâu? Sao lại nằm ngủ vạ ở đây?

- Dạ. Cháu? Cháu?

Người đàn bà có khuôn mặt tròn đẫy trông phúc hậu, nhỏ nhẹ hỏi Hậu. Hậu trả lời bằng cái nhìn đầy rối rắm.

- Mẹ ơi! Ai thế?

- Mẹ không biết, khi mở cửa thấy nó ngồi sẵn rồi.

Thằng con trai ngó Hậu từ đầu đến chân như người ngoài hành tinh vừa đáp xuống trái đất. Hắn lườm mắt chỉ tay ra đường:

- Lạy mẹ! Mẹ “lượn” đi cho nước nó trong cho tôi còn mở hàng. Gì mà sáng ra đã gặp xui xẻo. Ám quẻ quá!

Người mẹ gạt tay thằng con:

- Kìa con! Đừng có ăn nói kiểu vậy? Biết đâu nó lạc đường. Trông nó cũng khổ khổ.

- Mẹ đừng có thương cái ngữ này! Lừa đảo bây giờ nhiều dạng lắm!

Hậu chần chừ đứng lên, trời đã sáng bảnh từ bao giờ. Gió trên ngọn tre vắt qua ngọn mít mỗi lúc một mạnh. Vài cánh chim bay lẻ vút về phía mây xanh. Sẽ là một ngày nắng gắt và dài đối với Hậu.

- Cháu chắc đói lắm phải không? Vào nhà ta cho cháu bát cơm nguội rồi hãy đi.

Hậu thầm cảm ơn lòng tốt bụng của người đàn bà và ném về hắn ta cái nhìn không mấy tin cậy. Theo sau chân bà nhưng hắn không rời nửa milimet khỏi Hậu. Hắn không thể vứt bỏ lòng nhân ái giữa người và người của mẹ nó đành ngậm miệng làm thinh.

Hậu bặm môi nuốt miếng cơm, một cục nghẹn đứ đừ ngang cổ không chịu xuống. Mới xa nhà một ngày Hậu đã thèm cơm kinh khủng.

- Cháu ăn từ từ thôi! Nghẹn đấy!

Hậu rướn cổ về phía trước, quai hàm bạnh ra, mở to mắt cố nuốt và nghe rõ âm theo sau đã mất vần đầu.

- Âng..ạ…

Hậu nghiêng mắt ra cửa thấy hắn vẫn thập thò nhìn mình. Hắn có đôi mắt cú bọ, chiếc mũi dài và phần chóp hơi quặp xuống hệt chiếc mỏ diều hâu. Hắn cao lớn và Hậu chỉ đứng đến nách. Hễ thấy Hậu là vênh má nguýt dài.

- Nhà cháu ở đâu? Nói cho ta biết ta sẽ đưa cháu về.

- Dạ. Cháu…

Như nhận ra vẻ lúng túng của Hậu, bà gật đầu:

- Thôi được. Cháu cứ ăn đi.

Nói xong bà đi vào nhà và Hậu thấy tiếng bà thì thầm với con trai nơi trái hồi:

- Con ở nhà trông cửa hàng, để con bé ăn xong cơm thì bằng mọi cách đuổi nó ra khỏi nhà. Mẹ có việc đi đến chiều mới về.

Hậu đứng lên, bỏ lại nửa già tô cơm thì bà ấn vai xuống:

- Cháu đừng sợ. Ăn no đi đã. Cháu không muốn nói thì ta khuyên cháu đến từ đâu thì trở về đó. Đừng có lang thang thế này. Hiểu không?

Bà dặn dò Hậu rồi xách túi ra đi. Hậu thầm biết ơn người đàn bà tốt bụng đã dạy dỗ nhưng đầu Hậu đang là một mớ bòng bong.

Có tiếng chân lại gần, hắn mang một hộp kẹo đến trước mặt Hậu mời gọi:

- Muốn ăn không? Ngon lắm đấy!

Hậu nuốt nước miếng nhìn vào hộp kẹo nhiều màu và băn khoăn về sự đãi ngộ vô tư này của hắn:

- Thích thì cầm lấy.

Không suy tính Hậu xục cả hai bàn tay vào hộp kẹo túm lên những màu óng mắt rồi trút tất cả vào túi quần. Ngẩng mặt lên thấy hắn mỉm cười mỉa mai.

- Bóc ăn đi rồi tý nữa dọn hộ ít hàng từ trong kho ra đây.

Hậu nhíu mày thấy ghét cái mặt “dị hợm” của hắn. Đúng là “há miệng mắc quai”. Trót cầm kẹo rồi không thể không làm. Hậu đành theo sự chỉ huy của hắn. Hắn chỉ vào thùng hộp giặt. Hậu khom lưng bê hộp bột giặt. Rồi bánh, nước ngọt… Cái kho nhà hắn hàng hóa chất tận nóc nhà, thập cẩm các loại. Hậu leo lên nhảy xuống mới đưa được đồ ra ngoài.

- Ra đây khiêng cái thùng rượu xem nào! – Hắn ra lệnh

Hậu khệ nệ đặt thùng rượu xuống và bắt gặp hắn đang nhìn chằm chằm vào bộ ngực của Hậu. Hắn nhe răng cười bí hiểm.

- Ra vườn chơi đi.

- Chơi gì?

- Tìm sao.

- Em không biết đâu? – Hậu lắc đầu.

- Thì ra vườn chơi sẽ biết.

Bất ngờ, hắn cầm tay Hậu lôi đi.

- Nhanh lên nào!

Vườn nhà hắn rợp bóng cây xanh, những giàn hoa màu hồng bé tí ti như chiếc cúc nở thắm một góc trời. Rất nhiều chậu kiểng nhỏ treo lơ lửng ngang mặt. Nắng le lói lọt những tia vàng qua kẽ lá tựa phép mầu từ trên trời rơi xuống. Khung cảnh đẹp đẽ và thơ mộng. Sao Hậu không thấy hợp với một thằng trông đen đúa và bẩn bẩn như hắn. Hắn rời tay Hậu và nhìn tứ phía:

- Chỗ này ổn rồi. Mau nằm xuống đi!

- Sao lại nằm?.

- Có muốn ăn kẹo ngon hơn nữa không? Cứ ngoan đi! Anh sẽ cho bé thật nhiều bánh socola, mứt, sữa trái cây....

Cái miệng hắn bai ra những điệu ngon ngọt. Hậu dè chừng lùi lại.

- Đã bảo nằm thì cứ nằm, đứng đực ra làm gì thế hả?

Hắn quay ngoắt ba trăm sáu mươi độ uy hiếp Hậu. Má Hậu lĩnh trọn cái tát nảy lửa. Mặt mũi Hậu sưng sỉa, rân rân nước mắt tức tưởi. Lần này thì Hậu hiểu bộ mặt đểu giả của hắn. Không mảy may để ý đến trạng thái của Hậu, hắn đẩy Hậu, giằng giật chiếc quần mỏng mảnh và đổ ập xuống cơ thể gày gò như cột nhà sụt móng.

Tay chân Hậu bị cánh tay hắn như hai gọng thép khóa lại. Mắt hắn sáng lên, hắn ngỡ ngàng trước vẻ đẹp thần khiết của cơ thể mới lớn và háo hức nhìn chằm chằm vào cặp nhũ hoa chưa căng tròn của Hậu.

- Đúng rồi đấy! Mày cứ kêu to lên. Kêu to cho mẹ mày nghe thấy!

Và ngay tức khắc Hậu hiểu lời cầu cứu thật vô vọng.

- Dậy đi! Nằm đó ngâm tôm hả?

- Ranh con! Dám ăn trộm tiền của tao.

- Không! Tiền của tôi chứ?

- Cái con mẹ mày! Cho mày ăn, mày sướng lại còn trộm vặt. Mày phắn ngay! Con khốn nạn!

Hắn phang cả thảy là ba cái tát nảy lửa. Hậu như một món hàng rẻ rúng, nhục nhã, ê chề. Dúi cổ Hậu về phía trước, hắn cầm lấy cái cây canh chừng, một cử chỉ cưỡng lại cũng làm Hậu xơi đòn ngay.

Sau này, khi đã là thiếu nữ thực thụ Hậu mới biết rằng, những gì trinh nguyên nhất, trong sạch nhất đã rơi vào tay một kẻ vũ phu trắng trợn. Cái vẻ mệt mỏi, bỏng rát đau đớn của một đứa con gái vừa bị biến thành đàn bà theo Hậu đến khi rời khỏi đó khá xa. Hậu là kẻ bại trận cả trong tâm tưởng và hiện thực. Bấy giờ, nơi Hậu nghĩ ngay đến là ngôi nhà. Cánh cửa tin cậy che trở nỗi đau, nước mắt, cánh cửa không bao giờ quay lưng lại nhưng ngay từ lúc trước Hậu đã tự rời bỏ nó.

Hậu kiệt sức và hối hận khi đã làm một việc ngông cuồng. Cái đói hoành hành vào tận xương tủy. Hậu ngược lại đồi vặt quả, lá cây ăn nhưng chúng không đáp ứng nổi cái dạ dày lỏng lẻo. Ngày một ngày hai, nếu cứ thế này Hậu sẽ chết đường chết chợ thành ma cô hồn mất. Chân Hậu thúc giục kiếm tìm. Hậu men theo tường bao của trường học, hy vọng lót dạ được bằng cái gì đấy và Hậu toại nguyện. Một mẩu bánh mì lấm chấm đất. Hậu vồ lấy nó, xé từng mảnh đưa vào miệng, nghe cát đất “đánh nhau” trong miệng. Bảy ngày màn trời chiếu đất, Hậu gầy đen teo tóp, tóc bết dính, áo quần két cáu bẩn, trông gần giống thổ phỉ. Những đồng tiền bị cụt vốn từ khi chưa buôn bán, không kịp đến cổng chợ. Thành thử, Hậu chẳng đi xa được, cứ quanh quẩn vật vờ ốm đói và tự dưng sợ chỗ đông người, nhất là đàn ông. Mê mẩn nhai, nuốt nên Hậu không hề nhìn thấy Hậu đã vào tầm ngắm của bố. Khi ngẩng lên thì khỏang cách giữa bố và Hậu chỉ còn vài mét.

- Hậu! Đứng lại!

Hậu hoảng loạn bỏ chạy. Bố đạp chiếc xe tòng tọc đến gần, bóp phanh hết cỡ và nhao xuống tóm lấy gáy Hậu.

- Tiên sư mày! Đã nói là đứng lại còn chạy hả?

Bố đánh bôm bốp vào lưng Hậu như xả cơn giận giữ tích tụ từ lâu. Hậu run rẩy khóc vì sợ và sung sướng. Sướng bởi cuối cùng sự bế tắc cũng được giải quyết, mấy ngày nay Hậu đã không biết đi đâu về đâu khi trong túi chẳng có một cắc nào. Đói đến rủn đầu gối không bước nổi chân. Khắp thân thể Hậu toàn nốt muỗi chích thâm đen, có nốt chưa khô miệng xước máu. Đầu thì hoang mang những nỗi sợ vô hình cứ rình rập khi đêm xuống và Hậu không thể đồng lõa với bóng đêm. Nó bất chợt che lấp đầu óc Hậu tối đi và “cuộc khởi nghĩa đầu tiên” thất thế ghê gớm.

Bố một tay dắt xe một tay vít chặt cổ áo sau gáy Hậu khiến Hậu nghẹt thở. Cứ như thể buông lỏng là Hậu sẽ chạy mất. Vẻ mặt bố đăm chiêu, chân bố bước nặng trịch, mấy chiếc nan xe đảo tít mù đến chóng mặt. Người đi đường dán mắt vào bố con Hậu. Họ thấy lạ mắt vì cuộc “trở về” hệt cuộc “áp tải tù binh”.

Cơn gió bấc đột ngột đuổi nhau trên quả đồi bạt ngàn cỏ. Con đường về nhà bụi đang cuộn từng vòng lốc xoáy. Vẫn con đường quen thuộc, gốc cuồng cuồng, cơm nguội, cây vú bò, bụi cỏ gianh. Mảnh đất toàn là cỏ dại nhưng gắn kết với đời Hậu những kỷ niệm không quên và trong bộ nhớ có cả sự kiện này. Bố miệt mài đi trong im lặng. Điều ngạc nhiên ở chỗ, trận chửi bới, làu bàu thậm tệ lẽ ra đã xảy ra rồi nhưng đằng này lại khác. Hay bố đang toan tính chuyện gì?

Người đầu tiên đón Hậu trở về là cái Đang. Đang vui mừng đến độ làm rơi chiếc bát mẻ để chơi đồ hàng, hớt hải chạy ra đón. Đang xoắn xuýt lấy tay Hậu, mắt sáng lên cười hồn nhiên. Phút chốc Hậu quên mất nỗi sợ hãi đè nén mím cười lại. Con chó thấy chủ về quẫy đuôi mừng quýnh. Nó chồm lên lại lại hụt xuống cản đường.

- Tránh ra cái lũ này! Vui mừng lắm hả? Cái Đang mang roi ra đây.

Cái Đang và con chó cum cúp rời xa Hậu. Dẫn Hậu vào nhà, bố cảnh giác đóng hết các cửa lại.

- Ôi! Con đã về rồi!

Tiếng mẹ thều thào phát ra từ giường. Hình như mẹ ốm, thân hình gầy mỏng gắng gượng đưa cổ ngó về phía Hậu.

- Con bà bây giờ không là người nữa. Là ma rồi. Nó đi nhặt bánh mì người ta vứt đi để ăn. Con hư chỉ tại mẹ.

- Thôi thì…tôi xin ông. Con nó về là mừng rồi. Ông đừng đánh nó mà tội…. Tất cả là tại tôi…do tôi.

Mẹ đổ dốc cả lòng thốt ra những lời gan mật nhận mọi đau khổ về mình. Bố ngồi xuống ghế rót nước uống ừng ực. Hơi thở của mẹ như hắt từng nhịp. Mẹ chuyển hướng nằm ngửa, một màn nước mỏng rân rân ứa ra từ khóe mắt. Đây là lần thứ hai trong đời Hậu thấy mẹ khóc.

- Cái Đảm đâu? Cầm búa với cuộn dây thừng ra đây! – Còn cái Đang lấy bốn cái cọc sắt khẩn trương!

Có hàng nghìn câu thắc mắc trong đầu lũ trẻ rằng bố cần những thứ đó làm gì? Nhưng lệnh như phát súng nổ xuất phát. Ai không nghe sẽ cùng chung số phận với kẻ cứng đầu.

Mở màn, bố đóng bốn cọc sắt dài ba mươi phân, to bằng món tay cái xuống nền đất và lấy cuộn dây thừng trói tay, chân Hậu. Cơ thể Hậu nằm sấp hình dấu nhân giữa nhà.

- Xem mày có chạy đằng trời. Giỏi thì làm đứt dây mà “ biến”

Trận này chết chắc. Khí thế của bố như ngọn lửa rừng rực cháy và lan khắp căn nhà nóng ran. Không có loại nước nào có thể dập tắt được. Mặt bố đỏ gay. Bắt đầu chiếc roi veo véo trút xuống người Hậu.

- Hậu! Tại sao lại bỏ nhà đi?

Hậu nghiến răng nín lặng không trả lời. Sự gan lì càng khiến bố điên tiết ghì mạnh chiếc roi. Hậu không thể nói ra những điểu ẩn chứa trong lòng, càng không thể làm mẹ khổ hơn. Những gì bố chất vấn Hậu không đau đớn bằng thân hình khô đét, đen và mệt mỏi đang hắt hiu thở nơi giường. Cái Đảm, cái Đang được “ triệu tập” ngay để xem bố “ xử án” đứa cứng đầu và nếu đứa nào có ý định “ nổi loạn” sẽ chịu sự trừng phạt như thế. Hai đứa đứng sát nhau xanh lét tia sợ hãi.

- “Anh hùng hảo hán” gớm nhỉ? Không nói tao đánh cho bằng nói thì thôi.

“ Mười, mười một, mười hai”. Hậu nhẩm đếm quay mặt vào tường. Hậu thấy mẹ đang di chuyển khỏi giường bò xuống chỗ bố con Hậu. Mẹ túm lấy chân ông van nài:

- Bố nó đừng đánh nữa. Có đánh thì đánh tôi đây này!

- Không phải việc của bà. Bà để tôi dạy con tôi.

Cái Đảm, cái Đang òa khóc chạy lại xin cứu Hậu. Bố rít qua kẽ răng:

- Hai đứa này xéo ngay. Chúng mày thi nhau chống đối lại ông. Lũ đàn bà ngang ngược.

Bố được thể lằn thêm roi trên mình Hậu. Hậu nghẹn ngào khóc trong đau đớn và ấm áp. Vốn dĩ nước mắt là thứ tài nguyên vô cùng trong người Hậu. Vui cũng khóc, buồn cũng khóc, bế tắc cũng khóc. Tranh luận với ai điều gì, thắng rồi lại khóc. Xem phim đến đoạn ủy mị, khổ khổ của nhân vật Hậu lại sụt sùi khóc thương. Bản lĩnh của Hậu kém cỏi nhưng trước bố Hậu luôn tỏ ra cứng rắn. Còn bố cũng là con người, da thịt xiết thì sẽ đau, máu chảy lòng phải xót chứ tại sao lại khô đanh quánh trên mặt thế kia? Hóa ra tất cả mọi thứ tồn tại trong cuộc sống của bố chỉ hướng về một cái “mậm riềng” mà người ta vẫn thường vui vẻ gọi đùa.

Mẹ dồn hết sức vùng dậy giằng chiếc roi trong tay bố, lời lẽ dứt khoát:

- Ông quá đáng quá! Nó là con gái mà dám làm dám chịu. Còn ông sinh ra nó, không lo nổi cuộc sống cho con thì làm thằng đàn ông làm gì??? Ông đã có trách nhiệm với cái gia đình này chưa? Ông hành hạ tôi chưa đủ giờ đầy đọa chúng nó.

- Con này láo! Học đâu cái kiểu cãi chồng! Không dạy thì chúng mày làm giặc!!!

Bố dùng sức của một người đàn ông khỏe mạnh lấy lại chiếc roi, cái tát hất mẹ xuống cạnh Hậu. Những lời trách móc và sự đồng nhất van xin chỉ làm bố sôi lên. Bố lồng lộn cái roi và bằng cái giọng khàn khàn, bố tuôn ra những lời trần tục, cộc cằn không úp mở, giấu giếm lũ trẻ, những sỉ vả. Đối với mẹ thì Hậu không biết, còn chị em Hậu thì chưa bao giờ nghe bố những điều như vậy và không bao giờ nghĩ rằng bố lại phát ngôn ra được. Có khi bố giấu chúng như một vũ khí gia truyền và chỉ sử dụng trong trường hợp nhất định.

- Mẹ ơi! Mẹ không sao chứ?

- Bố ơi! Con lạy bố! Bố đừng đánh mẹ! Tại con. Bố hãy phạt một mình con thôi.

Hậu giằng qua giằng lại cái dây thừng nhưng bất lực giống con cá quẫy đạp trên cạn. Mẹ nắn vai an ủi Hậu rồi lắc đầu. Cái lắc đầu đủ để Hậu hiểu ý mẹ nói rằng “vô ích thôi” nhưng rõ ràng mẹ bị tổn thương và bị xúc phạm. Mẹ ngậm môi cho mọi tức tưởi trôi tuột đi. Cằm tì chạm mặt đất, hai mắt mẹ nhắm lại chịu đựng. Toàn thân mẹ thẳng duỗi. Hậu co kéo sợ dây thừng nhưng bố cột chặt quá. Mẹ bất lực hoàn toàn và Hậu ầng ậc nước mắt chảy.

Căn nhà đã được mở hết các cửa thoáng tới mức, sáng vào tới gậm giường phủ đầy bụi. Hình như, bố cũng mỏi tay khi phải vung lên hạ xuống quá nhiều. Bố lạnh lùng mở cửa và bỏ ra ngoài. Cơn điên cuồng của bố còn đổ bóng xuống chiếc xô nhựa để mé sân. Nó vô tình hứng cú sút mạnh đến độ vỡ một miếng to và nằm méo mó khi bị văng đi mấy mét. Hậu lần tay sang mẹ. Nước mắt và đau đớn đã đánh gục mẹ nhanh hơn là khí thế của mẹ trước lúc đấu khẩu với bố. Tim Hậu thắt lại, mạch đập chậm hơn, cảm tưởng những khối thịt đang rữa ra, tróc từng mảng. Có vô vàn mũi kim châm vào da thịt Hậu và chắc chắn mẹ cũng không thoát khỏi cảm giác đó. Mẹ nhắm mắt và bất động. Sự im lìm khiến ý nghĩ tối sầm đi. Mẹ còn thở hay dấu hiệu kia cho thấy rằng mẹ đã chết. Hậu hoảng loạn cực độ, bật một tiếng khóc to như tiếng kêu của con thú non dính đạn:

- Mẹ ơi! Mẹ đừng chết! Con đã sai rồi!

Thật lâu mới thấy mẹ động đậy. Hậu sát gần mặt mẹ, hơi thở mẹ ngắt nhịp và nóng. Lăn tăn trên trán những giọt mồ hôi ướt cả chân tóc lốm đốm bạc. Hậu lúc này mới thấm thía sai lầm, vội ngộ nhận sự việc một cách nông nổi. Tình yêu thương của mẹ ở một “dạng” khác. Mẹ giấu chúng trong sự khô khan, nghiêm khắc. Khắp nhà ngập những tiếng khóc tỉ tê.

- Mẹ ơi!

Cái Đảm, cái Đang mon men đến tháo dây thừng cho Hậu và nâng mẹ dậy, dựa vào thành giường. Cái Đang dứ dứ hộp cao trước mặt, mắt nó hoen đỏ. Mẹ mở hộp, vạch lưng Hậu xoa cao vào. Nóng xót rần rật nhưng Hậu không dám kêu.

- Cố chịu xót một lúc là khỏi. Thể xác mẹ có thể chết nhưng tinh thần thì không. Sau này, con đừng dại dột nữa. Mẹ phải sống vì các con.

Cái Đảm nhanh nhẹn mang hai ca nước lại. Sao bỗng nhiên Hậu thấy tình cảm này cao quý và ngọt ngào đến thế. Hình ảnh này, nỗi đau này, giây phút này, Hậu giắt lưng làm vốn cho sự trưởng thành của chính bản thân mình.

Cái rét tháng ba còn nuối tiếc trên ngọn tre đầu xóm, chưa muốn chuyển mùa. Lũ trẻ con se xúm áo bông nhảy lò cò hoặc trò chơi ô ăn quan. Cô Giang hàng xóm, cách bờ rào đang hớn hở vào sân. Cô tỏ ra tự tin với chiếc váy ngắn ngang gối và chiếc áo cổ tim khoét sâu chìa khe ngực xệ trắng nõn. Bộ dạng lòe loẹt son phấn, chân đã quen giầy bata chuyển đổi giày cao gót trông khập khiễng. Mọi người đồn thổi, cô bỏ công nhân đi học làm đầu, mát xa trên phố. Thoát ra khỏi cảnh chân lấm đất đỏ, cô lột xác như cô Tấm bước ra từ quả thị. Cô đẹp một cách sặc sỡ và sành điệu. Mùi nước hoa hắc xịt bay lả tả nơi cô ngồi. Hễ thấy cô là Hậu không kiềm chế được sự hiếu kỳ của đứa trẻ mới lớn về những câu chuyện không đầu không cuối, tếu táo như chuyện tiếu lâm. Tính cô bộp chộp phủi bò, ruột để ngoài ra, riêng giọng cười ngửa mặt lên trời rồi phát ra tiếng ha hả đã đủ để cuốn hút người khác dù người khác không hề chú ý. Mẹ vẫn bảo cô cười như ma chơi. Đi đêm mà nghe tiếng cười đó thì có cứng bóng vía thì cũng lạnh gáy nhìn ngang nhìn dọc.

Mẹ đang tắm cho cái Đang thì cô bắt chuyện:

- Chị để cho chúng nó tự làm. Lớn rồi, còn bé bỏng gì nữa.

- Ôi dào! Chúng nó tắm có “bôi mèo” cho nhau. Lắm bận tắm xong “dây chuyền” còn bám ở cổ tay đấy.

Cái Đang nhăn nhó mỗi khi mẹ kỳ mạnh. Cô đứng lên đi vào bếp và hay có cái tật lục nồi. Lần nào cũng vậy, có khi còn ngó nghiêng bốc một miếng bỏ vào miệng nhai chóp chép.

- Trời!!! Nhà chị ăn cái cá bống bé tẹo thế này thì gỡ sao nổi? Sao nhà chị không đun than, đun củi nhọ lắm.

Mẹ trả lời xen tiếng thở dài:

- Có thế là tốt lắm rồi. Dạo này không có việc, chẳng có xe nào vào bốc hàng. Đơn gía cắt giảm, đủ loại trừ…bảo hiểm, ủng hộ bão lụt, xây nhà tình nghĩa. Sắp thất nghiệp đến nơi, không ăn muối là hạnh phúc chán.

- Thất nghiệp thì tìm đường sống khác. Cúi mặt xuống đống đất sét, đầu óc cũng đặc quánh giống nó. Giờ em ra khỏi thấy cuộc sống bên ngoài tươi sáng lắm, dễ kiếm tiền nữa. Nghĩ lại thời gian làm trong xí nghiệp quả là kinh khủng…

- Nhưng mà…

Tiếng mẹ ngắt quãng vẻ do dự. Cái Đang nghịch vẩy nước lên làm ướt áo mẹ.

- Đang! Ngồi yên nào! Tắm nhanh không nước nguội lại rét cóng

Mẹ tiếp:

- Cô còn có chú chiụ khó làm ăn. Tôi bỏ ra ngoài không kiếm được việc thì chết đói. Bọn trẻ đang tầm tuổi ăn tuổi lớn.

- Ông Trung nhà chị hồi này làm gì?

Mẹ vẫn chăm chú vào chiếc khăn tay lau vành tai cho cái Đang, mẹ nói như các câu hỏi sắp sẵn trong đầu và hễ chạm đến đâu là mẹ gắp ra đến đó:

- Ông ấy kể gì. Đội đất, đổ bê tông. Làm đồng nào nuôi “ cổ chai” hết.

- Rõ khổ! Số chị cũng chẳng ra cái đếch gì. Làm quần quật ngày lẫn đêm mà vẫn nép bóng chồng. Chị cũng giỏi chịu đựng vào tay em còn lâu nhé!

- Cô cứ nói thế, còn lũ trẻ cô tính sao?

- Mặc kệ ông ấy. Con nó nó chả thương thì thương gì mình. Hay là chị đi làm với em…chỗ em vẫn đang cần người đấy.

Cô Giang vừa nói vừa chuốt lại móng tay, Hậu đang học bỏ bút ngẩng lên, nghe ngóng quyết định của mẹ.

- Gớm! Cô có nhan sắc, người như tôi có ma nó thèm nhận. Vả lại ông Trung nhà tôi ông ấy giết. Không hiểu sao ông ấy có ác cảm với nghề đó lắm. Ông ấy bảo gội đầu rồi gội cả đít…

Bản tính thật thà nghĩ sao nói vậy của mẹ khiến cô Giang phật ý. Cô đỏ bừng mặt hờn dỗi:

- Chồng chị đúng là đồ..đồ dở hơi. Chẳng biết cái gì cả…

Cô đùng đùng đứng dậy bỏ về. Cái váy xòe ngúng nguẩy theo điệu lắc mông. Hậu nhìn theo cười miên man. Mẹ lẩm bẩm câu gì đó không rõ rồi mặc quần áo cho cái Đang. Đang nhấc nhấc cái quần ngắn đến cổ chân phụng phịu chê cộc.

- Để mấy bữa nữa có lương mẹ mua cái mới – Đảm ơi! Đảm! Về tắm nhanh lên!

Mẹ đổ chậu nước đi, pha sẵn chậu nước khác ngồi chờ. Ngày nghỉ của mẹ tất bật đến tối. Sáng sớm đi khênh hàng về tháo mớ chăn màn ra ngâm, lại tranh thủ cuốc lại mấy luống đất cho ải để trồng rau, lôi chị em Hậu ra tắm rửa, xách xô dồn nước gạo và cơm thừa thãi của hàng xóm về nấu cám cho lợn. Thật lạ lùng về mẹ. Cả đời mẹ lam lũ, nhẫn nhịn mà không hề ca thán lời nào ( trừ bữa “vùng lên” với bố). Những vết sẹo thái rau lợn nằm chồng chéo ở ngón trỏ, có khi hở toang hoác nhìn rõ lớp thịt đỏ rỉ ra thứ nước vàng tanh tanh. Ruồi nhặng thấy thứ mùi đặc trưng mật mỡ xâu xúm bay quanh, mẹ vung tay xua đuổi, bất chợt Hậu nhìn vào đó trông kỳ dị, khứa vào tim Hậu một hình ảnh khó phai.

Cái Đảm từ ngõ hối hả chạy vào:

- Mẹ ơi! Nhà mình có khách!

Hậu đứng dậy hiếu kỳ. Khách là ba người đàn bà. Một người già tóc bạc quấn khăn tròn trên đầu mặc quần áo thụng màu nâu, tay cầm chiếc gậy gỗ trọc tía lia xuống đất như giá đỡ cho đôi chân doãng run rẩy. Người đàn bà thứ hai trẻ hơn cỡ ngoài năm mươi dáng đi nhanh nhẹn và sở hữu khuôn mặt rất ấn tượng ngay lần đầu gặp. Mặt gẫy, mắt nhỏ, miệng hơi “ tươi tắn” và đặc biệt hơn là không có lông mày. Cái lưng của bà gù khiến Hậu đặt câu hỏi, không biết sau này mẹ có bị gù như thế không?. Đứa con gái nhỏ nhất chừng hơn Hậu vài tuổi ngơ ngáo nhìn quanh.

Mẹ đứng phắt dậy, ánh mắt hoảng hốt, ném cái nhìn lo lắng về phía mấy vị khách, tay luống cuống đánh rơi cái gáo lắp bắp:

- Ôi! Mẹ, chị…chị mới ra.

- Hôm nay chị nghỉ à?

- Dạ, hôm nay con được nghỉ.

Bà gật nhẹ đầu, xăm xăm bước vào nhà. Theo sau là hai mẹ con.

- Bố mấy đứa đâu? – Bà già cố ưỡn giọng hổn hển hỏi.

- Dạ. Nhà con đi làm chưa về.

Hậu hơi bất ngờ về những vị khách mà mẹ khép nép chào bằng mẹ, bằng chị. Hậu nhìn mẹ ngây người mất vài phút rồi sực nhớ ra việc phải làm. Tiếng mẹ nhỏ nhưng gắt:

- Hậu! Ra tắm cho em.

Hai bàn tay ướt mẹ quyệt ngang sườn lau khô ngoắt chân vào nhà. Ngồi đối diện môi mẹ mấp máy đều:

- Mẹ, chị và con lên xe lúc mấy giờ? Đường xá xa xôi đi đường có mệt không ạ? À! Mẹ và chị đưa con đi rửa chân tay rồi vào nghỉ cho đỡ mệt đã.

Mẹ tuôn ra môt tràng trong đơn điệu mà không hề có sự đáp trả. Vẻ lúng túng hiếm có của mẹ hệt người đang khất nợ. Xưa nay, thiếu ăn, thiếu mặc, thiếu gạo nhưng chưa khi nào thấy người đến tận nhà để đòi cả. Bà ta rất bình tĩnh như nắm bắt được điểm yếu của đối phương, chiễm chệ luồn chân vào gầm bàn còn đứa con gái lấm lét nhìn về phía cửa sổ nơi chị em Hậu đang thập thò hóng chuyện. Trong nhà, ngoài sân im ắng lạ thường.

- Ông Trung về muộn vậy hả?

- Vâng. – Tiếng mẹ đáp gọn lỏn.

- Ôi! Cái chân, cái lưng của tôi? Cắn nhức đến chết thôi. – Người tóc bạc giơ bàn tay lại sau lưng vỗ bồm bộp, lát lại cúi xuống bóp chân rên rỉ.

- Mẹ vào giường nằm cho đỡ mệt.

Bà loạng quạng đứng dậy, mẹ vội đỡ lấy cánh tay dìu vào giường. Hậu lôi cái Đảm, nháy nhỉ đi tắm. Nó bĩu môi mỉa mai:

- Đã nhà quê còn ngồi vắt chân điệu bộ làm sang lắm!

- Sao em biết nhà quê?

- Thì móng chân móng tay bà ta vàng khườm. Chỉ có ngâm nước chua mái mới thế.

Cái Đảm ít nói nhưng hôm nay tỏ ra lý sự và lanh lợi. Ngồi vào chậu nước nó giằng cái kỳ lưng giọng anh chị:

- Để em tự làm. Nhỡ chị nhìn thấy “ con hến” của em thì chết!

- Vẽ…Ai thèm nhìn.

Hậu cười tủm tỉm. Cái Đảm đã biết xấu hổ tự bao giờ đồng nghĩa với việc nó đã lớn. Lâu nay, Hậu không để ý đến bầu ngực chúm chím nhú của nó, kinh nguyệt cũng rất đều. Ngồi xem ti vi đến cảnh âu yếm nó thường đỏ mặt lẻn ra ngoài. Nó hay chải tóc rất kỹ và ngắm nhìn mình trong gương.

Cái Đảm giật giật tay Hậu lén nhìn lên. Bà trung tuổi đã đứng đằng sau từ lúc nào nguýt dài:

- Cô dạy con kiểu gì? Hỗn láo! Cứ trừng mắt nhìn người lớn không chào hỏi ai cả.

Hậu cúi đầu ngang bụng:

- Cháu chào bác.

- Sao lại chào bác???

Hậu hậm hực với kiểu bắt bẻ vô cớ. Hậu có dự cảm không tốt về chuyện này. Bà ta là khách ngang nhiên vào nhà, khiêm tốn cả nụ cười xã giao, thậm chí mẹ hỏi không buồn nhếch miệng trả lời mà dám hách dịch đòi lễ độ? Cầu cứu sang mẹ thấy mẹ co rúm như con cua lột sợ con khác xé thịt. Mẹ giục Hậu nấu cơm sớm còn mẹ rơi vào trạng thái căng thẳng. Cơn đau thần kinh đang lấn át cái đầu nhỏ. Mẹ đi đi lại lại như chạy trong nhà, chốc chốc ngóng về phía cổng thấp thỏm. Bà ta ngồi im ở ghế, khuôn mặt đìu hiu. Đứa con gái sốt ruột, muốn đứng dậy nhưng e dè mẹ. Tất cả mọi thứ hiện lên sự nôn nóng và mong chờ. Hậu cố lắp ghép những chuyển động quanh mình tập trung tìm lý do cốt lõi nhưng chỉ thấy ngờ vực không lối thoát.

Cho đến khi bố về đến cửa sững sờ một câu:

- “Mình” mới ra.

- Bố!!! – Đứa con gái reo lên, nó dang cánh tay ôm lấy cổ bố, mặc bố có chào đón nó hay không.

Chị em Hậu lặng người nhìn nhau. Sự bối rối tràn ngập tim và làm nghẽn các mạch máu, hiện nét đờ đẫn ngây dại đến tội ngiệp trên mặt ba đứa trẻ. Cảm giác được nâng niu trọn vẹn nó to lớn nhường nào. Thứ mà bố chưa một lần dành cho chị em Hậu. Dù chẳng ai thốt ra lời nào nhưng lòng rực lên ghen tị. Cuộc sống có những điều tài tình thật. Ví như bao nhiêu năm yên ắng bất ngờ xuất hiện thêm những nhân vật lạ hơ lạ hoắc, tự xưng “bố”, “con”, “mình”, “anh”. Hay sự thật hiển nhiên nằm trong lòng đất, như cây măng đợi mùa trồi lên?

Bà trung tuổi nói nhỏ nhưng trong vắt:

- Anh mới đi làm về. Mẹ cũng ra đấy anh ạ.

- Vậy à? Thế mẹ đâu?

- Mẹ mệt, đang nghỉ trong nhà.

“ Xoảng!”

Có tiếng rơi vỡ trong bếp. Hậu chạy vào nhìn tay mẹ ròng ròng máu chảy. Mảnh bát vỡ vô tình cứa đứt lớp da kéo theo vệt đỏ giỏ giọt xuống đất.

- Mẹ làm sao thế?

- Tại trượt tay…

Cái Đảm giơ tay bưng kín mặt lại. Nó hay bị kích động nếu nhìn thấy cảnh này. Cái Đang cấp cứu bằng thuốc lào vê viên.

Bố, bà ta và đứa con gái chạy vào thì Hậu vừa quấn giẻ băng bó xong.

- Mẹ mày phải cẩn thận chứ? Lúc nào cũng hấp tấp. – Bố buông lời chê trách.

Mẹ gượng cười khỏa lấp:

- Không sao đâu. Mọi người vào ăn cơm đi.

Dọn mâm xong. Chị em Hậu đồng thanh:

- Cháu mời bà, con mời bố mẹ, cháu mời bác ăn cơm!

- Đây là bà nội mấy đứa. Sẽ có dịp bố đưa mấy đứa về quê.

Chao ơi! Bố khẽ khàng như một lời thú tội. Chị em Hậu đã đứa nào biết mặt quê nội nó dài hay ngắn, giàu có hay nghèo nàn, khu trung tâm thành phố hay vùng chiêm trũng quanh năm cày sâu cuốc bẫm. Hình như chưa một lần Hậu nhận được món quà xa từ họ hàng như cân gạo nếp, bơ vừng, bơ đỗ. Dù ít ỏi nhưng đó là tấm lòng chân thật.

Bà trung niên khẽ lừ mắt bố, cái nhìn lập dị.

- Không được gọi bằng bác mà phải gọi là mẹ. Đây là mẹ Cả của các con.

Cái Đảm chống đũa môi cong lên:

- Không phải chứ bố! Người ta vẫn hát là “ mỗi người chỉ một mẹ thôi”. Sao lại có hai mẹ ở đây?

Mẹ đá chân cái Đảm ý “nhịn” đi nhưng không đến được địa chỉ và va vào chân Hậu đau nhói. Hậu cố gắng phân tích tư tưởng rành mạch. “ Không sinh, không dưỡng dục xưng xưng một từ mẹ hai từ mẹ thiêng liêng. Bố cứ bắt đội cái mũ lỏng quai, chòng chành mà chẳng có ý nghĩa gì”.

- Người ta khác mình khác. Thôi ăn đi. Nhiều chuyện quá.

Bố gạt đi và bữa cơm im bặt. Tất cả đồ đạc trong nhà như bị đóng băng. Ba người ngồi cạnh bố, bốn mẹ con ngồi một bên như chia hai phe rõ ràng. Mẹ đũa qua đũa lại thức ăn cho ba người khách. Sự vồn vã hiếm thấy ở mẹ. Dưới ánh điện vàng ệch, soi rõ tất cả đều lầm lì. Tại sao bố không giải thích gì về sự kiện này? Bố khua đũa tre vào miệng bát đều đều. Hậu ngó bố thì đọc được sự bối rối kéo dài… Thà im lặng còn hơn để chúng hỏi kỳ cùng những câu hỏi cắc cớ. Hậu muốn xới tung, tìm dấu vết nhưng ôm về mình một đống hậm hực, nhạt nhẽo.

Ăn xong, bà nội lôi trong túi hình con gấu ra gói cuđơ, chia cho mỗi đứa một chiếc( gọi là quà quê). Cả nhà đang ngồi cạnh ấm trà, chị em Hậu rổn rảng nhai chiều lòng bố mẹ. Mẹ không hề đả động đến chúng. Bà nhìn mấy đứa hỏi:

- Bánh có ngon không?

- Dạ…

- Ăn cũng được ạ. – Cái Đảm lên tiếng.

Mặt bà nội trùng xuống lườm sang mẹ.

- Đúng thật là…

Câu nói nửa vời của bà làm nhau nhúm không khí lại. Bà chờ đợi một lời khen ngọt nhưng từ nhỏ đến giờ đâu có ai dạy chị em Hậu đối nhân xử thế? Chị em Hậu đã tự học lấy cách sống từ chính ngôi nhà mình, trên cánh đồng, ngã ba chợ và hai đầu đòn gánh trĩu nặng của mẹ. Đôi khi vô tình bản thân cũng là một bài học đắt giá.

Đêm xuống. Ba chị em Hậu đổ dồn về một giường. Chật chội đến ngột thở. Hai đứa kia loay hoay, ngọ nguậy, có vẻ khó ngủ hồi lâu cũng co quắp, thiếp đi. Hậu nằm chiêm bao thì có một bóng đen đè nặng xuống người. Hậu ú ớ kêu nhưng bị chặn ngang họng không nhấc nổi câu, miệng khô khốc đắng ngắt. Hậu gồng mình thoát khỏi nó thì nó càng ấn xuống bẹp dí, ngay đơ. Nhớ những lần trước đó (Hậu thường xuyên bị bóng đè) trong tâm thức, Hậu phải tìm mọi cách để thoát khỏi cảm giác đó. Bà bác Hậu từng mách là mỗi lần bị thế hãy niệm chú “a di đà phật”. Chẳng biết có linh nhiệm không nhưng cho đến khi cái bóng đen bỏ đi, người Hậu mềm lỏng thì Hậu lại gặp ác mộng khác. Bố dắt tay chị em Hậu đi chơi (chỗ này chắc là do mong mỏi, nghĩ nhiều đến quá nên mơ vậy) vào một vườn cây quả chín đỏ, mọng trông rất thích mắt. Cái Đảm vừa đi vừa nhảy tưng tưng còn hét lên vì thích và sung sướng. Cái Đang ngước đôi mắt long lanh, dáng vẻ kiêu hãnh vì nó quàng tay ôm chặt lấy cổ bố với tất cả tình yêu thương. Khi bố đặt cái Đang xuống hái quả dỗ dành nó thì xuất hiện một người tóc dài không rõ mặt giằng lấy và xô cái Đang ngã lăn kềnh. Cái Đang khóc i ỉ ấm ức. Lạ thay thứ nước trôi ra từ khóe mắt Đang nhầy nhầy đỏ như máu. Hậu càng lau, càng dỗ nín thì máu chảy càng nhiều hơn. Hậu giật mình bật dậy, nổi da gà ớn lạnh. Ngơ ngác nhìn quanh thấy cái Đang ngủ nhưng luôn miệng nhai chóp chép. Người ta thường bảo đêm ngủ còn nhai chóp chép là khổ. Làm ngày ăn chưa đủ, đêm vẫn phải đi lần ăn. Chân cái Đảm vắt ngang người Hậu. Hậu nôn nao vứt xuống. Mắt Hậu cay xè mê man như người say không tài nào ngủ tiếp. Ngoài trời, mưa lắc rắc màn mỏng rơi vào đêm nghe côi cút, lạnh tanh. Gió chơi vơi thổi như tiếng hú xa dội lại len vào khe cửa lay động màng nhện đong đưa. Ánh điện sáng nhưng nhức. Nhỏm đầu qua ô thoáng thấy lưng bố và mẹ ngồi ghế bên này còn bà nội và bà cả ngồi đối diện lại. Thời gian trôi rất chậm. Cả bốn người đều nín lặng. Hình như mọi người đã định sẵn cuộc chuyện trò giữa đêm vì lũ trẻ không được quyền can dự vào vấn đề của người lớn. Hậu bập bõm câu chuyện không biết đến đoạn đầu hay cuối.

- Anh định làm thế nào? Muời mấy năm rồi, tôi có con như không, chẳng nhờ vả được gì cả. – Cả chị nữa, chị cũng làm mẹ, chắc chị đã hiểu cái cảnh nuôi con lớn mà không trông cậy là như thế nào chứ? - Bà nội nói.

- Con…con.. – Bố lúng túng.

Mẹ cũng lúng túng không kém.

- Đã đến lúc mình nên trở về. Mục đích vĩnh viễn không đạt. Bằng chứng rất rõ ràng. – Bà Cả nói.

- Con xin mẹ, xin chị. Con cũng đã cố hết sức. Mọi thứ không theo ý con. – Mẹ khẩn khoản.

- Cô quên giao ước rồi sao? Nếu sinh con trai thì “chung tất tật” còn sinh con gái thì ai sẽ lo phận ấy. Tôi đã rộng tay cho lũ trẻ khôn lớn, cái út phải tội không biết nói chứ cũng đáo để đấy. Cô sẽ không phải lo khi dần dần chúng tự lực cánh sinh.

- Nhưng…các con ở nhà đều đã trưởng thành. Chị hãy thương lấy đứa nhỏ ngoài này mà cho bố nó thêm chút thời gian.

- Thời gian để cô nuôi con còn tôi chết già ở xó nhà phải không? Việc lớn việc bé, một năm không biết bao nhiêu cái giỗ, lễ lạt, cúng bái, ma chay, cưới hỏi, rồi xây từ đường họ. Cô có biết trách nhiệm của một người trưởng họ quan trọng mức nào không? Bao nhiêu thứ phải lo toan, cáng đáng.

Bố vò hai tay lên trán, dựng mái tóc điểm bạc pha sương. Như thể bánh xe của bố đang đi vào ngõ cụt và bế tắc. Hồi sau mới thấy bố bỏ tay, giọng gắt gỏng :

- Hai bà từ từ để tôi suy nghĩ. Bây giờ là lúc cãi nhau om sòm à? Đâu cũng là núm ruột của tôi cả.

- Còn suy nghĩ gì nữa? Ông u ấp mãi có nở ra trứng vàng đâu. Hãy chấp nhận sự thật đi. Hay ông muốn bỏ mẹ ông, bỏ họ hàng, anh em để ở lại với cô ta và lũ trẻ?

Nghe bà ta gắt lên, bố dường như nép vế dưới mệnh lệnh của bà. Không khí trùng xuống ngưng lặng, nhích từng hơi thở căng giãn nơi lồng ngực bốn người.

- Đã vậy thì cuốn gói về tất. Không ai ở đây nữa. – Bà Nội ra lệnh.

Tức thì bố quay ngoắt nhìn sáng lóa sang mẹ.

- Không được. Con không đồng ý với cách giải quyết của mẹ. Trước kia chẳng chính mẹ ủng hộ giao ước đó sao? Mẹ không thể nói hai lời được. – Bà Cả như muốn nhảy dựng lên.

- Vậy thì làm thế nào? Cách này hay cách khác đều không chịu. Tôi chỉ có một thằng con trai. Các chị chỉ biết lo, giữ cho mình mà có nghĩ đến bà già này, nghĩ đến dòng tộc họ Nguyễn không? Ôi giời ơi! Con với cái, biết thế này đẻ quả trứng luộc cho xong!!! – Bà nội than thở kiểu người già, bàn tay quắt xương vỗ vỗ xuống ghế, các nếp nhăn tụm lại trên khuôn mặt nhăn nheo.

Mặt Hậu giãn ra. Thế là đã rõ trắng đen. Hậu giơ tay nắn đầu. Bấy lâu nay Hậu sao nhãng câu chuyện mẹ từng kể rằng khi sinh Hậu, hộ lý đã dùng một cái chụp vào đầu để lôi ra vì mẹ tuổi cao đẻ khó. Mẹ thoát ly đi làm công nhân, ở tập thể cạnh người hàng xóm hiền lành, rời chiến trường và được phân vào đội lái xe của phân xưởng khai thác. Tính tình nhân hậu, cù lần, chậm chạp nhưng chắc chắn. Thi thoảng ông sang gò lại đôi thùng gánh nước, đấu lại cái dây điện, đóng cửa sổ …Chỗ nào trong nhà cũng có bàn tay ông. Đổi lại, mỗi bận về quê, mẹ mang chia sẻ cân gạo nếp mới, phong bánh cáy, hoặc gói chè lam. Qua lại lâu lâu, mẹ biết ông đã có vợ con ở quê và vẫn tha thiết người nối dõi tông đường. Chán cảnh lọ mọ một mình đơn chiếc, ông cả gan đặt vấn đề với mẹ mà mẹ thì đã luống tuổi khao khát được ẵm bồng. Do vậy, khi dẫn ông về ra mắt ông ngoại, ngoại gật đầu đồng ý. Và như Hậu tưởng tượng thì trước lúc về chung sống hẳn, ông đã đưa mẹ xin phép vợ cưới lẽ, hy vọng được như ý. Rồi chị em Hậu sòn sòn ra đời. Đau lòng quá! Mẹ đã đánh canh bạc khù khờ, chẳng có cơ sở nào đặt giá trị cho tương lai cả. Giờ thương con, xót chồng, trách cứ thân phận hẩm hiu, đắng đót mà ngậm bồ hòn làm thinh.

Chừng lâu lại thấy mẹ lên tiếng run rẩy:

- Ý anh…thế nào?

- Tôi??? Tôi muốn nói chuyện riêng với mẹ nó. Ra ngoài đi.

Bố lê dép quèn quẹt đi về phía cửa sau khi nhìn rúm ró sang bà Cả. Mẹ nhanh chân theo sau. Bà Cả đứng phắt dậy hớt hải định nói thêm lời gì đó ngăn bố mẹ nhưng không thấy lên tiếng.

Hậu nhìn về phía màn đêm thăm thẳm đang cấu véo những người thân yêu nhất của Hậu. Hậu tự hỏi mẹ con Hậu sẽ mất bao lâu để làm quen với việc thiếu vắng bố trong nhà? Giả thuyết này tệ hại vô cùng. Nó khiến Hậu thoắt hốt hoảng, chơi vơi, nghẹn lòng. Đã quá quen với tiếng ho hắng, một tiếng rít thuốc, bữa cơm đạm bạc với năm cái bát tự dưng hụt mất một nghĩ đã thấy chênh chao. Dù nằm trong ý nghĩ sâu thẳm thì việc này ngoài sức chịu đựng của mẹ con Hậu. Xưa, nay, khoảng trống giữa bố con Hậu chưa có loại keo nào dính lại được nhưng mái nhà bị mất nóc, mưa gió bão bùng vắng trụ cột thì nương náu vào đâu để giông tố không cuốn trôi? Những người đàn bà gồng mình tỏ ra mạnh mẽ, kiên cường nhưng không thể giấu được bản năng yếu mềm vốn cố hữu bên trong. Còn vô số việc cần đến bàn tay bố nhưng bố lại sợ cái “uy” của gia tộc. Lời giao ước quan trọng hơn mẹ con Hậu ư?

Cuộc nói chuyện diễn ra rất lâu. Và khi trở lại mẹ như người bị thôi miên, thẫn thờ ngồi xuống ghế. Hai mắt sưng mòng.

- Mẹ đi ngủ đi. Khuya rồi.

- Ý anh ra làm sao? – Bà Nội sốt ruột.

Bố nhìn sang mẹ nghiêm mặt trước một tuyên bố trịnh trọng:

- Con sẽ về quê.

Trời ơi! Hậu nghe đứt cả cõi lòng tan tác. Mẹ im lặng. Sự hờn dỗi nghẹn ngào không xoay chuyển được tình thế. Mẹ chịu cắt phăng sợi dây tình cảm vén lũ con vào lòng ấp ủ một tình yêu đầy oán giận!

Bà nội nhìn mẹ với ánh mắt chia sẻ:

- Mẹ mấy đứa đừng có quá lo. Hàng tháng bố mấy đứa sẽ gửi tiền ra nuôi lũ trẻ. Hoặc là cho một đứa về quê để mẹ nuôi đỡ.

- Dạ, thôi mẹ ạ. Cho một đứa về sợ nó không quen mà khổ thân. – Giọng mẹ nói như sũng nước.

- Thế thì tùy chị.

Bố ngồi trằn trọc tâm sự với chiếc điếu. Mặt bố nhăn nheo, ủ dột. Tiếng rít sòng sọc đều đặn, cảm tưởng chút nước ít ỏi trong điếu cũng sôi lên, tức vỡ khoảng trống đang rộng và lan ra khắp căn nhà. Cuộc kiếm tìm đã trở về con số không tròn trĩnh.

- Nửa đêm rồi. Ông đi ngủ đi, hút gì lắm thế? – Bà Cả gắt giục.

Tắt điện. Mẹ bò vào giường chị em Hậu và nhường vai chính cho bà ta ở giường kế bên. Người lớn cứ nghĩ rằng bóng đêm sẽ che phủ tất cả. Hậu nhận biết tiếng sục xạo kéo chăn, nhịp thở như giận dỗi phía bên kia. Ruột gan nóng, miệng khô quá chừng mà Hậu không dám dậy uống nước. Hậu sợ tiếng chuông đổ dốc trong lòng. Đó là tiếng chuông thân thể đang gõ nhịp. Mẹ nằm ngửa bất động. Hậu chắc một điều rằng mắt mẹ sẽ nhắm tịt lại để không bị cảnh tượng, âm thanh kia gây bức xúc. Mẹ vờ như điếc, như tỉnh, như bỏ qua. Chồng chung là thế. Đâu có là sở hữu. Dù muốn giành giật, muốn cấu xé, muốn đập tan mọi thứ cho bõ lòng ích kỷ nhưng tuyệt nhiên im lặng. Hậu nghe mẹ thở từng nhịp hiu hắt. Sao phận người cứ phải chèo kéo, thoắt đắng, thoắt cười? Lửa rờ rỡ bên kia nhưng tắt ngấm bên này? Chị em Hậu là niềm hạnh phúc hay bất hạnh mà đáng chịu thiệt thòi? Nhất định lũ đàn bà mẹ sinh ra sẽ làm cho mẹ rạng ngời. Hậu chăm chắp ý niệm đó.

Đêm vắng dài lê thê. Hậu thiếp đi trong xốn xang.

Lúc tỉnh dậy nhìn bao quanh thì người lớn đã biến mất cuốn theo dư âm của đêm trước. Bà Cả ngồi ở thềm cửa, xoắn chiếc lược vào bộ tóc quăn như mớ lò xo nhão. Vẻ mặt hơn hớn, nhẹ nhõm. Sự thiếu hụt tình cảm được bù đắp đúng lúc là liều thuốc hồi sinh. Chính vì lẽ đó nên từ bà thoát ra làn phấn chấn lạ. Đứa con gái lo đánh răng, miệng đầy bọt trắng hỏi:

- Mẹ! Bao giờ về?

- Lát nữa.

Bố rít thuốc lào liên tục và va chạm cơn sặc ho dữ dội. Nếp nhăn đậu trên trán bố tựa làn sóng nằm ngang trông già nua. Bố chần chừ đứng trước tủ hồi lâu. Bà Cả đến bên và bắt buộc bố mở tung lục đục tìm quần áo, bà ta phụ bố gấp vào ba lô. Bố nem nép trước sự chu đáo nhưng rõ mục đích của bà. Dù trong lòng bố có gợn lên chút tình thương con, thắm thiết nghĩa vợ chồng muốn ở lại thì ngay tức khắc bà sẽ dẹp nó đi và thay vào đó tình huống khác. Bố bị dồn vào thế bị động. Con đường cụt dần ngay chân bố.

Mẹ te tái dọn bữa sáng, vẻ níu với được thể hiện rõ ràng và thật vô nghĩa khi những hành động ấy bị thải ra ngoài. Bố đưa cho mẹ ít tiền trong bữa cơm gọi là tiền nuôi con. Đôi mắt thâm quầng nơi mẹ mở to không chớp. Mẹ chết lặng mọi cảm giác rồi đứng lên lấy bao tải bắt Hậu trút gạo vào đó:

- Mẹ! Nhà mình sắp hết rồi. Ở quê thiếu gì gạo mà mẹ phải cho?

Mẹ lặng ngắt buộc đầu bao và xách đưa cho bà ta.

- Em chẳng có gì gửi cho con..Chỉ có mấy đấu gạo…

Hậu tưng tức trong mắt. Gai đâm vào đó muốn ứa máu. Mẹ lấy mấy đấu gạo ra trao đổi cho sự ở lại của chồng. Dù không quỵ gối van xin nhưng mẹ đang vái lạy nhục nhã. Bà Cả nhìn mẹ thương hại. Bố gạt tay ra:

- Mình đừng làm thế. Tôi về mỗi tháng sẽ gửi tiền ra nuôi con. Mình đừng lo. – Mấy đứa phải biết vâng lời giúp mẹ. Nhớ chưa?

- Thế bố đi đâu? – Cái Đảm hỏi.

- Bố đi làm xa.

- Vậy là bố đi làm với bác ấy hả bố? Chừng nào bố mới về?

Đến câu này thì bố thật sự lúng túng, ậm ừ:

- Thì cũng lâu lâu.

Tội nghiệp cái Đang cứ ngơ ngác không hiểu chuyện gì, hết nhìn mọi người lại nhìn bao gạo. Nó trọc trọc đũa vào bát im thít. Nó ngước nhìn Hậu. Hậu đọc thấy trong mắt nó là những câu hỏi nhói lòng “sao lại như thế chị Hậu? Bà nội đưa bố đi làm ở đâu? Lâu lâu là đến chừng nào mới về???”

Óc Hậu đập những mạch căng cứng. Chấp nhận sự thật cay đắng này quả là nghiệt ngã và không công bằng. Mẹ con Hậu đã làm gì sai chứ để đáng nhận kết cục như vậy??? Khoảng cách gần gũi chẳng còn được bao lâu nữa, vài tích tắc nữa thôi, gió sẽ cuốn bố về chân trời xa tít. Mẹ tê liệt hoàn toàn, giống pho tượng vô hồn, dài dại. Bố vỗ lên tay mẹ:

- Tôi đi đây.

Bao gạo bị hắt trả lại và cả bốn người đi nhanh ra ngõ đúng nghĩa một gia đình. Bố lếch thếch ba lô chạy trốn khỏi mẹ. Cái Đảm, cái Đang đột ngột đứng dậy theo nhưng bị mẹ gọi lại. Chúng bám chặt tay ở bậu cửa mắt nhớn nhác nhìn theo bố, lòng xao xác buồn teo. Phút chót, Hậu hoảng mình chạy theo với tất cả yêu thương và tha thiết được nương náu:

- Bố ơi! Bố đừng đi!!!

Hậu đã thấy đôi chân khựng lại. Bố ngoảnh mặt hơi nghiêng, cằm chạm vai đờ đẫn vài giây. Rồi bà Nội nói gì đó với bố, bố dứt chân bước tiếp. Hậu chới với vừa thở vừa khóc. Mình Hậu đứng giữa sân nhìn con ngõ nhỏ dài hun hút vắng lạnh lòng. Không còn chút dấu vết nào, bụi, nước mắt nhạt nhòa đã che đi tất cả.

“Choang!!!”

Tiếng sành vỡ ngay chân Hậu. Đó là chiếc điếu bát hút thuốc lào của bố. Mắt mẹ đỏ sọng nhưng rắn đanh không gợn chút nước dính. Mùi khai nồng sực dậy, thứ nước dùng tẩy uế, đuổi người nặng vía đi. Mẹ đã làm điều đó thay cho lời tiễn biệt. Đồ đạc trong nhà bắt đầu bị đảo lộn bung bét. Tay chạm bộ ấm chén, mẹ lồng lộn xé nó bằng chất giọng cao trào đỉnh điểm thốc vào không gian âm thanh gớm ghiếc. Mẹ như con báo bị thương, quằn quại rỉ máu, loang chảy tận nơi sâu cùng, hẻm tối nhất. Hậu đứng im nổi da gà, không có ý định ngăn mẹ lại. Hình như sự lạnh lùng của bố tăng lên nghìn lần, hơn cả lần trước thõng tay quát mẹ mang chôn em hôm trời mưa. Chính vì vậy mà nỗi đau này nghẹn đứng, nó xâm chiếm, ngốn ngấu, cắn nát thân thể mẹ. Hậu rớt nước mắt khi chạm cái nhìn của hai đứa trông hoang hoải, trống rỗng. Một vệt nước thấm lịm chảy dài trên má Đang. Lẽ nào đó là những giọt máu rơi trên mắt Đang trong giấc mơ đêm qua???

Cái Đang thích thú với khám phá mới. Nó lôi Hậu lại chỉ tay vào vệt nắng lẻ loi lọt từ nóc ngói rơi xuống nền. Những chấm bụi li ti nhảy nhót, nhảy nhót mãi, Đang giơ tay ra vợt nắm chúng vào bàn tay nhỏ xinh nhưng khi mở ra lòng bàn tay trống trơn mấy ngón. Hậu cười rồi giải thích “đó chỉ là những hạt bụi trong không khí mà mắt thường không thể nhìn thấy trừ khi tia tử ngoại của ánh mặt trời chiếu vào”. Đang lại hỏi “Thế bụi này sẽ về đâu? Nó có nhà không?”. Hậu cười. Những câu hỏi hóc búa của trẻ con đôi khi làm người lớn phì cười nhưng đối với một cô bé câm thì câu trả lời thật sự làm sáng bộ óc chật hẹp. “Nó không có nhà. Bụi sẽ trở về với đất vì sức hút của mặt đất rất cao”.

Và vệt nắng làm bạn với Đang từ bữa ấy. Nó cảm thấy an toàn khi chơi với đứa cũng không nói được như nó, không bị ai trêu trọc là “ Đang câm”. Những hạt bụi dịu dàng nhảy nhót và Đang buồn thiu lúc trời mưa, nhìn bạn mình nơi nảo nơi nào không ghé chơi. Hậu hốt hoảng khi nhận ra chị em Hậu tự lui mình về thế giới riêng, ủ dột trong sự cô đơn và ngại va chạm. Bằng chứng là cái Đảm thường trùm kín chăn, chuyện một mình thuật lại những lời thoại của một bộ phim vừa được xem mà không thèm chia sẻ với mẹ hay Hậu.

Trượt mấy tháng dài, từ khi bố đi mẹ lầm lì, câm lặng. Hai đứa nhỏ cứ thắc mắc bố đâu? Sao bố đi làm mãi không về? Mẹ nhìn bóng của mình lẻ loi in vắt vào tường dáng còm cõi đét đẹt, thắt thẻo một câu “ bố mày chết rồi”. Lúc đó, Hậu biết mẹ tuyệt vọng và lừa dối bản thân mình cũng như lũ trẻ. Thực ra mẹ mong mỏi ngày nào đó, bố buớc chân vào cửa miệng reo câu nói vui mừng “tôi về rồi. Mẹ nó đang làm gì đấy”. Bấy nhiêu thôi cũng đủ làm cho mẹ sung sướng, nghẹn ngào. Mẹ càng cố chôn đi thì nó càng trồi lên hiển hiện rõ trong từng cơn mơ gọi tên bố nghe thê thiết lòng.

Một hôm, mẹ về giữa buổi làm thở dài thườn thượt. Không nói chẳng rằng, mẹ ngồi bệt xuống thềm mặt vời vợi như dự báo một cơn giông gió mịt mờ. Mẹ nói lại với chị em Hậu trong bữa ăn những từ nghe lạ hơ lạ hoắc và lo lắng:

- Mẹ bị cắt giảm biên chế. Xí nghiệp sắp sát nhập với hai xí nghiệp nữa thành công ty cổ phần. Từ giờ không có việc làm. Mai cái Hậu cho chó ăn no rồi mang ra chợ bán. Mẹ cần phải đến một nơi. Cũng không biết người ta thích cái gì mà mua…

Trời đất ơi! Mẹ nói như đùa. Những chuyện buồn thật rất biết chọn thời cơ phát triển. Tại sao lại rơi vào đúng lúc này mà không phải là lúc khác? Nỗi đau mất mát chưa vơi hụt dần, thêm vào đó là lối đi hun hút mịt mùng. Miếng cơm, manh áo lún cổ mẹ xuống vằn lên vai mẹ vết chai sạn, vết thẹo, chỉ trừ khi vạc nó đi mới hết xơ cứng. Hậu lâu nay tự nhiên đứt dây thần kinh xấu hổ. Kỳ học nào cô giáo cũng nhắc tên Hậu trước lớp bởi chậm đóng tiền và có đóng thì chót sổ. Lũ bạn nhìn Hậu khinh bỉ, thương hại. Cô giáo hỏi “ em bảo với mẹ chưa?”. Hậu gật nói “rồi ạ” nhưng đối diện trước tảo tần, mệt mỏi, thống khổ, miệng Hậu không thốt ra nổi. Chị em Hậu như sợi xích mắc néo vào cái chốt sắp han gỉ. Bất cứ lúc nào cũng có thể tuột trôi vì tóc mẹ bạc nhiều hơn. Các khớp tay, khớp chân rệu rã đến lúc đòi nghỉ ngơi. Cái đầu không thể đơn giản được nữa, não Hậu hoạt động dày đặc toan tính, chạy ngang chạy ngửa, le lói đồng tiền kiếm được cải thiện được tình cảnh neo đơn này.

- Mẹ không muốn các con thất học nhưng...

Cái Đảm giãy nảy như đỉa phải vôi. Nó sợ ảnh hưởng đến nó. Cái Đang trọc đũa rữa cả bát cơm đã chan canh.

- Mẹ. Con sẽ cố gắng học. Con nhất định không nghỉ đâu.

- Vậy thì con sẽ nghỉ.

Hậu nói rồi chống tay đứng lên coi đó là sự giải thoát và một quyết định đứng đắn. Nếu ngồi nán lại chút nữa chắc Hậu sẽ chẳng kiềm nổi lòng bật khóc. Sự mềm yếu sẽ trỗi dậy. Xa trường, xa sách vở, bạn bè hay phải xa thứ ăn sâu vào máu thịt là điều khó khăn vô cùng khi chia tay nhưng Hậu không thể để mẹ vắt kiệt sức lực vì cuộc sống của chị em Hậu nữa. Bắt đầu từ đây, Hậu sẽ tự mình học cách sống. Hậu đang tuổi mười sáu, tuổi đẹp nhất trong đời nhưng lòng Hậu chỉ chứa đựng hình ảnh bị bàn tay “hắn” như gọng kìm khóa trái và ngày người cha phủi tay đi cun cút về phía chân trời. Ý nghĩ khiến Hậu luôn cảnh giác. Đàn ông như hắn hay bố liệu có là nơi dựa dẫm cuộc đời? Nếu sau này Hậu hay cái Đảm, cái Đang lấy chồng, rơi ngay vào nhà gia trưởng chỉ đè thân thể người vợ xuống mà nặn cho kỳ được thằng con trai, hễ nghe phong phanh con gái là bắt rũ bỏ lẳng giọt máu của mình vào sọt rác thì chẳng há là biến thân mình là kẻ sát nhân, giết người không cần đến dao, đến súng… hoặc có đứa trẻ may mắn hơn được ra đời thì cũng khó được nhận đầy đủ tình yêu thương. Có chăng là tình yêu cô độc của mẹ. Rồi để chúng tự lần mò trên con đường riêng của chúng, cái góc khuất mà cha mẹ không ai đặt chân vào…

Bố hình như quên mất, mẹ con Hậu là con người, dù xấu hay đẹp, dù lành lặn hay tật nguyền vẫn luôn khát khao được sống, được nâng niu, hạnh phúc. Đến giờ Hậu hiểu cổ tích với phép thuật, đũa thần, các bà tiên chỉ xảy ra trong sách thôi. Đời này làm gì có thứ đó? Nếu có thì trả lại công bằng cho mẹ con Hậu đi? Hậu cười mỉa mai mình ngốc ngếch. Nước mắt chảy len vào môi mằn mặn .

Gió hanh heo làm quắt thân rau trước vườn. Đất khô khốc. Mẹ phi thình thịch chiếc xà beng xuống, lớp đất đỏ nảy lên. Chiếc hố rộng dần. Khi đào xong mẹ gọi chị em Hậu khiêng “ vốn liếng” là hai chú lợn choai mắc chứng bệnh lở mồm long móng, chết cứng từ trong chuồng ra. Mẹ rắc vôi bột, đám bụi phấn bay vọt lên không trung. Khuôn mặt mẹ ráo hoảnh, lạnh tanh. So với nỗi đau sâu hoắm trong lòng thì mọi chuyện xảy ra đau đớn, mất mát chỉ làm rộng thêm khoảng trống chứ không đánh gục nghị lực tiềm ẩn nơi mẹ.

- Mấy đứa này. Vào nhà đi. Có gì nó đến là đến, nó đi là đi. Mọi thứ đều có số phận cả.

Mẹ nói như tự an ủi mình. Mất một lúc mẹ lấp đầy hố. Không để cho thời gian ngừng nghỉ và hình như mẹ sợ ở một mình. Mẹ lấy tất ống ( khâu bằng vải, kéo từ bàn lên ngang gối) đeo vào, chuẩn bị đồ đi biển.

Biển rộng ngút tầm mắt, đọng lại vũng nuớc nông toẹt bằng cái ao con. Ngửa lên trời là rất nhiều những tấm lưng còng. Người ta đổ xô đi cào sò, bắt cha chá, sái sùng, ngao, vạng, con hầu…Mẹ gặp vài người. Có lẽ là người cùng phân xưởng bị thất nghiệp như mẹ. Hậu thấy mẹ cười, cái nụ nhạt thếch chẳng có nhân nhị gì bên trong. Trong sự đông đúc, lún sâu xuống bùn đó có mẹ con Hậu. Bằng một công cụ hình chữ T dài năm mươi phân và đóng những chiếc đinh dài, Hậu lật bùn nhấc lên những con sò tròn vo, bết đất.

Hôm cho con chó mẹ “ đi ở” là ngày chị em Hậu rã rượi nước mắt tiếc thương. Và “gói quà” xin ở lại làm việc trong xí nghiệp cũng một đi không trở lại. Họ chê ít hay đã có người đến trước biếu phần quà hậu hĩnh hơn. Sự chờ đợi nào cũng cay nghiệt. Mẹ bắt đầu học cách đi biển.

Những ngày đầu, tập làm quen với môi trường mới, mẹ con Hậu lóng ngóng chân tay. Chỗ người ta cào rồi, mình đi băm bổ lại, toàn bùn là bùn, trầy trật từng bước chân. Dường như lúc khó khăn cùng đường nhất, người ta thường không sợ và không chịu khuất phục trước bất cứ điều gì. Đi nhiều bữa theo dân biển, Hậu biết được cách bắt mánh của từng loài. Cua bể, ghẹ nước cạn, bò bám vào cây sú thành vệt dài. Loài ruốc chân ẩn sâu dưới cái lỗ tròn vo. Con hầu ký sinh ở đá và thân sú, nước biển dâng há miệng kiếm rong rêu…con bống lác phành hai mang như mang rắn hổ nhảy lò cò trên mặt bùn, loài cá gầu ông nọc độc như rắn. Hôm nào gặp thì bỏ biển chạy về, buốt rức tận xương tủy. Họ nhà sam chung tình nhất. Đi đâu cũng có đôi…

Hậu biết thêm nghề đi biển. Chiều chiều, Hậu mang sản phẩm mình kiếm ra chợ bán. Hậu đổi chúng thành gạo, sữa, áo quần, thùng, rổ….Cái Đang hớn hở đón qùa từ tay Hậu. Càng lớn Đang đẹp như một đóa mười giờ. Sự vắng mặt của bố lâu ngày đọng nét buồn đượm trên đôi mắt long lanh. Trái tim mẹ con Hậu, ai cũng khuyết một góc (dù không ai nói ra cả). Dần dà chúng quên mất câu hỏi bố đâu? Hậu cũng không định vị được nơi nào đâu để trả lời chúng. Cảm giác tù mù như người bị ngẫn ngờ mỗi lúc nhận ra mình có quê hương nhưng lại không xác định được nó ở chỗ nào. Quanh nhà ba bề bốn bên toàn người tứ xứ. Quê nội xa, quê ngoại cũng xa, họ hàng lẻ tẻ dăm ba người, cũng không ở gần mà ai lo phận nhà đấy, có công có việc bất đắc dĩ mới đến tìm nhau. Thành thử, thân vận động lấy thân có ốm đau, có thiếu thốn, có đói rách thì cũng gồng lưng mà gánh đỡ chứ than vãn trông chờ được vào ai? Mẹ già hơn. Cái Đảm tối ngày học, nó lao đầu vào học. Lũ bạn yêu quý hay đến nhà chơi, có vài cặp mắt ngưỡng mộ. Hậu trêu, nó cười nhỏn nhẻn nói “em không lấy chồng đâu. Thấy mẹ khổ là đủ rồi”. Nó nói mà mắt lấn cấn nước. Tình yêu giữa chị em Hậu giống nhau, không nói ra nhưng ngấm ngầm hy vọng.

Mờ sương. Mọi người tất tả xuống đò, tìm chỗ ngồi. Con đò rẽ màn sương chậm chạp bai chèo, chòng chành ra giữa biển. Một vài cánh chim bay rời rạc, thất thểu trên cao. Gió hắt từ biển hơi muối mặn mòi, núi đồi lùi lại phía sau. Trên đò có khoảng chục người, tay cào, tay giỏ, cuốc, mặt bịt kín, chuyện trò rôm rả. Ba người ngồi cuối luôn miệng những chuyện dí dỏm gây cười. Tiếng cười trộn lẫn ánh bình minh, mặt biển như khoác tấm áo choàng dát vàng sóng sánh. Hậu bỗng thấy mình bé tí teo giữa bao la đất trời và biển mênh mông. Cảm giác tự do tự tại như con chim muốn cất cánh đến bất cứ nơi nào mình thích. Hậu nhìn xuống mặt biển, từng con sóng vàng chập chờn huyền ảo, Hậu như lạc vào vườn mộng. Hậu mơ màng màu đỏ của mặt trời như ngọn lửa hồng trên bếp cháy bùng bén vào thành xoong mà trong đó là những thực phẩm do tay Hậu chế biến sạch sẽ tạo ra những món ăn tuyệt hảo. Tiếp đến là tay Hậu nhảy múa trên chảo lửa giống vũ điệu thành thục, điêu luyện nhất, trước con mắt trầm trồ thán phục của đám người phụ việc. Phút chốc, những món ăn nóng hổi được bày biện một cách tinh tế và được đặt ở vị trí sang trọng trong bữa tiệc thịnh soạn. Từ tâm huyết của người đầu bếp, Hậu sẽ quảng bá nền văn hóa ẩm thực của quê hương đến bạn bè thế giới. Món ăn mang hồn cốt thuần Việt, gợi cho du khách phương xa cảm giác bồn chồn, nao lòng khi chạm môi thưởng thức. Hậu sẽ làm chủ một địa phận, người đạo diễn những bữa tiệc nổi tiếng, người nắm vững những bí quyết thành công. Cuộc đời Hậu chuyển sang một trang mới. Căn nhà ọp ẹp dột nát bây giờ biến thành tòa nhà nguy nga, có vườn trồng đặc loài hoa cúc vàng mà Hậu rất thích, có hồ nước trong xanh ngắt, có gara ô tô. Mẹ Hậu sẽ hưởng cuộc sống an nhàn lúc tuổi già không phải lam lũ nữa. Cái Đảm sẽ chuyên tâm vào học hành mà không phải lo lắng bất kỳ điều gì về cơm áo gạo tiền. Nhất định khi đó Hậu sẽ đưa cái Đang vào trường dành cho người khiếm thị để học chữ nổi, để biết mặt cái chữ, để cuộc đời Đang sáng lên những hy vọng, hoài bão mới. Ôi! Hạnh phúc sao giản đơn mà đầy đủ đến thế!

Bỗng có bàn tay véo mạnh vào vai Hậu. Hậu giật mình tỉnh mộng, đó là bàn tay của Đang, nó rụt rè ngón trỏ chỉ xuống nước mênh mông:

“Chị ơi! Nước dữ quá. Nếu rơi xuống đây thì chết chắc”.

Hậu giận dỗi quát Đang vì phá hỏng bao hình ảnh thần tiên đẹp rực rỡ đang ánh bừng bừng lên trong đầu Hậu.

- Phủi phui cái ý nghĩ quái gở ấy đi.

Cả đò đổ dồn mắt nhìn Hậu. Mẹ ở mạn thuyền lườm lườm. Chuyện sông nước, đâu ai lường trước nổi, cấm được nói chuyện xui xẻo.

Cái Đang ngồi im, không ngoáy ngó, mắt nhìn dòng nước xanh thăm thẳm. Mấy bữa nay, Đang đòi theo Hậu đi biển khám phá. Bấy lâu, bốn bức tường nhà bức bối đến độ con chim nhỏ muốn cất cánh tung bay. Sự bất đồng ngôn ngữ khiến Đang thu mình trong cô đơn. Rất nhiều lần Hậu bắt gặp Đang ngồi thờ ơ chìm đắm vào chỗ xa xăm nào đó. Như buồn, như nhớ, như da diết ước ao…

Từ xa rừng sú hiện lên một vệt đen mờ mờ cuối trời. Mọi người thở phào, ồ lên tiếng lớn. Đích cần đến là vùng biển mới. Bờ biển gần bùn bả đã nhão sình cạn kiệt tài nguyên và chưa kịp phát triển cho sự mưu sinh của con người. Mùi muối vừng, cơm nắm ( thức ăn dự trù) trong túi ai đó bay thoang thoảng lẫn mùi tanh ngái.

Đò cập vào bờ đá. Từ bờ đá đi vào rừng sú mất một đọan. Bùn thụt ngang đầu gối. Mẹ con Hậu tìm được những con hầu to bằng bàn tay bám trên thân đá. Cái Đang lết bết theo chị dùng búa tách chúng khỏi thân cây (ở nhà Đang vẫn thường bổ hầu giúp Hậu nên việc này không khó khăn lắm). Bài học đầu tiên trên mặt đất, tiếp đến sẽ là những bài học khác hóc búa hơn. Ví dụ như chỗ nào có sò, có cà phoóc, có ngao, ruốc. Mỗi loài có cách làm tổ và ẩn nấp riêng. Hậu bổ cuốc xuống nơi bùn khô, lật ngược lên những chú sâu đất tròn bằng đầu đũa béo mẫm.

- Mẹ ơi! To chưa này.

Hậu nhận được cái nhìn thờ ơ, không biểu lộ cảm xúc. Hậu đâm cụt hứng tiu nghỉu, bổ mạnh chiếc cuốc xuống đất như muốn đập vỡ nghiến ngấu ngay thứ gì có thể. Mẹ không còn là mẹ nữa rồi! Mẹ như biến thành người thiểu năng trí tuệ ngay khi dây thần kinh đó không hề tê liệt chút nào. Nỗi nhớ bố làm mẹ quay quắt, xác xơ. Vết thương âm ỉ cả khi có người hỏi mẹ về con cái. Mẹ tỉnh queo trả lời “tôi có ba đứa con gái. Một đứa câm và hai đứa dở”. Người ta chép miệng thông cảm “ Tội chị quá! Khổ về đường con”. Mẹ mím cười cay đắng “ chúng nó giống bố, thằng bố có khôn ngoan đâu mà đòi”. Rõ ràng chị em Hậu hoàn toàn tỉnh táo và lành lặn nhưng mẹ lại khoác lên cho “ phần đời còn lại” của mẹ tấm áo rách tã tượi. Những lúc đấy Hậu thấy mẹ cay đắng và đôi khi muốn nổi xung nói rằng “ mẹ! không phải vậy? Bệnh dở ở đâu chứ trong chúng con không có”. Nhưng ngẫm lại mẹ đúng. Mẹ đang bảo vệ chị em Hậu khỏi những cặp mắt ham muốn, thèm thuồng của đàn ông cứ chói vào thân thể rừng rực mới lớn. Sự im lặng của Hậu được đặt đúng chỗ và bến đợi của mẹ thật nhọc nhằn.

Tiếng thở ri ri của loài cáy còng màu xanh xám lôi Hậu tỉnh lại. Đang mùa sinh sản, chúng cất lên những bản hòa ca gọi bạn tình, Hậu nhìn vào lỗ cáy có những con bé ti ti mới sinh. Hậu băn khoăn hỏi không biết trong bầy đàn có bao nhiêu con đực và bao nhiêu con cái??? Liệu con đực có trách nhiệm với lũ con khi chúng chào đời hay bỏ mặc chúng với nước biển. Đôi càng yếu ớt, chúng giơ giơ về phía Hậu. Bản năng sinh ra chúng đã học cách tự lập, bảo vệ mình khỏi hiểm họa, săn mồi của loài ăn thịt? Hậu thấy mình giống loài cáy hơn cả.

Nhà đột ngột có khách từ xa đến báo tin dữ. Bà nội mất. Hậu đun nước dưới bếp nghe tiếng sốt sắng của khách nói với mẹ mà mở to mắt kinh ngạc. Ánh lửa hồng cháy bùng lên mặt nóng ran. Phút sau, Hậu bật cười thẫn thờ. Một cảm giác rân rân chạy dọc sống lưng tê như điện giật. Nếu khách nhìn thấy sẽ bảo Hậu điên. Một tin buồn dễ khiến người ta đau lòng lại đáng mừng rỡ mà nhăn răng ra ở đây?. Nhưng cái sự hả hê, thỏa mãn ấy có khi chỉ một mình Hậu biết, Hậu hiểu. Miễn tưởng họ hàng bên nội quên mất con dâu và những đứa cháu chưa một lần được nhận mặt quê không còn tồn tại trên đời này kia đấy? Có lần ngồi rỗi Hậu đã tưởng tượng ra cái cảnh gia đình Hậu đoàn tụ, ngồi chung một mâm cơm. Chắc là rất khó khăn khi nhìn nhau, nói chuyện. Trường hợp này có thể chỉ xảy ra vài lần rồi cơm nhà ai người ấy ăn, việc nhà ai nhà đấy làm, đường nhà ai nhà đấy đi. Không lưu luyến, không tình cảm mặn nồng, gặp rồi bất đắc dĩ xã giao vài lời, dửng dưng như những người xa lạ, khác máu tanh lòng. Ngộ nhỡ…ngộ nhỡ sau này bố chết thì chôn ở đây hay mang về quê???. Kiểu gì thì một bên vẫn phải chịu thiệt thòi. Hậu chẳng dám nghĩ nữa, vì cuối cùng thì mẹ con Hậu cũng lép vế, nhường quyền lại cho bà Cả và dòng tộc nhà họ nội.

Dù gì thì ước muốn của Hậu sắp có cơ hội để trở thành hiện thực.

Vậy nhưng khi vừa theo bác vào đến ngõ, giữa đám tang đông, nhiều con mắt thao láo, chỉ trỏ nhìn chị em Hậu dắt tay nhau vào. Cái Đang dường như nhạy cảm với những ánh mắt không mấy thiện cảm đó, tay túm vào Hậu nem nép theo sau. Hậu không cắt nghĩa được cái nhìn của người lớn, vì chị em Hậu trông lếch thếch, vì tàn tật xấu xí, hay lại vì chị em Hậu là đàn vịt giời đi đâu cũng bay cả bầy mà ác cảm, khinh ghét???

Nó đi ngược với cảm giác háo hức, bồn chồn ngay từ khi xe chuyển bánh. Tâm trạng của những đứa con tha hương lâu ngày trở về quê cha đất tổ. Cái Đảm, cái Đang rạo rực với chuyến đi, chúng quay ngang quay ngửa ngắm phong cảnh hai bên đường, líu ríu chuyện trò mắt long lanh sáng mà không hề ngủ ngặt ngủ ngẹo như những hành khách trên xe. Một lần nữa Hậu thấy quyết định của mẹ thật sáng suốt và đúng đắn. Mẹ cương quyết không về dù bác đã có cả đêm thuyết phục. Cho ba đứa trẻ về là đã nể mặt người chết lắm rồi. Với mẹ tình cảm giữa hai người đã ân đoạn nghĩa tuyệt thì có nói thế nói nữa cũng như nước đổ lá khoai! Chị em Hậu vì chút nể nang của mẹ mà biết quê nội. Một vùng đồng ruộng bao la ngút chân trời. Một mái đình làng to, bên cạnh cây đa, già tán xanh rợp sum xuê. Con đường bằng gạch ghép từ đầu làng đến tận cuối làng, hễ đi vài bước chân lại thấy ao, cái này cái Đảm và cái Đang rất thích nhưng phân trâu nằm rải rác trên đường thì chúng chun mũi. Đang là tháng hai, mưa dầm ẩm ướt , nền gạch trơn vì đất và rơm rạ lâu ngày tạo nên lớp sình trên bề mặt nên nhiều đoạn chị em Hậu lại níu vào nhau mà đi.

Đám thợ kèn đã ngừng thổi nghỉ ăn cơm. Hậu thấy bố mặc quần áo vải màn xô trắng, đầu đội cái vòng bằng dây chuối cuốn, tay cầm chiếc gậy mặt cúi xuống kiểu đáp lễ mỗi khi có người đến viếng trước bát hương có di ảnh bà. Trong nhà tiếng khóc, tiếng hờ nghe ai oán, sầu thương…

Bác dắt ba đứa đến trước mặt bố nói:

- Lạy bà đi các cháu.

Một người khác ngăn:

- Từ từ để chúng nó đội khăn đã.

Ngay lập tức, người ta đội lên đầu chị em Hậu chiếc khăn màu trắng rồi một bàn tay khác lôi xềnh xệch đến trước di ảnh bà:

- Lạy bà đi.

Làm lễ xong, mới thấy bố lên tiếng:

- Mẹ mày đâu? Sao không về?

- Mẹ bị đau lưng nằm liệt ở nhà bố ạ.

- Thế à?

Cái Đảm nhòm mặt Hậu. Có lẽ, nó thắc mắc Hậu nói dối. Một lời nói dối Hậu cho là khôn ngoan và hợp lý. Chẳng lẽ lại nói với bố rằng “ mẹ căm giận bố nên mẹ không thèm về”. Ba chị em đứng dúm vào nhau gọn một chỗ nhìn ngơ ngác. Lúc sau, có một người đàn bà lại gần dỗ chị em Hậu vào mâm ăn cơm.

Nhân lúc vắng người đến viếng, cả nhà ngồi ăn cơm. Những lời nói rời rạc, có phần nhạt nhẽo cứ đưa đi đưa lại trong bữa. Có lẽ, mọi người đã quá mệt. Lúc này, Hậu mới cảm nhận rõ sự lạc lõng của mình trong một gia đình có bố mẹ con gái, con rể, cháu đủ cả….Những người lạ mà chị em Hậu chưa bao giờ gặp dù chỉ một lần…Cái Đang không dám chỉ trỏ, nói điều gì. Hình như nó đang chịu đựng như phải chịu đựng một hình phạt. Chị em Hậu ngượng nghịu mời cơm. Bố tỏ ra chăm chút chị em Hậu. Nhưng mỗi lần bố cất đũa lên, vài cặp mắt lườm nguýt của các chị lại ngước nhìn, Hậu đọc ở đó thấy sự cay nghiệt, ghen ghét và nanh nọc. Ôi! Cùng một dòng máu đỏ chảy trong người, cùng một sự yêu thương kết thành hoa trái! Giá như chị em Hậu không sinh ra trên cõi đời này thì làm gì đến nỗi nhận được những cái nhìn đầy mũi tên hòn đạn như vậy. Chị em Hậu đã bao giờ tranh giành điều đó đâu mà cũng làm gì có cơ hội để mà tranh giành?

Bố lôi Hậu vào góc khuất hỏi khẽ:

- Cô Toán hồi này còn bán than cho nhà mình không?

Hậu vỡ òa trong tiếng nấc thất vọng. Sao lại đến mức này hở bố??? Giống như người ta hắt một chậu nước vào lửa đỏ khiến ngọn lửa bật tiếng xèo xèo tắt rụi rồi sau đó khói nổi lên nghi ngút, nghẹn thở. Cái bố hỏi không phải là câu mẹ con mày sống thế nào? Cái Đảm học hành ra sao? Cái Đảm có hay ốm, hay khóc không? Mà điều bố quan tâm là hạt giống của người khác. Hạt giống của một đôi vợ chồng không có con nhà ở phía Đồi Cao. Hậu chợt hiểu ra cuộc kiếm tìm chưa từng một giây, một khắc nào ngừng nghỉ. Hậu đã thấy, đã gặp người đàn ông ngồi một mình một mâm và xua lũ đàn bà xuống bếp xúi xó quanh mâm cơm với khẩu phần không bằng một góc của mâm trên nhà. Những người đàn bà bị rẻ rúng, ngược đãi, bị hất ra cửa như quẳng một con mèo. Kèm theo là lời nhiếc móc, chì chiết, nguyền rủa, đánh đập… Không lòng tự trọng, không quyền chọn lựa, không một chút đòi hỏi riêng tư cho bản thân. Hậu đã căm ghét, thầm nguyền rủa người đàn ông mang trong mình dòng máu gia trưởng. Nhưng với bố lúc này thì lòng Hậu lại dâng lên niềm thương vô bờ. Bố đã cố chạy một chặng đường dài mà không có đích.

Hậu nuốt nước bọt trả lời dõng dạc:

- Cô ấy hồi này không bán than nữa rồi bố ạ. Con đi lấy rau lợn thấy cô ấy sinh con rồi.

- Vậy sao? Con trai hay con gái?

- Hình như là con trai.

- Có thật không?

- Dạ. Thật. Sao hở bố?

Hậu nhìn bố mắt long lanh hy vọng biết rằng mình đã nhận được câu trả lời. Phép thử làm niềm tuyệt vọng càng lớn dày lên trong Hậu. Hậu không hiểu tại sao mình có thể nói ra những điều đau lòng mà ngon ơ đến vậy. Có lẽ tất cả những nỗi đau đã chai sạn và dày quá mức có thể để Hậu xót xa. Và Hậu thấy tiếc khi đồng ý dẫn hai em cùng bác về đám ma bà nội. Ngoài kia, cái Đảm, cái Đang đang ngơ ngác tìm chị. Chúng mang vẻ ngây ngô và khờ khạo quá chừng!

Lời nói của Hậu cuối cùng có một sức hấp dẫn lớn. Nó lôi bố từ miền xa xôi trở lại ngôi nhà cũ. Hậu nhìn thấy bố tấp tểnh đi vào cửa mà không thấy làm lạ lắm. Cảm giác như đức tin bố đã đặt tuyệt đối vào lời nói đó, không gì có thể nghi ngờ, lung chuyển được. Chính vì thế mà sự trở lại nhanh đến vậy, chỉ cách đám tang của bà nội ít ngày.

- Ơ! Bồ về???

Từ ơ như dấu chấm hỏi đặt đầu môi cái Đảm. Ba chị em Hậu dồn mắt về mẹ đang ngồi ở mép ghế. Có cái gì đó cồn lên trong mắt mẹ. Hậu đặt tên cho cái nhìn đó là sự bàng hoàng.

- Ông đi còn về đây làm gì?

Bố thở một hơi rất mạnh, bạo dạn vào nhà ngồi đối diện, âm sắc của cái giọng vốn khàn muốn nghẹn đi:

- Tôi về thăm mình với các con.

Đôi vai gầy run rẩy, mẹ nhếch mép cười nhạt. Tất cả nếp nhăn chau lại đổ chũng về hai mắt.

- Thăm ư? Cảm ơn cái lòng tốt của ông. Ông thấy đó, không có ông mẹ con tôi vẫn sống khỏe mạnh, có đứa nào chết đâu.

- Mình đừng có nói thế. Đây cũng là nhà của tôi.

- Nhà nào của ông? Ông đã từ bỏ nó từ lâu rồi.

- Kìa mình???

Bố cúi xuống tìm cái điếu nhưng chỉ còn cái gầm bàn lọt thưa những thanh gỗ nhìn rõ xuống nền đất. Hai tay hụt hẫng, lúng túng xoắn vào nhau. Rất dễ tưởng tượng ra quang cảnh ngày hôm đó. Từ sân, trong nhà, hộc tủ, bếp. Cái gì mang hơi thở bố mẹ vứt bỏ hết. Quần áo bố còn sót lại mẹ mang trôi sông. Đoạn tuyệt một quãng đời. Người đàn ông ruột thịt đã chọn một quyết định khi ra đi, đột nhiên trở về, ứa nước mắt cũng không hiểu nổi.

Bố lẳng lặng đứng dậy cất ba lô lên hộc tủ. Bố định đánh bài lì lợm, không đi.

- Tôi không nói nhiều đâu. Ông hãy đi đi. Tôi không muốn tranh cướp tình cảm của ai hay chung chạ với ông nữa. Con tôi tôi nuôi. Quá nửa đời người tôi đánh bạc với bản thân mình. Ông định cho tôi khổ đến chết phải không?

Quyết định từ mẹ không đứa nào dám ngăn. Tất cả nỗi đau ăn mòn vào máu nên chị em Hậu chai lì, không dễ mủi lòng. Bấy lâu, mẹ con Hậu đã làm quen được cuộc sống khi không có đàn ông. Cái tết trôi qua trong không khí lạnh lẽo, u buồn vì trống vắng. Lúc đấy cái Đảm lại lấy nến ra đốt khắp nhà. Đảm còn cười bảo “ làm thế nào cho cả năm đỏ lửa”. Cái Đang ngân ngấn nước. Nó biết quá rõ ý nghĩa của việc đốt nến. Còn mẹ tuyệt nhiên không thể hiện cảm xúc! Chao ôi! Thứ tình cảm mất đi muôn vàn lời nói không thể lấy lại. Bỗng dưng Hậu thấy chơi vơi, mệt mỏi. Đối với bố không còn có cảm giác gần gũi nữa.

- Tôi xin mình…dù gì tôi cũng là bố chúng nó…

Bố xuống giọng nài nỉ và trở nên dịu dàng. Hậu nhìn mẹ, nhìn cái Đảm, cái Đang. Tủi thân thay không phải vì thương người đàn bà gầy sắt có mười mấy năm má ấp tay kề, không phải vì lũ con dại tội nghiệp mà vì bố nghĩ rằng hạt giống của bố đã nảy mầm lên trồi. Ngược đời ở chỗ hạt giống của nhà mình lại được ươm trong một mảnh vườn khác. Hẳn từ bữa bố biết tin bố thỏa mãn vô cùng. Hậu tưởng tượng ra bố sẽ chìm trong cảm giác bồn chồn, lâng lâng, có thể hát vu vơ suốt ngày dù trong đời chưa bao giờ thấy bố hát. Tinh thần thoải mái vì ứơc nguyện lớn nhất đã đạt được. Bao ứ đọng buồn chán trong đầu bố bị đẩy lùi vào dĩ vãng. Dù muộn mằn nhưng là sự giải thoát tư tưởng tuyệt vời nhất.

- Ông hãy đi ngay đi cho. Nhà này không có cái gì là của ông cả.

Mẹ ngẩng cao đầu nói, mặt trâng trâng thách thức. Dằm đã nằm sâu ở tim, não thì mổ xẻ thế nào cũng không lấy ra được.

Cái Đang chạy lại níu chân mẹ, mắt lưng tròng vẻ cầu xin thay cho bố.

- Tránh xa ra Đang. Mày cũng thương bố mày thì mai theo ông ấy về quê mà sống, tao không nuôi nữa.

Cái Đang òa khóc. Bực quá mẹ đứng lên bỏ ra ngoài. Hậu chạy theo gọi lại:

- Mẹ! Mẹ đi đâu?

- Mặc xác tao. Nhà có tao thì không có ông ấy còn đứa nào thích thì theo ông ấy ngay tao không giữ!!!

Nói rồi chân mẹ vội vã bước. Hậu hớt hải theo sau. Mẹ dừng lại nơi bờ đá lô nhô ngoài đê biển, ngồi nấp ở đó, khóc một mình. Tiếng nấc xen tiếng gió rít tạo nên âm thanh xin xít, não nề. Nắng cuối ngày hiu hắt, thả những đám mây lượn lờ xuống mặt biển lăn tăn sóng. Thật không dễ gì vứt bỏ được tình cảm. Mẹ còn yêu bố nhưng nỗi đau, sự ức chế, cơn giận dỗi khiến mẹ trở thành người có tâm địa khác. Hậu muốn ra ôm lấy vai mẹ an ủi nhưng sao chân lại ngay đơ, cứng rắc thế này? Hay tại sản phẩm mẹ tạo ra giống hệt mẹ? Hậu chợt hốt hoảng trước chính mình. Hậu khao khát yêu thương nhưng không thể hiện được. Một mai, khi năm tháng biến con người thành cát bụi thì dư âm của nó lắng đọng xuống tận bộ xương khô. Hậu run rẩy lại gần mẹ ngồi bệt xuống

- Mẹ đừng khóc nữa. Con không thích mẹ khóc như thế này.

Mẹ quyệt ngang nước mắt. Cái nhìn của sự khác biệt, đột phá của một đứa quen im lặng, gần như mắc bệnh trầm cảm lại nói ra những điều ngập cảm xúc. Đôi mắt mẹ hắt lên chút hoang mang. Mẹ không tin vào sự dạy dỗ của mình, chợt tỉnh rằng bấy lâu đã để lũ con rơi vào trạng thái cô đơn, chán chường, đau khổ và mỏi mỏn chờ đợi mà tâm hồn chúng thì mong manh như sương mai, dễ xao động, dễ vỡ.

- Sao dám theo mẹ. Về ngay!

- Con không về. Mẹ định đuổi bố, đuổi con để mẹ sống một mình cô độc à? Mẹ cũng đừng tự dối lòng nữa. Mẹ muốn bố trở lại lắm mà.

- Mày thì biết cái gì?

- Vâng. Con không biết nhưng nếu giả sử bà Cả cũng đuổi bố, mẹ không cho bố về nhà thì bố ăn đâu? Ở đâu?

- Con biết cuộc kiếm tìm của bố làm tất thảy mọi người đều mệt mỏi và bợt bã. Con đã nhìn thấy ánh mắt ghẻ lạnh, hắt hủi của hận thù. Mẹ không có lỗi, chúng con cũng không làm gì nên tội cả. Ai cũng có lòng ích kỷ. Con hiểu tình cảm khi bị chia phối sẽ như thế nào? Những ích kỷ, vụn vặt đeo bám, chúng con đau lòng. Đâu phải chỉ riêng mình mẹ cảm thấy. Ngẫm lại mẹ khổ, bố con cũng khổ, tất cả chúng ta đều không sung sướng gì. Giành giật mãi, tổn thương mãi, thù hận mãi sẽ giết hết chúng con trong sự cay nghiệt.

Mẹ im lặng trân trân nhìn Hậu ngỡ ngàng. Âm điệu của của sự trưởng thành hiện lên rõ ràng, vuông vức, cô đọng trong từng lời.

- Con lớn thật rồi nhưng mày bảo mẹ phải làm gì? Chấp nhận rồi vài bữa người ta lại lôi về quê à?. Tao không chịu nổi…không chịu nổi…

Mẹ khóc ầng ậc như đứa trẻ bị oan uổng rồi hai tay bưng lấy mặt. Bản chất yếu mềm cố hữu của đàn bà trỗi dậy, Hậu sụt sùi khóc theo. Giây lát, Hậu ôm lấy mẹ. Mẹ con cùng khóc, nước mắt chứa đủ vị cay, đắng, xót, mặn, giận, thương….

Nhưng quả là trò đùa của số phận, càng tai hại hơn khi thêm Hậu nhúng tay vào…

Khi Hậu quay về nhà đã thấy bố đi rồi. Hậu càng tê tái hơn khi tưởng tượng ra khuôn mặt thẫn thờ, chết giấc khi nhận ra sự thật. Chao ôi! Những đau buốt thật khéo xếp chồng lên nhau, cứ cao dần, cao mãi rồi đến lúc đổ gục, yếu xều…

Những lần cắt rau vừng ở phía Đồi Cao gần nhà cô Toán, Hậu thơ thẩn nhìn tã lót, khăn bông giăng kín cái sân nhỏ Hậu đã biết là cô sinh. Cô bế nó ra tắm nắng và khoe với bà hàng xóm rằng nó sinh đúng vào ngày cưới của bố mẹ nó. Lớn lên sẽ đáo để lắm đây. Tương lai có khi làm đến nguyên thủ quốc gia…Bà ơi! Nó là con cháu bà ạ!. Bà hàng xóm nhìn chị cười lệch cả hàm vì răng bà móm sẵn “thì nó chẳng là con chị thì con ai”. Nghe đến vậy Hậu đã thắc thỏm muốn nhìn thấy tận mặt nó xem đứa trẻ sinh muộn mằn có nét nào khác thường không? Cái Đảm mải cắt rau đằng xa, mặt đăm đăm như đang nghĩ điều gì ghê gớm.

Cô phân trần “cháu nói thật mà. Giời còn thương vợ chồng cháu cô quạnh mà phát lộc con…”. “Thế nó được mấy tháng rồi?”. “Dạ. Nó mới được một tháng hai ngày, cứ bú xong lại ngủ như chó con no sữa…”. “Vậy là nhất vợ chồng chị còn gì, ngang vớ được vàng mười”.

Hậu tay cầm nắm rau lại gần giả lả “cô sinh em cún rồi à? Em trai hay em gái hở cô? Eo ơi! Trông đểu quá đi thôi ( vì trẻ con nếu khen đẹp sẽ bị mắng là quở con người ta)”. Cô Toán cười bế đứa bé, bỗng mặt nhăn lại xòe ra bàn tay ướt nước. Nó vừa tè. Cô vội bế vào nhà thay tã. Nó giống biệt danh bố vẫn gọi “lá mít” nhưng lá mít này thuộc loại lá vàng lá ngọc chứ không phải lá mít giống nhà Hậu. Lúc đó, Hậu thất thểu quay ra ghen tị.. Bây giờ nó cũng bốn tuổi rồi.

Tối khuya, chưa thấy bố về, Hậu nôn nao sợ. Một lần, cái Đảm nói dối đi chơi đã bị đòn kèm theo hình phạt “xát muối ớt” cho nhớ. Vừa xót, vừa cay nóng, cắn rưng rức vào da thịt. Hậu chỉ nghĩ đến mình đã tứa nước miếng mà kinh! Bữa cơm trong nhà vẫn diễn ra bình thường, mẹ nấu vừa đủ và không có phần của bố. Mẹ dường như rất cố gắng để không biểu lộ tình cảm một cách thái quá. Tức là lo lắng khi người đàn ông đã về nhà nhưng sau đó lại đi mất tiêu. Mẹ giấu nhẹm trong lời cắm cẳn, quát con.

Nhưng rồi bố cũng về khi Hậu buồn ngủ quá thiếp đi. Bố đẩy cửa vào, chân liêu xiêu như đánh luống. Đất bám từng mảng trên người như bố vừa bị ngã ở đâu đó, trệt đầy đất sét. Rất nhanh, mẹ nhỏm dậy nhưng bắt gặp hình ảnh cũ, cảm xúc cũ, bực bội về người chồng không có ý định hướng thiện mà vẫn dẫm chân lên vết chân xưa. Mẹ ném cái nhìn căm căm lại phía bố, hàm bạnh ra cố nuốt chút nước bọt ứ trong cổ họng rồi nằm xuống quay mặt vào trong.

Hậu hốt hoảng chạy ra đỡ lấy bố ngồi xuống ghế. Đầu tóc ướt dượt, hơi rượu cay từ miệng xộc thẳng vào mặt Hậu. Chẳng cần bố nói một lời thì Hậu cũng cắt lát được mọi điều đã xảy ra. Khi đi bố hăm hở bao nhiêu thì lúc về đờ đẫn bấy nhiêu. Đức tin của bố đã bị bàn tay vô hình đánh cắp. Bố không hề hé răng lạu bạu, chửi rủa như những lần say trước. Hay tại sự uất ức của số phận trớ trêu đã nhét đầy miệng, ngắc ngứ đầy các mạch máu khiến bố không thể biến thành lời mà thổ ra ngoài. Hậu mê mải đặt nồi cho nắm gạo vào nồi nấu nước cháo, lại tranh thủ cởi bỏ quần áo bẩn và pha ít nước rửa mặt, lau chân. Ngay lúc này, cứ nghĩ đến lời nói dối trong lúc giận hờn của Hậu mà bố có mệnh hệ nào thì Hậu chỉ có nước chết không rửa hết tội bất hiếu. Hậu vừa xoa dầu gió vừa khóc, kỳ lạ thật, những khi bế tắc nhất Hậu chẳng biết làm gì ngoài khóc…Hậu gạt tay quyệt ngang nước mắt nhưng nó lã chã rơi xuống mặt bố, thật nhẹ và nghẹn ngào. Hậu nhìn về mẹ chợt thấy mẹ ác quá. Dẫu gì, bố cũng là chồng mẹ và là bố của những đứa con mẹ dứt ruột đẻ ra. Có ghét bỏ thế nào cũng không thể bỏ mặc lúc nguy khốn. Sương lạnh, gió độc biết thế nào mà lường! Bố nằm yên và tiếng ngáy đều đều như đứa trẻ vừa bước vào giấc ngủ. Hậu vào giường lấy chiếc chăn đắp ngang ngực, chợt giật mình đánh thót ngỡ Hậu nhìn nhầm, có cái gì đó trong suốt vừa chảy từ khóe mắt bố…

Bằng một trực giác nhạy cảm, Hậu cảm tưởng như bố vừa chạm tay vào sự hối hận, chấp nhận bó tay trong cuộc truy tìm…

DƯƠNG HƯỚNG

19 thg 7, 2011

Dấu chân của biển

1 nhận xét:

Nhãn

Trang