tag:blogger.com,1999:blog-53398525228070315162024-03-13T09:00:08.763+07:00DƯƠNG HƯỚNGBLOG VĂN HỌC NGHỆ THUẬT, VĂN HÓA VÀ THÔNG TIN XÃ HỘIBẾN KHÔNG CHỒNGhttp://www.blogger.com/profile/16024029666959229010noreply@blogger.comBlogger111125tag:blogger.com,1999:blog-5339852522807031516.post-58688577590017243272014-06-04T16:58:00.001+07:002014-06-04T17:04:19.803+07:00Thương nhớ Nam Ninh
Dương Hướng
Thế là Nam Ninh đã ra đi an giấc ngàn thu. Ngồi viết những dòng này, tim tôi buốt nhói!...
Ngay từ ngày nghe tin nhà văn Nam Ninh trở bệnh nặng, tôi vội vã từ Hạ Long lên thăm ông tại khoa Ung Biếu, bệnh viện Đại học Y Hà Nội. Phòng bệnh loá lên trong mắt tôi một màu trắng toát. Các giường bệnh chật kín bệnh nhân. Lòng tôi rưng rưng cố kìm nén, chênh chao bước theo chị Dung, vợ Nam Ninh- người bạn đời cùa nhà văn đến bên Nam Ninh. Chị Dung là người phụ nữ sinh ra từ đất kinh Bắc vừa duyên dáng, đảm đang, vừa dịu dàng thương chồng thương con. Chị đã đi suốt chặng đường đời gian lao vất vả cùng nhà văn. Giờ đây nhìn vào đôi mắt ngấn ngấn đỏ của chị Dung tôi hiểu, thời gian qua chị đã trải qua bao trăn trở, bao đau đớn vất vả chăm lo cho chồng. Ánh mắt Nam Ninh chợt sáng lên khi nhận ra tôi. Chúng tôi xiết chặt tay nhau ấm áp, thân tình và cảm nhận thấu đáo được hết thảy mọi điều trong lúc này.
Ở Quảng Ninh, tôi đã bồi hồi tiễn biệt các bạn văn- từ cố nhà văn Võ Huy Tâm, Tô Ngọc Hiến, Lý Biên Cương, Trần Ngọc Tảo, Ngô Tiến Cảnh, Phan Thanh…Giờ đây đến lươt Nam Ninh- người bạn văn thân thiết nhất của tôi phải ra đi, lòng tôi trống vắng đến lạnh người. Cảm xúc này không phải chỉ khi viết những dòng này mới có mà ngay từ lần đầu tôi và nhà thơ Mai Phương, nhà Văn Thảo Ngọc vào bệnh viện Việt- Đức thăm Nam Ninh, nhìn chị Dung sụt sùi khóc, tôi đã thấy xúc động. Sau lần lên thăm Nam Ninh về, tôi liên tục nhận được các cuộc điện thoại của bạn bè từ các nơi gọi đến tôi, hỏi thăm sức khoẻ Nam Ninh. (Bạn bè không muốn gọi trực tiếp cho Nam Ninh và chị Dung sợ ảnh hưởng tới sức khoẻ nhà văn) Khi tôi biết tin Nam Ninh đau lại, tôi sửa soạn đi thăm Nam Ninh, bà xã nhà tôi không muốn để tôi một mình đi Hà Nội nên bảo: “Để thư thư vài bữa, em thu xếp công việc cùng đi với anh…” Tôi biết bà xã lo cho căn bệnh tim mạch ở tôi thường hay dở trứng, hơi một tý gơn gợn là xúc động. Khổ vậy, căn bệnh tim mạch nó thế. Nhưng không lên ngay được với Nam Ninh, tôi không yên, nên quyết một mình từ Quảng Ninh lên bệnh viện Đại Học Y Hà Nội. Khi hai chúng tôi nắm được tay nhau, cho dù đã phải chịu những cơn đau hành hạ nhiều đêm mà Nam Ninh còn quan tâm hỏi tôi “Uống toa thuốc Tế sinh- thận khí hoàn mà tớ giới thiệu có đỡ không? Tim mạch hồi này thế nào rồi” Tôi bảo tạm ổn, lên đây với ông được là tôi yên tâm thấy khoẻ ra. Ông cố mà điều trị cho tốt, bạn bè dười Quảng Ninh gửi lời thăm ông. Nam Ninh lại xiết chặt tay tôi, xúc động quay sang giới thiệu tôi vời mấy chị bạn của vợ chồng Nam Ninh cùng đến thăm. Ông nói “ Bạn bè với nhau từ thuở học trò, quay đi quay lại đã u 70 mươi cả rồi…”
Mấy năm gần đây Nam Ninh viết khoẻ. Ngoài những truyện ngắn được giải báo văn nghệ, tặng thưởng truyện ngắn hay ở tạp chí Văn Nghệ Quân Đội, giải thưởng viết về Quảng Ninh 50 năm xây dựng và phát triển, Nam Ninh còn viết cả tiểu thuyết và vẫn nặng nợ với ngành điện mà ông đã gắn bó suốt cuộc đời mình. Những trang bản thảo tiểu thuyết mà Nam Ninh gửi, tôi đã đọc, ông viết còn dang dở về đường dây 500 kv Bắc Nam, trong đó có cả các nhân vật là thủ Tướng Võ Văn Kiệt, nhiều chuyên gia, kỹ sư đã góp bao công sức cho công trình đường dây 500 kv của đất nước. Lúc này nằm trên giường bệnh đã phải trải qua những cơn đau, mà ánh mắt Nam Ninh vẫn ngời ngời niềm khát khao hy vọng. Ông bảo: “Ước gì tớ khoẻ lại vài ba tháng để viết xong cái tiểu thuyết còn dang dở, và chuyển thể cái truyện được giải thưởng dưới Quảng Ninh sang kịch bản Phim thì tuyệt.
Từ những năm 1985, gia đình Nam Ninh còn sống ở Hạ Long, hai nhà chúng tôi cùng chung môt ngõ phố, Cùng có chung niềm đam mê văn chương, nên hai chúng tôi cùng có chung cả những bạn văn thường ghé thăm. Từ các nhà văn tên tuổi khắp trong Nam ngoài Bắc như: Nguyễn Kiên, Nguyễn Khắc Trường, Hoàng Minh Tường, Trung Trung Đỉnh, Nguyễn Bản, Hoàng Minh Nhân, Thái Bá Lợi, Phạm Ngọc Tiến, Ngô thị Kim Cúc, nhạc sỹ Văn Thành Nho. Và cả anh em văn nghệ trong tỉnh cũng thường xuyên tụ tập, rõ vui. Ngày ấy anh em gọi đùa nhà chúng tôi là trụ sở văn nghệ Hướng Ninh. Một thời hồng son của phong trào- say sưa viết, háo hức viết. Có lần tôi và Nam Ninh cùng đi trại sáng tác tỉnh (nghỉ tại gia). Hai thằng bảo nhau thi đua mỗi thằng phải viết một cái truyện ngắn cho ra trò. Thế mà sắp đến hạn nộp sản phẩm cả hai đều chưa vẽ được chữ nào. Tối đến hai thằng diễu phố bàn nhau ra quyết tâm thư lần này sáng tác kiểu thần tốc, tức thì. Vừa đi vừa nghĩ, tìm tứ truyện. Sáng mai công bố cho nhau kết quả. Thế là đêm ấy về nằm cạnh vợ tôi thao thức trằn trọc cả đêm cố đẻ ra được cái gì đó để nộp trại. Ai ngờ sáng ra bà xã nghi ngờ tôi có chuyện gì đã xông xuống nhà Nam Ninh tra khảo: ‘Tối qua hai ông đi với con nào mà ông Hướng nhà tôi cả đêm mất ngủ” Nam Ninh ớ người thanh minh cho tôi cái vụ “Sáng tác tức thì ấy”. Nhưng đàn bà họ đâu dễ tin cánh đàn ông vụng trộm. Rõ khổ thế. Nhưng để bù đắp cho sự oan uống ấy tôi đã có cái truyện ngắn “Khoảng trời riêng” in báo văn nghệ, còn Nam Ninh có truyện “Dịch vụ tắm biển” được chuyển thể thành phim.
Tới bây giờ chúng tôi vẫn cho rằng thời kỳ ấy là những năm tháng gian khổ nhất về đời sống kinh tế, tuy nghèo khó, nhưng lại chính là những tháng năm đẹp đẽ nhất, giàu có nhất, hoàng kim nhất về tinh thần (viết được nhiều nhất). Những trang truyện ngắn, tiểu thuyết của Nam Ninh và tôi cũng bắt đầu nảy nở từ những cuộc đàm đạo tranh luận nảy lửa để có những phút giây thăng hoa trong sáng tác. Đến năm 1996, Nam Ninh cùng gia đình chuyển lên Hà Nôi, mỗi lần chúng tôi gặp nhau đều vội vã, khi thì tôi lên Hà nội, bữa thì Nam Ninh từ Hà Nội về Quảng Ninh. Viết được gì tâm đắc Nam Ninh đều hào hứng gửi qua Mail cho tôi kèm theo lời nhắn “Hãy cho lời nhận xét trung thực” Chúng tôi quá hiểu tính nhau, chằng khách khí. Cứ phê, cứ phang thẳng thừng đôi khi mất hứng. Nhưmg sau ngẫm lại mới thấm thía cái lời trung thực dành cho nhau là quý nhất. Chúng tôi đều thoả thuận một cách tự nguyện và sòng phẳng: Ngoài đời thôi thì chín bỏ làm mười nhưng văn chương phải nghiêm túc, phải đam mê, phải biết chắt chiu kiếm tìm nâng niu cái đẹp, cái thiện, cái nhân ái từ chính những cuộc đời lam lũ vất vả của những tầng lớp nhân dân lao động. Nam Ninh viết trước tôi, ngày tôi đang còn loay hoay viết cuốn tiểu thuyết đầu tay Bến Không chồng, ông đã nổi tiếng với truyện ngắn Căn nhà ở phố đoạt giải báo văn nghệ được chọn in trong tập truyện ngắn hay cùng với những tác giả tên tuổi như Thái Bá Lợi, với tác phẩm “Hai người trở lại trung đoàn”, Phạm Hoa, với “Ngày không bình thường”, Anh Thư với “Có một đêm như thế…” Tôi thực sự thán phục Nam Ninh có con mắt quan sát rất tinh, rất riêng, rất lý thú. Điều này thể hiện rõ trong các truyện ngắn của ông. Từ ngày hưu, Nam Ninh viết lại khoẻ. Trước kia vì bận công việc chuyên môn bên ngành điện, thi thoảng mới són ra được một cái, nhưng cái náo cũng khá. Lần đầu tiên truyện ngắn ‘Căn nhà ở phố” nhận giải báo văn nghệ được người ta in đi in lại mãi. Đã có thời Nam Ninh còn làm cho báo “Người Hà Nội” đúng vào dịp cả nước chuẩn bị kỷ niệm “Ngàn Năm Thăng Long” Ông cày khoán rất khoẻ cho chuyên mục mục “ngàn năm văn hiến” mà ông cho là không hợp với tạng của mình. Tạng của Nam Ninh chỉ hợp với truyện ngắn. Nhưng vì mấy triệu một tháng, vì danh dự “nhà văn” nên ông phải đọc đến toét mắt nhiều quyển lịch sử dày cộp. Động đến lịch sử đâu phải chuyện bỡn. Ông xác định thế. Vài năm trước, ông có tiểu thuyết Khoảnh khắc đời người được lọt vào vòng chung khảo cuộc thi tiểu thuyết của hội nhà văn, nghe nói đâu chỉ thiếu một phiếu là được giải. Ông nói vui, cái số ông không được nổi tiếng. Giống như Phạm Ngọc Tiến, viết bao nhiêu truyện, viết cả kịch bản phim nhưng chả ai biết tên, đến khi bị căn bệnh đái đường thì cả nước đều biết. Thế mới tức. Nam Ninh cũng thế. Viết truyện ngắn cũng vào loại có hạng, cứ tưng tửng như không mà hay. Hay nhưng không rùm beng vì ông viết rất kín, ý tứ nó lặn vào trong, ngẫm lâu mới thấy khoái. Nhưng bù lại Nam Ninh lại oai và nổi tiếng ở ngành điện. Cách đây mấy năm xem ty vi thấy ông thay mặt bộ năng lượng trả lời phỏng vấn báo chí về sự vụ “công tơ” gì đó mãi trong thành phố Hồ Chí Minh. Tôi bảo ông “sướng nhất ông, là thanh tra bộ “điên nặng” tha hồ được tung hoành trong Nam ngoài Bắc. Đến đâu cũng được trọng vọng. Ông nhăn mặt. “Sướng cái con khỉ! Méo mặt vì cái cơ chế này thì có. Ông bảo sẽ còn viết cả cuốn tiểu thuyết về cái gọi là ‘Cơ chế đèn cù” của chính sách kinh tế tập thể này. Nhiều chuyện cười ra nước mắt. Ai cũng biết, từ những thằng kỹ sư làng nhàng như ông đến ông thủ tướng cũng thừa biết cái cái cơ chế “ đèn cù” mà vẫn chịu bó tay. Nhiều lúc chuyện phiếm cười cho vui, xong lại thấy buồn, thấy đau. Trí thức cũng chịu thua cái lý Người Mèo. Thế mới là Việt Nam ta.
Nam Ninh viết chậm mà chắc. Cái tạng ông cứ phải có tác động mạnh từ bên ngoài thúc ép mới chịu ngồi vào bàn viết. Ông thường nói với tôi thế. Ấy vậy mà loáng cái ông đã có được 4 tập truyện ngắn và một tập tiểu thuyết.
Cứ nghe ông đặt tên tác phẩm cũng thấy ngồ ngộ, độc đáo: “Căn nhà ở phố”; “Dịch vụ tắm biển”; “Máy in tiền”, Kẻ bố thí… Truyện Máy in tiền, ông viết rất dí dỏm về một anh chàng tìm cách làm ăn với những linh hồn chết để kiếm sống- Tức là làm cái máy để in tiền âm phủ. Rồi cả đến chuyện thuê gái tắm chung cho oai trong truyện ngắn Dịch vụ tắm biển cũng thấy đời lắm. Còn truyện ngắn Căn nhà ở phố, Nam Ninh viêt rất giản dị mà tài hoa khi nói tới đời sống thường nhật. Ông khai thác cái tâm trạng của nhân vật là chú em sống chung trong một căn nhà vời vợ chồng người anh ở cái thời bao cấp khốn khó thật sâu sắc . Truyện ngắn Ra đi lại có góc nhin rất xa về thời cuộc, phản ánh sinh động hiện thực xã hội lúc bấy giờ. Cứ qua mỗi đêm ta thức dậy, lại giật mình nghe tin, lại có những gia đình phải bỏ nhà bỏ cửa, bỏ tổ quốc ra đi. Ý thức trách nhiệm xã hội của nhà văn phải cao hơn, lớn hơn là nhìn ra những gì mọi người không nhìn ra. Trong truyện ngắn Mắt trẻ thơ, Nam Ninh sáng tác trong dịp dự trại viết của bộ công an. Ý tưởng trong “mắt trẻ thơ” Nam Ninh phát hiện ra trong khi cùng đoàn nhà văn đi thực tế thăm một trại tù. Nhà văn đã nhìn thấy một cháu bé của một nữ phạm nhân phải sống cùng mẹ đang thụ án trong trại tù. Cái tài của nhà văn đã nhận ra ánh mắt trong veo của đứa trẻ ấy ngày ngày cứ nhìn vào cái thế giới áo sọc trong tù của mẹ nó như một lẽ bình thường của đời sống con người. Và đến khi ra khỏi nhà tù, nó lại nhìn thế giới bên ngoài như một sự khác thường. Với truyện ngắn Đất Tụ Long, của Nam Ninh, tên truyện được lấy làm tên bìa trong tập truyện ngắn hay được giải của báo văn nghệ năm 2013 đã cho ta cái nhìn sâu sắc tự hào về lịch sử dân tộc Việt. với truyện ngắn Nắng bên kia dốc, Nam Ninh nhìn rất thấu đáo, lột tả tới tận cùng gan ruột của những tay có máu mặt giàu có (Trọc Phú) chỉ biết coi trọng đồng tiền, đến khi cuối đời mới thấm thía và phải trả giá như một quy luật tất yếu théo thuyết “Nhân nào quả ấy” Trong truyện ngắn Chiêm nghiệm, ông đã chiêm nghiệm chính ông, soi tỏ vào chính cuộc đời mình để có được một truyện ngắn hay, viết về caí thời ấu trĩ ta chỉ đánh giá tài năng và đức độ con người qua bản lý lịch. Mới đây tôi khoái cái truyện “Kẻ bố thí” của ông, đây lại là một truyện hay nữa của Nam ninh, đọc thấy sướng! Hóm hỉnh, cười ra nước mắt. Bi hài đến đỉnh điểm. Ngu ngơ đến dại khờ. Cùng quẫn đến tối tăm. Nhưng mà lại nhân ai vô cùng. Sự trái ngoe khôi hài bởi cái sự đời trớ trêu: Kẻ bần cùng khố rách áo ôm lại lương thiện. Còn kẻ giàu sang mà vô sỉ. Càng đọc càng buốt nhói con tim. Cuộc đời khốn nạn đến thế là cùng. Nhà văn Nam Ninh đã sống hết mình với bạn bè, hết mình với văn chương là thế…
Trong giây phút thương nhớ bạn văn lúc này tôi chỉ biết ngậm ngùi viết vài lời tiễn biệt hương hồn Nam Ninh. Hình bóng ông mãi mãi ấm nồng trong trái tim tôi, thân thiết trong trái tim bạn bè. Cầu chúc cho hương hồn Nam Ninh an giấc ngàn thu! Nhà văn đã có trọn một đời văn- một đời người- Sống hết mình và viết cũng hết mình, được gia đình, vợ con và bạn bè kính trọng và yêu quý.
DH
BẾN KHÔNG CHỒNGhttp://www.blogger.com/profile/16024029666959229010noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-5339852522807031516.post-30072643813103576612013-10-09T18:54:00.003+07:002013-10-25T14:53:11.172+07:00Giọng ca vườn dân ca và chèo của bà xã nhà Dương Hướng vừa ra mắt đĩa CD xin được giới thiệu với bạn bè.<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjcM5goBfwCEHMZd2AODkx2ikQsy9Pr1NZUyrSEDmi-J7ugv5cX083kQhEBRNdHT-mskMeYUsUECIdlo85Wpal6HGlxLsYMkyIBZSW6m09JkWrWtiRbPXrbA4oKnfbVedit73Fc7gLMKPfe/s1600/BIA+-13X13=5+ANH....JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" closure_lm_296281="null" height="320" isa="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjcM5goBfwCEHMZd2AODkx2ikQsy9Pr1NZUyrSEDmi-J7ugv5cX083kQhEBRNdHT-mskMeYUsUECIdlo85Wpal6HGlxLsYMkyIBZSW6m09JkWrWtiRbPXrbA4oKnfbVedit73Fc7gLMKPfe/s320/BIA+-13X13=5+ANH....JPG" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgCYJ0Jo8DFaRAzySryswXc-TLhoCWlpYGBFgU15xyzR_ZbTiotf6RDgW9aFSiwVFFbfv69_aAGUpvjJuis4aRGKSHmZoO0foPOF5kdyNzzgZYqiuUMu1nlMDvFmrJZAleaPy7fhfkpx1R1/s1600/50x70%5B1%5D.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" closure_lm_416316="null" dsa="true" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgCYJ0Jo8DFaRAzySryswXc-TLhoCWlpYGBFgU15xyzR_ZbTiotf6RDgW9aFSiwVFFbfv69_aAGUpvjJuis4aRGKSHmZoO0foPOF5kdyNzzgZYqiuUMu1nlMDvFmrJZAleaPy7fhfkpx1R1/s320/50x70%5B1%5D.JPG" width="228" /></a></div>
BẾN KHÔNG CHỒNGhttp://www.blogger.com/profile/16024029666959229010noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-5339852522807031516.post-63162722666151157332013-09-19T20:55:00.001+07:002013-09-19T20:55:30.389+07:00KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC <a name='more'></a><br />
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÌNH DƯƠNG KHOA VĂN Hoc GIÁ TRỊ NHÂN ĐẠO TRONG TÁC PHẨM Bến không chồng TRẦN THỊ TÌNH KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Dương Hướng là một trong những cây bút tên tuổi của văn xuôi đương đại Việt Nam. Cùng với “Thân phận tình yêu” của Bảo Ninh, và “Mảnh đất lắm người nhiều ma” của Nguyễn Khắc Trường, “Bến không chồng” của Dương Hướng là một trong ba tác phẩm đạt giải thưởng Hội nhà Văn năm 1991. Đây là một giải thưởng danh giá, đã ghi nhận thành tựu văn học Việt Nam từ sau đổi mới 1986. Đi vào nghiên cứu về giá trị nhân đạo chính là đi tìm vẻ đẹp trong sáng của mỗi con người, thấu hiểu được tâm hồn cao đẹp của họ. Tức là chúng ta đi tìm hiểu về cái đẹp của con người trên mọi phương diện của cuộc sống, từ số phận cho đến những tình cảm riêng tư nhất. Từ đó, giúp cho con người có một cách nhìn tích cực hơn về cuộc sống, thấy được ý nghĩa của sự tồn tại trong cuộc đời này hướng chúng ta đến Chân – Thiện – Mỹ. “Bến không chồng” của Dương Hướng là tác phẩm viết về đề tài nông thôn miền Bắc trước và sau chiến tranh, ngòi bút sắc sảo của ông đã bóc tách thành công hiện thực xã hội miền Bắc sau cuộc chiến. Nhà văn đã “xé rào” để mổ xẻ tấm bi kịch của con người hậu chiến, mối quan hệ họ tộc, thân phận người nông dân và những cuộc tình ngang trái. Qua đó, người đọc cảm nhận được giá trị nhân đạo trong tác phẩm của Dương Hướng. Vì vậy chúng tôi chọn nghiên cứu đề tài “Gía trị nhân đạo trong tác phẩm Bến không chồng”. 2. Lịch sử nghiên cứu Dương Hướng bước vào con đường sáng tạo nghệ thuật từ những năm 80, của thế kỷ XX và nhanh chóng khẳng định vị trí tài năng của mình trong văn xuôi Việt Nam. “Bến không chồng” của nhà văn Dương Hướng được in năm 1990 (Nhà xuất bản hội nhà văn), năm 1991 nhận giải thưởng Hội nhà văn, là tác phẩm xuất sắc làm rạng danh Dương Hướng trên văn đàn vào nửa thập niên 90 của thế kỷ XX. Do đó, những bài bình luận, đánh giá xung quanh tiểu thuyết “Bến không chồng” có nhiều sự quan tâm. Xuất phát từ nội dung sâu sắc trong cốt truyện được đạo diễn Lưu Trọng Ninh chuyển thể thành phim truyện nhựa mà sau đó tác phẩm “Bến không chồng” đã hai lần được dịch sang tiếng Italia và Pháp. Điều đó, càng khẳng định chỗ đứng của tác phẩm trong lòng độc giả, trong và ngoài nước. Nguyễn Duy Liễm có bài nhận xét “Tản mạn về Dương Hướng với Bến không chồng” trên Blog duonghuongqn, ngày đăng 22/01/2008, , Ông viết “Mở cuốn tiểu thuyết Bến không chồng của Dương Hướng đọc và bị lôi cuốn. Không chỉ tiếng tăm đồn đại về tác phẩm mà tài dẫn chuyện lôi cuốn người đọc, những cách nói tung tang không cần để ý để tứ lại đặc sệt nhà quê, trong cách khắc họa sinh động của tác giả với chi tiết đầu tiên nhân vật Nguyễn Vạn ngực đầy Huân chương tấp tểnh về làng đứng trên con đê lộng gió vén quần “đái cái đã”….thế mới sướng, thế mới là anh nông dân chính hiệu”. Nguyễn Duy Liễm đọc tác phẩm của Dương Hướng ông nhận ra: từng nhân vật ngoài đời, được Dương Hướng chọn làm nguyên mẫu. Bên cạnh đó, trong bài “Dương Hướng luôn viết theo lối phản biện”, thì Nguyễn Duy Liễm cũng viết: “Viết “Bến không chồng” Dương Hướng đã nghiễm nhiên rẽ ngoặt. Tác phẩm của anh là một nhát gạch chéo vào cái lối mòn rỗng tuếch mà nhàm nhẵn ấy (…). Đọc lại “Bến không chồng”, vẫn làm ta lặng đi suy ngẫm về sự “xé rào” táo tợn của anh (…). Dương Hướng đã mở đường cho văn học mới bứt phá, để rẽ ngang một giai đoạn cho văn học đương đại Việt Nam, nó chấm dứt một giai đoạn văn học người cầm bút chỉ biết thuyết trình và minh họa”[39].Bài viết này chứng tỏ ngòi bút của nhà văn Dương Hướng có sự đổi mới mạnh mẽ trong làng tiểu thuyết đương đại Việt Nam. Năm 1991 “Bến không chồng” được nhắc tới khá nhiều trong giới nghiên cứu phê bình văn chương, Nguyễn Văn Long có bài phê bình trên Báo văn nghệ: “Tác phẩm cho thấy một phương diện của thực trạng đời sống tinh thần trong nông thôn (…). Trong Bến không chồng, Dương Hướng cho thấy là trong nhiều trường hợp, con người vừa là nạn nhân mà cũng là thủ phạm của bi kịch đời mình, họ phải chịu trách nhiệm một phần về số phận của mình. Cách nhìn của anh, theo tôi là đúng mực, bình tĩnh và khách quan mà vẫn toát lên niềm tin và nỗi xót xa về con người…” [22,406]. Theo tác giả, nông thôn trong tác phẩm của Dương Hướng không được khai thác sâu ở phương diện các phong trào cách mạng, các vấn đề của đời sống chính trị - xã hội mà ông tập trung làm rõ ý thức và tập quán về họ tộc tới số phận con người. Đó là yếu tố làm nên cái mới và sức hấp dẫn ở cuốn tiểu thuyết này: “Bến không chồng không có những tìm tòi mới lạ về nghệ thuật. Cách trần thuật và miêu tả của Dương Hướng mộc mạc tự nhiên.Có những chỗ còn đơn giản và thô vụng nữa. Sức hấp dẫn của cuốn tiểu thuyết chính là ở sự chân thực, ở vốn hiểu biết đời sống nông thôn và một cách nhìn cảm thông, nhân đạo với số phận con người…” [22; 407]. Nhận định của nhà nghiên cứu cho chúng tôi những gợi ý quý báu trong quá trình nghiên cứu. Trong bài “Từ Bến không chồng đến Dưới chín tầng trời”, trên Tạp chí Nhà văn số 9, ngày 30/10/2009, Phong Lê cho rằng: “Bến không chồng, ở thời điểm mở đầu 90, quả đã góp được một cái nhìn mới về bức tranh đất nước trong thời chiến và hậu chiến… với gánh nặng không phải chỉ là chiến tranh, về phía khách quan; mà còn là những lầm lạc của con người, trong một bối cảnh có quá nhiều biến động và thử thách, mà tất cả những ai "do lịch sử để lại" đã không đủ tầm và sức để vượt qua(…). Phong Lê lí giải căn nguyên đổ vỡ, khổ đau của những phận người trong tác phẩm là “do lịch sử để lại”. Cơn bão lịch sử đã tác động vô cùng dữ dội tới số phận con người. Đi qua nó người ta mới có dịp nhìn lại để mà xót đau, thương mình và cũng giận mình “vừa là nạn nhân, vừa là tội nhân”. Nhà văn Nguyên Ngọc đã có những nhận xét về tiểu thuyết Bến không chồng như sau:"Đến Bến không chồng của Dương Hướng thì tiếng kêu thét của cá nhân bị vùi lấp càng mạnh mẽ, thống thiết hơn". Viết về vai trò của cá nhân, lại đụng đến nhiều vấn đề của làng quê Việt Nam. “Bến không chồng” đặt ra rất nhiều vấn đề, nhưng nhà văn chỉ xoáy sâu vào số phận của những nhân vật gắn với thời đoạn và trong hoàn cảnh đó. Tham luận hội thảo khoa học của Khoa Ngữ văn, Đại học sư phạm Hà Nội, tác giả Nhật Vũ có bài “Ý nghĩa biểu trưng của từ “Bến” trong tác phẩm Bến không chồng của Dương Hướng” đăng ngày 12/12/2011, www.caohoc.vn. Anh đã đi sâu giải mã các tín hiệu thẩm mĩ trong tác phẩm: “Đến “Bến không chồng”, Dương Hướng chọn bến nước như là nơi tập trung nhất mọi đổ vỡ, đứt gãy trong từng thân phận... Với Dương Hướng, bến quê là nơi biểu hiện dày đặc những bi kịch. Trong chính hình ảnh mang tính biểu trưng cho văn hoá dân tộc, văn hoá nông thôn, Dương Hướng tìm thấy sự tồn tại dai dẳng những nỗi đau. Nguyên nhân của những đổ vỡ ấy, suy cho cùng là bởi chiến tranh khốc liệt, và một phần bởi những hủ tục lạc hậu bóp nghẹt con người...”[37]. Nỗi đau và bi kịch chính là điều mà Dương Hướng muốn tiếp cận, thông qua tín hiệu thẩm mĩ “bến”. Đây cũng là cách tiếp cận mới mẻ của Dương Hướng trong hoàn cảnh chiến tranh đã đi qua. Văn chương đặt ra nhu cầu nhận thức lại - nhận thức chính xác và nhân văn hơn về hiện thực. Hiền Hương viết trên báo Dân trí, ngày 29/07/1012, “Bến không chồng” – Bức tranh thê lương thời hậu chiến, từ tiểu thuyết của Dương Hướng những Nguyễn Vạn, Nghĩa, Thành… Đã bước lên màn ảnh với đủ cơ cực, đắng cay của số phận người lính bước ra từ cuộc chiến. Họ cô độc trên chính mảnh đất, với chính những con người mà họ đã từng đổ máu để bảo vệ”. Ở đó, đã không có sự bù đắp nào, không có hạnh phúc nào dành cho những người lính trở về sau cuộc chiến. Qua các bài viết của các nhà phê bình nghiên cứu văn học, của các tác giả về tác phẩm “Bến không chồng”, chúng tôi nhận thấy rằng đó đều là những tìm hiểu, khám phá đáng quý, đáng trân trọng. Luận văn sẽ thừa hưởng và tiếp thu các ý kiến từ các công trình trước. Từ đó tạo điều kiện thuận lợi để đi sâu hơn, phát hiện những điều mới mẻ khi nghiên cứu về giá trị nhân đạo trong tác phẩm “Bến không chồng” 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng Khóa luận sẽ tập trung nghiên cứu các biểu hiện của “giá trị nhân đạo” trong tác phẩm “Bến không chồng” của Dương Hướng. 3.2. Phạm vi Phạm vi khảo sát của chúng tôi là tác phẩm “Bến không chồng” của Dương Hướng (2004), Nhà xuất bản Công an nhân dân, Hà Nội.(2004) 4. Phương pháp nghiên cứu Để thực hiện khóa luận “Gía trị nhân đạo trong tác phẩm Bến không chồng của nhà văn Dương Hướng” chúng tôi đã sử dụng các biện pháp nghiên cứu sau: Phương pháp văn hóa – lịch sử Phương pháp khảo sát, thống kê Phương pháp so sánh, đối chiếu Thao tác phân tích, tổng hợp 5. Đóng góp của đề tài 5.1. Về mặt lý luận Luận văn là một công trình nghiên cứu có hệ thống về giá trị nhân đạo trong tiểu thuyết “Bến không chồng” của Dương Hướng. Qua thực tiễn nghiên cứu, luận văn sẽ cho ta thấy tầm quan trọng về vai trò, ý nghĩa của giá trị nhân đạo trong tiểu thuyết của ông. Đồng thời, thông qua việc nghiên cứu giá trị nhân đạo trong tiểu thuyết “Bến không chồng” của Dương Hướng, ta sẽ hiểu được tư tưởng mà nhà văn muốn gửi gắm vào tác phẩm của mình. 5.2. Về mặt thực tiễn Luận văn góp phần vào việc tìm hiểu, nghiên cứu sâu hơn về tiểu thuyết “Bến không chồng” của Dương Hướng, giúp cho mọi người nhận thức rõ về tư tưởng, đạo lý trong cuộc sống, có cái nhìn toàn diện về giá trị nhân đạo của tác phẩm. Đồng thời luận văn cũng chỉ ra những thành tựu của tiểu thuyết trong thời kỳ Đổi mới. 6. Kết cấu khóa luận Ngoài phần mở đầu và kết luận, khóa luận gồm 3 chương Chương 1: Vài nét về chủ nghĩa nhân đạo trong văn học và tiểu thuyết “Bến không chồng” của Dương Hướng (19 Trang) Chương 2: Vấn đề thân phận người nông dân trong “Bến không chồng” (18 Trang) Chương 3: Bi kịch tình yêu trong “Bến không chồng” (25 Trang) Ngoài ra còn có danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục. Chương 1. VÀI NÉT VỀ CHỦ NGHĨA NHÂN ĐẠO TRONG VĂN HỌC VÀ TIỂU THUYẾT “BẾN KHÔNG CHỒNG” CỦA DƯƠNG HƯỚNG 1.1. Vài nét về giá trị nhân đạo trong văn học 1.1.1. Khái niệm chủ nghĩa nhân đạo Nhân đạo được hiểu nôm na theo kiểu chiết tự chính là lẽ phải của con người; ở sự tôn trọng những giá trị, phẩm chất, quyền lợi của con người, ở sự đề cao nhân cách của con người. Trong văn học, tính nhân đạo được thể hiện ở nhiều phương diện khác nhau dưới tác động mạnh mẽ của đặc điểm thời đại: Lên tiếng đấu tranh, bảo vệ những quyền lợi cơ bản của con người (Quyền tự do, sống, thụ hưởng chính đáng) Đề cao những giá trị, những phẩm chất cao đẹp của con người (chung thủy, có lý tưởng, dũng cảm, tốt bụng, đức hy sinh,….) Khuyến khích mở rộng tình yêu thương giữa con người trong các mối quan hệ xã hội. (tình mẫu tử, tình vợ chồng, tình anh em, tình làng xóm, tình dân tộc, tình người). Tin tưởng vào cuộc sống tương lai với những điều tốt đẹp; hướng con người đến với cái thiện khi nhận ra cái chân và biết sống theo cái mỹ. Như vậy, chủ nghĩa nhân đạo là một khái niệm mà có rất nhiều nhà nghiên cứu đưa ra theo quan điểm riêng dựa trên những cơ sở, lý luận nền tảng làm tiền đề. Nhưng theo cảm nhận thì chủ nghĩa nhân đạo là sự đề cao đức hy sinh của con người, một tinh thần lạc quan trong cuộc sống, đồng thời đề cao những phẩm chất cao đẹp của con người trong mối quan hệ giữa tự nhiên và xã hội. Sau đây là một số khái niệm “Chủ nghĩa nhân đạo” trong các từ điển nêu ra: Chủ nghĩa nhân đạo hay còn gọi là chủ nghĩa nhân văn. Tiếng Anh là Humanism, thuật ngữ này trong tiếng Anh xuất phát từ tiếng Latinh: Literare Humaniores có nghĩa là nghiên cứu nhân văn. Sau đây chúng ta sẽ đi điểm lại một số định nghĩa về chủ nghĩa nhân văn trong các từ điển: Từ điển thuật ngữ văn học (Nhà xuất bản Giáo dục, Hà Nội, 2000), định nghĩa về chủ nghĩa nhân văn như sau: “Ở cấp độ thế giới quan, chủ nghĩa nhân văn là toàn bộ tư tưởng, quan điểm, tình cảm quý trọng các giá trị con người như trí tuệ, tình cảm, phẩm giá, sức mạnh, vẻ đẹp. Chủ nghĩa nhân văn không phải là một khái niệm đạo đức đơn thuần, mà còn bao hàm cả cách nhìn nhận, đánh giá con người về nhiều mặt (vị trí, vai trò, khả năng, bản chất…) trong các mối quan hệ với tự nhiên, xã hội và đồng loại” “Thế giới được sáng tạo ra trong văn học nghệ thuật và bằng văn học nghệ thuật từ xưa đến nay là một thế giới mà trong đó con người luôn luôn đấu tranh chống lại mọi thế lực thù địch xuất hiện dưới mọi hình thức, để khẳng định mình, đồng thời thể hiện khát vọng làm người mãnh liệt và cao đẹp của mình. Lòng yêu thương, ưu ái với con người và thân phận của nó từ trước đến nay vẫn là sự quan tâm hàng đầu của các nhà văn, nhà nghệ sĩ trong cảm hứng sáng tạo nghệ thuật.” Khi nói rằng: “Văn học nghệ thuật là nhân văn hơn cả, người ta nói những nhà văn đều là những nhà nhân văn do nghề nghiệp của mình, những người sản sinh ra chủ nghĩa nhân văn”. Chính M.Go-rơ-ki đã sử dụng khái niệm nhân văn trên cấp độ này. “Xét ở cấp độ lịch sử, chủ nghĩa nhân văn là một trào lưu văn hóa tư tưởng nảy sinh ở ý và sau đó lan sang một số nước khác ở Châu Âu thời Phục Hưng. Những nhà khởi xướng phong trào này được gọi là các nhà nhân văn. Các nhà nhân văn chủ trương giải phóng văn học nghệ thuật nói riêng và văn hóa nói chung khỏi sự bảo trợ của Cơ Đốc giáo và giải phóng cá nhân con người. Họ quan niệm không phải thần linh mà con người tự định đoạt lấy số phận của mình. Trong hoạt động văn hóa nghệ thuật, họ chủ trương nghiên cứu những thành tựu rực rỡ giàu sức sống và vẻ đẹp hồn nhiên của văn hóa Hilap-La Mã cổ đại đã bị lãng quên trong suốt thời trung cổ, nhằm khôi phục lại những giá trị nhân văn của chúng. Họ hướng văn học vào sự sáng tạo và ca ngợi cái đẹp trần thế, lành mạnh, tự nhiên, đề cao khát vọng cao đẹp và niềm tin vào sức mạnh toàn năng của con người”. Từ thời Phục Hưng trở về sau, trong văn học nghệ thuật, chủ nghĩa nhân văn đã bước sang một giai đoạn phát triển mới: Từng bước gắn liền với cuộc đấu tranh giải phóng con người về các phương diện chính trị - xã hội và các phương diện khác thuộc nhiều lĩnh vực hoạt động của đời sống xã hội. Nó trở thành lý tưởng thẩm mỹ có sức định hướng cho những tìm tòi sáng tạo nghệ thuật và quy định bản chất của mỗi nền văn học nghệ thuật. Từ điển văn học, bộ mới (Nhà xuất bản thế giới, Hà Nội, 2004) cho rằng: Chủ nghĩa nhân đạo là một hệ thống quan điểm triết học – đạo đức, chính trị - xã hội, coi con người và đời sống hiện thực, trần thế của nó, một đời sống văn minh hữu ái là mục đích cao nhất. Nó giải thích những nguyên nhân đã gây ra cho nhân loại bất hạnh, tội lỗi, đồi trụy…. Và đề ra những phương pháp để giải quyết những hiện tượng đó, làm cho con người có một cuộc sống ngày càng tốt đẹp hơn. Từ điển Tiếng Việt (Hoàng Phê, nhà xuất bản Đà Nẵng, 2009) cho rằng: Chủ nghĩa nhân đạo là một hệ thống quan điểm coi trọng nhân phẩm, thương yêu con người, coi trọng quyền của con người được phát triển tự do, coi lợi ích của con người là tiêu chuẩn đánh giá các quan hệ xã hội. Từ điển Bách khoa toàn thư Việt Nam (Nhà xuất bản Bách khoa, Hà Nội, 2005) nêu ra như sau: Chủ nghĩa nhân đạo là xu hướng tư tưởng, thể hiện sự tôn trọng phẩm giá, quyền tự do và phát triển toàn diện của nhân cách cá nhân, bảo vệ tính người trong mối quan hệ xã hội, chủ nghĩa nhân đạo có nhiều sắc thái khác nhau: Thứ nhất, chủ nghĩa nhân đạo biểu hiện cuộc đấu tranh của nông dân, thợ thủ công, giai cấp tư sản đang lên, chống lại những hình thức bóc lột và áp bức của chế độ phong kiến. Chủ nghĩa nhân đạo thời Phục Hưng (cũng coi là chủ nghĩa nhân văn) là một trong những phong trào văn hóa mạnh mẽ ở buổi đầu của chủ nghĩa tư bản. Chủ nghĩa nhân đạo cũng chủ trương tự do tư tưởng, giải phóng con người khỏi sự chuyên chế của tư tưởng giáo hội, nêu cao phẩm giá và quyền con người trong cuộc sống trần gian (tự do, công bằng, hưởng thụ). Đó là chủ nghĩa nhân đạo tư sản, biểu hiện lợi ích của giai cấp tư sản đang lên, đồng thời cũng là lợi ích của nhân dân đương thời, đòi hỏi phải xây dựng một xã hội công bằng. Để hạn chế mâu thuẫn giữa tự do cá nhân và lợi ích xã hội, những đại biểu ưu tú nhất chủ trương “chủ nghĩa vị kỷ hợp lý”, đặt dục vọng cá nhân dưới sự kiểm soát của lý tính, tiến hành Giáo dục đạo đức. Một trào lưu khác của chủ nghĩa nhân đạo là chủ nghĩa xã hội không tưởng, phản ánh khát vọng của nhân dân, dân nghèo thành thị và của giai cấp công nhân còn phôi thai. Chủ nghĩa xã hội không tưởng tập trung sự chú ý vào vấn đề quan hệ giữa con người với con người, đòi hỏi phải xây dựng một xã hội trong đó mọi người đều bình đẳng về của cải, bình đẳng trong lao động sản xuất và trong hưởng thụ. Chủ nghĩa xã hội không tưởng thế kỷ XIX gắn liền với sự phê phán chủ nghĩa tư bản đi đôi với nêu cao yêu cầu của giai cấp công nhân tuyên bố lao động là nhu cầu tự nhiên và là quyền xã hội của con người. Thứ hai, chủ nghĩa nhân đạo là cuộc đấu tranh của giai cấp vô sản chống lại chế độ tư bản làm nảy sinh quan hệ mới về chủ nghĩa nhân đạo, thể hiện trong lý luận về chủ nghĩa cộng sản do Mác và Anghen sáng lập. Chủ nghĩa Mác hiểu rõ bản chất của con người là sự tổng hòa những quan hệ xã hội, chỉ có cải tạo lại toàn bộ xã hội mới có điều kiện giải quyết mâu thuẫn lâu đời giữa cá nhân và xã hội. Muốn thế phải thủ tiêu xã hội trong đó có chế độ tư hữu và chủ nghĩa cá nhân thống trị, xây dựng xã hội mới theo mục tiêu dân giàu nước mạnh, xã hội công bằng dân chủ văn minh, con người sống tự do hạnh phúc. Có định nghĩa cho rằng: chủ nghĩa nhân văn là một nhánh triết học luân lý lớn cũng như một thế giới quan chuyên chú vào lợi tức, giá trị và phẩm cách của cá nhân. Theo chủ nghĩa nhân đạo, khoan dung bất bạo động và tự do lương tâm là nguyên tắc quan trọng cho sự cộng sinh của nhân loại. Chủ nghĩa nhân đạo đề cử việc đi tìm chân lý và đạo đức bằng những phương tiện của con người. Trong khi chú ý đến khả năng quyết định của loài người, chủ nghĩa nhân đạo bác bỏ những tiên nghiệm như sự lệ thuộc vào tín ngưỡng, vào cái siêu nhiên hoặc những văn bản được xem là thiên khải. Những chủ trương tán đồng việc nhận thức được một đạo đức phổ cập lập cơ sở trên tính công cộng của bản chất loài người. Họ cho rằng giải pháp lâu dài dành cho các vấn đề nhân loại không thể nằm ở một đại phận riêng. 1.1.2. Tìm hiểu chung về chủ nghĩa nhân đạo trongVăn học hiện thực Chủ nghĩa nhân đạo hiện thực được thể hiện qua nhiều mặt của cuộc sống đó là: Tình yêu thương con người; sự phân đôi giữa con người và xã hội; khơi dậy khát vọng của con người; hướng tới sự phát triển năng lực bản chất con người. Tình yêu thương con người Là tiêu chí trung tâm để chúng ta xác định nhà văn, tác phẩm có thể hiện giá trị nhân đạo. Về mặt luận chứng các nhà văn khi sáng tác và phát ngôn những sáng tạo của họ. Một trong những điều đầu tiên viết về con người vì theo tiếng gọi tình yêu thương con người. M.Gocki phát biểu vấn đề này trong tập “Gocki bàn về văn học” (2 tập) “Lần đầu tiên trong suốt lịch sử nhân loại tình thương yêu chân chính đối với con người được tổ chức như một lực lượng sáng tạo, đặt mục đích giải phóng hàng triệu nhân dân lao động thoát khỏi quyền thống trị vô nhân đạo và vô nghĩa lí của một thiểu số, nó chỉ rõ cho hàng triệu người lao động hiểu rằng chính lao động của họ đã sáng tạo ra tất cả những giá trị văn hóa và dựa vào những giá trị này giai cấp vô sản xây dựng một nền văn hóa của toàn nhân loại, nền văn hóa xã hội chủ nghĩa sẽ xác lập một cách vô vùng vững chãi tình huynh đệ sự bình đẳng của con người trên toàn thế giới” (Nxb Văn học Hà Nội, 1962, tr. 239-240). Ông nhấn mạnh tình yêu thương con người và nó trở thành niềm thôi thúc và sáng tạo của người nghệ sĩ nào viết ra trong một bài thơ hay mà không xuất phát từ tình yêu thương con người. Nhà văn có thể viết cái xấu cái ác nhưng sau đó là tâm hồn yêu thương. Đằng sau dòng chảy của ngòi bút họ là sự yêu thương, nhà văn không bao giờ đối xử xấu với con người. Cái yêu thương này là dấu hiệu, nhưng đi sâu thì yêu thương cái gì? Yêu thương nỗi đau con người, sự bất hạnh của con người, sự thống khổ của con người là sự tận cùng của yêu thương. Nỗi đau của con người là vùng nhạy cảm nhất đối với bất kì người nghệ sĩ nào. Sự chuyển hướng của ý thức nghệ thuật của một văn học là sự chuyển hướng của những vùng đau. Thời chiến tranh, cái đau của con người là chiến tranh, vùng đau của họ là chiến tranh nhưng khi hòa bình là những nỗi đau của con người đời thường với những bi kịch. Văn học ít hướng tới niềm vui, thường trong bất kì nền văn học nào thì vòng xoáy lớn nhất của nó là vùng đau của con người. Nỗi đau vẫn là ám ảnh lớn nhất với người nghệ sĩ. Cuộc đời niềm vui chỉ thoáng chốc còn niềm đau thì dai dẳng. Nỗi đau thuộc về bản chất con người nên nhà văn hướng về nó là phù hợp với quy luật tất yếu của đời sống con người. Thương nỗi đau con người chính là thương mình. Hê ghen (1770-1830) có nói thực chất của tình thương là sự từ bỏ ý thức về bản thân mình ở một cái tôi khác nhưng chính trong sự biến mất đi này và trong sự quên mình này lần đầu tiên ta tìm được bản thân mình và làm chủ bản thân mình. Thương nỗi đau người khác chính là thương nỗi đau của chính mình. Bên cạnh sự yêu thương nỗi đau gắn liền với tình thương là thái độ trân trọng. Đỉnh cao của sự trân trọng này là sự kính trọng. Sự trân trọng: cá tính, nhân cách, trân trọng sự tự do con người là sự biểu hiện của sự trân trọng. Tôn trọng cũng là biểu hiện của tình yêu thương. Tùy mỗi tác phẩm mà nhà văn thể hiện. Trong văn học người nghệ sĩ thể hiện ngưỡng mộ với con người. Tình thương chỉ có cơ sở thực sự khi anh biết tôn trọng, kính trọng. Tuy nhiên cũng có những nhà văn viết không coi trọng con người. Vì họ chưa thể hiện rõ thái độ tôn trọng với con người chứ không phải họ ác. Nhà văn lúc nào cũng sống chết với nhân vật. Sự phân đôi giữa con người và xã hội Đó là thái độ lên án, nguyền rủa phê phán phủ định đối với những cái xấu cái ác cái phi nhân tính trong cuộc sống đối với những lề thói và tập tục kỉ cương vây hãm ràng buộc con người đối với những lực lượng xã hội, những thể chế xã hội, những thiết chế chính trị chà đạp áp bức bóc lột con người là hủy hoại các tính nhân tính và nhân cách của con người. Trong truyện ngắn “Chí Phèo”– Nam Cao Sự phê phán lên án của nhà văn làm băng hoại nhân cách con người bị tha hóa và sự tha hóa do những nhân tố thế lực xã hội làm con người bị tha hóa. Trong bản thân Chí cũng có sự tha hóa. Nam Cao đã thể hiện bước đường tha hóa của Chí có hai mặt có những cái thuộc về khách quan và chủ quan. Sự tha hóa chỉ điển hình cho một kiểu loại người nông dân trong xã hội người. Tư tưởng nhà văn, chủ nghĩa nhân văn trong Chí Phèo trước hết là sự phê phán những lực lượng xã hội đã hủy hoại chà đạp nhân cách con người. Đó còn là thái độ cảm thông chia sẻ, đồng cảm bênh vực những thân phận nhỏ bé những cảnh đời bất hạnh và mạnh mẽ quyết liệt hơn là những tiếng nói đòi quyền sống quyền làm người cho những con người bị đau khổ bị áp bức bị bóc lột thoát khỏi sự ràng buộc sự vây hãm nề nếp của những tập tục kỉ cương, lực lượng tàn bạo, những thể chế xã hội xấu xa đi ngược lại quyền lợi của con người, ngược lại xu thế phát triển. “Vợ chồng A Phủ”- Tô Hoài Chủ nghĩa nhân văn có khác so với tác phẩm Chí Phèo là không có tiếng nói đòi giải phóng. Trong truyện có cái nhìn mới nhãn quan mới có tiếng nói giải phóng con người. Ngay cả màu sắc, sắc thái của nhà văn còn mang cái gì đó khác nhau. Ở tác phẩm Chí Phèo: lên án thiết chế xã hội đã làm biến dạng cả nhân hình nhân tính của con người. Qua Chí Phèo, Nam Cao còn bộc lộ lên tiếng nói cảm thông với số phận con người, cũng lên tiếng nói đòi quyền làm người. Chí Phèo của Nam Cao thấm đẫm tư tưởng nhân văn. Nam cao là nhà văn đích thực chính điều đó tạo nên một trong những giá trị định vị làm nên tác phẩm bất tử của Nam Cao là giá trị nhân văn. Mỗi nền văn học giá trị này có biểu hiện khác nhau. Đối với văn học Việt Nam giá trị văn học lớn nhất là giá trị nhân văn, yêu nước là động mạch lớn nhất. Số phận dân tộc mình cho phép chúng ta có tiếng nói vì ngay từ ban đầu chúng ta đã đối đầu với các thế lực, người dân phải tự mình đứng lên để giành lại tự do sự sống cho dân tộc. “Truyện Kiều” cũng có nhiều giá trị. Giá trị nhân văn cũng có hai cực. Có sự lên án phê phán tỏ ra thái độ phủ định lên án phê phán cái xấu, cái ác của các thế lực. Tác phẩm nói được những điều trông thấy mà đau đớn lòng của người nghệ sĩ. Tác phẩm chân chính thể hiện được sự kết hợp giữa sự trông thấy và sự đau đớn lòng. Khơi dậy khát vọng của con người Chủ nghĩa nhân văn hiện thực còn biểu hiện ở chỗ qua sáng tạo của mình, nghệ sĩ biết khơi dậy những khát vọng của con người. Từ khát vọng có thể hiểu những mức độ khác nhau có khi đó là lòng mong muốn, ước mơ nhưng có khi nó lại là niềm tin, niềm hi vọng của con người. Khi khơi dậy những khát vọng của con người, nghệ sĩ luôn chú ý đến sự nhận thức, sự tự ý thức của con người về chính mình và phân tích lí giải những khát vọng. Và tiếp đến, nghệ thuật chân chính muốn thể hiện quyền năng và sức mạnh của mình còn phải biết đánh thức con người một tinh thần vươn dậy, một ý thức phản kháng, một quyền năng biết tự giải phóng và giải phóng đồng loại. Năng lực này còn được bộc lộ rõ hơn ở những con người sống trong một xã hội mà ở đó sự bất bình đẳng, sự bất công và thiếu dân chủ ngày càng ngự trị (Vợ chồng A Phủ và Chí Phèo). Như vậy chủ nghĩa nhân đạo thể hiện qua chỗ nhà văn khơi dậy những khát vọng dục vọng. Nhà văn luôn chú ý đến sự nhận thức tự ý của mình nhưng đồng thời họ có sự phân tích lí giải từ nguyên cơ xã hội. Hướng tới sự phát triển năng lực bản chất của con người. Mục đích của chủ nghĩa nhân văn hiện thực không phải hướng tới phát triển năng lực phản kháng của con người mà quan trọng hơn là hướng tới phát triển những năng lực bản chất của con người và theo C.Mac là “phát triển đến mức tối đa tất cả những khả năng có trong con người”…”phát triển sự tự do của mỗi cá nhân” và ông còn khẳng định “sự phát triển tự do của mỗi người là điều kiện cho sự phát triển tự do của tất cả mọi người”- (C.Má,c bản thảo kinh tế triết học, 1844). Khả năng thể hiện mình như một lực bản chất. Chủ nghĩa nhân văn hướng tới phát triển năng lực bản chất con người. Năng lực bản chất của con người là năng lực hiểu biết, khám phá và sáng tạo. Đây cũng là những năng lực kì vĩ nhất của con người. Như vậy phát huy tất cả những khả năng có trong con người nhưng quan trọng hơn là phát huy năng lực bản chất con người. Chủ nghĩa nhân văn hiện thực từ trong bản chất của nó phải là sự phát triển tự do của mỗi cá nhân. Thể hiện ở các phương diện sau: Đó là sự phát triển tự do của cá tính của nhân cách con người. Cá tính là nét riêng làm khác biệt giữa con người này với con người khác. Nhân cách là nói đến phẩm chất của con người, phẩm chất này có thể phân đôi có những phẩm chất tốt cao đẹp nhưng cũng có những phẩm chất thấp hèn. Trong trường hợp này phát triển những nhân cách tốt đẹp của con người. Đó là sự phát triển tự do của mỗi cá nhân gắn liền với cái tất yếu của quy luật tự nhiên và xã hội với luật pháp. Đỉnh cao nhất của luật pháp là hiến pháp. Sự phát triển tự do của cá nhân là điều kiện cho sự phát triển của tất cả ý của Mác. Đây cũng là mục tiêu lớn nhất của bất kì nền nghệ thuật chân chính nào. Đây là cái đích của bất kì nền nghệ thuật chân chính nào. Như vậy sự phát triển tự do của mỗi cá nhân phải hiểu trong sự thống nhất của ba phương diện Chủ nghĩa nhân văn trong nghệ thuật là sự hội tụ những giá trị toàn năng được con người thực hiện trong sự phản ánh chân thật (nội dung) và được biểu hiện một cách sống động (yêu cầu) theo những lí tưởng tiến bộ của từng thời đại. Có một nhà mĩ học người Liên Xô I.Lt.Bôrep là giáo sư tiến sĩ đầu ngành. Ông có nói “chủ nghĩa nhân văn là mục đích, là tôn chỉ là ý nghĩa cao cả của nghệ thuật và mĩ học” – (Mĩ học, Nxb ĐCS Bungari, Xôphia 1938, tr. 373). Chủ nghĩa nhân văn hiện thực là tiêu chuẩn thước đo cao nhất trong các giá trị của nghệ thuật, giá trị dân tộc (tinh thần yêu nước, tâm hồn tính cách của dân tộc), giá trị hiện thực, giá trị nhân văn, giá trị thẩm mĩ nghệ thuật -> làm nên tòa lâu đài nghệ thuật) trong các giá trị này thì giá trị nhân văn là thước đo cao nhất xác định sự tiến bộ của nghệ thuật. Thế nào là tiến bộ nghệ thuật: sự tiến bộ nghệ thuật ở đây không có nghĩa là nghệ thuật ở thời đại sau tiến bộ hơn thời đại trước. Cái để xét sự tiến bộ nghệ thuật ở nhiều mặt. Trước hết là tầm vóc nhận thức nghệ thuật, tư duy nghệ thuật của con người trong đó có nghệ sĩ, tư duy của con người sâu rộng hơn. Thứ hai là giá trị nhân đạo của nghệ thuật càng bao quát nhiều vấn đề thì càng về sau giá trị nhân đạo càng lớn. Biên độ sáng tác sau này nhiều hơn, rộng mở hơn. Như vậy chủ nghĩa nhân đạo trong nền văn học nghệ thuật, mới khẳng định sự thống nhất và tác động biện chứng giữa cá nhân con người với xã hội, hướng tới toàn thiện nhân cách con người mới. 1.2. Giới thiệu tiểu thuyết “Bến không chồng” của Dương Hướng 1.2.1. Vài nét về cuộc đời và quá trình sáng tác của Nhà văn * Tiểu sử: Dương Hướng sinh ngày 8-7-1949. Quê quán: thôn An Lệnh, xã Thụỵ Liên, huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình. Từ tháng 9 năm 1965 tình nguyện gia nhập công nhân quốc phòng làm nhiệm vụ vận chuyển hàng hóa lương thực trên tuyến khu 4 phục vụ cho chiến trường miền Nam, học qua Trường kỹ thuật tàu thuỷ. Năm 1971 vào bộ đội, công tác và chiến đấu ở chiến trường quân khu 5 - Miền Nam cho đến 1975. Từ 1976 chuyển ngành, về công tác tại Cục Hải quan Quảng Ninh, đã nghỉ hưu năm 2008 Hiện là kiểm tra viên trung cấp Hải quan, Cục Hải quan Quảng Ninh. Biên tập viên Báo Hạ Long của Hội văn học nghệ thuật Quảng Ninh. Từ 1991, Hội viên Hội nhà văn Việt Nam. * Tác phẩm chính: “Gót son” (tập truyện ngắn), xuất bản năm 1989 “Bến không chồng” (tiểu thuyết), xuất bản năm 1990, nhà xuất bản tác phẩm mới, được dịch ra tiếng Pháp, tiếng Ý, tái bản 11 lần, nhận giải thưởng Hội nhà văn năm 1991. Được chuyển thể thành phim nhựa dự liên hoan phim quốc tế Thái bình dương và liên hoan phim Đức. “Trần gian đời người” (tiểu thuyết), Nxb Thanh niên, 1991 “Người đàn bà trên bãi tắm” (tập truyện), Nxb Công an nhân dân, 1995 “Bóng đêm và mặt trời” (tiểu thuyết), Nxb Công an nhân dân, 1998 “Dưới chín tầng trời” (tiểu thuyết), Nxb Hội nhà văn, 2007 * Giải thưởng văn học: Giải thưởng Hội nhà văn Việt Nam 1991với tiểu thuyết “Bến không chồng”. Giải thưởng tạp chí Văn nghệ quân đội với truyện ngắn “Đêm trăng” Giải A văn nghệ Hạ Long với tập truyện “Người đàn bà trên bãi tắm”, 1996. Tặng thưởng truyện ngắn hay tạp chí đất Quảng với truyện ngắn “Quãng đời còn lại” năm 1987 Tặng thưởng truyện ngắn hay tạp chí văn nghệ quân đội với tác phẩm “Người mắc bệnh tâm thần”, 1989 Tặng thưởng truyện ngắn hay tạp chí văn nghệ quân đội với tác phẩm: “Bến khách”, 2007 Giải thưởng cho tác phẩm hay 20 năm về công nghiệp nông thôn: Tiểu thuyết “Bến không chồng”, 2012 Giải A văn nghệ Hạ Long năm 2012 tiểu thuyết “Dưới chín tầng trời” Quan niệm nghề nghiệp "Viết văn vừa là niềm đam mê vừa là nỗi ám ảnh suốt đời tôi. Có một phóng viên hỏi tôi: - Nhà văn quan tâm tới vấn đề gì nhất trong cuộc sống? ”.Tôi trả lời: “Tôi hay nghĩ đến cái chết. Phải là người dũng cảm mới dám nhìn thẳng vào cái chết. Trong chiến trường, đồng đội tôi nói tới cái chết nhẹ tênh. Cần phải nghiêm túc nghĩ cho thấu đáo về cái chết để mà sống. Đã từ lâu, tôi thấy rõ mình đang từng giờ, từng ngày tự huỷ hoại cả tinh thần lẫn thể xác của chính mình. Nhưng chính tôi lại thấy rõ hơn ai hết, trong cái chết đi của mình có gì đó vẫn đang lấp lánh hồi sinh, mỗi ngày một sáng rõ hơn, thấu đáo hơn và tinh tế hơn trong cuộc sống. Tôi nghĩ mình viết được có lẽ nhờ những bức xúc, những va đập cứ lặp đi lặp lại theo chu kỳ chết dần chết mòn rồi lại tự sống lại, tự hồi sinh, lại viết. Viết để tự giải toả cho chính mình” (Nhà văn Việt Nam hiện đại, Hội nhà văn Việt Nam; 2007); [27; 443] 1.2.2. Tóm tắt tác phẩm “Bến không chống” – một hình ảnh được lấy nguồn cảm hứng và chất liệu sáng tác từ chính thôn quê làng Đông của nhà văn, Dương Hướng đã ấp ủ hàng chục năm trời và các nhân vật cũng luôn sống trong tâm trí nhà văn từng ấy năm, nhưng để thể hiện lên trên trang giấy, đòi hỏi phải có thời gian liền mạch. Bởi thế vào thời điểm mà kinh tế đang khó khăn mà nhà văn lại có thể xin nghỉ việc không lương 6 tháng trời để viết tác phẩm. Cùng với niềm đam mê văn chương và cả vì trả nợ ân tình với quê hương, cuối năm 1989, “Bến không chồng” hoàn thành. Đến năm 1990, tác phẩm được xuất bản và ngay sau đó năm 1991 tác phẩm được trao giải thưởng Hội nhà văn Việt Nam và đến nay tác phẩm vẫn còn giữ nguyên được giá trị. Mở đầu tiểu thuyết là hình ảnh Nguyễn Vạn vác ba lô về làng sau những năm tháng chiến đấu ở chiến trường Điện Biên. Làng Đông – quê hương của Nguyễn Vạn - là vùng đất có những câu chuyện kỳ lạ, bí ẩn và hoang đường như chuyện mắt tiên, chuyện con ma mặt đỏ, hay chuyện ba ba thuồng luồng…Ở làng, có một bến sông với vẻ quyến rũ kỳ lạ. Ngày xưa, các cụ gọi đúng tên của bến sông này là bến “không chồng”. Bây giờ người ta lại gọi là bến Tình. Cũng chính vì sự quyến rũ của bến Tình mà không ít chuyện đau lòng xảy ra. Bi thảm nhất là câu chuyện của hai dòng họ Nguyễn và Vũ để lại một mối thù ngấm ngầm đời đời không quên. Chuyện kể rằng: “Đúng vào cái ngày họ Nguyễn ăn mừng lễ khánh thành ngôi từ đường to nhất làng Đông, cô con gái rượu duy nhất của cụ tổ họ Nguyễn bỗng dưng tối hôm ấy lại rỡn mỡ mò ra bến Tình tắm. Cô gái đâu có biết trên đầu bến cũng có chàng trai nổi loạn, anh ta lặn một hơi dài chưa từng có đến ôm ghì lấy tấm thân mềm mại mát lạnh của cô gái. Cô ngất xỉu trong vòng tay chàng trai. Thân thể đầy dục vọng của chàng trai, cô gái lại ngỡ là ba ba thuồng luồng hay con ma mắt đỏ ở gốc duối mò tới hiếp mình. Sáng hôm sau người ta thấy xác cô gái trần truồng nổi dềnh lên ở chân cầu Đá Bạc. Ngày hôm ấy làng Đông xảy ra một cuộc đổ máu chưa từng có giữa hai dòng họ Nguyễn và Vũ. Cụ tổ dòng họ Nguyễn đã khắc ghi một lời nguyền độc, nguyền rằng: "Nước sông Đình ngàn năm không cạn Cầu Đá Bạc vạn kiếp trơ trơ Bến Tình còn đẹp còn mơ Mối thù họ Vũ bao giờ mới nguôi". Đau đớn nhất và bi kịch nhất là tình yêu giữa Nghĩa và Hạnh. Nghĩa là một cậu bé thông minh, học giỏi và là cháu đích tôn của dòng họ Nguyễn mấy đời độc đinh. Hạnh là một cô bé rụt rè, nhát gan và nhạy cảm, là cháu của dòng họ Vũ. Hạnh là con gái của chị Nhân và có hai anh song sinh là Hà và Hiệp. Nguyễn Vạn trở về, thông báo chồng của bà Nhân đã hy sinh ở chiến trường Điện Biên. Nguyễn Vạn nhận bé Hạnh làm con nuôi và được phân công làm việc ở xã. Tuổi thơ của Nghĩa và Hạnh luôn quấn quýt bên nhau, hồn nhiên, sôi nổi, ngây thơ và trong sáng. Tình cảm ấy lớn dần theo thời gian, họ yêu nhau và quyết định tổ chức đám cưới dù hai bên gia đình quyết liệt phản đối. Đám cưới được tổ chức tại nhà kho của hợp tác xã và phòng tân hôn là vạt cỏ bằng giữa khúc quanh của dòng sông. Dù không được sống chung nhà nhưng cả hai đều cảm thấy hạnh phúc và ấm áp. Chiến tranh dữ dội, Nghĩa tình nguyện đi bộ đội trong sự lo lắng của Hạnh và sự ngăn cản của bố. Hai ngày sau khi anh đi, bố anh qua đời và để lại bức thư rất đau lòng, trong đó ông chấp nhận Hạnh về làm dâu và chỉ nơi cất số tiền ông dành dụm bấy lâu nay. Ở đơn vị, Nghĩa nhận được thư Hạnh báo tin thì xin phép về thăm nhà. Trên chuyến xe về cùng lần ấy, Nghĩa gặp Biền và về nhà Biền chơi. Anh gặp Thủy, em gái Biền. Thủy là một cô gái trẻ trung, năng động và quyến rũ có chút lả lơi nhưng Nghĩa vẫn giữ được lòng chung thủy của mình đối với vợ ở quê nhà. Về nhà, Nghĩa khóc nức nở như một đứa trẻ khi hay tin bố mất. Nghĩa đau đớn nhận ra sự yên ổn của vợ chồng Nghĩa phải đánh đổi bằng cái chết của bố mình. Ở đơn vị về, vợ chồng chỉ được gần nhau một ngày. Sáng hôm sau Hạnh tiễn chồng lên đường, hai người đi dọc theo dòng sông và cùng ôn lại những kỷ niệm ngọt ngào trước kia. Chiến tranh ngày càng ác liệt, thanh niên trai tráng trong làng đã đi bộ đội gần hết. Làng Đông bây giờ chỉ còn lại những người vợ, người mẹ và những cô gái đang tuổi xuân thì… Làng Đông cũng bị ném bom đánh phá dữ dội nhưng nhờ có Nguyễn Vạn nên mọi người cũng bớt căng thẳng, “Tối đến Nguyễn Vạn lẻn xách súng ra nằm trên trốc khu lò gạch đổ ngoài bờ sông phục máy bay Mỹ bay thấp”. Nguyễn Vạn thầm yêu bà Nhân từ lâu nhưng do mối thù của hai dòng họ và danh dự của người chiến sĩ cách mạng, Nguyễn Vạn không dám thổ lộ. Ngày ngày, người làng Đông vẫn ngóng chờ tin tức người thân ở chiến trường miền Nam. Hai anh trai của Hạnh lần lượt hy sinh. Bà Nhân vô cùng đau khổ nhưng vẫn rất tự hào về những đứa con của mình. Hạnh di chuyển như con thoi giữa hai gia đình mẹ ruột và mẹ chồng. Trong lòng Hạnh cũng như mẹ Nghĩa luôn khao khát có một đứa con để nối dõi tông đường. Ngày ngày, Hạnh vẫn chăm chỉ làm việc để giúp làng và để quên đi nỗi nhớ chồng đang cồn cào, đau nhói. Những chờ dợi, mong ngóng của Hạnh cuối cùng cũng trở thảnh hiện thực, Nghĩa trở về sau mười năm xa cách. Nghĩa đĩnh đạc với bộ quân phục mang hàm thiếu tá. Niềm hạnh phúc, đoàn tụ đã trở về trong gia đình Nghĩa, anh quyết định đập phá từ đường họ để xây lại mặc dù bị sự phản đối quyết liệt của dòng họ. Vợ chồng Nghĩa khát khao có một đứa con trai kháu khỉnh, họ sẽ đặt tên cho con là Tình. Thế nhưng hy vọng ngày càng mất đi, dân làng nhìn Hạnh bằng cặp mắt lạnh lùng và những lời dị nghị: “Bà thiếu tá phu nhân họ Nguyễn bị điếc”. Hạnh thấy vô cùng đau khổ, Hạnh rã rời và chìm nghỉm trong ảo ảnh. Trong chuyến công tác, Nghĩa gặp lại Thủy lúc này là một bác sĩ, chưa có chồng. Đêm hôm đó, hai người đã không làm chủ được bản thân và đã đi quá giới hạn. Nghĩa bất ngờ với sự việc xảy ra, anh thấy có lỗi với vợ và hổ thẹn với Thủy. Còn Thủy hăm hở viết trong nhật ký: “ Ngày…tháng…năm. Đã cho anh. Ta nguyện thề không bao giờ làm tổn thương đến tình cảm của anh với người vợ yêu quý ở làng Đông của anh…”. Sau đó, Thủy về làng Đông để tìm hiểu cuộc sống gia đình Nghĩa. Mẹ Nghĩa ốm nặng, Thủy hướng dẫn lên bệnh viện tỉnh chữa bệnh. Hạnh cũng được Thủy quan tâm, và tình cờ Hạnh đọc nhật ký của Thủy. Hạnh quyết định ly hôn với Nghĩa mặc dù vẫn rất yêu chồng. Từ đó Hạnh sống khác hẳn, trước chỗ đông người Hạnh không còn dịu dàng như xưa, hơi một tí là xưng xỉa lên lăng mạ rồi đêm về ôm gối khóc. Nghĩa đi công tác trở về rất bất ngờ trước quyết định của vợ, anh tìm đến nhà Hạnh để tìm hiểu nguyên nhân nhưng Hạnh cứng rắn : “Xưa nay chúng ta cứ lầm, ngỡ là chỉ cần hai người yêu nhau là được. Lỗi lầm này chúng ta phải trả giá quá đắt. Anh đi biền biệt nên không biết ở nhà tôi đã phải chịu bao nhiêu điều oan nghiệt. Lời nguyền của cả họ nhà anh vẫn còn đó, nó ngấm và máu thịt dòng tộc ngàn đời cũng không bao giờ rửa sạch. Lúc này ta nói tới những điều ấy cũng chẳng để làm gì. Mọi chuyện coi như đã chấm dứt.” Sau khi ly hôn, Nghĩa nhường lại căn nhà ba gian từ đường cho Hạnh, Nghĩa đưa mẹ lên tỉnh và cưới Thủy. Từ đó, Hạnh như người điên, lúc cười lúc khóc. Ngày kỷ niệm gặp gỡ các thương binh và gia đình liệt sĩ năm nay, Nguyễn Vạn thấy trong người rạo rực vô cùng. Người làng Đông hầu như từ lâu đã quên Nguyễn Vạn. Lâu lắm mới uống rượu, thấy trong người lâng lâng nên Nguyễn Vạn ra về. Bất Nguyễn Vạn nghe có tiếng hét và cánh cửa mở toang, bóng một người đàn bà lao vào tới giường ôm ghì lấy Nguyễn Vạn. Bóng tối, hơi men cùng thân thề người đàn bà, Nguyễn Vạn buông thả cho thân xác tự do gây tội lỗi. Phút giây thần tiên đi qua, Nguyễn Vạn bàng hoàng nhận ra người đàn bà trong vòng tay mình chính là Hạnh. Anh tự xỉ vả mình, chính anh đã chà đạp lên tình cảm cha con thiêng liêng bấy lâu nay. Trong lúc tuyệt vọng, Hạnh nhận ra trên đời này chỉ có Nguyễn Vạn là người đàn ông duy nhất hiểu và yêu thương. Sau đó, Hạnh biết mình có thai nên bỏ đi. Còn Nghĩa, anh luôn khát khao có một đứa con nhưng ngày càng vô vọng. Thủy là bác sĩ nên trong một lần cùng Nghĩa đi khám đã biết Nghĩa không có khả năng sinh con. Thủy tìm mọi cách giúp chồng, nhưng cuối cùng Nghĩa đau đớn nhận ra điều đó. Anh thấy mình có tội với Hạnh và cả Thủy. Mẹ Nghĩa mất, anh xin nghỉ hưu, ly dị với Thủy và trở về làng chăm sóc mảnh đất của tổ tiên. Hạnh trở về, dắt theo một đứa bé gái. Hai người gặp nhau chỉ chào hỏi xã giao. Sau đó, Hạnh dắt con về nhà Nguyễn Vạn để nó nhận cha. Nguyễn Vạn chết lặng, rồi ngay đơ : “Chú van cháu, hãy bế con về đi. Về với thằng Nghĩa. Nơi ấy là mồ hôi nước mắt của cả cuộc đời cháu...”. Hạnh ôm ghì lấy chú Vạn. Đã bao năm nay có lẽ đây là lần đầu tiên Hạnh cảm thấy yên ổn và hạnh phúc trọn vẹn. Sáng hôm sau, xác của Nguyễn Vạn được tìm thấy ở chân cầu Đá Bạc. Đám tang không hề có tiếng khóc thét lên như mọi đám tang khác, nhưng mọi người ai cũng thấy mình đang khóc, khóc về nỗi đau nhân tình, khóc cho một linh hồn cô độc. “Dòng người làng Đông lặng lẽ đi chầm chậm, chầm chậm đưa Nguyễn Vạn ra cánh mả Rốt. Những vành khăn trắng nhấp nhô sáng rực lên dưới nắng xuân”. Bên cạnh nội dung của tác phẩm thì tiểu thuyết “Bến không chồng” đã được Lưu Trọng Ninh chuyển thể khá nhuần nhuyễn thành kịch bản phim, vẫn dưới cái tên Bến không chồng, nhưng toàn bộ cốt truyện, nhân vật, tình huống, chi tiết,cả những lời thoại mộc mạc, dân dã trong tiểu thuyết đều được tác giả khai thác triệt để. Song đạo diễn Lưu Trọng Ninh đã có sự phát triển bằng hướng sáng tạo riêng: không lý giải nhân vật, phát triển tuyến truyện theo lôgíc thông thường, mà dồn đẩy nhân vật vào những tình huống đầy tính đột biến, để nhân vật tự bộc lộ tính cách. Bộ phim thực sự lôi cuốn người xem bởi toàn cảnh bức tranh làng Đông được tái hiện lại một cách sinh động. Đặc biệt tác giả khai thác triệt để dấu ấn văn hoá dân gian làng quê. Cách kết thúc truyện và số phận các nhân vật trong phim cũng có khác đi ít nhiều, như cảnh con trai chị Hơn hy sinh ngoài chiến trường, gây sự xúc động đạt tính nghệ thuật. Thế nhưng cái chết của nhân vật Nguyễn Vạn trong phim lại chưa có sức thu hút lớn so với tiểu thuyết, bởi kết thúc không đúng như dụng ý nhà văn muốn truyền đạt. Kết thúc cuộc đời Nguyễn Vạn trong tiểu thuyết là sự đổ vỡ, vì hối hận với tội lỗi gây ra cho Hạnh và vì cả hạnh phúc của Hạnh và Nghĩa nữa; còn kịch bản phim lại hướng vào nguyên nhân cái chết của Vạn là do áp lực của tập tục và dư luận của cuộc sống CHƯƠNG 2. VẤN ĐỀ THÂN PHẬN NGƯỜI NÔNG DÂN TRONG “BẾN KHÔNG CHỒNG” 2.1. Quan tâm đến nỗi khổ cực của người nông dân nghèo trong cuộc đời thường 2.1.1. Hình ảnh làng Đông Độc giả khi bước vào đọc tác phẩm đã cảm nhận ngòi bút sắc sảo của Nhà văn, Dương Hướng đã dùng tất cả nhiệt huyết, công sức, tình cảm của mình để xây dựng nên một “Bến không chồng” mang dấu ấn của một chữ “Thật”. Đó là một tâm niệm “phải viết sao cho thật”, điều này đã thôi thúc niềm cảm hứng của Dướng Hướng khi viết về hình ảnh người dân làng Đông, cũng như một bức tranh nông thôn thường có trong tác phẩm của ông. Khi đọc tiểu thuyết “Bến không chồng” của Dương Hướng, thì điều đầu tiên chúng ta có thể cảm nhận là những hình ảnh về bức tranh nông thôn, cùng các nhân vật đều xuất thân từ tầng lớp nông dân nghèo, họ rất gần gũi, thân quen và rất đỗi chân thực. Bức tranh nông thôn còn lôi cuốn hơn ở lối viết tình cảm, có vốn hiểu biết sâu và rộng về làng quê Việt Nam của nhà văn, điều đó đã tạo được những trang văn giàu chất trữ tình. Tất cả hình ảnh những con người nông thôn, bức tranh nông thôn nghèo đã toát lên một vẻ đẹp mộc mạc chân quê mà sinh động. Dường như trong tiểu thuyết “Bến không chồng” của nhà văn Dương Hướng, những nhân vật, địa danh, tên đất, tên làng đều là hình ảnh của người dân làng Đông. Như “Cống linh, Cầu Đá Bạc” hay những cảnh vật xưa cũ của làng “Cây quéo cổ thụ”, hay trong tiểu thuyết có cái tên nguyên mẫu như ngoài đời “Vạn, Đột, Quang Huy….Đó là những ấn tượng sâu sắc đã hằn sâu trong tâm trí của nhà văn về quê hương. Tuy vậy, từ bức tranh quê, số phận của những người dân ở Làng Đông lại có sức hấp dẫn người đọc, bởi những biến động làng quê thời chiến tranh của đất nước,của làng Đông mà tác giả khắc họa lên cũng như bao nhiêu làng quê khác ở miền Bắc Việt Nam. Chiến tranh đã để lại hàng triệu góa phụ, những đứa con phải chịu cảnh thiếu đi mái ấm gia đình khi con phải mất đi người cha thân yêu. Có những người trở về với những bất hạnh mang trên cơ thể mình, vì những cuộc chiến tranh này mà người dân làng Đông đã mang trong mình một chữ “bi” của thời đại. Cho nên sự đồng cảm của nhà văn đã đưa làng Đông vào với văn chương, đến với độc giả qua tác phẩm “Bến không chồng” Đến với tiểu thuyết “Bến không chồng” ta ấn tượng nhất là hình ảnh làng Đông và những con người sống ở đây. Tác giả miêu tả cảnh làng Đông bằng tất cả tình yêu của một người con được sinh ra ở làng, một người nghệ sỹ nhạy cảm với đời khi nhà văn vẽ làng Đông với nhiều cái nhất “Làng Đông lại có nhiều cái “nhất”: Đình làng Đông to nhất, cây quéo làng Đông cao nhất, cầu đá làng Đông đẹp nhất, nước sông làng Đông cũng mát nhất…. Các cụ bảo: Đất làng Đông nằm trên mình con rồng. Con rồng đó chính là dòng sông Đình bắt nguồn từ cống Linh chảy qua làng Đông uốn lượn như một con rồng. Nước sông như dòng sữa mẹ làm tười tốt đất và người làng Đông” trang [15;270]. Những cái nhất của làng Đông đã chứng minh là một vùng đất có bề dày về di tích – lịch sử, về danh lam thắng cảnh mà tạo hóa đã ban tặng cho vùng quê nghèo này. Làng Đông còn đẹp hơn khi được nhìn từ tâm hồn trẻ thơ như Hạnh “Trong ánh mắt đen láy của bé Hạnh, làng Đông là thế giới huyền diệu, lũy tre làng xanh mượt, những thân cau cao vút, dòng sông Đình lung linh in bóng cây quéo và nhịp cầu Đá Bạc” [15;274]. Nhà Văn đã rất tinh tế khi đưa cái nhìn trong sáng, thơ ngây như một tờ giấy trắng của trẻ thơ vào tác phẩm, vì chỉ có cảm nhận của những đứa trẻ mới hiện rõ bức tranh hiện thực về làng Đông. Bức tranh hiện thực được khắc họa chân thực và đẹp nhất khi được biểu hiện qua cái nhìn, cảm nhận của tâm hồn trẻ thơ. Hình ảnh làng Đông còn là những sự tích về “rốn mắt tiên”, “Dạo ấy có cô gái tên là Ngần đẹp nhất làng Đông. Cặp mắt cô Ngần tròn xoe, long lánh như hạt nhãn mới bóc. Da cô Ngần trắng mịn, trắng mịn, tóc dài và mượt như tơ. Vào tuổi trăng tròn, cô Ngần bị bố mẹ ép gả cho người mình không yêu. Đêm tân hôn cô Ngần trốn ra hồ nước giữa đồng tự vẫn. Thế là cỏ lau bỗng lụi tàn, cú, cuốc cũng lủi sạch. Đỉa cũng mất tăm. Nước hồ trở nên trong vắt quanh năm. Từ đó đàn bà con gái làng Đông có nỗi oan khuất đều trốn ra hồ nước tắm để được giải oan. Chính vì có hồ mắt tiên mà gái làng Đông, da cô nào cũng trắng mịn, mang nhiều nét khêu gợi của tiên nữ.” [15;271], chuyện gò ông Đổng “Ngày xửa ngày xưa một người trai làng Đông đi đánh giặc mười năm chiến thắng trở về oai phong lẫm liệt mắt sắc mày ngài kiếm cung thao lược. Người chiến binh vừa về tới cánh đồng làng nghe tin người vợ ở nhà bạc tình liền nhảy phốc lên gò đất cạnh đấy hét một tiếng vang trời, máu từ miệng học ra chết tươi. Từ đó người làng Đông đi qua đều ném lên đấy một nắm đất để tưởng niệm người chiến binh dũng cảm không chết nơi trận mạc mà lại chết vì nỗi đau tình. Ngôi mộ mỗi ngày một to cao lên mãi. Người ta bảo trai làng Đông có chí khí khác thường vì được mang dòng máu của người chiến binh năm xưa” [15; 272]. Dương Hướng đã khéo léo đưa các câu chuyện huyền thoại mang màu sắc cổ tích, hoang đường, như chuyện Mắt tiên, Con ma mắt tiên, chuyện Gò ông Đổng…vào tác phẩm nhằm tạo nên một bức tranh làng Đông mang màu sắc dân gian. Hình ảnh làng Đông hiện lên như một bức tranh đầy màu sắc khác nhau qua không gian và thời gian. Không gian được thể hiện qua cái nhìn của Nguyễn Vạn ngày trở về “Cánh mả Rốt dày đặc những mồ mả mấp mô mà Vạn vẫn còn nhận ra mộ bố nằm bên mép ruộng cạnh một ngôi mộ xây bằng gạch giống như ngôi miếu nhỏ. Trên trốc mộ bố Vạn xưa, đóng một cây cọc to bằng bắp chân, giờ đã mục rữa trơ lõi nhọn hoắt như một mẩu xương gãy” [15;266]. Không gian hiện lên với một cánh mả Rốt rộng mênh mông. Lúc này Nguyễn Vạn đã hồi tưởng về tuổi thơ khi đi qua mả Rốt ngày trở về là thời gian của tác phẩm. Làng Đông hiện lên với bức tranh quê như: dòng sông, cầu đá, lũy tre làng rồi đến những chuyện cổ tích mang nét tâm linh của người nông dân. Hình ảnh dòng sông, lũy tre làng thường là cảm hứng sáng tác của nhà thơ, nhà văn. Nhưng điều đặc biệt ở đây là Dương Hướng khắc họa bức tranh làng quê mình rất thật và sinh động. Với hình ảnh bến sông mà gợi cho ta liên tưởng tới hình ảnh những cô gái, những con người thôn quê làng Đông có vẻ đẹp quyến rũ và tươi tắn. Đó là “Bến sông ở đây có vẻ quyến rũ lạ. Mùa đông nước sông cạn phơi ra dải cát trắng phau lấp lóa dưới nắng. Nước sông trong veo lặng lẽ trôi, mùa lũ nước sông dềnh lên xăm xắp đôi bờ cỏ cây xanh tốt.” [15;273]. Một bến sông mà nơi đây chính là nơi dân làng sinh hoạt, là nơi hẹn hò của những cuộc tình lãng mạn, là điểm bắt đầu và cũng là điểm cuối của những số phận. Điểm bắt đầu là địa điểm tập trung của những người lính khi ra trận, còn kết thúc là khi họ trở về với những số phận bất hạnh và họ đã bế tắc khi phải tìm đến cái chết như “Nguyễn Vạn “ là điển hình. Có thể nói rằng bức tranh về làng Đông của Dương Hướng làm toát lên một vẻ đẹp thiên nhiên kỳ vĩ, hút hồn người đọc. Vẻ đẹp của dòng sông, của những di tích trở nên có sức hút, khi nhà văn sử dụng các nhân vật của người làng Đôngđể minh họa cho những hiện tượng thiên nhiên này. 2.1.2. Số phận chìm nổi của người dân làng Đông “Bến không chồng” là nơi tập trung những người phụ nữ không chồng, những người nông dân nghèo khó cùng với những người lính trở về với thương tật trên cơ thể từ cuộc chiến tranh. Những con người này họ đều có điểm chung là bất hạnh, đau khổ trong cuộc sống đời thường. Có quan niệm cho rằng “Hiện thực về con người trở nên phong phú nhiều chiều, có mẫu người như một sản phẩm của trạng thái hoài nghi, bên cạnh con người ý thức còn có con người vô thức, bên cạnh con người tự nhiên có con người tâm linh, có người lớn hơn thân phận mình, lại có người nhỏ bé hơn tính người của mình” (Nguyễn Thị Bình) [4] Mỗi một cá nhân sinh ra và tồn tại trong xã hội đều có một cách nhìn, cách suy nghĩ và một số phận khác nhau. Cho nên những số phận, những con người ở làng Đông cũng rất đặc biệt. Tuy họ rất bình thường giản dị, mộc mạc bởi bản chất vốn có của người nông dân. Nhưng bức tường bên trong sự giản dị, mộc mạc đó lại toát lên số phận của con người trong một gia đình, một bối cảnh xã hội đầy biến động. Số phận của mỗi con người ở làng Đông hiện lên rõ nhất qua những biến thiên của lịch sử và đời sống xã hội. Một cuộc sống bình dị, yên bình đối với họ là hạnh phúc, thế nhưng để đánh đổi được sự yên bình thì họ phải chống chọi với sự tàn khốc của lịch sử. Tiêu biểu trong tác phẩm, tác giả đã nhìn trực diện vào cuộc cải cách ruộng đất ở làng Đông để thấy được bức tranh hiện thực của người nông dân nghèo. Bởi vì chỉ có cuộc cải cách này sẽ lột tả được diễn biến của quá trình xử lý bọn địa chủ, cường hào phản động, hơn thế nữa là cuộc tịch thu của cải tài sản của địa chủ để chia cho dân nghèo. Có thể thấy rằng Dương Hướng đã cảm nhận được cảnh nghèo khổ của những người thấp cổ bé họng. Cho nên nhà văn đã phản ánh hiện thực đời sống nghèo đói của làng mình trong tác phẩm. Quá trình của việc phân chia tài sản gia đình địa chủ Hào diễn ra rầm rộ, trong khung cảnh huyên náo của người dân từ già đến trẻ “kẻ đánh người khiêng, kẻ đội người bê”. Trong khi đó Nguyễn Vạn là anh hùng Điện Biên có công lao lớn nhất “được chia ngôi nhà của địa chủ Hào thì chả còn ai ghen tỵ. Lão khi được chia chiếc cối đá thủng to tổ bố, lão bảo: “Ông đếch vác được”. Không lấy thì tiếc, lão đành phải thuê anh Nhương điếc hai đồng. Bà nhị được chia một cối xay lúa, chú Đang được chia cả vại khoai khô, chị Vòng được chia những bốn vại dưa muối. Có hai vại còn đầy ắp dưa cải nén vàng rộm. Bây giờ bà con dân nghèo mới thấy nhà lão Hào tích trữ nhiều của thật. Mọi thứ bị tịch thu được đem chồng chất thành đống ngổn ngang ra sân không thiếu thứ gì, từ cày, bừa, cuốc xẻng, gạo thóc, nồi niêu, bát đĩa, mâm đồng….” [15;296]. Thời buổi địa chủ, chiến tranh đang đe dọa cuộc sống người dân nghèo thì cuộc cải cách ruộng đất, tịch thu của cải đã được tiến hành. Một sự đối lập giữa cuộc sống của những người nghèo khó thì những gia đình địa chủ lại tích trữ đầy đủ những thứ mà người dân nghèo mơ ước. Bởi thế họ vui mừng khi có sự công bằng cho họ. Song cuối cùng người ta bảo xúi quẫy nhất là chú Dĩ “Nhà chú Dĩ ba đời đi hót cứt trâu được chia trục đá kéo lúa. Chắc nhà chú Dĩ tiếc buổi đi hót phân trâu nên sai hai thằng con chổng mông chổng tỷ đẩy phía sau, trẻ con khoái chí xúm vào đẩy. Chúng vừa đẩy vừa reo hò. Chiếc trục đá lăn cồng cộc lao phăng phăng trên đường làng. Thằng anh cầm càng, tới khúc quanh mất đà, cả người lẫn trục lao ùm xuống ao, bị cái trục tương đúng vào đầu phọt óc chết tươi” [15;297]. Từ bối cảnh phân chia tải sản, chúng ta thấy rằng: Một hiện thực cuộc sống hết sức đau lòng của làng quê Việt Nam, vẫn còn tồn tại những cảnh đời và số phận bất hạnh. Sự thật đau lòng đó được phơi bày bởi những người nghệ sỹ nhạy cảm với cuộc sống, họ đã lên tiếng bằng ngòi bút của mình, muốn bệnh vực cho số phận nhỏ nhoi của người nông dân.Trước đổi mới, có Nam Cao, Nguyễn Tuân…. Và sau đổi mới 1986 thì Dương Hướng đã soi cận cảnh vấn đề này, nơi đó có những con người với số phận chìm nổi theo thời cuộc. Như cảnh tượng “Thằng con của lão Hào đã cắn lưỡi tự tử, không hiểu nó tiếc của hay do uất ức quá” [15; 296]. Một kết cục không có hậu đối với những kẻ địa chủ, nhưng bên lề cái chết của bọn địa chủ cường hào thì sự đau đớn của những người được chia tài sản từ địa chủ cũng không được hưởng trọn vẹn niềm hạnh phúc. Như khi chia tài sản “Chú Dĩ được mỗi cái trục đá kéo lúa phải đánh đổi thằng con trai lớn khôn ngoan”. Chính sự tương phản này, cho mọi người nhìn nhận về vấn đề bản chất của con người, điều này ít nhiều ảnh hưởng đến nét văn hóa làng xã của nông thôn Việt Nam lúc bấy giờ. Bên cạnh cải cách ruộng đất, chia tài sản của địa chủ cho dân nghèo còn có những hình ảnh xử lý bọn “Phản động”. Có lẽ xử lý bọn phản động không chỉ là mục tiêu duy nhất để tác giả viết. Mà hơn thế là nhà văn muốn nói đến nỗi khổ về chữ “Tình” và mặt trái của bối cảnh. Bởi lẽ, xử lý bọn phản động là điều nên làm nhưng liệu những hành động trong quá trình tiến hành xử lý một đối tượng có chính xác không, hay chỉ là ngộ nhận của một tư tưởng khép kín. Không chỉ dừng lại ở sự phán xét theo lối bảo thủ cá nhân mà những tư tưởng này đã trực tiếp dáng lên hòa khí của tình cảm gia đình. Khi họ bị ép buộc chính tay những người thân như: anh em, họ hàng phải tự buông đao xuống những người cùng huyết thống, hay người đã trực tiếp nuôi dưỡng mình. Có câu nói “Người với người sống để thương nhau”, “Thương người như thể thương thân” hay “Một con ngựa đau cả tàu bỏ cỏ”. Vậy tại sao Nguyễn Vạn trong tác phẩm lại phải thực hiện nhiệm vụ là bắn hai tên Xèng, Xình người cùng họ Nguyễn với anh, rồi đau lòng cũng không kém đó là thử sự trung thành của Đước bằng việc phải bắn địa chủ Hào, trong khi Đước vốn là đứa con nuôi được địa chủ Hào cưng nhất. Hành động này, chỉ có ở một hệ tư tưởng phong kiến, họ thiếu đi một chữ Tình. Bởi vậy nhà văn đã đánh trúng hai mục tiêu: Một là phải tiêu diệt tận gốc rễ bọn phản động, bọn Quốc dân Đảng. Hai là nói lên được nỗi đau khổ, tình cảm của con người khi bắt buộc làm một việc mà họ không muốn, đồng thời phê phán một bản chất ấu trĩ của một tầng lớp thiếu nhân tình. Qua hình ảnh của người dân nghèo làng Đông, chúng ta nhìn thông suốt được cả một thế hệ, một quá trình xảy ra những câu chuyện bi thương. Từ việc cải cách ruộng đất đến việc trừ bọn phản động, đều là những điều tối kị không được lên tiếng và bảo vệ. Chỉ đến khi những người nghệ sĩ nhạy cảm với cuộc sống và bằng sự mạnh bạo của một nhà văn để miêu tả nỗi đau về tình cảm của con người, xuất phát từ chân thành, từ tâm hồn của mình, những điều đó mới được lột tả hết sự bi ai đau đớn nhất. 2.2. Sự mất mát hy sinh của người dân thời chiến tranh Đề tài chính trong các tiểu thuyết của Dương Hướng sáng tác là những cuộc chiến tranh và bức tranh nông thôn Việt Nam. Một trong những điều đau đớn nhất mà tác giả chứng kiến là sự hiếu chiến và tàn nhẫn của con người trong cuộc chiến tranh. Chiến tranh hiện lên thật thảm khốc và ghê sợ trong hồi ức của mọi người cả về vật chất lẫn tinh thần. Tiêu biểu nhất là nạn đói năm 1945, hàng triệu người dân phải chết đói, lầm than, bên cạnh đó chiến tranh còn là thủ phạm gây ra hậu quả cho những người phụ nữ góa bụa, những đứa con mất cha, lìa mẹ. Những người lính phải ở lại miền đất lạnh hay sau chiến tranh trở về phải mang trong mình những vết thương bên ngoài lẫn nỗi đau trong sâu thẳm tâm hồn. Họ là những chiếc lá thời loạn ly bị thổi đi trong vòng xoáy của chiến tranh. Các anh hùng đã hy sinh thầm lặng với khẩu hiệu “Quyết tử cho tổ quốc quyết sinh”. Chính những hy sinh này mà đề tài chiến tranh trong văn học luôn nhức nhối trong tâm hồn của mỗi người nghệ sỹ, mỗi cá nhân của chúng ta. Giáo sư Phong Lê nói: “Còn lâu về sau, chiến tranh vẫn cứ là đề tài lớn, một kho chất liệu không thể nào vơi cạn còn nằm sâu trong ký ức của con người”. Sự mất mát kèm theo nỗi đau từ sau khi chiến tranh qua đi. Ở thời điểm này thì người viết có thể nhìn rõ được toàn diện về bức tranh này hơn, cùng với vấn đề đổi mới đã tạo điều kiện cho nhà văn nhìn thẳng vào những góc khuất của đời sống mà những giai đoạn trước yêu cầu người viết phải né tránh. Một sự thật rõ nhất mà chúng ta đều nhìn ra bên cạnh những chiến thắng vẻ vang của dân tộc, còn là những nỗi đau, sự mất mát của người dân mà họ đã trải qua. Ngòi bút của nhà văn đã diễn tả lại hiện thực chiến tranh như đúng bản chất vốn có của nó. Sau đổi mới 1986, đề tài chiến tranh đã đi sâu vào khám phá những cảnh đời, cái riêng tư nhất của con người. Cũng như nhiều nhà văn khoác áo lính trở về từ chiến trường, những năm tháng hào hùng mà khốc liệt, chứng kiến cuộc chiến ác liệt từ chiến trường đã hằn sâu trong tâm trí của nhà văn, thôi thúc Dương Hướng viết nên “những trang viết cuộc đời” với khẩu hiệu “nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá đúng sự thật…”. Nhà văn Dương Hướng đã không ngần ngại khi phản ánh những mất mát hy sinh của người dân thời chiến qua “Bến không chồng”. Điển hình cho cuộc chiến tranh được thể hiện qua chân dung người lính và người phụ nữ. Tư liệu của sự tái hiện này chính là người dân quê của mình, những người trong dòng tộc đã tạo nên một sự chân thật đầy sức thuyết phục. Những câu chuyện về sự mất mát hy sinh của những số phận người dân thời chiến tranh đã dần được hé mở qua ngòi bút sắc sảo của các nhà văn. Còn đến với “Bến không chồng”, Dương Hướng đã lột tả được những tấm bi kịch, những đổ vỡ của tình yêu, cuộc đời mà họ đang âm thầm chịu đựng. Trong đó hiện lên hình ảnh những người đàn ông và lớp thanh niên của làng phải tham gia vào cuộc chiến. Từ những người lính thời chống Pháp như Vạn, đến người lính chống Mỹ như Nghĩa, Thành với những hy sinh, tổn thất những tưởng sẽ hấm dứt khi chiến tranh kết thúc, nhưng không, họ còn tiếp tục chịu hy sinh khi trở về hậu phương. Thêm vào đó là hình ảnh những người mẹ, người vợ, người yêu cũng góp phần trong cuộc chiến tranh bảo vệ tổ quốc, giữ vững hậu phương cho tiền chiến. Nhà văn Nguyễn Khải nhận xét “Chiến tranh ồn ào, náo động mà lại có cái yên tĩnh, giản dị của nó, hòa bình yên tĩnh, thanh bình mà lại chứa đựng những sóng ngầm, những gió xoáy bên trong. Nhiều người không thể chết trong nhà tù, trên trận địa, trong chiến tranh mà lại chết trong “ao tù giả tưởng” khi cả nước đã dành được tự do và độc lập [17; 18]. Nhận xét của Nguyễn Khải phần nào nói lên sự thật của cuộc chiến tranh đã gây ra cho biết bao đau đớn sau khi đất nước đã giành thắng lợi. Cuộc chiến tranh xảy ra và thực tế thương tâm nhất đối với người lính là khi hoàn thành nhiệm vụ trở về với cuộ sống đời thường. Bên cạnh nỗi đau thể xác, họ phải mang trong mình nỗi đau tinh thần còn ghê ghớm, đáng sợ hơn thế. Thành, một người lính tham gia cuộc kháng chiến chống Mỹ “Ở hiến trường trở về “Thành bị bom cháy toàn thân, mặt sần sùi phồng rộp đỏ lừ. Khi anh Thành khoác ba lô về, đến cả bố mẹ anh ấy cũng không nhận ra con mình” [15; 419]. Chiến tranh đã gây ra những bất hạnh đau đớn với anh “Thành”, với làng Đông. Một sự thật đau lòng nhất, xúc động nhất cho anh Thành mà người đọc phải rơi lệ đó là chi tiết anh Thành đến một gia đình ở bên phà Triều. Nơi mà ngày xưa kháng chiến chống Mỹ, anh Thành đã đóng quân ở đây và bây giờ anh cùng với Hạnh, Dâu, Thắm, Cúc và cả anh Ngốc đi hỗ trợ làng bên sau cơn bão và vào xin ở nhờ. Anh Thành bước vào gặp bà cụ, nhưng bà cụ không nhận ra anh: Bà nói “Anh đừng có lừa tôi. Tôi già nhưng chưa lẫn. Tôi biết rõ thằng Thành nó đã ở đây với gia đình tôi. Mẹ! Anh Thành xúc động – con bị thương…Bà cụ cứ nhìn chằm chặp vào khuôn mặt anh Thành. – Thế này thì đến con Loan cũng không nhận ra anh…[15; 436]. Những dòng văn đó khiến người đọc nghẹn ngào. Vì chiến tranh mà khuôn mặt anh thay đổi hoàn toàn, mọi người không nhận ra anh, một nỗi đau mà chính những chàng trai đang độ tuổi sung sức phải gánh chịu. Ngoài trận địa họ luôn có những nỗi lo về trách nhiệm, trách nhiệm đó là với bản thân, gia đình và Tổ quốc. Còn khi trở về cuộc sống đời thường thì bi kịch về tâm hồn lại phủ lên người lính trẻ như Thành, một hiện thực xã hội mà con người không thể thay đổi. Không chỉ dừng lại ở sự bất hạnh với Thành, mà cùng đợt với người lính chống Mỹ còn có Nghĩa. Mười năm tuổi trẻ xung pha trận địa, nơi chiến trường khốc liệt, chứng kiến nhiều cái chết hơn là sự sống, nếm trải nỗi đau cùng các đồng đội. Số phận Nghĩa có một may mắn hơn là không phải hy sinh trong chiến trường hay bị biến dạng về thân thể. Mà nỗi đau lớn nhất của Nghĩa là nỗi đau từ sâu trong tâm thức của một người ao ước quyền làm cha. Đúng vậy, cuộc chiến đã cướp đi quyền làm cha của Nghĩa, một cái quyền cao cả mà không một ai không muốn có. Với Nghĩa, anh mong được gọi một tiếng cha, được yêu thương và chăm sóc con như bao nhiêu người. Nhưng tiếc thay hạnh phúc đó không mỉm cười với Nghĩa khi anh bị di chứng của chiến tranh để lại. Nghĩa đã bàng hoàng khi nghe nói sự thật về chuyện đi khám ở bệnh viện “Thủy nhìn thoáng thấy mắt nghĩa dại đi, anh nằm thượt ra giường. Thủy vội nắm lấy bàn tay anh. – Không đấy không phải tại anh. Tại chiến tranh, tại những năm anh ở chiến trường…” [15; 559]. Hình ảnh Nghĩa thẫn thờ khi biết sự thật mình không có con, anh đã đau cái đau khi không được làm cha và đau cái đau khi có tội với Hạnh, với Thủy. Nỗi đau quá lớn với người lính từ trong trận chiến khó có thể lấp đầy như các nỗi đau khác. Cùng nỗi đau, sự mất mát và hy sinh như Thành, Nghĩa khi tham gia trong cuộc kháng chiến chống Mỹ. Còn có cả chú Vạn, người lính Điện Biên năm xưa, một bậc lão thành một thời dọc ngang trên chiến trường chống Pháp cũng có những chiến công và dấu tích của chiến tranh để lại đó là “Dấu tích oanh liệt trên chiến trường là vết thương trên bả vai và một ống chân bị gãy, làm bước đi của Nguyễn Vạn cứ tập tễnh”[15; 266]. Cùng với những tấm huân chương trên người Nguyễn Vạn như:“Hãy cứ nhìn những tấm huân chương trên người Nguyễn Vạn” [15; 265]. Những ngày chiến tranh ập đến là những nguy hiểm đang rình rập, những gian lao vất vả để đổi lại tâm trạng kiêu hãnh khi trở về làng của Nguyễn Vạn. Thế nhưng khi trở về với cuộc sống đời thường, Vạn lại phải chịu đựng những đau khổ, những thử thách đau nhói lòng. Đó là tình yêu, là sự trói buộc bởi dòng tộc, nó cứ mâu thuẫn dằng xé trong tâm hồn Vạn. Sự hy sinh của người lính như (Chồng chị Nhân, Hà, Hiệp con chị Nhân…), sự mất mát của Thành, Nghĩa, Nguyễn Vạn….đã mở tung được bức tranh thời chiến đầy bi thương và đầm đìa nước mắt gắn với hoàn cảnh xã hội. Họ là những anh hùng trong chiến đấu, có biết bao nhiêu bằng khen, có những bài ca ngợi về các chiến công hiển hách lập nên nhờ vào lòng gan dạ, dũng cảm, mưu lược tài tình của mình. Lẽ ra những con người tài năng, anh hùng đó phải được hưởng hạnh phúc từ vòng tay thương yêu chứ? Nhưng tất cả dường như quay ngược lại với sự thật đau lòng đối với người lính khi trở về thời bình. Trong cuộc kháng chiến sự mất mát hy sinh của người lính là không tranh khỏi, nhưng rõ ràng nỗi đau của người lính cũng chính là sự bất hạnh cho người phụ nữ. Hình ảnh, tâm trạng các bà mẹ mong chờ tin của những người con từ trong trận địa, làm cho chúng ta thấy nỗi hồi hộp, lo âu hiện rõ trong tâm trạng của họ. Đầu tiên ta thấy hình ảnh của mẹ Hạnh đã đau đớn khi nhận được hung tin chồng mình đã hy sinh. Thế là từ nay chị đã mất đi người chồng, người cha của các con thơ dại. Ngày thời điểm nhận được tin dữ từ chú Vạn, thì một khung cảnh tang thương đã bao trùm lên gia đình chị Nhân. “Vạn nói – Bố đã hy sinh ngoài mặt trận – Bé Hạnh bỗng tu lên khóc. Chú Vạn bế nó về đến nhà, nó thấy mẹ và cả hai anh của nó đang khóc vật vã. Trong nhà ngoài sân người ra vào nườm nượp. Mẹ nó ôm chầm lấy nó khóc: “Con ơi, bố chết rồi” [15; 280]. Không ai có thể nén được cảm xúc của mình khi sự đau đớn đã đến với gia đình chị Nhân và những gia đình khác trong chiến tranh. Hình ảnh bé Hạnh khóc làm cho chúng ta thấy được nỗi đau mất đi người thân, đồng thời truyền tải thông điệp với người đọc về tiếng cười tuổi thơ của bé Hạnh cũng như vụt tắt, còn chị Nhân thì chị cảm nhận “mọi thứ xung quanh mình đều nhuốm màu chết chóc, chị thấy ngực mình nhói đau, mắt hoa lên rồi những giấc mơ về chồng”. Qủa thật nỗi đau mất mát đi người thân trong gia đình đối với người mẹ và những đứa con thơ. Đau đến mức con người ta không còn suy nghĩ được gì, đến nỗi ám ảnh cả trong giấc mơ. Nhưng nỗi đau còn ập đến với người mẹ nuôi đàn con thơ này một lần nữa là khi các con đến tuổi trưởng thành cũng xung phong đi kháng chiến chống Mỹ. Nỗi đau đớn và bất hạnh lại quay trở lại với căn nhà tranh, với gia đình chị Nhân ở làng Đông khi Hà, Hiệp cũng ra đi vì Tổ quốc, hy sinh để bảo vệ độc lập tự do cho dân tộc. Lúc này nước mắt của chị Nhân đã cạn, chị chỉ biết lệ thầm rơi suốt đêm thâu vào lúc nhận được hung tin. Chiến tranh đã cướp đi những người thân yêu nhất của chị. Bên cạnh đó, thì hình ảnh mẹ Nghĩa chờ đợi, mong mỏi Nghĩa trở về càng làm cho chúng ta xúc động bởi tình thương yêu của người mẹ với các con của mình lớn biết dường nào. Hành động lo lắng, quan tâm con được Dương Hướng thể hiện qua những đến giấc mơ thấy Nghĩa về, một ảo giác chứng mình cho một tâm trạng bất an của người mẹ. Cũng chính vì sự lo lắng cho con của người mẹ mà đã có lần bà phải ngã quỵ vì bệnh. Thật không sai khi có âu ca dao: “Đi khắp thế gian không ai sánh bằng mẹ”. Thời buổi chiến tranh loạn lạc, bóng dáng của những người mẹ là hình ảnh cao đẹp đại diện cho tinh thần anh dũng hy sinh vì tổ quốc của những người con. Nỗi đau không chỉ dừng lại ở đó, khi mà cuộc đời của bà đã đến tuổi xế chiều vẫn không thôi ao ước được chăm ẵm, nhìn thấy cháu nội chào đời. Ấy vậy mà nghiệt ngã thay, bà đã phải ấp ủ mơ ước có cháu để bồng bế về với miền đất lạnh trong sự thất vọng nghiệt ngã. Chiến tranh đã khắc sâu, ám ảnh nhà văn. Bởi thế ông đã đưa tất cả những ao ước, những đau khổ hiện thực nhất của cuộc sống đến với độc giả. Một cái nhìn thương cảm về những số phận, mảnh đời bất hạnh. Đó là hình ảnh những người bà, người mẹ phải rơi lệ khi đầu bạc phải tiễn đầu xanh. Còn người phụ nữ, những cô gái cũng không kém phần đau khổ khi người yêu, người chồng của mình phải nằm lại ở chiến trường, hay sự may mắn trở về sau cuộc chiến với những vết thương thể xác, và những vết thương tinh thần mà họ đang mang trên mình. Vì thế, những mất mát của người lính như là nguyên nhân gián tiếp tiếp cận đến những bóng hồng, hình bóng Hạnh, Thắm, Dâu….là những người con gái làng Đông phải gánh chịu hậu quả đau lòng từ cuộc chiến tranh. Người phụ nữ hiện trong tác phẩm dường như rất hiện đại, nhưng cũng rất truyền thống. Đó là hai mặt đối lập trong bản chất người phụ nữ hiện đại mà tác giả xây dựng. Họ luôn đấu tranh để thoát khỏi những ràng buộc lạc hậu của tư tưởng phong kiến, tiếp thu tư tưởng mới để khẳng định vị thế trong xã hội mới. Trong cuộc đấu tranh ấy, những người phụ nữ làng quê bao giờ cũng bị tư tưởng truyền thống lấn lướt, kìm chế. Với những người phụ nữ làng thì cái tình, cái nghĩ của sự thủy chung son sắc, họ hy sinh nhiều hơn là hưởng thụ, luôn có trong bản chất con người của họ. Nhà văn Dương Hướng đã đặt những người phụ nữ vào các tình huống đặc biệt, đầy kịch tính để họ tự giải quyết, làm bật lên những bản chất cao đẹp ở họ. Miêu tả nỗi đau, sự hy sinh của người phụ nữ, nhà văn Dương Hướng đã xoáy sâu vào nội tâm nhân vật. Những suy nghĩ, trăn trở, sự giằng co, đấu tranh nội tâm diễn ra rất quyết liệt song người phụ nữ luôn chịu đựng, kín đáo, ít bộc lộ ra bên ngoài. Họ là những phụ nữ bên ngoài rất mạnh mẽ, bên trong lại yếu đuối và cũng rất "nữ nhi thường tình". Như vậy, bằng sự đồng cảm và cái nhìn sắc sảo mà “Bến không chồng” của Dương Hướng đã vẽ lên cuộc đời, số phận của người nông dân, những người lính, người phụ nữ…mà ông đã từng nghe, từng thấy. Đầu tiên là hình ảnh người lính. Trong mọi hoàn cảnh gian lao sung kề vai của cuộc chiến thì họ đều vượt qua được mọi khó khăn, gian khổ đó. Nhưng khi trở về với cuộc sống đời thường, trước bao biến động của chữ ngờ thì họ đều không có được sự bình yên. Mỗi người đều có một nỗi đau, hoàn cảnh riêng, song tất cả những khiếm khuyết này lại là hạnh phúc, trong số họ có người đã phải đánh đổi cả tuổi thanh xuân của mình để tìm kiếm hạnh phúc mà không thấy như Thành, Nghĩa, Hà, Hiệp, có người thì luôn mải miết sống với quá khứ hào quang để rồi đánh mất hạnh phúc khỏi tầm tay đó là Vạn (lính Điện Biên). Kế tiếp là hình ảnh những người phụ nữ ở bến đợi này cũng mang nhiều bất hạnh khi phải chờ đợi những người mình thương yêu ở chiến trường, để tiềm kiếm hạnh phúc. Hơn thế nữa bằng kinh nghiệm của một người từng trải, trở về sau chiến tranh, Dương Hướng đã cho ta thấy được bức tranh hiện thực đa sắc với những mất mát không thể bù đắp. Thế nhưng những người lính ấy, dù họ hy sinh hay có sự may mắn trở về, thì họ đều phải trả cái giá đắt cho cuộc chiến. Đó chính là giá trị nhân đạo sâu sắc của tác phẩm. Dương Hướng đã vượt ra khỏi những tư tưởng, rào cản của xã hội để viết nên những điều riêng tư nhất, thầm kín nhất và đau đớn nhất của con người. 2.3. Bi kịch dòng tộc Khi vẽ nên bức tranh nông thôn thời chiến là “Bến không chồng” thì nhà văn Dương Hướng đã nhìn ra được hiện thực về quan hệ gia tộc, dòng họ có mối quan hệ chặt chẽ ở nông thôn. Số phận của họ đã bị đè nặng bởi những phong tục, những hủ tục của dòng họ. Những phong tục, hủ tục đó tồn tại dưới vỏ bọc một đạo lý, nề nếp tưởng chừng như gia phong, qui cũ… Nhưng song song tồn tại với nó là vấn đề rắc rối, phức tạp từ các mâu thuẫn, những định kiến đã trở thành thảm họa, bi kịch giữa các dòng tộc. Mà đó chính là những bi kịch sẽ đe dọa đến đời sống số phận của mỗi cá nhân. Ra đời cùng thời điểm đổi mới văn học những năm 1990, tiểu thuyết “Mảnh đất lắm người nhiều ma” của tác giả Nguyễn Khắc Trường đã phơi bày một hiện thực nông thôn rùng rợn, xung quanh mối xung đột dai dẳng mà quyết liệt giữa hai dòng họ Trịnh Bá và Vũ Đình kéo dài nhiều thế hệ trên một vùng có thế đất vượng nhưng nghịch là xóm Giếng Chùa của vùng đất trung du. Chúng ta thấy rằng cùng thời với Ma văn Kháng, Dương Hướng với Bến không chồng” cũng đề cập đến vấn đề gia tộc, dòng họ. Nhưng gia tộc, dòng họ lúc này không còn là sự tranh giành địa vị, giai cấp, chức danh, thứ bậc trong làng xã. Mà dòng họ bắt đầu từ câu chuyện đau lòng xảy ra của đôi trai gái dòng họ Nguyễn – Vũ, đã để lại mối thù hận và lời nguyền độc không bao giờ quên. Câu chuyện là “Đúng vào cái ngày dòng họ Nguyễn ăn mừng lễ khánh thành ngôi từ đường to nhất làng Đông, cô con gái rượu duy nhất của cụ tổ họ Nguyễn tối hôm ấy bỗng nhiên lại rửng mỡ mò ra bến Tình tắm. Cô gái đâu có biết trên đầu bến cũng có chàng trai nổi loạn, anh ta lặn một hơi dài chưa từng có đến ôm ghì lấy tấm thân mềm mại mát lạnh của cô gái. Cô ngất xủi trong vòng tay chàng trai. Thân thể đầy dục vọng của chàng trai, cô gái lại ngỡ là ba ba thuồng luồng hay con ma mắt đỏ ở gốc duối mò tời hiếp mình. Sáng hôm sau người ta thấy xác cô gái trần truồng nổi dềnh lên ở chân cầu Đá Bạc. Ngày hôm ấy làng Đông xảy ra một cuộc đổ máu chưa từng có giữa hai dòng họ Nguyễn vả Vũ.” [15;274] Chính vì điều đó mà từ đây những mối tơ duyên của con cháu hai dòng họ bị cản trở bởi cụ tổ dòng họ Nguyễn đã khắc ghi một lời nguyền độc “Nước sông Đình ngàn năm không cạn – Cầu Đá Bạc vạn kiếp trơ trơ – Bến Tình còn đẹp còn mơ – Mối thù họ Vũ bao giờ mới nguôi” [15;74]. Lời nguyền độc này đã cản trở biết bao mối tình, tiêu biểu trong tác phẩm là Nghĩa và Hạnh, Mẹ Hạnh với chú Vạn. Họ đã không có được hạnh phúc trọn vẹn khi mà dòng họ Nguyễn một mực phản đối cuộc hôn nhân. Yêu nhau nhưng không được gia đình, dòng tộc họ Nguyễn đồng ý, nhưng Nghĩa với Hạnh vẫn quyết tâm đến với nhau bằng tình yêu mãnh liệt. Cũng từ đây mà cuộc sống của Hạnh cũng bước sang một bến đỗ mới, bến của số phận đau khổ và đầy bất hạnh. Nỗi niềm bất hạnh, khổ đau lên đến đỉnh điểm là lần Nghĩa quyết định xây lại từ đường họ Nguyễn thì bị lời nguyền của lão Xung, người dòng họ Nguyễn bám đuổi “Lão Xung khươ khươ chiếc gậy trỏ lên trời, giọng khản đặc – Vợ chồng thằng Nghĩa đã phản lại lời nguyền của cụ tổ, nó cậy nó là sỹ quan quân đội đem quân về phá từ đường họ. Đấy rồi bà con xem, cụ tổ sẽ trừng trị nó. Nó rước kẻ thù về làm vợ. Nó làm điều ác, gia đình nó sẽ tuyệt tự. Con Hạnh sẽ chẳng bao giờ có con.” [15; 499]. Lời nguyền này đã làm cho Hạnh đau xé lòng. Về làm dâu họ Nguyễn với bao nhiêu ngăn sông vách núi chắn ngang mà Hạnh phải vượt qua. Mặc dù Hạnh không có tội lỗi, hay làm sai trái điều gì nhưng ngày qua ngày Hạnh lại phải sống trong mặc cảm và tội lỗi với dòng họ Nguyễn vì không sinh cho Nghĩa đứa con để nối dõi tông đường. Với Hạnh dù khó khăn, gian khổ, sự mất mát hy sinh bao nhiêu đi chăng nữa thì Hạnh cũng có thể vượt qua được. Nhưng còn lời nguyền của dòng họ Nguyễn thì dường như xé nát tâm can Hạnh, một phụ nữ yếu mềm. Vào những đêm tối thì Hạnh linh cảm rằng “Sự lặng im triền miên như đang chờ đợi điều gì đó sắp xảy ra. Hạnh cảm nhận rõ sẽ có tai họa dội xuống đầu Hạnh. Từ ngày Hạnh được ở ngôi nhà mới này, dân làng Đông và người trong họ Nguyễn không còn đằm thắm như xưa. Hạnh khiếp sợ những ánh mắt lạnh lùng và những lời dị nghị: “Bà thiếu tá phu nhân họ Nguyễn bị điếc”. Cứ nghĩ đến những lời rủa cay độc ấy Hạnh lại thấy rã rời và chìm nghỉm trong ảo ảnh” [15;501]. Có thể nói rằng nhận thức lý trí cá nhân hay cái tôi cá nhân của một tầng lớp nông dân, luôn muốn áp đặt lên những suy nghĩ của người khác. Như một Nguyễn Vạn, anh lính Điện Biên cũng rơi vào hoàn cảnh dở khóc dở cười khi vì lời nguyền dòng tộc mà Nguyễn Vạn đã không dám thổ lộ tình cảm với chị Nhân. Ở đây chúng ta thấy một điều là họ không thoát ra được tư tưởng phong kiến, nho giáo, những ràng buộc, khuôn phép của xã hội. Với “Bến không chồng” tác giả đã dám nhìn thẳng để phản ánh sự thật về nỗi đau bất hạnh của con người ở một ngôi làng Đông bé nhỏ nói riêng và các làng xã nông thôn Việt Nam nói chung. Như vậy, bi kịch được tác giả “Bến không chồng” dựng lên, đã tạo ra một điểm nhấn về giá trị nhân văn, nhân đạo sâu sắc. Bằng tâm hồn, sự cảm thông của mình, Dương Hướng đã giúp cho các nhân vật của mình, những con người thực dám vượt ra khỏi định kiến của xã hội, những rào cản của hủ tục dòng họ để những tâm hồn đồng cảm đến với nhau. Với mong muốn hạnh phúc, xóa bỏ những hận thù. Đó chính là tình yêu của đôi trai giá hai dòng họ Nguyễn và Vũ qua tình yêu của Nghĩa với Hạnh. Chính chữ Tình của đôi trai gái này đã vượt ra khỏi được ranh giới áp đặt của cuộc sống. Một khát khao tự do mãnh liệt, tinh thần lạc quan để vượt qua khó khăn. Bằng tất cả tình yêu thương chân thành với những thân phận bất hạnh đã đem đến một sự thật về nỗi bất hạnh của con người khi phải gánh chịu nỗi oan. Tác giả đã tháo gỡ được oan tình cho Hạnh khi mà mọi người nói do lời nguyền của dòng họ Nguyễn nên Hạnh không có con. Đó là hình ảnh Hạnh ở cuối tác phẩm, Hạnh trở về với đứa con gái của mình, để chứng tỏ sự u mê của căn bệnh về dòng họ đã đem đến bất hạnh cho con người. Bi kịch về dòng tộc đã giết chết biết bao sinh mệnh con người, làm héo hon bao trái tim trai gái, trói buộc và kìm hãm tính tự do của con người. Có lẽ vì thế mà nhà văn kêu gọi tự do cho mọi người. CHƯƠNG 3: BI KỊCH TÌNH YÊU TRONG BẾN KHÔNG CHỒNG 3.1. Bi kịch tình yêu của nữ giới 3.1.1. Những quan niệm hẹp hòi về thân phận người phụ nữ Bức tranh làng Đông được nhà văn cảm nhận bằng tất cả tình cảm, tâm hồn của một người con của làng Đông, một người nghệ sĩ đa tài, được sinh ra từ vùng đất mang đầy khổ đau và bất hạnh từ chiến tranh. Đồng cảm với những số phận của người phụ nữ, nhà văn đã khéo léo khi khơi lại những bi kịch về nỗi đau và bất hạnh trong cuộc sống cũng như trong tình yêu. “Bến không chồng” là bức tranh tái hiện về làng Đông trong chiến tranh, dường như chữ “Bến” trong bến không chồng này là điểm bắt đầu và cũng là điểm kết thúc của tác phẩm. Lớp lớp đàn ông thanh niên đều ra trận, để lại một cái “Bến không chồng”. Dương Hướng khắc họa khá rõ nét về hình tượng người phu nữ, những tấm bi kịch đã bao phủ con người họ. Điều đặc biệt ở đây là tác giả muốn đưa nhân vật của mình vào những hoàn cảnh rất đời thường. Như vậy để đề cao nghị lực, tinh thần lạc quan của họ và vươn lên sống một cuộc sống mạnh mẽ. Ta bắt gặp số phận của những người phụ nữ bất hạnh trong tác phẩm là hình ảnh Chị Nhân (mẹ Hạnh), Hạnh, Dâu, Thắm, Thủy… Sự bất hạnh của người phụ nữ tên Nhân cũng chỉ vì tình yêu quê hương đất nước của mình mà chị đã phải gánh chịu sự đau khổ, cô đơn trong ngôi nhà vắng bóng đàn ông. Đó là những người thân yêu nhất của chị lần lượt ra đi theo tiếng gọi của tổ quốc ở miền đất lạnh trong chiến trường đẫm máu. “Chị thừa hiểu trong chiến tranh phải có sự hy sinh mất mát nhưng chị không ngờ chuyện mất mát lại đổ dồn cả lên đầu chị. Chị thấy cuộc đời chị cứ mất dần mất dần đi những người thân. Lúc đầu là chồng rồi đến thằng Hà đứa con trai của chị. Khi thằng Hà hy sinh, thôi thì chị vẫn còn thằng Hiệp. Bố nó và thằng Hà coi như gánh mọi rủi ro. Chị đinh ninh thằng Hiệp sẽ trở về với chị. Mọi hy vọng chị đều trông chờ vào đứa con trai duy nhất, ai ngờ thằng Hiệp cũng ra đi mãi mãi không bao giờ về nữa.” [15; 489]. Một tấm lòng cao cả, thiêng liêng của người mẹ, người vợ khi phải chịu đánh đổi những người thân của mình để bảo vệ tổ quốc. Tuy vậy, những bất hạnh trong cuộc đời chị không chỉ là chìm trong đau khổ mà chị còn là một người phụ nữ kiên cường, chị “đi từng nhà để vận động thanh niên lên đường nhập ngũ, an ủi các bà mẹ, các chị có chồng con đi chiến đấu” [15; 489]. Đó là một hình ảnh người phụ nữ cao đẹp, nhân hậu và kiên cường. Nỗi đau này của chị Nhân không chỉ dừng lại ở sự mất mát hy sinh mà đau đớn hơn đó là sự bất an và day dứt với chính bản thân mình. “Đêm chị nằm mơ thấy cả ba bố con nó dẫn nhau về oán trách. Chị nhìn vào mắt chồng, mắt hai đứa con cứ cháy rực lên. Chồng chị nói: “Mình là kẻ giết người là một người đàn bà ác độc! Tôi đã đi rồi sao mình không để cho các con được sống?”. Thằng Hà nói: “Bố và con đã đi rồi sao mẹ không để cho em con được sống?”. Thằng Hiệp nói: “Sao mẹ lại vui mừng khi con đi vào chỗ chết?” chị khiếp sợ hét lên: “Không! Tôi không phải là kẻ ác, tôi không muốn thế! Không phải tại tôi. Tất cả là do thằng Pháp thằng Mỹ. Tôi không phải là kẻ giết người. Tôi lạy mình hãy tha thứ cho tôi. Mẹ lạy các con hãy tha tội cho mẹ.” [15; 490]. Dòng độc thoại nội tâm của nhân vật chị Nhân cho chúng ta hiểu được nỗi ray rứt, sự đau khổ, bất hạnh luôn hằn sâu trong tâm thức. Nỗi đau đó ám ảnh và đi vào giấc mơ với một tâm trạng day dứt, hỗn loạn. Cùng nỗi đau như người mẹ của mình, thì Hạnh cũng là một nhân vật trung tâm thể hiện một cuộc đời với những thăng trầm cũng không kém nỗi đau của người mẹ. Những làn sóng đập dữ dội mà Hạnh phải chống chọi giữa biển khơi đó là những thử thách. Thử thách đầu tiên cho người con gái liễu yếu đào tơ đó là tình yêu của Hạnh với người con trai dòng họ Nguyễn, dòng họ có mối thù truyền kiếp từ lời nguyền của cụ tổ. Kế tiếp là phải xa chồng khi Nghĩa tham gia kháng chiến chống Mỹ. Cuối cùng là vì lời nguyền rằng Hạnh không có con mà Hạnh lại phải ly dị chồng để rồi phải rơi vào hoàn cảnh buông xuôi tất cả để đến với chú Vạn nhằm gỡ mối tơ lòng và mơ ước giản dị được làm mẹ. Đọc tác phẩm, ta xót xa cho những mảnh đời bất hạnh mà có thể nói đó là hậu quả nặng nề của chiến tranh để lại. Sức nặng của giá trị nhân đạo phải chăng là ở chỗ đó. Ở “Bến không chồng” còn rất nhiều người phụ nữ, con gái có cùng cảnh ngộ như chị Nhân, Hạnh đó là: Dâu, Thắm, Thủy, mẹ Nghĩa…. Chiến tranh đã cướp đi niềm hạnh phúc giản dị nhất của cả một thế hệ, phụ nữ làng Đông. Hình ảnh người phụ nữ làng Đông hiện lên với một chân dung cao đẹp và một niềm thương cảm sâu sắc qua tâm hồn của nhà văn. Mặc dù mỗi số phận, mỗi hoàn cảnh của nỗi một người khác nhau, nhưng rõ ràng Dương Hướng đã bao quát được toàn cảnh về sự hy sinh, mất mát, cô đơn của người phụ nữ trong thời chiến. Vì nhà văn là người trở về từ cuộc chiến nên hiểu được bi kịch thương đau này là hậu quả của chiến tranh gây ra. Những số phận của người phụ nữ này là tâm điểm của ngòi bút chân thành mà nhà văn muốn ca ngợi về những người mẹ, người vợ, người yêu…Tạo nên một vẻ đẹp thanh cao, giàu đức hy sinh mà họ đã phải vượt qua sau những tháng ngày đau thương nhất của cuộc đời. Song, nét đẹp về bản chất trong người phụ nữ trở thành đòn bẩy, đẩy họ đến gần với nỗi đau đổ vỡ trong tình yêu. 3.1.2. Bi kịch tình yêu Tình yêu là đề tài khá quen thuộc trong thơ văn ở mọi thời đại. Phải chăng tình yêu là một cái vừa mới lạ, lại vừa quen thuộc chăng?.Đúng vậy, vì nó lạ và quen nên mọi người đều muốn tìm tòi và khám phá. Mà đặc biệt, các nghệ sỹ lại có một tâm hồn lãng mạn, giàu cảm xúc với thiên nhiên và con người. Tình yêu có muôn màu, muôn vẻ, là sự hòa hợp giữa thể xác và tâm hồn. Buồn có, vui có, đau khổ và chia ly luôn hiện hữu trong tình yêu. Nỗi thống khổ và sự mất mát của những người phụ nữ được đáp trả lại bằng sự khao khát tìm kiếm hạnh phúc, vì niềm khao khát này mà cuộc đời họ đã được mở ra với những tấm bi kich của sự đổ vỡ trong trái tim và một cuộc đời thầm lặng trong nỗi bất hạnh. Xoay quanh tác phẩm “Bến không chồng” ta thấy rằng sự bất hạnh và đau khổ trong tình yêu đã đến với người phụ nữ làng đông như: Hạnh, Thủy, Chị Nhân, Thắm và Dâu….. Tình yêu như một nguồn sống mãnh liệt của con người, có thể giúp họ vượt qua tất cả nhưng cũng có thể làm cho con người ta mất tất cả. Bi kịch trong tình yêu mãnh liệt nhất có thể kể đến là Hạnh. Là một người phụ nữ, Hạnh cũng như bao cô gái khác là mong được làm vợ, làm mẹ, nhưng cái mong muốn đó hình như quá xa với với Hạnh. Bởi lẽ do hoàn cảnh xã hội, những hủ tục của dòng họ đã gây ra biết bao nhiêu bất hạnh cho người phụ nữ. Hạnh chịu đựng những đau khổ, định kiến của dòng họ để đến với mối tình đã bén duyên từ thuở còn trẻ thơ. Như một định mệnh, Hạnh quyết tâm đến với bến bờ hạnh phúc theo tiếng gọi của con tim, bất chấp sự phản đối của dòng họ Nguyễn. Để có được điều đó, Hạnh phải đánh đổi cái quyền mà mỗi phụ nữ đều được có đó là những lời chúc phúc của những người thân trong gia đình, được gia đình tổ chức đám cưới với sự góp mặt của đông đảo bạn bè, anh em hàng xóm…Còn với Hạnh, ngày quan trọng trong cuộc đời người con gái là đám cưới thì “Đám cưới được tổ chức tại nhà kho của hợp tác xã. Như thể trêu tức hai họ, thanh niên trong chi đoàn cố tình tổ chức đám cưới rùm beng. Từ sáng sớm tụi trẻ đã lo trang trí phòng cưới thật lộng lẫy. Chúng lấy phông màn của đội văn nghệ và mang trống ra gõ ầm cả làng. Chi đoàn vận động quyên góp tiền mua bánh kẹo thuốc lá chu tất….Giữa tiếng hát tiếng cười của các bạn, Nghĩa và Hạnh phải cố giấu nỗi buồn” [15; 338). Đám cưới của đôi trai gái có nhiều nỗi buồn thầm kín, nhưng lại nói lên một tư tưởng mới của một tầng lớp thanh niên có lối suy nghĩ tích cực về tư tưởng mà nhà văn muốn nhắc tới nhằm nhấn mạnh tinh thần đoàn kết và lạc quan của thế hệ trẻ trẻ. Nối tiếp niềm vui trong ngày trọng đại của của sự đơm hoa kết trái trong tình yêu. Thì người đọc đã cảm thương cho số phận của cặp vợ chồng trẻ này, sau khi đám cưới tan họ không có điểm tựa để dừng chân, phải lang thang tìm chốn ngủ “Đám cưới tan, làng Đông chợt lặng đi. Cô dâu chú rể lại dắt nhau ra bờ sông. Một tay Nghĩa vẫn cắp cái phông xanh của đội văn nghệ, một tay nắm lấy bàn tay Hạnh. Tiếng pháo cưới vừa mới nổ giòn tan vậy mà cả Nghĩa và Hạnh vẫn bàng hoàng chưa tin hẳn mình đã trở thành vợ chồng. Ra đến bến Tình là hai đứa quên hết mọi lo phiền. Cũng chẳng còn nơi nào ngoài cái bến nước này. Cả thế giới không có cặp vợ chồng nào lại có đêm tân hôn như Hạnh với Nghĩa. Trời đầy sao, đêm se lạnh” [15; 340]. Một đám cưới mà không có sự tham gia của các bậc cha, mẹ, anh em dòng họ, họ sợ mang tiếng nên không ai dám đến. Lần đầu tiên làng Đông có đám cưới lạ, lạ hơn nữa là đêm tân hôn của đôi vợ chồng son diễn ra trong cảnh màn trời chiếu đất, đó là bến tình, bến đầy vẻ quyến rũ và là biểu tượng ủa làng Đông. Có thể nói rằng, nhà văn đã lấy bối cảnh không gian là bến Tình và thời gian là buổi đêm mà lại se lạnh, để nói lên một mối tình chân thật nhưng mang một nỗi buồn và cô đơn, lạnh lẽo của mái ấm gia đình. Phải chăng cuộc đời của cô gái như Hạnh đã được dự báo bằng tên của mình, Thứ nhất Hạnh là phẩm chất tốt đẹp của một người phụ nữ luôn được xem trong trong bốn chữ “Công – Dung – Ngôn – Hạnh”, thứ hai Hạnh theo từ điển tiếng Việt của Hoàng Phê thì Hạnh là “Nết tốt của người phụ nữ “Thương vì hạnh, trọng vì tài Thúc ông thôi cũng đẹp lời phong ba” (Truyện Kiều) [29; 547]. Đồng thời cũng là điều mà tác giả phải băn khoăn, âu lo cho người con gái này là những phong ba bão táp sẽ đến với số phận bất hạnh của nhân vật này. Để rồi sự quan tâm, lo lắng cho người phụ nữ này cũng đã đến, đám cưới chưa được bao lâu thì Nghĩa lên đường nhập ngũ. Từ đây nỗi buồn, cô đơn lại ngập tràn trong tâm trạng của sự chờ đợi, những tháng ngày hy vọng luôn đan xen trong tâm hồn của Hạnh. Thiếu vắng Nghĩa, Hạnh đi trên bờ sông quen thuộc mà thường ngày Hạnh và Nghĩa vẫn quấn quýt bên nhau với niềm hạnh phúc ngập tràn. Hôm nay thì khác vẫn bờ sông ấy nhưng không có Nghĩa, Hạnh cảm thấy cô đơn trống trải đến vô cùng. Hình ảnh Hạnh hiện lên trong tâm trí người đọc là những nỗi buồn, sự khổ đau trong tình yêu hạnh phúc. Một cô gái trẻ cưới chồng chưa được bao lâu thì lại phải xa chồng. Vì sự xa cách chồng nên Hạnh chỉ biết trải lòng mình vào những việc làm như thêu gối đôi hạnh phúc mang một tình cảm chân thành từ tấm lòng người phụ nữ giành cho chồng ở phương xa qua ngòi bút của Dương Hướng “Mãi đến khi nghĩa đi, Hạnh mới kỳ công tự làm lấy chiếc gối đôi thêu bông hoa hồng và đôi chim, con bay con đậu. Hạnh tự nhận mình là con chim đậu chờ đợi con chim bay đi trở về. Chiếc gối đôi hạnh phúc đã thấm bao mồ hôi nước mắt của Hạnh, Hạnh đã giặt không biết bao nhiêu lần sờn cũ đi mà anh vẫnh cưa về. Chiếc gối khâu bằng vải pô – pơ – lin trằng, dài tới tám mươi phân, mỗi lần đem ra sông Đình giặt, Hạnh phải giấu không muốn ai nhìn thấy sợ người ta quở, Khi phơi Hạnh cũng mang ra tận vườn chuối để phơi cho đỡ chướng.” [15; 420]. Một nỗi đau tưởng như quặn lòng của người phụ nữ phải chịu đựng và gửi những giọt mồ hôi, nước mắt của mình vào chiếc gối với nỗi cô đơn, chờ đợi. Dù tình cảm của Hạnh có sâu nặng như thế nào đi chăng nữa thì cũng không được thể hiện ra bên ngoài, từ những việc nhỏ nhặt nhất cũng phải giấu kín “Hạnh phải giấu kín không muốn ai nhìn thấy, sợ người ta quở”, sợ rằng khi mọi người nhìn thấy những hành động, suy nghĩ của mình như vậy họ sẽ có một cái nhìn ghẻ lạnh. Bởi vì, họ cho rằng cả nước đang trong tâm trạng đánh giặc cứu nước thì không ai được nghĩ đến chuyện riêng tư, chỉ chú tâm việc bảo vệ và giữ gìn đất nước. Thật vậy, ta thấy rằng ở đây cái tôi cá nhân dường như không được thể hiện mà chỉ có cái ta chung. Dương Hướng đã dám nhìn thẳng vào số phận của người phụ nữ để nói lên tiếng nói, tâm trạng cá nhân về bức tranh hiện thực này“Bến vắng nỗi buồn ô liêu. Một tiếc nuối thoáng qua. Một thời xuân sắc và những phút ái ân với Nghĩa bỗng trỗi dậy. Đầu óc Hạnh căng ra rung lên ngây ngất trong hoang tưởng – Hạnh lao ra dòng nước mát lạnh sóng sánh bóng trăng. Cơ thể lâu ngày khô héo bỗng rạo rực ngập tràn hung phấn. Hạnh vùng vẫy, quẫy đạp trong mong muốn làm tình với nước….Hạnh hoảng loạn chới với cố nhoài lên bãi cát. Tay vẫn giữ khư khư bộ quần áo sung nước. Hạnh lao lên bến chạy dọc bờ sông. Hạnh chạy mãi chạy mãi…” [15; 447]. Hình ảnh của Hạnh hiện lên với một tâm trạng thiếu thốn về tinh thần, một khát khao theo đúng bản năng của con người. Từ những kỷ niệm về khoảng thời gian ngắn ngủi được hạnh phúc cháy bỏng khi còn bên nghĩa. Chiến tranh đã cướp đi niềm vui, hạnh phúc và trên hết là tước đoạt những nhu cầu tự nhiên nhất của bản năng con người. Hiểu được nỗi lòng của người phụ nữ, nhà văn đã biểu cảm một cách tinh tế và đầy cảm thông cho những người phụ nữ có chồng ở chiến trường nhưng không có tin tức gì, Hạnh nghĩ “Gía mà Nghĩa viết cho Hạnh một lá thư như anh chàng pháo thủ viết cho cái Thắm. Hay chỉ cần anh viết mỗi một câu: “Anh còn sống!” thế thôi cũng đủ sướng. Đã tám năm nay Hạnh nhận ra mình sống bằng những kỷ niệm với Nghĩa nhiều hơn là chờ đợi ở tương lai. Những hy vọng ngày một mỏng manh, dù mỏng manh vẫn hơn là tắt hẳn” [15;446]. Sự mong chờ của Hạnh chỉ là một lá thư, trong đó viết “Anh còn sống” thế là đã mang đến hạnh phúc và niềm an ủi cho Hạnh rồi, thế nhưng những hy vọng đó như ngọn đèn leo lét đang gần cạn dầu. Phải nói rằng tâm trạng của người phụ nữ khi xa chồng khó ai có thể hiểu được, và sự chịu đựng của họ là phi thường. Nỗi buồn, khổ đau đã lan tỏa khắp trong tâm hồn Hạnh khi mà nỗi đau cứ nối tiếp nỗi đau. Khi đọc tác phẩm chúng ta có lúc tưởng như là hạnh phúc đã đến với Hạnh sau bao năm đợi chờ chồng từ chiến trường trở về. Nhưng trớ trêu thay, niềm vui này không đến được với Hạnh. Khi một lần nữa Hạnh sững sờ biết chiến tranh lại một lần nữa cướp đi khả năng làm chồng, làm cha của Nghĩa. Hạnh hẫng hụt, tủi thân vào ngày Nghĩa trở về, đêm đó: “Nghĩa buông Hạnh ra như sợ hãi điều gì đó. Phút giây im lặng triền miên Hạnh thấy tủi thân khóc tấm tức” [15;469]. Ngày tháng trôi qua, Hạnh sống trong đau đớn và dằn vặt với chính bản thân mình, những đau khổ cứ kéo dài đã làm cho Hạnh gục ngã, điều mà làm cho Hạnh ngã quỵ chính là lúc Hạnh biết được bí mật về quan hệ của Nghĩa và Thủy. Trái tim của Hạnh dường ngư ngắt nhịp, “Mọi sự ào đến với Hạnh như một cơn lốc cuốn phăng mọi thứ. Hạnh không còn gì hết, mất hết tất cả, chỉ còn lại thân xác vật vờ trôi giữa dòng xoáy” [15; 530]. Dù cho thân xác mình phải chấp nhận sự thật này và vật vã với những đau khổ, nhưng vì Hạnh là một phụ nữ giàu đức hy sinh, nên Hạnh đã âm thầm nén chịu mọi nỗi đau bất hạnh. Hạnh chỉ biết “giấu kín điều bí mật về mối quan hệ giữa Nghĩa với cô bác sỹ ở bệnh viện tỉnh…Hạnh đã hiểu rõ mọi chuyện, Hạnh không oán trách ai, chỉ xót xa cho thân phận mình.” [15; 534]. Một phụ nữ có bản chất lương thiện như vậy chính là nhân vật điển hình cho cái tâm, nhân văn của nhà văn. Cuối cùng kết quả của một tình yêu mà dám vượt qua sự đau đớn, nhục nhã và định kiến của gia đình là sự chia tay với Nghĩa, Hạnh muốn hy sinh hạnh phúc của mình để mang hạnh phúc tới cho người khác. Nhưng cũng vì tình yêu với Nghĩa là quá lớn nên Hạnh cảm thấy hoang mang, Hạnh bỗng trở thành con người khác hoàn toàn, không dịu dàng như xưa, không chịu đựng mà tỏ vẻ khó tính hơn rất nhiều. Nhưng đêm về lại ôm gối khóc thầm, nỗi đau làm cho người phụ nữ hiền hậu, chất phác trở nên cáu gắt, cộc cằn.“Hạnh lao vào công việc đồng áng, gia đình cho quên mọi chuyện…” [15; 537]. Tình yêu là ngọn lửa của mái ấm gia đình nhưng cũng là ngọn nguồn của sự đau khổ. Một khi nó đã không còn nguyên vẹn thì con người ta thường rơi vào trạng thái bất an, luôn mất cân bằng về tâm lý. Có thể nói, bi kịch tình yêu của Hạnh như là một định mệnh khéo trêu đùa với cuộc đời Hạnh. Một số phận đầy nỗi đau và bất hạnh từ cuộc sống cũng như trong tình cảm riêng tư. “Bến không chồng” nói lên nỗi đau chung của người phụ nữ. Trong tác phẩm hiện lên một bức tranh chân thực về bến Tình, là nơi hẹn hò của thanh niên làng Đông, hơn nữa còn là nơi để các cô gái trút bỏ gánh nặng của cuộc đời những con người khắc khổ. Bên cạnh hình ảnh Hạnh trong “Bến không chồng” còn có “Thủy, mẹ Hạnh, Thắm, Dâu….Họ cũng khao khát được có một tình yêu lãng mạn và chân thành nhưng đó cũng chỉ là mơ ước. Chị Nhân, một phụ nữ ở phải chịu nỗi đau mất chồng, mất con, thế mà những mơ ước hạnh phúc dù chỉ là ngắn ngủi thôi để vơi đi sự cô đơn, trống vắng trong tâm hồn cũng không dám sống thực với lòng mình. Chị Nhân và Nguyễn Vạn có tình cảm với nhau, một thứ tình cảm không đơn thuần như những cuộc tình của Hạnh và Nghĩa, Thắm với anh pháo thủ. Mà là sự đồng cảm của hai tâm hồn cùng chịu những biến cố của cuộc đời, họ cùng cô đơn nên họ dễ cảm thông với nhau. Tưởng rằng họ sẽ có được tình cảm này để bù đắp lỗ hổng của tâm hồn, nhưng éo le thay tình cảm chân thành này đã không phát ra tín hiệu của tình yêu, theo đúng tiếng gọi của con tim họ. Điều đáng nói là Tình yêu của họ bị ngăn cách bằng những lời nguyền của cụ tổ họ Nguyễn “Nước sông Đình ngàn năm không cạn – Cầu đá bạc vạn kiếp trơ trơ – Bến Tình còn đẹp còn mơ – Mối thù họ vũ bao giờ mới nguôi” [15; 247). Lời nguyền còn đó,nên họ không thể đến với nhau. Hơn thế nữa, chị Nhân là người đàn bà thủy chung nên chị không vượt qua được lương tâm của mình. Tuy họ không đến được với nhau nhưng tình cảm của họ luôn dành cho nhau. Thể hiện bằng hành động chú Vạn mang cá rô đến cho chị Nhân hôm trời mưa. Lúc này chị Nhân cảm nhận được tình cảm của chú Vạn, chị đã biểu hiện những cử chỉ e ấp như một thiếu nữ. Có lúc chị “Đứng nhìn chú Vạn ngon giấc, chị Nhân thấy mình rạo rực và ngượng ngập với ý nghĩ tội lỗi của mình. Chị cứ đứng lặng trong đêm và nghe rõ tiếng tim mình đập mạnh. Chị ngồi xuống giường run rẩy nắm chặt lấy bàn tay chú Vạn. Chị thấy chị không còn là chị - chị là người đàn bà xấu xa vô cùng, toàn thân chị run rẩy ôm xiết chú Vạn.”[15; 341]). Nhưng rồi cái cảm xúc của bản năng cũng phải dừng lại bởi những định kiến của xã hội, dòng họ. Một tình cảm mà đáng lẽ phải có được nhưng ở thời kỳ này còn nặng mùi phong kiến vì thế chị đã không có được tình yêu trong lúc giường đơn, gối chiếc một mình. Ở “Bến không chồng” không chỉ có Hạnh, chị Nhân phải chịu bi kịch trong tình cảm nam nữ, mà ngay cả cô bác sỹ ở huyện tên là Thủy cũng phải chịu một căn bệnh trong chữ tình này. Thủy đã đem lòng thương thầm nhớ trộm Nghĩa từ lần Nghĩa về phép cùng anh Biền anh trai của Thủy. Một mối tình mà cô bác sỹ xinh đẹp, nhân hậu này đã biết trước kết cục, vậy mà vẫn không ngăn nổi con tim mình đập dồn dập khi lần thứ hai Nghĩa qua nhà thăm anh Biền. “Thủy muốn gạt bỏ mọi ý nghĩ về Nghĩa nhưng hình ảnh anh cứ hiện lên rõ mồn một. Không hiểu sao cái buổi tối đầu tiên gặp Nghĩa mà cô lại hôn được anh thì cũng thật kỳ lạ. Cái hôn ấy tuy không có cảm xúc dục vọng, không phải cái hôn của tình yêu, giống như thứ hương thơm thoảng bay trong gió. Rồi không hiểu sao càng về sau này, những lúc cô đơn Thủy lại chợt nhớ đến cái hôn đó. Nhất là lúc này, Thủy lại cảm nhận thấy cặp môi của anh vẫn sống động trên môi Thủy. Thủy không hề lừa dối lòng là cô đang khao khát được hôn anh như ngày xưa”[15; 451]). Một tình yêu mà Thủy không hề nghĩ đến sự hơn thiệt, mất mát. Để chứng tỏ tình cảm của mình chỉ dành cho Nghĩa thì Thủy đã không ngần ngại khi cho Nghĩa cái quý giá nhất của người con gái. Một sự hiến dâng mà không cần đối phương phải có trách nhiệm, đó cũng chỉ vì tình yêu. Mặc dù Thủy biết rằng Nghĩa đã có vợ ở quê nhưng trái tim của tình yêu lại không dừng lại được mà Thủy chị tự hứa với lòng mình là “Ta nguyện thề không bao giờ làm tổn thương đến tình cảm của anh với người vợ yêu quý ở làng Đông của anh…” [15; 519]. Nhưng ngờ đâu, dòng đời đưa đẩy. Nghĩa chia tay với Hạnh và đến với Thủy. Thủy nhanh chóng chấp nhận tình yêu của anh. Cũng chính từ đây với công việc là bác sỹ của mình thì Thủy đã đau đớn khi biết được sự thật đau lòng là Nghĩa không có con. Từ đây vì tình yêu và muốn giữ gìn mái ấm gia đình nên Thủy đã dấu Nghĩa chuyện Nghĩa không có con. Một mình Thủy âm thầm chịu đựng và chịu tủi nhục khi Thủy tự dối lòng mình để ra ngoài tìm con cho Nghĩa. “Nỗi tủi nhục đau đớn nhói lên trong lòng Thủy. Bỗng dưng Thủy lại biến mình thành con đĩ – con đĩ không cần tiền. Thế mới biết làm đĩ cũng cực thật” [15;556] Nhà văn đã mang nhân vật của mình vào những khung cảnh oái ăm nhằm so sánh với những người con gái lầm đường lỡ bước hay những nỗi khổ riêng mà họ phải đi làm gái bán hoa. Phải hiểu được hoàn cảnh thì mới dễ thông cảm với họ. Vì vậy chúng ta phải nhìn nhận vấn đề theo hoàn cảnh để hiểu họ hơn. Ở đây chúng ta thấy rằng vì hạnh phúc gia đình, Thủy đã hy sinh bản thân mình để mang niềm vui đến cho Người mình yêu. Trong khoảng thời gian này Thủy đã phải tìm mọi cách để cho Nghĩa không phải chấp nhận tấm bi kịch khi bị tước mất quyền làm cha của mình. Nhưng mọi cố gắng của Thủy đều không thể phủ kín được sự thật đó. Có thể nói rằng khi viết nhà văn đã phải trăn trở, cảm nhận được nỗi đau của người làm mẹ, làm vợ. Họ luôn có một khát khao được làm mẹ, làm vợ để mang hạnh phúc đến với những người mình thương yêu nhất. Hình ảnh Thủy đã tỏ rõ ý tác giả muốn gợi lên giá trị của con người trong cuộc sống cần phải sống chân thành với gia đình, luôn giữ vững chữ tâm để mong cứu vãn hạnh phúc cho gia đình. Bất hạnh thay đây đều là hậu quả của chiến tranh mà họ phải chụi đựng và gồng gánh để vượt qua. Nỗi đau của chiến còn để lại cho những cô gái khác ở làng Đông như Cúc, Thắm, Dâu…Họ đều là những người bất hạnh khi không có được hạnh phúc riêng cho mình. Như Cúc yêu anh Thành nhưng vì chiến tranh đã phá hủy đi gương mặt và thân thể anh cho nên Cúc đã trả trầu. Và sau này thì phải chấp nhận làm vợ lẽ người ta. Một sự bất hạnh đối với người con gái như Cúc. Còn Dâu thì cũng không được may mắn hơn gì so với Cúc. Dâu yêu Hiệp, Hiệp cũng vào chiến trường theo nhiệt huyết của tiếng gọi bảo vệ tổ quốc. Và phải nằm lại nơi chiến trường để lại người thương yêu ở quê nhà…. Qua các nhân vật như Hạnh, Thủy, chị Nhân, Cúc, Dâu, Thắm… ta cảm thông cho nỗi đau, những tấm bi kịch trong tình yêu mà cả một thế hệ phụ nữ làng Đông phải gánh chịu. Nhà văn Dương Hướng đã khắc họa những hình ảnh người phụ nữ làng Đông kiên cường, luôn vượt qua mọi thử thách, rào cản để đến với hạnh phúc. Họ luôn trân trọng và khát khao hạnh phúc. Tình cảm mà nhà văn gưỉ gắm vào những người phụ nữ làng Đông là luôn chia sẻ nỗi cô đơn cùng họ khi không khí đau thương đang bao trùm lên bức tranh làng Đông. 3.2. Bi kịch tình yêu của nam giới 3.2.1. Sự khắc nghiệt của hoàn cảnh xã hội Văn xuôi Việt Nam trước những năm đổi mới hiện lên với dáng vẻ của một lối tư tưởng bảo thủ, lạc hậu, khuôn phép định kiến trong xã hội. Với lối tư tưởng này họ xem đó là sứ mệnh của lịch sử đang giao cho họ, một trọng trách quá lớn, quá sức của họ mà nhiệm vụ này họ lại không thể giao cho một ai khác. Ở đây, hiện lên những hình ảnh con người nông thôn qua cuộc đời bi kịch và đau khổ do bản thân họ áp đặt lên. Những tư tưởng này, chỉ được bộc lộ qua ngòi bút nhạy cảm về cuộc sống của các nghệ sĩ viết về đề tài con người nông thôn và chiến tranh sau đổi mới 1986. Khuôn phép bảo thủ, lạc hậu của xã hội được nhà văn Dương Hướng đề cập đến trong tác phẩm, nó như là nguyên nhân trực tiếp gây ra những cuộc tình không bến bờ hạnh phúc của người lính trở về sau cuộc chiến tranh, để hòa nhập với cuộc sống đời thường. Dường như tác giả muốn đưa họ ra khỏi thế giới áp đặt, với nhận thức lạc hậu, sai lầm trong khát khao hạnh phúc của con người cá nhân. Ở một góc nhìn của người dân làng Đông thì Nguyễn Vạn là người anh hùng trong trận mạc với những tấm huy chương lung linh lấp lánh. Vạn là niềm kiêu hãnh của dân làng, dòng tộc, hay người lính cụ Hồ. Nhưng cũng chính điều này đã soi chiếu sự khắt khe, bảo thủ của xã hội, dòng tộc tạo ra bi kịch trong cuộc đời Vạn. Xét ở bình diện cá nhân thì sự khắt khe khi tìm kiếm hạnh phúc của Nguyễn Vạn là do môi trường quân ngũ, nơi rèn luyện, đào tạo những con ngươi có một lối sống, cách suy nghĩ rất kiên định về quân lệnh và chuẩn mực đạo đức. Từ đó, khi trở về với cuộc sống đời thường việc thay đổi cách sống, cách nghĩ là vấn đề khó khăn đối với Vạn. Nguyễn Vạn cứ mãi ôm trong mình những quá khứ chói sáng mà không thể bước ra được. Ánh mắt Vạn luôn nói cho mọi người biết được niềm kiêu hãnh, danh dự là quan trọng nhất và chiến đấu là mục tiêu quyết định. Bởi thế, khi Nguyễn Vạn đã lấy danh dự làm điều quan trọng theo một lối tư tương khép kín thì làm sao anh có thể biểu hiện tình cảm của mình với chị Nhân. Nếu có thể đem ra lựa chọn thì chắc chắn Nguyễn Vạn sẽ chọn danh dự của mình mà đành chon đi tình cảm riêng tư. Chính vì danh dự nên các tập tục trong dòng họ đã đặt lên vai người lính Điện Biên, khiến cho Vạn phải nghiêng theo chiều gió của gia tộc. Áp lực của dòng họ và xã hội mà Vạn đã không thể vượt qua ranh giới giai cấp để đến với chị Hơn, cũng không thể bước qua lời nguyền của cụ tổ với dòng họ Vũ là chị Nhân, Vạn luôn giữ cho lý trí vững vàng “Vạn thấy cần phải giữ mình giống như những cô gái giữ tiết hạnh vậy” [15;455]. Có lúc Vạn cũng chao đảo giữa cảm giác tình cảm, nhưng rồi lại không dám bước qua ranh giới của chữ tình vì bản thân Vạn nghĩ mình phải làm gương cho kẻ khác, cho nên đây là một trong những nhân tố gây ra bi kịch trong tình yêu của Nguyễn Vạn. Cùng với những hủ tục của dòng họ, xã hội là sự phân chia ranh giới quá rạch ròi giữa lý trí và tình cảm đã khiến Vạn cảm thấy hối tiếc khi cái tuổi đã xế chiều, lúc này đây Vạn mới nghĩ cho bản thân mình. Để rồi khi một sự mãnh liệt khi hạnh mang đến cho cuộc đời Vạn, một cảm nhận xưa nay chưa từng có trong con người cô độc. Tưởng chừng như hạnh phúc đã toại nguyện cho một con người cô đơn. Ấy thế mà cũng chính vì lần này mà những tư tưởng, nỗi niềm ân hận lại khiến Nguyễn Vạn day dứt với bản thân mình ngày một cao hơn. Suy cho cùng thì danh dự của một người lính trong tâm thức của Vạn vẫn ngự trị, cho nên Vạn cảm thấy nhục nhã, xấu hổ trước hành động mất lý trí của mình. Bởi vậy, hành động nhảy sông tự tử để trốn chạy hiện thực, trốn chạy xã hội, tạo nên sự xót xa cho người đọc, cho một thế hệ với lối tư tưởng lạc hậu nhằm tìm sự hóa giải của một ý thức bảo thủ. Song song với một tình yêu không thoát khỏi những định kiến của xã hội như Nguyễn Vạn. Thì Nghĩa lại là hình tượng nhân vật mà tác giả đã xây dựng lên để đại diện cho một hệ tư tưởng tiến bộ của tầng lớp thanh niên, dám bước qua lời nguyền. Để tìm kiếm hạnh phúc cho đời mình, đây chính là điều mới mẻ mà nhà văn Dương Dướng muốn làm rõ, qua bức tranh về con người ở nông thôn làng Đông. Có thể thấy sự đối lập giữa tư tưởng cũ và tư tưởng mới, hệ tư tương mới là Nghĩa dám bước qua mọi hủ tục của dòng họ, định kiến của xã hội để góp phần xây dựng làng Đông ngày càng mới, Nghĩa dám phá ngôi từ đường cũ của dòng họ Nguyễn xây theo một hướng mới. Chứng tỏ rằng, sự nhận thức xưa nay là bảo thủ, hệ lụy khi không tạo cơ hội phát triển và làm mới mình. Hệ tư tưởng cũ thì sao? Đại diện là Nguyễn Vạn,Vạn có dám bước qua lời nguyền và định kiến của xã hội không? Qủa là không thể, vì nếu Nguyễn Vạn mà thay đổi được lối suy nghĩ của mình thì sẽ không tìm đến cái chết để giải thoát mình. Chúng ta cũng không nên đưa nhân vật Vạn ra để suy xét vấn đề ràng buộc của xã hội. Mà ngay cả con người đại điện cho tư tưởng mới như Nghĩa cũng có lúc theo quan điểm của dòng tộc là phải có con để nối dõi tông đường. Đó chính là sự ly hôn với Hạnh để thỏa mãn ước nguyện của gia đình, dòng tộc trong sự chỉ dạy của ông cha ta để lại. Vậy từ những tư tưởng trên cho thấy rằng nhà văn một phần muốn đưa ra những suy nghĩ và nhận định về những băn khoăn của mình trong hệ tư tưởng bảo thủ, kiên định. Dương Hướng mong muốn mỗi người thể hiện cái tôi cá nhân của mình, chỉ có như thế mới có thể nắm giữ hạnh phúc cho chính mình, đồng thời Dương Hướng cũng không muốn đánh mất bản chất truyền thống về những lời dạy của ông cha ta để lại, đó chính là sự kế thừa và phát huy những nền tảng mới cho một thế hệ trẻ trong tương lai. 3.2.2. Bi kịch tình yêu thời chiến Hầu hết ở mọi thời đại trong xã hội, tình yêu luôn là một chủ đề thể hiện tình cảm, cảm xúc riêng tư theo bản năng con người. Những cuộc tình mang hương vị ngọt ngào nhưng cũng không kém phần lâm ly bi đát cũng chỉ vì chữ “Tình”, Ronsard đã từng nói: “Trên đời chỉ có một việc đáng nói là tình yêu vì nó là mầm mống của suy tưởng và là nguyên nhân của đau khổ [10]. Ở “Bến không chồng” độc giả thấy được những cuộc tình éo le của những số phận đắng cay, người phụ nữ ở làng Đông cho thấy những mất mát, bất hạnh. Còn người đàn ông bước ra từ cuộc chiến cũng đau khổ không kém, họ có những nỗi đau về thể xác và nỗi đau về tinh thần. Bi kịch trong tình yêu của nam giới trong câu chuyện của nhà nhà văn liên tưởng là chuyện tình của Nguyễn Vạn. Người đàn ông trở về từ chiến trường Điện Biên trong cuộc kháng chiến chống pháp. Cuộc đời của Nguyễn Vạn gắn với biết bao khổ đau, dù vậy anh phải âm thầm kìm nén cái bản năng tự nhiên của một người đàn ông.Tại sao Nguyễn Vạn phải tự mình làm đau mình như vậy? Tại sao Nguyễn Vạn không đi theo tiếng gọi của con tim? Chính vì Nguyễn Vạn là người luôn trung thành với Tổ quốc, một ngườI lính cụ Hồ. Trong hoàn cảnh dầu sôi lửa bỏng của cuộc chiến tranh thì những người lính cụ Hồ đâu dám nghĩ đến chuyện riêng tư cho cá nhân mà chỉ nghĩ cho cuộc chiến đấu đầy nguy hiểm để bảo vệ đất nước. Nhưng vấn đề chính làm cho Nguyễn Vạn không dám bộc lộ tình cảm của mình,đó là những lời nguyền của cụ tổ dòng họ Nguyễn, những định kiến của một xã hội đang âm ỉ tư tưởng của xã hội phong kiến lấn chiếm. Vạn luôn lo sợ,“Từ hôm về làng, nay mới là ngày chính thức Vạn ra mắt trước họ Nguyễn. Vạn lo mỗi điều lỡ ai trong họ lại hỏi về quan hệ của mình với gia đình chị Nhân. Chuyện này thì Vạn cũng không hiểu nổi chính lòng mình, Vạn thương lũ trẻ, thương con Hạnh hay thương mẹ của chúng?......Lời của dòng họ Nguyễn đã dẫn đến không ít những bi kịch.”[15; 290]. Điều này chính là nguyên nhân làm Vạn trăn trở và không dám đến với một tình cảm thiêng liêng đang cháy trong tim mình. Vạn cũng có khát khao như bao nhiêu người đàn ông khác, muốn có hạnh phúc nhưng rồi lại phải giữ vững lòng mình “Vạn run run đưa tay nắm lấy bàn tay con Hạnh – Chú đây ũng có thời yêu mẹ cháu. Nếu như chú mà không vững vàng giữ mình thì bây giờ cũng đã mất mát hết cả - Chú hèn lắm! – Hạnh nói – Chú là người không có tim” [15; 330]. Vạn không phải là người không có tim những bức xúc nhất thời trong câu nói của Hạnh, mà ở đây Dương Hướng đã nêu lên được một con người luôn có tư tưởng kiên định, luôn nhẫn nhịn chụi đựng đau khổ để mang sự bình yên và hạnh phúc cho người khác. Một vẻ đẹp cao thượng đầy tính nhân văn sâu sắc về bản chất của con người. Một Nguyễn Vạn luôn gạt bỏ những dục vọng của bản thân mình để giữ gìn, bảo vệ danh dự. Điều này toát lên một con người trong sáng, đầy lòng kiêu hãnh. “Từ cái hôm mang cá rô về đây, Vạn thấy bứt rứt như có lỗi với con Hạnh. May mà chưa xảy ra chuyện gì. Cũng chỉ tại mấy con cá rô. Vạn thấy cần phải giữ mình giống như những cô gái giữ tiết hạnh vậy. Gữa hai người đàn bà, chị Nhân và mụ Hơn thì chị Nhân là thứ trái cấm nguy hiểm, còn mụ Hơn như một loài hoa có mùi hương quyến rũ đáng sợ như độc dược. Vạn không cho phép mình sa ngã để làm gương cho kẻ khác” [15; 455-456]. Cuộc sống luôn khép mình, giữ cho bản thân trong sạch là nguyên nhân sâu xa của bi kịch trong tình yêu của Nguyễn Vạn. Bản thân Vạn trong suốt 30 năm quên mình, không dám mơ đến tổ ấm gia đình “Cả đời Vạn đã có một mối tình nào đâu mà biết nỗi buồn và niềm vui lạc thú của tình yêu” [15; 482]. Qủa thật,một đời trai trẻ của Nguyễn Vạn cho đến khi về già mà vẫn chưa biết được mùi vị của tình yêu, thấy thương cho một tâm hồn đẹp và cao thượng như mọi người nhưng lại không có được hạnh phúc. Mãi cho tới khi hành động xé rào của nhà văn qua nhân vật Hạnh. THì lúc này Vạn mới có được cảm giác mà xưa nay chưa từng có. Vì từ trước đến nay Vạn luôn xem, điều đó như một trái cấm bất khả xâm phạm,“Nguyễn Vạn bàng hoàng cả người không hiểu mình mơ hay tỉnh. Men rượu vẫn nung nóng trái tim cô đơn làm tâm trí Vạn quay cuồng. Da thịt đàn bà nần nẫn trong vòng tay và hơi thở đầy dục vọng phả vào mặt Vạn. Sự ham muốn của Nguyễn Vạn lần này còn mãnh liệt hơn lần Vạn chạm vào ngực mụ Hơn….Lần đầu tiên trong đời Vạn thấy sung sướng cực độ và quên hẳn mình” [15; 550 -551]. Dường như, cuộc đời Vạn đã phải gánh chịu những đau khổ trong tình cảm, anh cô đơn và thiếu thốn về mọi mặt. Bởi thế khi gặp hoàn cảnh này như diều gặp gió, đây cũng là lần mà cái bản năng của Vạn đã bước sang một ranh rới khác hoàn toàn. Và sự chung đụng với Hạnh đã khiến cho Vạn mặc cảm, đầy tội lỗi “Qua cái đêm giông bão của cuộc đời, Nguyễn Vạn không còn dám nhìn vào bất cứ ai ở làng Đông, Vạn thấy xấu hổ với cả những đức trẻ con bé tý teo…Nhục! Nhục nhã quá! Tồi tệ hơn cả lão Xung và mụ Hơn. Vậy mà bao nhiêu năm nay, trong suốt cả cuộc đời, Vạn cứ đinh ninh tin tưởng vào phẩm giá của mình. Thế là hết! Vạn tưởng tượng rõ thấy mình là kẻ khốn nạn, sa đọa, hủy hoại cả cuộc đời tiết hạnh của Hạnh” [15; 552]. Chúng ta thử đứng vào tâm trạng của Nguyễn Vạn để đi sâu tìm hiểu con người cô đơn này hơn. Trạng thái Nguyễn Vạn dường như lâm vào trạng thái cực đoan. Bởi lẽ, Vạn luôn là người rất mẫu mực, kiêu hãnh với đời. Cho nên Vạn đã nghỉ quẩn rồi tìm đến cái chết để giải thoát mình khỏi ánh nhìn của xã hội này. Bi kịch của cuộc đời Nguyễn Vạn như chạm vào sự đồng cảm, chia sẻ với đồng đội của nhà văn Dương Hướng. Tác giả đã miêu tả được bi kịch trong tình yêu của một người luôn khát khao có tình yêu nhưng lại không dám đánh mất hình tượng lính cụ Hồ, hình tượng trong dòng tộc, không dám sống là mình, vì mình. Bi kịch càng đớn đau hơn. “Bến không chồng” không chỉ dừng lại ở việc miêu tả người lính Điện Biên Nguyễn Vạn. Mà bên cạnh đó Dương Hướng còn miêu tả hình tượng người lính trong kháng chiến chống Mỹ như Nghĩa, Thành…Họ đều phải gánh chịu hậu quả từ sau cuộc chiến đó là di chứng của chiến tranh. Hình tượng Nghĩa được nhà văn khắc họa ngay từ đầu khi bước vào tác phẩm. Một cậu trưởng nam của dòng họ Nguyễn, luôn được mọi người kính nể bởi cái chức trưởng nam, cũng vì cái chức trưởng nam này mà đã đem đến cho Nghĩa những cuộc đấu tranh tư tưởng với chính bản thân mình và dòng họ. Bắt đầu trong chuỗi đau khổ của Nghĩa là đã đem lòng yêu Hạnh cô con gái của dòng họ Vũ. Dòng họ mà cụ tổ đã khắc ghi lời nguyền truyền kiếp: “Nước sông Đình ngàn năm không cạn Cầu đá bạc vạn kiếp trơ trơ Bến tình còn đẹp còn mơ Mối thù họ Vũ bao giờ mới nguôi”. Vì vậy, khi có ý định cưới Hạnh thì gia đình phản đối kịch liệt do lời nguyền vẫn còn đó. Nghĩa vô cùng buồn tuỉ cho số phận của người con gái mà mình yêu. Nên bằng bản lĩnh của một thanh niên có ý chí mạnh mẽ, bằng sức mạnh của tình yêu mà Nghĩa đã vượt qua sự ngăn cản của gia đình và dòng họ để cưới Hạnh làm vợ, điều này cho thấy hình ảnh của Nghĩa như là một người đại diện cho một thế hệ thanh niên mới đang vượt ra khỏi những hủ tục xưa mà nhà văn đã xây dựng. Đồng thời sự kiện này cũng đã dẫn đến bi kịch tình yêu của cậu trưởng nam dòng họ Nguyễn, khi mà bao nhiêu năm ở chiến trường về đoàn tù với gia đình thì bị những người trong dòng họ luôn lăm le về chuyện tình cảm riêng tư của Nghĩa. Đó là họ nói rằng do Nghĩa lấy Hạnh nên đã bị lời Nguyền báo ứng và sẽ không có con. Nghĩa rất buồn vì những lời này, từ lời nói của mọi người mà dẫn đến sự chia ly của Nghĩa và Hạnh. Nghĩa rất đau lòng khi Hạnh nói chúng ta ly dị, lúc này đây anh rất đau, không hiểu vì lý do gì mà Hạnh lại quyết định như vậy. Vì tình yêu của Nghĩa và Hạnh đã vượt qua bao nhiêu ngăn sông vách núi….Thế mà giờ đây “Nghĩa sững sờ khi nghe Hạnh gắt lên, phóng tia mắt rực lửa vào mắt anh…-Hạnh, em điên rồi sao? – Nghĩa thốt lên – Vì lẽ gì bỗng dưng em lại có ý nghĩ kỳ quặc vậy? Chả lẽ em đã quên hết mọi kỷ niệm tốt đẹp của chúng ta?” [15; 542]. Nghĩa thấy khó hiểu khi người vợ mà mình luôn hết mực thương yêu, giờ đây lại không muốn cùng mình bước tiếp trên con đường đã chọn. Qủa thật Nghĩa không hiểu chuyện gì đã đến, nguyên nhân do đâu? Nghĩa đâu có hay biết về chuyện Hạnh đã biết được mối quan hệ của Nghĩa với cô bác sỹ ở huyện. Thêm vào đó là những lời nguyền rủa của dòng họ mà Hạnh đã đau khổ để hy sinh hạnh phúc cho Nghĩa. Một kết quả không như mong đợi của một cuộc tình đẹp, lãng mạn và có phần mạnh bạo. Không lâu sau đó Nghĩa cũng nhanh chóng đến với Thủy mong tìm được niềm vui và hạnh phúc khi được làm cha. Dường như hạnh phúc nhỏ nhoi là được làm cha của Nghĩa không có được do hậu quả của cuộc chiến tranh để lại. Giờ đây, Nghĩa mới cảm thấy có tội lỗi với cả hai người phụ nữ. Bất hạnh này của Nghĩa khi không tìm được hạnh phúc bên cạnh hai người phụ nữ, phải chăng đây là bi kịch trong tình yêu mang nhiều đau khổ nhất với một người lính, một người đàn ông luôn khao khát được niềm hạnh phúc, quyền làm cha. Trong số những người đàn ông ở làng Đông như Nghĩa, Vạn còn có những người trong hoàn cảnh khổ về thể xác lẫn tinh thân như Thành. Thành cũng là một trong những người bất hạnh trong cuộc sống, cuộc chiến đã để lại vết thương bên ngoài lẫn bên trong tâm hồn anh. Chỉ vì chiến tranh đã để lại trên khuôn mặt biến dạng, thân thể xù xì làm cho mọi người không còn nhận ra anh Thành ngày xưa nữa, bởi thế mà một tình yêu đã hứa hôn và ấp ủ bao lâu nay đã dự báo không có kết quả như mong đợi. Đó là Cúc đã trả trầu cho anh Thanh vì không thể chấp nhận sự thật khi đối mặt với khuôn mặt biến dạng của anh Thành. Anh đã đau khổ khi phải chịu sự đau khổ chỉ vì cuộc chiến tranh đã cướp đi hạnh phúc riêng của đời trai tráng, một khát khao làm chồng đã vuột khỏi tầm tay khi hoàn cảnh của chiến tranh tạo nên thật đau lòng cho một thân phận đáng được hạnh phúc nhưng lại không được hạnh phúc. Dương Hướng đã đi vào tâm hồn cá nhân của người đàn ông có cùng cảnh ngộ khi tham gia cuộc kháng chiến như nhà văn, nội tâm về tình cảm của mỗi người đều có mỗi nỗi khổ riêng hoàn cảnh riêng, do lịch sử, tư tưởng của con người tạo nên bi kịch tình cảm đau lòng với người đàn ông ở “Bến không chồng”. Một tiếng nói nghẹn ngào thay cho những tâm sự người đàn ông có phẩm chất, tâm hồn cao thượng, sự hy sinh của người lính mà không được hạnh phúc cho riêng mình. 3.3. Triết lý của tác giả về thân phận tình yêu trong “Bến không chồng” Bối cảnh lịch sử - xã hội của nước ta trước những năm 1975 đã chịu ảnh hưởng nhiều mặt, đó là do cuộc chiến tranh khốc liệt cùng với một lối tư tưởng còn một sự áp đặt. Mà mục tiêu cuả người chiến sĩ cách mạng là toàn tâm toàn lực hướng về Tổ quốc, do đó văn học thời chiến luôn ca ngợi tinh thần chiến đấu và những hiến công oanh liệt của người chiến sĩ cách mạng. Còn tình cảm của họ thì gắn liền với cộng đồng, Tổ quốc, không suy nghĩ cho tình cảm riêng tư của cá nhân. Vì vậy, tiểu thuyết trước 1975 thường không được đề cập đến đời sống riêng tư, tình cảm cá nhân, nhất là bản năng tự nhiên của cá nhân lại càng bị cấm kị.Từ đây người đọc có thể thấy được tư tưởng khát khao thể hiện cái tôi cá nhân của mình cần được biểu hiện. Sau 1975, chiến tranh kết thúc, chúng ta có thời gian để nhìn lại những tháng ngày đau thương của mỗi con người. Bởi thế, tiểu thuyết về chiến tranh đã dần đi vào đời tư, tình cảm theo bản năng của tự nhiên. Đặc biệt là từ sau đổi mới 1986, sự nhạy cảm của nhà văn trong thời kỳ Đổi mới càng mạnh bạo khi khai thác đời sống cá nhân của con người. Dương Hướng đã quay ngược thời gian để trở khai thác đời sống riêng tư với nỗi đau, nỗi mất mát, bất hạnh của những người lính, người phụ nữ hậu phương; cùng một hệ tư tưởng phong kiến vẫn đang chảy âm ỉ trong lối suy nghĩ của mỗi con người trong xã hội ở làng Đông. Chiến tranh đã làm cho bức tranh làng quê Việt Nam trở nên tiêu điều, hoang dại, gây ra ra những đau thương và mất mát cả thân thể lẫn tâm hồn, nhưng xuyên suốt chính là chiến tranh đã cướp đi nhu cầu tự nhiên nhất ủa con người. Hiểu được tâm tư tình cảm của tâm hồn cá nhân thời chiến nên nhà văn đã đưa ra ánh sáng những cuộc tình lãng mạn mà phong ba bão táp qua “Bến không chồng”. Thân phận tình yêu trong “Bến không chồng” được nhà văn miêu tả thật lãng mạn, thật mãnh liệt nhưng cũng mang nhiều đau khổ, nhà văn Euripide từng nói “Tình yêu là cái gì đẹp nhất, nhưng cũng cay đắng nhất” [10]. Qủa thật, bóng dáng những cuộc tình ở làng Đông là cái đẹp nhất và cũng là cay đắng nhất. Các cuộc tình đẹp nhất của làng Đông, là lý chí, tư tưởng của một thế hệ trẻ dũng cảm bước qua lời nguyền của dòng tộc để có được hạnh phúc. Với một hệ tư tưởng còn nặng mùi phong kiến được nhà văn khắc họa qua tác phẩm. Lớp trẻ đại diện cho hệ tư tưởng mới này là Hạnh và Nghĩa. Tình yêu của Hạnh và Nghĩa là kết quả của việc dám bước qua lời nguyền của cụ tổ để đến với nhau, bằng sự khát khao, bằng sự chân thành xuất phát từ trái tim yêu thương, “Ngọn lửa tình không bao giờ tàn trong những chiếc lò làm bằng tìm, bằng máu” – Napolêon [10]. Hạnh và Nghĩa chính là ngọn lửa tình đang bùng cháy bằng tình yêu thương chân thành, một khát khao của bản năng con người. Không chỉ tình yêu của Nghĩa và Hạnh là ngọn lửa tình nồng nàn mà còn có tình cảm của Chú Vạn với Chị Nhân cũng thể hiện một lối tư tưởng cá nhân của mình với khát khao hạnh phúc mang tính nhân bản. Đó là những cử chỉ, hành động khi hai người có sự quan tâm dành cho nhau. Tình cảm của hai tâm hồn cô đơn này cũng đáng được trân trọng và nhận được sự đồng cảm của mọi người, tình yêu của họ là sự yêu thương chân thành. Không chỉ tình yêu của Nghĩa và Hạnh là ngọn lửa tình nồng nàn mà còn có tình cảm của Chú Vạn với Chị Nhân cũng thể hiện một lối tư tưởng cá nhân của mình với khát khao hạnh phúc mang tính nhân bản. Đó là những cử chỉ, hành động khi hai người có sự quan tâm dành cho nhau. Tình cảm của hai tâm hồn cô đơn này cũng đáng được trân trọng và nhận được sự đồng cảm của mọi người lắm chứ. Ấy vậy mà, các cuộc tình đẹp với biết bao nhiêu khát khao hạnh phúc đôi lứa lại có những kết thúc không viên mãn. Tình yêu của Nghĩa và Hạnh tuy đã đơm hoa kết trái, vượt qua muôn vàn cách trở là lời nguyền của cụ tổ dòng họ Nguyễn. Để rồi hạnh phúc tưởng như đã đến với họ sau bao nhiêu gian khổ, vậy mà một ngày kia cơn giông đã ập đến với họ. Khi một lần nữa dòng họ Nguyễn lại phủ lên Hạnh một sự đau khổ, họ cho rằng sự trả giá cho những ai không nghe theo lời nguyền thì sẽ gặp phải hậu quả đó là Hạnh không có con. Bản thân Hạnh là một người phụ nữ hội tụ đầy đủ phẩm chất nên Hạnh đã có một quyết định táo bạo khi ly hôn với Nghĩa. Việc Hạnh ly hôn với Nghĩa đã toát lên một sự mạnh mẽ của một người phụ nữ dám gánh chịu mọi hậu quả được cho là mình gây ra. Đồng thời cũng chính vì chữ tình cho nên Hạnh muốn người chồng, người mà cô yêu thương được hạnh phúc. Hạnh không muốn vì mình mà Nghĩa phải sống một cuộc đời đau khổ. Ta thấy rằng một quyết định táo bạo của Hạnh đã khiến mọi người nhìn rõ được một người phụ nữ có tấm lòng nhân hậu và thủy chung trong tình yêu. Có thể nói rằng kết cục của sự chia ly này chính là sự hy sinh hạnh phúc của mình để cho người mình yêu thương được hạnh phúc. Sau khi kết thúc cuộc hôn nhân đầu tiên với Hạnh, Nghĩa đã nhanh chóng kết duyên với Thủy, mong được thỏa ước nguyện được làm cha của mình. Thủy cô bác sỹ ở huyện cũng đã đem lòng thương yêu Nghĩa từ lâu nên cuộc hôn nhân này cũng diễn ra một cách suôn sẻ. Không lâu sau đó bằng chuyên môn của một bác sỹ thì Thủy đã nhanh chóng tìm ra sự thật đau lòng khi chiến tranh đã cướp đi quyền làm cha của Nghĩa., Thủy rất đau khổ, vì thế Thủy đã muốn bảo vệ Nghĩa Người mà Thủy hết mực yêu thương. Hơn thế nữa là Thủy muốn giữ gìn hạnh phúc gia đình nên Thủy đã tìm mọi cách để có con, mặc cho xã hội đánh giá. Hình ảnh của Thủy cũng đã nói lên ngòi bút mới mẻ, mạnh bạo của nhà văn khi miêu tả nhân vật của mình với một dư luận mạnh mẽ của người đời trong một hệ tư tương phong kiến lúc bấy giờ. Từ những phân tích trên cho chúng ta biết được nguyên nhân bi kịch là do sự mâu thuẫn của dòng họ và sự khắc nghiệt trong bối cảnh xã hội. Cho nên một thế hệ trẻ trong tác phẩm đã đề cao nhu cầu con người, tính cá nhan. Như vậy ta có thể nhận định “Trung thành, chung thủy Trong tình yêu của mình có nghĩa là giữ gìn một phần của mình trong người mình yêu thương” theo nhà văn V.A. Xukhômlinxki [9;418]. Hai người phụ nữ Hạnh và Thủy đều yêu thương Nghĩa và mong hạnh phúc đến với Nghĩa, vì thế đã làm tất cả những gì bản thân có thể làm ho Nghĩa, nhưng hạnh phúc đều không đến được với Nghĩa. Và rồi bi kịch bất hạnh, đau khổ trong tình yêu vẫn cứ diễn ra. Tuy vậy nhà văn của chúng ta muốn nhắn nhủ đến với những người đã yêu, đang yêu hay là cuộc sống đời thường thì cần phải biết trân trọng, yêu thương chân thành và biết hy sinh cho người khác được hạnh phúc thì đó mới là hạnh phúc của mình. Song song với một lớp trẻ dũng cảm dám bước qua lời nguyền, hủ tục để đến với tình yêu của mình. Còn đối với bậc làm cha mẹ của giới trẻ thì họ lại có những lối suy nghĩ và tư tưởng trong tình cảm. Hình ảnh chú Vạn và chị Nhân là đại diện cho một tình cảm thiêng liêng mà cao đẹp, khi họ có chung sự đồng cảm và bất hạnh. Nhưng cũng chỉ vì lối suy nghĩ, tư tưởng phong kiến quá cứng nhắc, hà khắc của dòng họ, xã hội mà họ đã không vượt qua được để tìm hạnh phúc riêng cho mình. Qua các hình ảnh đẹp cũng như sự bất hạnh và đau khổ trong tình yêu ở “Bến không chồng”, nhà văn Dương Hướng đã đi sâu vào tâm hồn, ý thức tư tưởng của mỗi đối tượng, mỗi cá nhân khi họ yêu và được yêu. Lúc đó họ chính là những con người có bản chất của phản xạ tự nhiên. Họ tự do trong tình và hơn hết họ sẵn sàng hy sinh hạnh phúc cá nhân để vì hạnh phúc người khác. Các nhân vật thể hiện tình yêu trong “Bến không hồng” được Dương Hướng hiểu theo quy luật tình cảm của con người một cách sâu sắc và có sự giao hòa cả về thể xác lẫn tâm hồn. Phải nói rằng nhà văn đã dám xé rào khi mà phong trào đổi mới trong quan niệm của người viết mới chỉ bắt đầu, ấy vậy mà nhà văn đã trải lòng mình cùng thân phận bất hạnh của bức tranh tình yêu và tình người trong “ Bến không chồng”. Mỗi một cuộc tình khi kết thúc đều có lý do của nó. Có thể là do nguyên nhân chủ quan xuất phát từ cá nhân, hay nguyên nhân khách quan từ yếu tố bên ngoài. Nhưng cho dù nguyên nhân nào đi chăng nữa, thì nhà văn cũng muốn mỗi cá nhân trong xã hội phải làm chủ được vận mệnh của cuộc đời mình. Để giải phóng khỏi sự ràng buộc của gia đình, dòng tộc và định kiến của xã hội. Chỉ có như vậy mới có được hạnh phúc. Qua những nguyên nhân bi kịch trong tình yêu và những nhu cầu của bản năng con người về sự dũng cảm cá nhân để giải thoát chính mình. Thì chúng ta mượn một triết lý trong tình yêu của Henry Ward Beecher để thể hiện cho những cuộc tình ở “Bến không chồng” thay cho lời kết như sau: “Tình yêu của người trẻ là một ngọn lửa - rất đẹp, sôi nổi và mãnh liệt - nhưng chỉ sáng và cháy bập bùng. Còn tình yêu của trái tim lớn tuổi hơn và nguyên tắc lại giống như những hòn than - luôn cháy đượm và khó tắt”. (Henry Ward Beecher) KẾT LUẬN Dương Hướng là một cây bút nổi lên trên văn đàn từ sau Đổi mới. Ông góp một phần quan trọng vào việc chuyển giao giữa nền văn học cũ và mới. Tiểu thuyết Bến không chồng của ông là một trong những tác phẩm tiêu biểu của văn xuôi Việt Nam đương đại. Giá trị nhân đạo trong tác phẩm thể hiện ở sự lột tả những bất hạnh và sự khổ đau của con người trong xã hội. Cuộc sống của con người gắn liền với chuỗi bi kịch của mất mát, hy sinh từ hoàn cảnh lịch sử, xã hội, gia đình và dòng tộc. Vấn đề này, luôn băn khoăn, trăn trở với người viết. Bằng sự đồng cảm của nhà văn Dương Hướng với những đồng đội, người dân nghèo ở làng Đông thì nhà văn luôn muốn cho mọi người có được niềm hạnh phúc cùng với tư tưởng tiến bộ. “Bến không chồng” được nhà văn dựng lên với trọng tâm là con người. Nhà văn đã dám nhìn thằng vào sự thật, những điều cấm kị mà trước đây văn học cách mạng luôn né tránh. Bằng tình yêu, sự cảm thông sâu sắc của mình thì tình yêu thương con người, quan tâm đến cuộc sống và hạnh phúc của con người, tôn trọng quyền phát triển tự do của con người. Đồng thời tác phẩm còn thể hiện sự quan tâm của nhà văn đến với tầng lớp dân nghèo ở làng Đông, sự mất mát hy sinh mà họ đã phải nếm trải từ cuộc chiến tranh đầy bi thương. Hay cả những khi hòa bình thì hậu quả của chiến tranh vẫn theo họ với những vết thương về thể xác lẫn tâm hồn. Bức tranh làng quê dưới ngòi bút của nhà văn Dương Hướng còn bộc lộ qua tấm bi kịch về tình yêu nam nữ. Trong đó bi kịch tình yêu gây nên cho nữ giới xuất phát từ số phận bất hạnh dẫn đến nỗi đau trong tình yêu của họ. Ở “Bến không chồng” không chỉ bi kịch tình yêu của nữ giới thì thì kịch tình yêu nam giới cũng không kém sự đau khổ so với nữ giới, đó chính là sự khắt khe, cổ hủ, lạc hậu của xã hội và những hậu quả của chiến tranh tạo ra sự đau khổ. Những cuộc tình dang dở, bi đát, trắc trở và cuối cùng là bế tắc, làm cho tâm lý của mỗi người có sự thay đổi nhất định. Có thể bi kịch trong tình yêu có thể đem lại một sự đau khổ về thể xác lẫn tinh thần của họ. Dương Hướng đã đem đến cho người đọc có một cảm giác tin tưởng và lạc quan với cuộc sống hơn. Cho dù số phận bất hạnh đang rình rập từng ngày. Đó chính là ý thức, cách nhìn nhận về thân phận của con người. Tiểu thuyết của Dương Hướng đã phác họa lên những số phận của những con người ở “Bến không chồng”. Sự nhỏ bé, bất hạnh, khổ đau và yếu ớt của những số phận đang mang trên mình trong một xã hội rộng lớn. Gía trị nhân đạo làm nên giá trị sâu sắc, tạo nên sức hút mãnh liệt cho tiểu thuyết của Dương Hướng. Bức tranh đời sống nông thôn cùng với những mất mát, đau thương trong cuộc sống, bi kịch trong tình yêu của người làng Đông là sự ca ngợi phẩm chất đạo đức, tình yêu thương con người, coi trọng quyền tự do và lợi ích cá nhân. Bởi trong cuộc sống xung quanh chúng ta vẫn còn những việc đau lòng, bất bình đằng mà bản thân tác giả cũng như mọi người đều mong muốn cải thiện cho xã hội ngày càng tươi đẹp. Hiện thực về số phận về con người ở thời chiến với biết bao bi kịch, cũng chỉ vì những định kiến, tư tưởng sai lầm mà cuộc sống nghèo khó, bất hạnh trong tình yêu liên tiếp diễn ra. Bởi vậy, nếu là tôi trong hoàn cảnh bị gia đình ngăn cấm trong chuyện tình cảm chỉ vì sự mâu thuẫn cá nhân, hay những định kiến của xã hội thì nhất định tôi sẽ theo sự lựa chọn của mình. Hạnh phúc hay không là ở bản thân mỗi người nắm giữ. Không vì những lợi ích hoặc những mâu thuẫn cá nhân mà đánh mất hạnh phúc của một con người. Đồng thời thuyết phục, giải thích cho mọi người hiểu về giá trị của hạnh phúc trong cuộc sống TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Thiên An (13/01/2008),“Nhà văn Dương Hướng – tác giải “Bến không chồng”: Người dám đùa với cơm áo” http://www. duonghuongqn.vnwebblogs.com. 2. M. Bakhtin (1992) – Lý luận và thi pháp tiểu thuyết, Bộ Văn hóa Thông tin và Thể thao, Trường viết văn Nguyễn Du, Hà Nội. 3. I.Lt. Bô rep (1938), “Mỹ học”, Nxb BungariXôphi. 4. Nguyễn Thị Bình (04/2003) – Một vài nhận xét về quan niệm hiện thực trong văn xuôi 1975, Tạp chí Văn học. 5. Phan Cự Đệ (1978) - Tiểu thuyết Việt Nam hiện đại, Nxb Đại học và tổng hợp chuyên nghiệp Hà Nội. 6. Hà Minh Đức (1997) – Lý luận văn học (chủ biên), Nxb Giáo dục, Hà Nội, 7. Nguyễn Xuân Hải – Bến không chồng – Bến đỗ văn chương, http://vnca.cand 8. Phan Hằng – Số phận bi tráng của người phụ nữ sau chiến tranh - duonghuongqn.vnwebblogs.com 9. Lê Bá Hán - Trần Đình Sử - Nguyễn Khắc Phi (2007), Từ điển thuật ngữ văn học, Nxb Giáo dục, Hà Nội. 10. Vương Trung Hiếu – Tư tưởng tình yêu :Danh ngôn, song ngữ Anh Việt, Nxb Đồng Nai 11. Đỗ Đức Hiểu – Nguyễn Huệ Chi – Phùng Văn Tửu – Trần Hữu Tá (chủ biên), (2004), Từ điển văn học bộ mới, Nxb Thế giới, Hà Nội. 12. Hiền Hương (2012), Bến không chồng – Bức tranh thê lương thời hậu chiến, Dân trí, trên blog duonghuongqn.vnwebblogs.com. 13. Dương Hướng (18/02/2011), Nhà văn của những Bến không chồng, Báo Tiền Phong online.com. 14. Dương Hướng (14/11/2000), Nỗi đau từ bến không chồng, Báo Lao động. 15. Dương Hướng (2004), Bến không chồng – Bóng đêm và mặt trời, Nxb Công an nhân dân, Hà Nội. 16. Quốc Huấn (2008), Đầu xuân trò chuyện với nhà văn Dương Hướng, Báo Quảng Ninh số 20. 17. Nguyễn Khải Văn xuôi một chặng đường (1963 – 1983), in trong Văn học trong giai đoạn cách mạng mới. 18. Phùng Văn Khai (2010), Người đàn ông ở Bến không chồng, duonghongqn.vnwebblos.com. 19. Minh Khánh, Sự thật về huyền thoại “Bến không chồng”, Người đưa tin.vn, duonghuongqn.vnwebblog.com. 20. Nguyễn Duy Liễm, Dương Hướng - Người ghi mốc son cho văn học thời kỳ đổi mới, duonghuong.vnwebblogs.com 21. Nguyễn Văn Long (1991), Bài phê bình trên báo Văn nghệ 22. Nguyễn Văn Long (2002), Văn học Việt Nam trong thời đại mới, Nxb Giáo dục. 23. Văn nghệ Hạ Long (1999), Nhiệm vụ nhà văn là kiếm tìm cái đẹp. 24. Cac Mac (1844), “Bản thảo kinh tế triết học”, Nxb Sự thật. 25. Nguyễn Văn Long, Lã Nhâm Thìn (2006), “Văn học Việt Nam sau 1975 – Những vấn đề nghiên cứu và giảng dạy, Nxb Giáo dục, Hà Nội. 26. Nguyên Ngọc (18/03/1990), Văn xuôi Việt Nam hôm nay…, Lao động Chủ nhật. 27. Bảo Ninh (2008), Nỗi buồn chiến tranh, Nhà xuất bản Văn học, Hà Nội 28. Hoàng Phê (chủ biên), Từ điển tiếng Việt, Nxb Đà Nẵng năm 2009, (240) 29. Trần Đình Sử (1996), Lý luận phê bình Văn học, Nxb Hội Nhà Văn Hà Nội 30. Trần Thị Phương Thảo (2008), Dương Hướng sau “Bến không chồng”, duonghuongqn.vnwebblog.com.vn. 31. Từ điển bách khoa toàn thư Việt Nam (2005), Nhà xuất bản Bách Khoa, Hà Nội. 32. Đỗ Tiến Thụy (2007), Nhà văn của những “Bến không chồng”, duonghuongqn.vnwebblog.com.vn. 33. Lê Ngọc Trà (2006), “Văn học Việt Nam những năm đầu đổi mới”, http//www.vienvanhoc.org.vn. 34. Hoài Trân, “Tiểu thuyết Việt Nam thời kỳ đổi mới: có mới không”, http//www.vannghequandoi.com.vn 35. Nguyễn Khắc Trường (2003), Mảnh đất lắm người nhiều ma, Nhà xuất bản Hội Nhà văn, Hà Nội. 36. Luận văn Đặng Thị Tuyết – Đọc lại Bến không chồng, http://www.qdnd.vn 37. Nhật Vũ (2011), Ý nghĩa biểu trưng từ “bến”, Hội thảo cao học k18, Trường Đại học sư phạm Hà Nội. 38. Lê Cảnh Vững, “Tiểu thuyết Việt Nam những năm 90 – vấn đề về luận giải, Luận văn thạc sĩ, ĐHSP Huế. BẾN KHÔNG CHỒNGhttp://www.blogger.com/profile/16024029666959229010noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-5339852522807031516.post-64077612122565017772013-07-20T11:04:00.000+07:002013-07-20T11:04:16.210+07:00Nhà văn Dương Hướng: Phẩm chất quan trọng nhất là trung thực và nhân ái <div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt;">
<cite><b><span lang="EN" style="color: #ef6500; font-size: 9pt; mso-ansi-language: EN;">Nguyễn Nghiêm (thực hiện) - </span></b></cite><cite><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;">16-07-2013 05:39:46 PM</span></cite><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;"> <o:p></o:p></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;"><v:shapetype coordsize="21600,21600" filled="f" id="_x0000_t75" o:preferrelative="t" o:spt="75" path="m@4@5l@4@11@9@11@9@5xe" stroked="f"><v:stroke joinstyle="miter"></v:stroke><v:formulas><v:f eqn="if lineDrawn pixelLineWidth 0"></v:f><v:f eqn="sum @0 1 0"></v:f><v:f eqn="sum 0 0 @1"></v:f><v:f eqn="prod @2 1 2"></v:f><v:f eqn="prod @3 21600 pixelWidth"></v:f><v:f eqn="prod @3 21600 pixelHeight"></v:f><v:f eqn="sum @0 0 1"></v:f><v:f eqn="prod @6 1 2"></v:f><v:f eqn="prod @7 21600 pixelWidth"></v:f><v:f eqn="sum @8 21600 0"></v:f><v:f eqn="prod @7 21600 pixelHeight"></v:f><v:f eqn="sum @10 21600 0"></v:f></v:formulas><v:path gradientshapeok="t" o:connecttype="rect" o:extrusionok="f"></v:path><o:lock aspectratio="t" v:ext="edit"></o:lock></v:shapetype><v:shape alt="" id="_x0000_i1025" style="height: 22.5pt; width: 16.5pt;" type="#_x0000_t75"><v:imagedata o:href="http://vanvn.net/upload/news/admin/logo.png" src="file:///C:\Users\INTERN~1.DUO\AppData\Local\Temp\msohtml1\01\clip_image001.png"></v:imagedata></v:shape>VanVN.Net - Nhà văn Dương Hướng tiếp bạn văn trong căn phòng nhỏ gắn bó mấy chục năm qua, nơi ông đã từng cặm cụi ngồi viết 6 tác phẩm theo trình tự thời gian: Gót Son (tập truyện ngắn – 1989); Bến không chồng (tiểu thuyết – 1990, giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam); Trần gian đời người (tiểu thuyết – 1991); Người đàn bà trên bãi tắm (tập truyện ngắn); Tuyển chọn Dương Hướng (1997); và gần nhất là Dưới chín tầng trời (tiểu thuyết – 2007). Bên cạnh một tủ sách văn học đồ sộ, “tài sản” quý giá của ông, chúng tôi đã có cuộc trò chuyện thân tình, giản dị…<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" style="text-align: center;">
<em><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;">Nhà văn </span></em><strong><i><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;">Dương Hướng </span></i></strong><em><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;">(trích ảnh Văn Công Hùng)</span></em><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;"><o:p></o:p></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<em><b><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;">* Thưa nhà văn Dương Hướng, mỗi tác phẩm ra đời đều là một đứa con tinh thần của nhà văn. Song chắc chắn không phải trong số đó đứa con nào cũng như đứa nào. Xin hỏi, trong số các tác phẩm của mình, ông thấy tâm đắc nhất với tác phẩm nào, và ý tưởng nào đã giúp ông viết nên những tác phẩm để đời ấy?</span></b></em><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;"><o:p></o:p></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;">Nhà văn Dương Hướng: Chả biết có để đời hay không, nhưng với tôi, tất cả các tác phẩm của mình đã viết ra tôi đều tâm đắc và yêu mến nó. Còn về ý tưởng nào sáng tác ư, nó muôn màu muôn vẻ, là anh cầm bút đôi khi chỉ tình cờ gặp những chi tiết rất nhỏ nhưng cũng có thể nảy ra được ý tưởng lớn. Nó cũng giống như anh đi câu vậy, may gặp được cá lớn. Với tôi, ngày còn quân ngũ, chiến tranh liên miên đã viết lách gì đâu. Ngày thống nhất đất nước trở về làng, tôi giật mình nhận ra trong những nụ cười hân hoan chiến thắng của bạn bè, người thân, họ tộc, cùng bà con làng xóm, tất thảy đều ẩn chứa điều gì đó mà chỉ những người đi xa về mới dễ nhận ra. Đó chính là nỗi cô đơn, sự chịu đựng khắc khổ bởi hậu quả của cuộc chiến tranh đã qua. Rồi không biết bao câu chuyện tôi được chứng kiến, thế là các nhân vật cứ dần hiện lên sống động trong tâm trí mình…</span></div>
<a name='more'></a><div style="text-align: justify;">
<o:p></o:p></div>
<div style="text-align: justify;">
<em><b><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;">* Bao giờ tên tuổi nhà văn cũng gắn liền với tác phẩm - Cụ thể với ông là tiểu thuyết “Bến không chồng”. Thậm chí có khi tên tác phẩm còn trở thành “biệt danh” của nhà văn, hoặc một danh từ chung khi muốn nói về một vấn đề gì đó, và “Bến không chồng” cũng vậy, đến nỗi lâu nay bạn đọc cả nước đã quen được đọc các bài viết về ông với nhiều “tít” nghe rất ấn tượng như “Người đàn ông ở Bến không chồng”, “gặp ông Bến không chồng ở Tây Nguyên”, “Bến không chồng đã có chồng?.”. “Bến không chồng - bến đỗ văn chương”… Ông nghĩ thế nào về chuyện này?</span></b></em><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;"><o:p></o:p></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<strong><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;">Nhà văn Dương Hướng: </span></strong><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;">Mừng! Mừng và khoái vì các đồng nghiệp và độc giả đã đồng cảm, hiểu thấu những gì mình viết ra. Thú thật khi nhà văn viết ra những gì mình tâm đắc, chẳng thể tưởng tượng nổi sau này nó hay dở ra sao. Nhưng điều quan trọng phải thật sự tỉnh táo khi được độc giả tán dương. Đừng vội tưởng bở, có những điều phải suy xét cho thấu đáo nguồn cơn. Có nhiều những lời khen thật, khen vì quý mến, động viên. Nhưng cũng có cả lời khen giả, nếu không muốn nói là khen mỉa mai. Và có cả những lời khen ác nữa đấy. Họ khen mà thấy sợ. Rõ là họ khen mà hoá ra hại mình. Thế đấy! Hãi lắm.<o:p></o:p></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<em><b><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;">* Cụ thể là gì thưa ông? </span></b></em><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;"><o:p></o:p></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<strong><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;">Nhà văn Dương Hướng:</span></strong><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;"> Là gì à, là mình nói A họ lại bảo B. Trong tiểu thuyết <strong>Dưới chín tầng trời</strong>, nhân vật của mình là nhân vật của tiểu thuyết, họ lại vận vào ông nọ ông kia ở ngoài đời. Thế là nguy chứ. Hãi lắm (cười). Họ khen mình là dũng cảm, là anh hùng. Là anh cầm bút mình chỉ tâm niệm là viết sao cho trung thực. Trung thực nhưng phải nhân ái, bao dung, có tình. Là nhà văn phải nhìn ra cái cao hơn lẽ thường ở cả những vấn đề bình thường. Đã cầm bút phải chấp nhận mọi rủi ro. Giống như người đi biển, phải chịu được cả giông bão. Trong văn học mình nói là nói tới bản chất (cái sâu xa) thì có những người chỉ nhìn vào cái vỏ bên ngoài trần trụi ...<o:p></o:p></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<em><b><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;">* Đúng là văn học là phải nói tới bản chất. Vậy theo ông, đó có phải là yếu tố quan trọng nhất trong sáng tác?</span></b></em><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;"><o:p></o:p></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<strong><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;">Nhà văn Dương Hướng: </span></strong><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;">Phẩm chất quan trọng nhất của nhà văn vẫn phải trung thực và nhân ái. Văn chương mà giả dối nịnh bợ và nhạt thì buồn và khó chịu lắm. Tôi không muốn dùng lại những từ to tát như trong các bài viết giới thiệu quảng cáo sách, hay các luận văn của các học viên cao học đã phân tích về những tác phẩm của tôi, nào là tư tưởng xuyên suốt thời đại mang tính nhân văn cao cả, nào là phản anh sâu sắc những vấn đề cốt lõi của cuộc sống…<o:p></o:p></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<em><b><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;">* Nhưng thực sự với các nhân vật trong ba cuốn tiểu thuyết của ông đều là những nhân vật tốt. Đọc nó thấy ấm áp vô cùng. Và đằng sau đó là một cái nhìn sâu sắc, sinh động của nhà văn về đề tài nông thôn...</span></b></em><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;"><o:p></o:p></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<strong><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;">Nhà văn Dương Hướng:</span></strong><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;"> Đúng vậy! Đừng lầm lẫn, không chỉ cái xấu mới có xung đột, mà giữa người tốt với nhau vẫn có xung đột. Thậm chí xung đột dữ dội. Sự xung đột của họ là do hạn chế về nhận thức, hoặc nhận thức khác biệt nhau do yếu tố khách quan, chứ bản chất con người họ rất đáng yêu thương, trân trọng. Thú thực tất cả các nhân vật trong các tác phẩm của tôi đều là hình bóng của những người thân trong gia tộc, làng xóm, bạn bè tôi. Đến cái tên làng như làng Đông trong <strong>Bến không chồng</strong>, làng Đoài trong <strong>Dưới chín tầng trời</strong>, làng Nguyệt Hạ trong <strong>Trần gian đời người</strong> cũng vẫn chỉ là bóng dáng của cái xóm Đông, xóm Đoài của thôn An Lệnh, xã Thuỵ Liên quê tôi. Còn nói trong những tác phẩm đó có một cái nhìn sâu sắc, sinh động về đề tài nông thôn thì cũng đúng. Mình con nhà nông chính hiệu mà. Mình thuộc mảng nào thì viết về mảng đó. Thực chất tất cả các tác phẩm của Dương Hướng đều thiên về làng quê, về chiến tranh và người lính. Chiến tranh và người lính, vẫn là những chàng trai từ làng quê khoác ba lô ra mặt trận. Họ ra đi để lại vợ con cha mẹ người yêu ở lại hậu phương. Vì thế, làng quê, chiến tranh, và người lính là ba mối quan hệ gắn bó máu thịt. Nỗi nhớ nhung, sự phản bội, lòng căm thù và tình yêu thương cũng từ đó. Chính vì vậy mà cả ba tiểu thuyết của tôi cũng đều cùng mang chủ đề, ấy - chủ đề nông thôn, chiến tranh và người lính. Và nếu trời còn cho tôi sức khoẻ, thì làng An Lệnh quê tôi có thể viết hết đời mình vẫn không hết chuyện. Nhưng ai đã đọc cả ba cuốn tiểu thuyết của tôi đều nhận ra khung cảnh, tập tục quen thuộc của cái làng An Lệnh quê tôi, nhưng chủ đề tư tưởng của mỗi tác phẩm đều khác nhau. <strong>Bến không chồng</strong> nói tới một thế hệ phụ nữ không chồng, hoặc có chồng cũng như không bởi đàn ông ra mặt trận hết. <strong>Trần gian đời người</strong> thì khai thác sâu về tập tục văn hoá làng xã bị phá vỡ tới tận gốc rễ. Còn <strong>Dưới chín tầng trời</strong> thì mở rộng hơn cả về thời gian và không gian, nó bao trùm cả một giai đoạn của lịch sử trong suốt nửa thế kỷ qua....<o:p></o:p></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<em><b><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;">* Trong ba cuốn tiểu thuyết, có lẽ cuốn Dưới chín tầng trời đã được ông đặt nhiều tâm huyết trăn trở nhất. Ông có thể nói sâu hơn về cuốn tiểu thuyết này để bạn đọc rõ, bởi tác phẩm này vừa được trao giải A giải Văn Nghệ Hạ Long 2013...</span></b></em><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;"><o:p></o:p></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<strong><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;">Nhà văn Dương Hướng:</span></strong><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;"> Đã có nhiều bài viết về tiểu thuyết này nhìn từ nhiều góc độ khác nhau, đặc biệt đã có tới chục cái luận văn tốt nghiệp của sinh viên các trường đại học, học viên cao học trong cả nước phân tích rất bài bản về tác phẩm <strong>Dưới chín tầng trời</strong>. Nhưng với tôi, hoàn thành để được tác phẩm này tôi đã phải đầu tư tương đối công phu trong suốt thời gian dài 15 năm. Quả thực với tiểu thuyết này tôi đã đi sâu vào những sự kiện quan trọng đã diễn ra trong suốt nửa thế kỷ. Cụ thể là 5 bước ngoặt lớn của đất nước để làm khung sườn cho tiểu thuyết. Bởi lẽ 5 bước ngoặt đó đã tác động sâu sắc, tác động trực tiếp tới từng số phận của các nhân vật trong tác phẩm. Có lúc cao hứng bốc đồng lên (cười), tôi đã nói với bạn bè đồng nghiệp câu nói chả hiểu mình nghe được ở đâu là: Nhà tiểu thuyết phải như một vị tướng cầm quân ra trận. Là một tướng giỏi khi tung quân ra phải biết thu quân về. Nều để quân lính thất lạc hay ngoẻo hết thì là tướng tồi...<o:p></o:p></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;">Trong <strong>Dưới chín tầng trời</strong>, thực lòng tôi mong muốn viết được cái gì đó phản ảnh thật trung thực đời sống xã hội Việt <st1:country-region w:st="on"><st1:place w:st="on">Nam</st1:place></st1:country-region> ta trong gần nửa thế kỷ qua. Tôi viết bằng cái tâm của mình, tôi tin rằng bất kể ai đọc tác phẩm này đều nhận thấy cái tình người là cao quý và lớn lao nhất trong tác phẩm. Tư tưởng tốt của tác phẩm chính là ở đó, ở cái tình con người. Đọc xong tác phẩm, thiết nghĩ không ai nỡ đối xử ác với ai, ai cũng mong mình sống sao cho tốt đẹp hơn. Điều đó chẳng phải là tiêu chí cốt tử muôn đời của văn học đấy sao? Để nói được điều đó, tất nhiên các nhân vật trong tác phẩm <strong>Dưới chín tầng trời</strong> họ đã trải qua tất cả những bước thăng trầm của lịch sử. Kể cả nói tới những hạn chế, những lỗi lầm của lịch sử, tôi cũng phải hướng tới cái thiện, đó cũng là điểm sáng, là ý tưởng tốt đẹp của tác phẩm. Điều này tôi luôn tâm niệm và bảo đảm bằng chính lương tâm và tư cách của người cầm bút. Bởi tất cả những gì tôi muốn nói, đều đã được trải nghiệm qua cuộc sống của tôi, của đồng đội tôi trên chiến trường, cũng như của những người dân trong làng xóm quê hương tôi. Tôi muốn nói tới một điều, lẽ ra văn học nước nhà phải rộng mở từ lâu. Tôi tin rằng tác phẩm này đã giải toả được mọi vướng mắc, mọi hạn chế của lịch sử mà trong mọi tầng lớp xã hội ta ai cũng biết, cũng hiều. Là người cầm bút, tôi nghĩ cần phải có tấm lòng, cần có sự dự cảm và trách nhiệm trước nhân dân, trước thời đại mình đang sống để độc giả vững tin trên tinh thần đổi mới, mở cửa hội nhập với thế giới ở thế kỷ này - thế kỷ văn minh tiến bộ của đất nước Việt Nam nói riêng và của toàn nhân loại nói chung.<o:p></o:p></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;">Tuy nhiên trong một tác phẩm văn học, mỗi người đọc có những cảm nhận riêng, những quan điểm đánh giá khác nhau, đó cũng là điều bình thường...<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" style="text-align: center;">
<em><b><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;">* Trải qua khá nhiều năm, tới nay, các tác phẩm của ông vẫn được bạn đọc yêu quý, nhất là tiểu thuyết Bến không chồng đã tái bản đến 11 lần. Không chỉ có thế, vừa qua bộ phim truyền hình Bến không chồng khi trình chiếu lại cũng được dư luận chú ý. Là tác giả tiểu thuyết Bến không chồng, ông thấy giữa tác phẩm văn học và điện ảnh có gì khác biệt?</span></b></em><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;"><o:p></o:p></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<strong><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;">Nhà văn Dương Hướng:</span></strong><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;"> Hai thể loại đương nhiên là khác nhau về cách thể hiện, phim thể hiện bằng hình ảnh, tiểu thuyết thể hiện bằng ngôn từ. Cái cốt lõi là ở đạo diễn và nhà văn gặp nhau ở tầm tư tưởng. Cả phim và tiểu thuyết đã đạt được vấn đề đó. Bữa trước gặp đạo diễn Lưu trọng Ninh, ông có đề xuất với tôi, nếu được, ông sẽ cho chuyển thể thành phim (100 tập) cả hai cuốn tiểu thuyết <strong>Dưới chín tầng trời</strong> và <strong>Bến không chồng</strong>. Tôi băn khoăn nói với đạo diễn Lưu Trong Ninh là để tôi sẽ thương lượng với tác giả biên kịch Huệ Ninh vì tôi đã ký hợp đồng từ năm 2010 với Huệ Ninh chuyển thể <strong>Dưới chín tần trời </strong>rồi. Nhưng vì nhiều lý do, đến nay Huệ Ninh vẫn chưa thực hiện được.<o:p></o:p></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<em><b><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;"> * Đã hơn 5 năm từ khi Dưới chín tầng trời, cuốn tiểu thuyết gần nhất của ông ra đời, việc sáng tác của ông thế nào? </span></b></em><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;"><o:p></o:p></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<strong><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;">Nhà văn Dương Hướng:</span></strong><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;"> Đã hơn 5 năm rồi, tôi dự định viết một cuốn tiểu thuyết tạm đặt tên là <strong>Góc khuất</strong>, nhưng mới chỉ là dự định. Tôi vẫn còn nhiều điều phải suy nghĩ và phải lựa chọn một cách kỹ càng hơn nữa. Nhưng rồi mọi chuyện cứ phải gác lại bởi lý do sức khoẻ. Trong ngực bây giờ phải đặt một cái sten rồi, chả biết khi nào mới viết lại được. Đề tài của <strong>Góc khuất</strong>, cũng là về chiến tranh, về những người lính đang sống trong thời hậu chiến. Nhưng khác ở chỗ là thân phận con người còn có những góc khuất không thể phơi bày. ở đó có những con người phải chịu đựng cả hai luồng tư tưởng, họ cứ lơ lửng giữa giời... Đó là bi kịch của chiến tranh, là góc khuất trong nhiều thân phận của con người mà chúng ta cần thấu hiểu.<o:p></o:p></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<em><b><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;">* Thưa nhà văn, với kinh nghiệm của một nhà văn đã thành đạt, ông có suy nghĩ gì về lớp những người viết trẻ đang kể thừa sự nghiệp văn chương của thế hệ đi trước? Nhà văn có nhắn gửi và tâm tình gì đối với họ?</span></b></em><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;"><o:p></o:p></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<strong><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;">Nhà văn Dương Hướng:</span></strong><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;"> Lớp trẻ ngày nay được học, được đào tạo bài bản hơn lớp chúng tôi nhiều. Họ viết cũng hiện đại hơn, nhiều tác giả trẻ viết cũng nể lắm. Tôi đã biên tập một tập truyện ngắn cho mười tác giả trẻ vừa xong, in ở Nhà xuất bản Hội Nhà văn, có nhiều tác giả viết rất khá. Với các bạn trẻ, điều cần quan tâm hơn chính là ở sự trải nghiệm. Trong sáng tác cần ở sự trải nghiệm hơn là sự học và đào tạo.<o:p></o:p></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<em><b><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;">* Xin cảm ơn nhà văn Dương Hướng về cuộc trò chuyện này.</span></b></em><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;"><o:p></o:p></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div align="right" style="text-align: right;">
<em><b><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;">(Văn nghệ số 28/2013)</span></b></em><span lang="EN" style="mso-ansi-language: EN;"><o:p></o:p></span></div>
BẾN KHÔNG CHỒNGhttp://www.blogger.com/profile/16024029666959229010noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-5339852522807031516.post-89757715722919235872012-12-28T20:45:00.002+07:002012-12-28T20:45:34.888+07:00Người đàn ông ở bến không chồng<table align="center" border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="width: 100%px;"><tbody>
<tr><td><span style="font-size: medium;"><span><span style="font-size: large;">Người đàn ông ở bến không chồng</span></span></span><br />
<span style="font-size: medium;"><span><span style="font-size: large;"></span></span><br /><br /> </span><br />
<span id="lbAuthor1"><a href="http://www.cand.com.vn/News/HuuUoc/index.html" target="_blank"></a></span><hr color="lightgrey" size="1" />
</td></tr>
</tbody></table>
<br />
<tr><td><table align="right" border="0" cellpadding="4" cellspacing="0"><tbody>
<tr><td><table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0"><tbody>
<tr><td><span style="font-size: medium;"><img alt="" border="0" id="StoryAvatar" src="http://antgct.cand.com.vn/Uploaded_ANTGCT/thuydt1/15_nha59.jpg" width="180" /></span></td></tr>
<tr><td><span id="AvatarDesc"><span style="font-size: medium;"></span></span></td></tr>
</tbody></table>
</td></tr>
<tr><td></td></tr>
</tbody></table>
<span><div align="justify">
<span style="font-size: medium;"></span></div>
<span style="font-size: medium;">Trong số các nhà văn có tác phẩm tiêu biểu viết về đề tài chiến tranh, tác giả <strong>Bến không chồng</strong> có những quãng thời gian khá dài lặng lẽ ẩn mình trong cuộc sống. Đoạt nhiều giải thưởng cao từ tác phẩm, được dịch và chuyển thể sang kịch sân khấu, điện ảnh, phim truyền hình, truyền thanh... cũng đoạt những giải cao, ít ai biết đến tác giả <strong>Bến không chồng</strong> sau chiến tranh phiêu bạt mãi xuống Hạ Long - Quảng Ninh, làm một cái nghề khá đặc biệt: Chống buôn lậu trong Cục Hải quan Quảng Ninh. Ông là nhà văn Dương Hướng, một người con ưu tú của hai vùng đất Thái Thụy - Thái Bình và Hạ Long - Quảng Ninh.</span><br />
<br />
<a name='more'></a></span><span style="font-size: medium;"></span><br />
<div align="justify">
<span style="font-size: medium;"><span id="lbContinue"></span><span id="lbBody"></span></span></div>
<span style="font-family: Times New Roman; font-size: medium;">Phà Bãi cháy - Hạ Long - Quảng Ninh giữa thu trời xanh, nước xanh nay không còn nhộn nhịp, tấp nập, xe cộ, tàu thuyền xuôi ngược như ngày trước. Phà bây giờ im lìm như một chứng tích lịch sử sau khi đã hoàn thành sứ mệnh của mình trong đạn bom, trong thời bình hối hả góp phần lưu thông huyết mạch của đại công trường than Quảng Ninh nay đã được thay thế bằng một cây cầu.</span><br />
<br />
<span style="font-family: Times New Roman; font-size: medium;">Cầu Bãi cháy, chiếc cầu tuyệt đẹp của Việt Nam, vừa hợp long đang đưa vào sử dụng nằm vắt ngang hai đỉnh núi như một dải lụa trắng bay phóng khoáng giữa mây trời Đông Bắc. Từng đoàn xe cộ như những đoàn kiến ngược xuôi hối hả. Cuộc sống diễn ra bình yên. Bàn tay lao động của con người không ngừng nghỉ. Góp phần vào một Hạ Long xanh, đổi mới và phát triển có những người lặng lẽ, những thao tác nghiệp vụ kiểm tra chống buôn lậu trên biển của các anh các chị diễn ra cần mẫn. Ngày nối đêm. Không ít khi rất phức tạp, nguy hiểm. Đã ba mươi năm, ông làm công tác này. Và hiển nhiên, những chủ tàu, thuỷ thủ và có cả những tội phạm nữa không mấy ai biết ông là nhà văn, một nhà văn từng mặc áo lính. Ông là nhà văn Dương Hướng, từng là một cán bộ xuất sắc của Cục Hải quan Quảng Ninh.</span><br />
<br />
<span style="font-family: Times New Roman; font-size: medium;">Cuộc đời Dương Hướng cũng lạ thường và thú vị như chính những trang văn của ông. Lứa tuổi ông, ai chả có một tuổi thơ dữ dội trong chiến tranh và nghèo đói. Làng Đông, Thái Liên, Thái Thụy, Thái Bình hẳn còn hằn vết chân cậu bé Hướng cần cù, ít nói nhưng học giỏi. Dương Hướng vào chiến trường khu Bốn những năm 60, chiến trường miền Nam những năm 70, chứng kiến và tham gia những trận đánh ác liệt. Ngày ấy, chàng chiến sĩ Dương Hướng mới hơn 20 tuổi, và chắc chắn, những trang viết sâu sắc về chiến tranh sau này đã được thai nghén từ ngày ấy. Vì thế nó sâu đậm, nó hằn rõ những thân phận và tính cách của mỗi nhân vật. Nó không nửa vời, nửa chừng và càng không hời hợt.</span><br />
<br />
<span style="font-family: Times New Roman; font-size: medium;">Ngòi bút Dương Hướng là một ngòi bút quyết liệt, dám nói thẳng nói thật kể cả những bi kịch đau đớn nhất của con người, của chiến tranh. Đối với ông, ngay trong chiến tranh đã có một kỷ niệm, thực ra còn hơn một kỷ niệm nhiều, nó là một món quà mà tạo hóa đã ban cho ông, trong những giây phút thanh bình hiếm hoi giữa hai chiến tuyến, người lính Dương Hướng bỗng chốc tìm được nửa phía bên kia một cách chớp nhoáng mà ông không dám coi đó là một mối tình, ông chỉ cho rằng đó là một giấc chiêm bao. Nhưng giấc chiêm bao đã cho ông một Dương Hướng con bằng xương bằng thịt mà hai mươi năm sau ông mới biết. Khi biết điều ấy, vượt lên trên những rắc rối thường tình, ông thầm cám ơn trời phật, cám ơn những đồng đội đã khuất.</span><br />
<br />
<span style="font-family: Times New Roman; font-size: medium;">Cái tạng Dương Hướng viết về chiến tranh luôn là không tiếng súng, không ùng oàng, nhưng thân phận con người hiển nhiên được đặt lên trên hết. Từ chàng trai làng Đông - Thái Bình đến nhà văn Dương Hướng ở Hạ Long - Quảng Ninh tuy thay đổi nhiều nhưng vẫn đồng nhất với nhau về cái chân - thiện - mỹ trong cuộc sống và trong sáng tác. Đó có thể gọi là nhân cách nhà văn, một nhân cách không phải có nhiều trong làng văn đất Việt.</span><br />
<br />
<span style="font-family: Times New Roman; font-size: medium;">Lao động nhà văn là một lao động tổng hợp, từ khả năng đọc đời sống, sống trong đời sống, cảm nhận và thể hiện nó ra bằng tác phẩm. Viết văn xuôi còn đòi hỏi một sức khỏe bền bỉ và sự say mê nghề nghiệp. Người cán bộ Hải quan - nhà văn Dương Hướng luôn hòa đồng là một. Lặng lẽ viết và in sách. Nhận các giải thưởng cao nhất của Hội Nhà văn, Bộ Quốc phòng, tỉnh Quảng Ninh và lặng lẽ ra với biển làm nhiệm vụ của mình để mưu sinh, để thâu nạp đời sống, để viết tiếp. Các đầu sách của Dương Hướng từ <strong>Gót son, Bến không chồng, Trần gian đời người, Người đàn bà trên bãi tắm, Bóng đêm mặt trời</strong>... và vừa qua là <strong>Dưới chín tầng trời</strong> thảy đều mang đậm phong cách Dương Hướng, tức là sự lặng lẽ, khiêm tốn nhưng bên trong tác phẩm mới là những cái ông muốn nói ra, thì rất sâu sắc, rất quyết liệt.</span><br />
<br />
<span style="font-family: Times New Roman; font-size: medium;">Quảng Ninh là vùng đất dung nạp người tứ xứ. Những văn nhân, kẻ sĩ mọi phương trời hội tụ về đây. Họ quây quần bên nhau, sáng tác và công tác. Các nhà văn lớp trước như Nguyên Hồng, Võ Huy Tâm, đến lớp sau như Lý Biên Cương, Hoàng Minh Tường, Tạ Kim Hùng, Trần Nhuận Minh và Dương Hướng. Dương Hướng ngồi đó, khiêm nhường bên các bạn văn. Dương Hướng là vậy, im lặng cả trong sáng tác và đời sống. Và bạn bè ông, lớn tuổi và nhỏ tuổi đến với ông là đến với tấm lòng gợi mở, bao dung, chân thật. Dù một thời khó khăn, hoặc hôm nay cuộc sống khá đủ đầy vẫn mãi mãi một tấm lòng ấy, một tình cảm ấy.</span><br />
<br />
<span style="font-family: Times New Roman; font-size: medium;">Sinh năm 1949 tại Thái Bình nhưng lại gắn bó cuộc đời với vùng đất Quảng Ninh. Ông hiện ở chân núi Bài thơ, phường Bạch Đằng - Thành phố Hạ Long. Gia đình nhà văn đã vượt qua những ngày khó khăn, thiếu thốn nhất để có cuộc sống hôm nay. Vợ ông, một cô giáo dạy văn đã hơn ba mươi năm gắn bó với nhà văn, sẻ chia những vui buồn và thường chép những trang văn cho ông, những trang văn thấm biết bao mồ hôi và nước mắt.</span><br />
<span style="font-family: Times New Roman; font-size: medium;">Đạo vợ chồng là nghĩa tao khang, sẻ chia và thông cảm. Là nhà văn, đương nhiên khi sáng tác, sự tập trung vào tác phẩm là cao độ, đôi khi quên cả những công việc khác. Nhà văn Dương Hướng khác, ông chỉn chu việc cơ quan, gia đình và cả văn chương. Hai vợ chồng ông rất hay bàn về sáng tác. Trong các tác phẩm tiêu biểu của ông, <strong>Bến không chồng</strong> đã được dịch ra tiếng Pháp, tiếng Anh nhưng chắc ít ai biết những trang bản thảo đầu tiên lại do cô giáo Quy, vợ ông nâng niu chép bằng tiếng Việt, và hiện nay đang nằm trên giá sách của những người yêu quý văn chương Dương Hướng. Ông luôn có lượng độc giả ổn định của mình, đó là những người lính bước ra từ chiến tranh với những bi kịch khác nhau, đời sống vật chất tinh thần khác nhau nhưng không bao giờ đầu hàng số phận. Những cuốn sách như đã thay lời nói về ước mơ, cuộc sống của họ.</span><br />
<br />
<span style="font-family: Times New Roman;"><span style="font-size: medium;"><strong>Bến không chồng</strong>, một tác phẩm xuất sắc của nhà văn Dương Hướng viết về đề tài chiến tranh không hề có tiếng súng đã gây tiếng vang trên văn đàn. Câu chuyện xảy ra ở một làng quê Việt Nam với tất cả những tích cực và tiêu cực đến tận cùng bản chất của những lệ làng, tập tục, hủ tục... Trên cái nền ấy, nhà văn xây dựng những tính cách, những số phận, những bi kịch của cả một thế hệ. Tiểu thuyết đã được đạo diễn Lưu Trọng Ninh đưa vào điện ảnh rất thành công. Ở đây, tư duy nhà văn và tư duy điện ảnh đã đồng điệu, thăng hoa để tác phẩm ăn sâu, bám rễ và ám ảnh người đọc, người xem nhiều thế hệ. Những cảnh phim như những cảnh đời luôn hiện ra trong trí óc nhà văn, dằn vặt, đớn đau không ít lúc là bất lực. Thân phận con người là mối quan tâm vĩnh cửu của các nhà văn. Nó là mạch nước ngọt ngào để các nhà văn hòa mình vào, đi tiếp trong bước đường sáng tạo không mấy bằng phẳng của nghề cầm bút.</span></span><br />
<br />
<span style="font-family: Times New Roman; font-size: medium;">Đời sống thực tiễn luôn là những bãi bồi màu mỡ để nhà văn sáng tác. Đội Kiểm soát chống buôn lậu Hải quan số 2 - Cục Hải quan tỉnh Quảng Ninh nơi nhà văn Dương Hướng từng công tác hơn 30 ròng năm với bao kỷ niệm về nghề, về đời đã cho ông một chất liệu đời sống phong phú, dày dặn đôi lúc đa tạp, kể cả những mặt trái, kể cả những nghiệt ngã trong công cuộc mưu sinh. Các đồng nghiệp của ông luôn tìm thấy ở ông sự thương yêu, bao dung và tình nghĩa hiếm thấy. Ông sống hòa mình, hóm hỉnh và rất có ý thức công việc. Mấy ai biết rằng, Dương Hướng rất giỏi nghiệp vụ Hải quan và khi chúng tôi chất vấn rằng ông đã thông đồng với những kẻ buôn lậu bao giờ chưa, Dương Hướng phá lên cười, cái kiểu cười cũng chả biết thế nào mà lần nhưng có thể đoán chắc một điều ông không bao giờ và chưa bao giờ dung dưỡng cho cái xấu, cái ác hoành hành, bởi giá trị từ đời sống lương thiện mang lại cho con người đã ngấm sâu vào ông từ cái ngày lẫm chẫm ở làng Đông. Là nhà văn, trước hết và trên hết, anh phải hoàn thiện cho tốt tư cách, nghĩa vụ công dân của chính mình.</span><br />
<br />
<span style="font-family: Times New Roman; font-size: medium;">Đã qua cái tuổi tri thiên mệnh, tuổi sung sức, chín chắn và nhiều chiêm nghiệm của ngòi bút văn xuôi. Dù âm thầm lặng lẽ, cũng đã có nhiều bài báo viết về ông, những câu hỏi về đời, về nghề dành cho ông. Theo cá tính của mình, ông trả lời, tâm sự và có chính kiến rất thẳng thắn, còn không ít những gợi mở, suy tư, chiêm nghiệm. Cái duyên thầm Dương Hướng dù khiêm nhường mấy cũng phát lộ và cái duyên văn, duyên giải thưởng vẫn thường xuyên đến với ông, như một sự đền đáp sức lao động bền bỉ của nhà văn nơi cửa biển.</span><br />
<br />
<span style="font-size: medium;"><span style="font-family: Times New Roman;">Với một nhà văn, khoảng cách từ cuộc đời vào trang viết là một biên giới mềm với những giá trị tương đồng giữa sống và viết, giữa đi và đến, giữa gieo hạt và gặt hái. Dù ở đâu, dù làm gì thì nhà văn vẫn luôn đắm mình trong cuộc sống của nhân dân, của những người lao động để từ ấy những ngẫm ngợi, những thăng hoa của họ luôn luôn gắn chặt với đời sống nhân dân. Khởi lên từ <strong>Bến không chồng</strong>, hiện nay dường như ông đã ra tới biển. Biển cuộc đời và biển văn chương rộng lớn đã thấm những giọt mồ hôi lặng lẽ của người con ưu tú làng Đông</span><img src="http://antgct.cand.com.vn/Images/reddot.gif" /></span><br />
<br /><span style="font-size: medium;"></span></td></tr>
<tr><td align="right"><span style="font-size: medium;"> <span id="lbAuthor2">Phùng Văn Khai</span></span></td></tr>
<br />
<span style="font-size: medium;">Nguồn: CAND</span><br />
<br />
<div align="justify">
<br /></div>
BẾN KHÔNG CHỒNGhttp://www.blogger.com/profile/16024029666959229010noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-5339852522807031516.post-77058910836993509272012-09-27T20:31:00.001+07:002012-09-27T20:45:09.441+07:00Truyện ngắn của Cao Nguyệt Nguyên<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">“Lạc khúc” đưa ta về thế giới bản năng hoang dại sâu thẳm của con người.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Vẫn với lối viết sở trường của tác giả vừa hiện thực vừa huyền ảo xen cài ẩn hiện luôn ám ảnh ta như mơ như thực về<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>đời sống thường nhật, về cõi trần tục vừa mơ hồ vừa gần gũi, gắn bó hoà quyện sương mật giữa thiên nhiên vạn vật với nỗi khát khao dục tính của con người… <o:p></o:p></span></span></i></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span></i></b><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>(Dương Hướng giới thiệu)<o:p></o:p></span></b></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: center;">
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br /></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: center;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-size: 16pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Lạc khúc<o:p></o:p></span></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: center;">
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br /></span></div>
<div align="right" class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: right;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Truyện ngắn của Cao Nguyệt Nguyên<o:p></o:p></span></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Sương với mật, mật với sương…<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Túm một càng rồi nhá. Bóng nhẫy ra thế này, cái đít cong cong. Đạp gì mà ác thế. Rách cả ngón tay. Máu ri rỉ. Thu tay lại,<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"> </b>dế bật đôi càng mỡn mờn rúc vào trong hang. Thò cái mắt thô lố.<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Tự nhiên thấy thèm món dế xào quá Bống ợ. Chồng Bống nhìn ra sân. Đừng có linh tinh, bố mà biết bố chửi cho đấy. Mày không nói, tao không nói, mẹ không nói tự nhiên biết chắc. Nhiều thế không ăn nó cũng chết đi, phí. Cứ giỏi thì ra mà bắt, tôi mách bố.<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Son hử. Bống không trả lời. Bống nhìn xuống dưới đất. Lát nữa nếu mà ông ấy lên thì nhớ đi bên cạnh, ông ấy hợp vía. Mắt rơn rớt vài giọt nước.</span></span></div>
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"></span><span style="font-size: 14pt;"><o:p></o:p></span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><a name='more'></a></span><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
</div>
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"> </span><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Đầu hè, sương nhiều, cỏ non rợt dế càng mẫm. Bống đưa bố đi bắt dế ở đồng Hoành, lật ụ đất nào lên cũng rưng rức một màu nâu bóng… loạng quờ loạng quạng. Bống ngậm tăm, lão cũng ngậm tăm. Biết thế, lão tặc lưỡi. Sành chơi dế lại bắt được một con dế cái không cánh. Cứ tơ hơ, thật...<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"> </b><o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Thể nào từ giờ đến lúc chết bố cũng bắt được một con dế cái ra trò. Mấy lần nằm mơ thấy nó cứ nhảy tưng tưng ở trên bụng, đen tuyền, giò đẹp. Tiếc thật. Như đàn bà...<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Lạnh nhỉ, mới cuối thu mà giời đã lạnh thế. Thúc vài cái cho nó âm ấm may ra mới ngủ được.... Bống nằm im. Được hai phút lăn ra, thở phè phè. Không nhìn thấy gì à. Thấy gì. Thấy một cái lỗ chứ thấy cái gì. Mẹ cái loại đàn bà hỏi vớ hỏi vẩn. Giận, Bống quay lưng lại. Cổ họng ưng ức. Người rát, nóng như cái lò.<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Bống né người hai cái đũa kẹp vào lưng, mỡ thơm thơm. Ngẩng đầu lên thấy chồng ngồi cạnh một cái mâm, trên cái mâm có cái đĩa. Bống bơi bơi, hai càng lơn lớt. Cười, béo thế. Bùi, ngòn ngọt. Này là răng, và lưỡi… chạy đi. Bống nhảy. Đến mồm rồi còn rơi. Đuổi đuổi… <o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Bống trở dậy trên người vẫn nguyên chiếc áo cổ tim màu hạt điều. Đáng lẽ có thúc gì thì thúc cũng phải cởi áo người ta ra mà vần vò chứ. Cởi ra chẳng lẽ không nhìn thấy những vết tím bầm thế này à. Có mà mù thì cũng phải hỏi bị làm sao chứ. Mỗi ngày vết thâm càng nhiều cứ như bị ma vày.<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Xúc hết chỗ đất này vào hộp, toàn xương thịt bố chúng mày cả đấy. Khổ thế này nữa hử giời. Vừa sợ vừa thương, hai hàm răng Bống lập cập va vào nhau. Trong cái bọc vải trắng này là bàn tay. Lúc người ta cầm lên, Bống chẳng dám nhìn xem nó là tay trái hay tay phải. Máu còn rớt ra mép vải, đỏ thẫm một khoảng.<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Tạch...<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Nghe dế cái gáy bao giờ chưa. Ôi chao là xót nhưng mà ngọt như cỏ mật. Suốt đêm, cứ vào khoảng canh ba canh bốn thì tiếng gáy ấy cất lên, lúc đầu thưa thớt sau râm ran như gọi mời, cay nghiệt, ai oán. Không thể diễn tả được âm thanh ấy. Trai tân chìm trong một vũng nước nhầy nhụa mà thân người cứ như bị kẹp chặt giữa hai càng nâu bóng, co thắt rừng rực, gai xía vào vạc xương sườn buốt nhưng sung lắm.<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Sờ thôi, đừng lấy sức mà vồ, nát bét... này dế cái.<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Bước thấp bước cao, qua lần vải mà Bống vẫn thấy cái lạnh ngăn ngắt toả thấu vào xương thịt mình. Người chết lạnh lắm. Chẳng lẽ lại cầm một tay thì bất hiếu, mà ôm trước ngực thế này... tự nhiên một chiếc cúc áo Bống tung ra khỏi vạt khuy rơi xuống đất, mất tăm. Chiếc cúc giữa nơi khe ngực. Bống khựng lại khi cảm nhận thấy rõ từng cử động rất nhỏ của bàn tay. Chị Năm ơi, chị nâng bố hộ em với, cái cúc áo em bị tuột. Kệ, tuột cho mát. Cứ cầm đi. Trời tối thế này ma nó thèm nhìn ngực thím đấy. Tiếng thẽ thọt vào tai Bống. Vụt lên phía trước đỡ lấy cánh tay mẹ chồng. Bống khóc, cúi mặt. Ngón giữa đã lách ra khỏi mép vải, dựng lên thẳng đứng như một tháp ngà màu trắng. Mình ơi, hình như tay bố động đậy. Xem nào. Động đâu mà động, cứ nâng lấy. Cứng quèo thế này. Đừng có thần hồn nát thần tính, nếu bố mà hợp tao thì chẳng nhờ đến mày. Bống nức lên.<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Bố có thích nhắm rượu không. Có. Nhà con thích nhắm rượu với dế. Thằng ấy nhìn thế mà khốn thật. Bố nhắm với cái gì. Để xem nào… nhắm với mật. Là nước cả mà. Thì pha vào đỡ đắng. Ai lại thế. Cũng được mà.<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Cà tưng, cà tưng. Ai rắc mật, mật rơi mật rơi.<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Tháp ngà trắng<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"> </b>dã len được vào giữa hõm ngực Bống. Lạnh như chườm đá rồi từ từ mơn man lên quả đồi, toạ lạc trên đó. Bống có dứt thế nào cũng không ra. Thêm một, hai ngón nữa mạnh dạn chộp lấy bầu ngực tròn trịa. Đầu nhũ dựng thẳng đứng, căng nhức rồi bỗng mềm nhũn ra. Nói sợ phải tội chứ ở với chồng gần một năm mà chưa lần nào được chồng sờ vú sướng như thế này. Đường còn xa lắm. Bống đẩy nhẹ bàn tay sang bên trái, giống như biết ý ngón chuyển sang bên trái. Những xoa nắn...<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Con chán chồng con lắm. Sao lại chán. Thằng Chính thật thà. Vầng. Thật như đếm. Bống nghĩ bụng, có phải thiên lôi đâu mà cứ chỉ đâu đánh đấy. Mà đánh toàn nhầm chỗ. Sau cái đêm tân hôn tự dưng Bống thấy sợ yêu chồng, thân người co cứng lại. Chẳng hỏi, cứ vật ra, nằm thẳng đơ. Trèo lên, khô khốc, ra vào rồi trèo xuống. Bống thích nằm nghiêng quay mặt ra ngoài, phần vì ghét hơi chồng phần vì khóc lén. Mấy lần vực bố ra đồng bắt dế, hơi đàn ông dính sát bên sườn. Chẳng biết ông có để ý thấy Bống bối rối không mà cứ tảng lờ, bố bố con con. Bống ngạc nhiên khi thấy mình ướt át. Giá<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"> </b>mà với chồng được như thế này thì chẳng đau. Bống len lén nhìn bố khi ông thao thao kể chuyện dế, nói thật chán choét. Nhưng mà có cái gì đấy cứ là lạ toát ra làm cô bị hút sâu vào.<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Lỗ nông… lỗ sâu dế dế chui vào…<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Những nâu bóng với tiếng gáy râm ran quấn lấy Bống. Nằm im đấy, không thì nó chui vào cái lỗ sâu hoáy. Nâu bóng trườn qua ngực Bống xuống bụng, những khía gai khẽ cào tê trên vân bụng, nấp vào một lùm cỏ. Dế thích ăn cỏ vào buổi sáng, cỏ càng non càng thích vì sáng có hơi sương mỏng tang trên viền lá. Trong trong chứ không đục như thế này đâu, như thế này thì có mà nước hến lờ lợ. Bống giả vờ nằm im, ngón tay nắm lại kìm giữ một nỗi buồn rùng rình ươn ướt. Người ta có nhiều cách bắt dế lắm. Thường thì đợi nó chui vào lỗ rồi đổ nước cho ngập ngụa, ngạt thở quẫy đạp linh tinh rồi cũng phải chui lên nằm gọn trong tay. Hay là cứ chờ đợi bên ngoài, cách này là vớ vẩn nhất chẳng mấy ăn thua. Cũng có ông dở hơi, thò tay vào móc như thế này này. Cong người, khe khẽ gập một góc. Ngậm tiếng rên trong họng. Chẳng bắt được mà còn gẫy đầu, gẫy càng như chơi. Buồn cười nhất là hun khói, chưa kịp chui lên thì đã chết ngạt dưới lỗ từ tám hoánh nào rồi. Bống tin là chẳng cần lỗ to lắm dế cũng có thể chui vào. Đầu tròn tròn và cánh càng bóng nhẫy áp sáp nơi vỉa đất âm ẩm, gạt gạt... đất sẽ tơi ra, thấy man mát. Bống tần ngần nhìn con dế đang loay hoay trước cửa hang. Từng động tác, đôi mắt và ánh nhìn nằm gọn trong tầm quan sát của Bống. Thật tỉ mẩn, nó biết cách chăm chút cho tổ của mình.<span style="mso-tab-count: 1;"> </span><o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Tắt bóng điện hình quả nhót. Nhìn ra, trong ngoài sũng lại một màu đen. Bên kia giường tiếng gáy đều đều cất lên. Thấy chôi chối tai, tưởng tượng ra cái lưỡi gà trong họng chồng dài hai đốt, hơi thở ra bị tắc kéo lên mũi thành từng tiếng rin rít như gió lùa vào ống chai. Nằm xuống, nhắm mắt lại. Thấy lưng mình êm ru như nằm trên thảm cỏ mật mướt sương. Dế bắt đầu chui vào đều đặn, từng vạt từng vạt buồn ru. <o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Mẹ bảo đàn bà chơi dế là dâm đấy bố ợ. Con cũng thích dế. Nếu mà không dọn đi là mẹ thả gà đấy. Mà con thì rất sợ gà. Chúng nó nhìn con với cái mỏ nhọn hoắt. Mẹ hỏi sao dạo này má cứ rực lên thế. Con cười. Có chồng rồi thì cui cúi cái mặt xuống. Bọn đàn ông xóm này xì xào bảo mày càng ngày càng ngon. Thật là. Dế mà, ai chẳng thích. Mà dế cái biết gáy nữa thì còn thích hơn. Bảo mà không nghe thì có ngày chồng nó thả bè trôi sông đấy. <o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Dưới cái lỗ sâu tút hút kia có cái gì? Toàn đất thôi, nhưng mà hình như cũng âm ẩm nước. Có bao giờ tự dưng cái lỗ co rút lại không nhỉ? Chịu. Hôm qua nằm mơ đấy. Bố bảo đi ven theo mép cỏ lưỡi gà sẽ đến một cái hố. Trong đấy có con dế cái. Đồng vắng ngắt, rồi Bống định chui vào. Nó hơi phồng lên, xung quanh toàn rễ cỏ gân trắng bợt. Bống cười. Hé mắt nhìn vào, dế khôn thì đào hai nhánh, một nông một sâu. Nhưng bống thích luồn vào cái đường ri rỉ nước. Nước cuốn Bống đi rất nhanh, áp người vào hai ụ đá. Bống nghẹo đầu, thét lên một tiếng. Nghe không giống tiếng thét, mà lờ lợ tiếng gáy hơi rít lên. Mê man quá. Đất co lại. Ụ đá tan ra.<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Thế đếch nào mà đi đái đêm nhiều thế. Không. Đi nghe dế cái gáy. Chắc đi bắt dế với ông già nhiều nhiễm bệnh rồi. Hôm qua bố bảo có người ngày xưa bảo bố đi bắt dế. Người chết rồi. Mắt đục ngầu ráng nước cứ nhìn chằm chằm vào tay phải. Sinh dữ tử lành, mà dạo này bệnh của bố lại phát chịu khó mà để ý đấy.<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Sáng Bống đi chợ về đến ngõ đã thấy bố chồng ngồi trước cửa. Đầu nghếch sang một bên, mắt nhìn chăm chăm ra búi duối. Ở đấy mấy cái lồng bằng nứa bị lật tung. Miệng lều bều những gì không rõ. Báu hoá gì mấy đồng lương hưu của nhà ông. Chẳng đủ tiền thuốc. Người ta muốn chuyển lên phố cho sướng thân, đằng này được phân lại còn nhường. Bố khỉ, chỉ được cái sĩ bọ. Không có con này ấy à... Thấy Bống âm thanh ngưng lại. Rõ chán. Bống nhìn bố thấy thương thương. Dế chết rồi. Dế chẳng về nữa.<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Nằm ở cỏ thế này thì thích nhỉ? Bố có thấy mùi mật không? Chờ dế...<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Dế chẳng đến đâu. Có mà. Đêm hôm qua nó còn nhảy tưng tưng trên bụng, đuôi áp sát vào người nóng rực, hai cánh cong lên. Trôi trôi trong nước. Bây giờ bố phải nhắm mắt vào thì dế mới đến. Đúng rồi đấy. Phải ngoan. Bống ơi, làm sao thế được. Được mà. Bống muốn được làm dế cái, Bống cất tiếng gáy đây. Mắt lồi ra, tóc rụng rồi, lưng thẳng và càng choãi rộng. Thôi. Bống chẳng nghĩ nhiều đâu. Đừng có giẫy. Dế đến rồi. Đâu. Đây này, đưa tay đây Bống chỉ cho.<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Trời như trùng xuống bởi mây và mùi cỏ ngọt. Những tiếng kêu bắt đầu cất lên ai oán.<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify; text-indent: 0.5in;">
<span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Một ông giống y như bố về. Đứng ngay trên đầu giường, nhìn chăm chăm vào bàn tay phải. Nó bảo với bố thế này Bống ợ. Trước lúc chết, cứ mơ mãi về nàng. Nhưng chỉ mơ thấy cặp giò bóng loáng với tấm lưng mút chặt lấy đôi cánh, không nhìn rõ ánh mắt hay dáo dác. Cả hai chìm trong vũng nước mờ đục, nhưng ông đọng lại còn Bống bị trôi đi. Xong rồi thấy lạc giữa cái rừng B5, tiếng kêu ấy nhỏ từng giọt nhẹ như sương mà cứ xa gần cách đoạn. Bây giờ ông về đất mà tìm dế đi. Dưới đấy buồn lắm. Toàn máu me thôi, vẫn ầm ầm tiếng súng thế mà trên đầu cỏ cây mọc xanh rờn rồi. Trên đấy, rút cuộc thì cũng chẳng phải là chỗ thuộc về thế hệ của mình nữa đâu.<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify; text-indent: 0.5in;">
<span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Mày bảo xào dế với cái gì thì ngon nhất. Với thịt người. Thụi cho một cái vỡ mồm ra bây giờ. Nói thật thì lại không nghe. Dạo này bố ốm lắm, lũ dế sắp được vào nồi. Nuốt nước bọt. Cứ để sống mà rạch bụng, nhét vào một hạt đỗ. Ông sẽ chiên ròn nhắm rượu. Từ giờ đến lúc ấy phải trồng được gốc chanh mà lấy lá chứ nhỉ. Cứ đi xin, thấy dơ mặt. Mày nghĩ xem, lúc nó nằm nguyên hình rạc chân ra giữa đĩa, bụng phình căng.<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Bống không thích nằm mãi thế này. Cho Bống lật nghiêng người một tý. Kệ biết đâu chồng lại thích. Cứ tưởng tượng Bống là con dế cái đi, càng với bụng nóng thế này. Bống nhìn xem vào làm sao. Bị dở hơi à. Lấy đâu ra cái loại đàn bà ấy. Đừng có mà tát Bống. Không gáy cho mà nghe đâu, nhảy đi đấy. Bống thích đến cánh đồng cơ. Bống chơi trò bắt dế.<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Bố mày khập khà khập khiễng thế làm sao mò được đến chỗ này hử Bống. Chắc là bố cháu đi từ lúc sáng sớm. Mà tao nói trước, lúc bố mày còn sống có hứa để lại cho tao bộ cờ tướng bằng đá thạch. Bống ậm ừ. Bố chẳng cần bộ cờ đâu, bố chỉ cần dế. Chân bước, mắt cứ liu riu, chẳng biết cái sợi dây tê tê kéo từ phía dưới hõm xương lên tận tim Bống. Đường xa hơn, đường xa hơn...<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Con không đưa bố đi bắt dế nữa. Rồi về cứ mơ linh tinh. Khổ ra. Nuôi một vài con cho vui là được rồi. Nhưng mà còn mắc nợ, không trả làm sao được. Nàng về, thập thò nơi mé cửa nhưng chẳng dám vào, nhìn có vẻ gầy và xanh xao lắm. Nàng gáy nhát ngừng rồi quay đi. Nếu mà đêm nay trở lại thì bố theo đấy Bống ợ. Chết thôi, đầu bố nóng thế này. Dưới đấy anh em đông đủ cả, mà chẳng biết còn bắn nhau không. Mình là chỉ huy, chúng nó cứ giục mãi. Cũng ngại. Chẳng lẽ mình sướng mãi ở trên này.<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Bống ơi. Có chơi trò bắt dế nữa không. Thức dậy mà đi chứ, đợi mãi ngoài đồng này sương lạnh lắm. Nếu mà thích ngáy thì cứ cất tiếng đi, bố không cấm nữa đâu. Thế là Bống đi lang thang mãi. Qua những đâu chẳng nhớ. Thấy trùm lên mình một mầu nâu thẫm, tiếng nấc hay là tiếng rên kéo dài. Bống đi tìm tiếng gáy. Phải nghe thì mới gáy được.<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Tại Bống hư phải không bố. Nhưng Bống thích làm dế cái biết gáy cơ. Cũng được mà. Không được đâu. Bây giờ nhìn thấy mặt mẹ chồng, Bống ngại lắm.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Chẳng biết có phải sợ không nhưng thỉnh thoảng lại thấy ánh mắt đay nghiến đang nhìn mình. Chồng Bống, không cho đi tìm dế lúc nửa đêm nữa. Hôm qua cột Bống dưới chân giường, người đau rưng rức. Rồi cũng đến lúc phải đi thôi, phải tìm được chứ. Bống chỉ cho mà biết nhá. Dế cái hay đi theo đường này này, có thấy không. Hình như lại đến rồi đấy Bống ợ.<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Vòng qua đường kia kìa, lấy cây mà vụt. Cái loại dế cái mà biết gáy là loại dế dâm, chẳng tốt lành gì. Tơi hết cánh rồi, vụt cho nó gẫy càng ra. Nhìn nâu bóng thấy ngứa mắt lắm. Bống thấy hai cánh tay mỏi như muốn rời ra. Thôi, đừng đuổi nữa. Đã đuổi thì phải tận cùng, xem hang hốc nó ở đâu. Chồng Bống kia mà. Không nhận ra vợ mình à. Mắt Bống vẫn một ánh nhìn như thế làm sao mà không biết. Loại hoang dâm. Dế cái hứng trọn một rạt tre khô bên vạng sườn. Chao đảo. Trúng rồi. Tiếng cười và tiếng thét. Rúc dưới những ngọn cỏ êm mà chạy, nâu bóng được che đi. Đêm nào cũng rin rít phát điên lên, loại ấy nó còn quay lại cho mà xem. Nay nhà này, mai nhà khác rồi đàn ông cả cái làng này chết dần chết mòn hết. Có lẽ phải nhổ hết cái lũ cỏ mật này đi, bọn này sống bằng mật đấy. Hơi đâu mà nhổ, mai đem bình thuốc diệt cỏ ra phun. Bực thế, nát hết cánh ra mà vẫn chạy được. Thấy cổ họng mình cứng hết lại, rồi đây còn gáy được không. Nếu trùng xuống, Bống sẽ loãng tuếch ra mất. Rơi rơi chỉ có mật đọng lại, mà ngọt quá người ta chẳng thích đâu. Dế cái gáy chẳng cần ngọt, cứ rít lên từng cơn hậm hực. Cứ thích dìm xuống sâu và ấm cơ.<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Những tiếng xa dần. Bống lịm đi. Giọt sương trước mắt. Ơ, đây là Bống đấy à. Tóc đâu, và mầu nâu thẫm. Vục đầu xuống đất. Và tìm về sâu hun hút, nới ấy có đất ẩm và ụ đá chờ dế đục cho tan ra. Bống mỉm cười cất tiếng gáy chưa bao giờ thấy mình trong, vút cao đến vậy.<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Về đến nhà thì đã gần tảng sáng, Bống vào buồng choàng lên bộ áo tang trắng toát. Vạch một bên cúc ra in những vết tay tím thẫm. Cánh tay giờ được xếp ngay ngắn trong chiếc quan tài sơn son đỏ choét. Tiếng chiêng trống bắt đầu nổi lên. Và những tiếng hức dài kèm theo ít nhiều nước mắt. Một con vật nâu bóng bất chợt nhảy vào nằm gọn gẽ trong lòng bàn tay người chết. Ván đóng lại, phủ lên một màu trắng xoá.<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Họ tên: Bùi Thị Thu Hà<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Đt: 0974.051.425<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Địa chỉ: Công ty TNHH truyền thông Hà Thế (34b/47 ngõ 278 Thái Hà- Đống Đa Hà Nội)<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt;">
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt;">
<br /></div>
BẾN KHÔNG CHỒNGhttp://www.blogger.com/profile/16024029666959229010noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5339852522807031516.post-1993609840534968672012-09-08T10:40:00.001+07:002012-09-08T10:40:47.376+07:00Bài phát biểu của bà Michelle Obama <div align="center">
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" class="MsoNormalTable" style="mso-cellspacing: 0in; mso-padding-alt: 0in 0in 0in 0in; width: 100%px;"><tbody>
<tr style="mso-yfti-firstrow: yes; mso-yfti-irow: 0;"><td colspan="2" style="background-color: transparent; border-bottom: #f0f0f0; border-left: #f0f0f0; border-right: #f0f0f0; border-top: #f0f0f0; padding-bottom: 0in; padding-left: 0in; padding-right: 0in; padding-top: 0in;" valign="top"><div align="center" class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: center;">
<b><span style="color: #b60000; font-family: Tahoma; font-size: 9pt;">Bài phát biểu của bà Michelle Obama tại Đại hội Toàn quốc của Đảng Dân chủ, Hoa Kỳ<o:p></o:p></span></b></div>
</td></tr>
<tr style="mso-yfti-irow: 1;"><td colspan="2" style="background-color: transparent; border-bottom: #f0f0f0; border-left: #f0f0f0; border-right: #f0f0f0; border-top: #f0f0f0; padding-bottom: 0in; padding-left: 0in; padding-right: 0in; padding-top: 0in;"><div align="center" class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: center;">
<b><span style="color: #f5821f; font-family: Tahoma; font-size: 8.5pt;">Nguồn: NPR<o:p></o:p></span></b></div>
</td></tr>
<tr style="mso-yfti-irow: 2;"><td style="background-color: transparent; border-bottom: #f0f0f0; border-left: #f0f0f0; border-right: #f0f0f0; border-top: #f0f0f0; padding-bottom: 0in; padding-left: 0in; padding-right: 0in; padding-top: 0in;"><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt;">
<br /></div>
</td><td style="background-color: transparent; border-bottom: #f0f0f0; border-left: #f0f0f0; border-right: #f0f0f0; border-top: #f0f0f0; padding-bottom: 0in; padding-left: 0in; padding-right: 0in; padding-top: 0in;"><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt;">
<br /></div>
</td></tr>
<tr style="mso-yfti-irow: 3; mso-yfti-lastrow: yes;"><td colspan="2" style="background-color: transparent; border-bottom: #f0f0f0; border-left: #f0f0f0; border-right: #f0f0f0; border-top: #f0f0f0; padding-bottom: 0in; padding-left: 0in; padding-right: 0in; padding-top: 0in;"><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;"><br />Cảm ơn bà Elaine rất nhiều. (Nói với các quân nhân: ND) Chúng tôi rất biết ơn sự phục vụ và hy sinh của gia đình quý vị và chúng tôi luôn mong muốn quý vị trở lại [phục vụ].<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Trong vài năm qua, với tư cách là đệ nhất phu nhân, tôi có được đặc ân rất lớn là đi khắp đất nước này. Và tất cả những nơi tôi đã đi qua, những người mà tôi đã gặp, và những câu chuyện mà tôi đã nghe, tôi đã thấy được những điều tốt đẹp nhất về tinh thần nước Mỹ.</span></div>
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;"><o:p><a name='more'></a><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
</div>
</o:p></span> </td></tr>
</tbody></table>
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Tôi đã thấy nó (tức tinh thần nước Mỹ: ND) trong lòng tốt đáng kinh ngạc và sự ấm áp mà mọi người đã cho tôi thấy và gia đình tôi, đặc biệt là hai con gái của chúng tôi.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Tôi đã nhìn thấy nó bên trong các giáo viên ở một học khu gần như phá sản, những người đã thề sẽ tiếp tục giảng dạy mà không nhận lương.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Tôi đã nhìn thấy nó trong những người, những người trở thành anh hùng vào lúc thông báo, bước vào con đường hiểm nguy để cứu những người khác, bay khắp đất nước để dập tắt một đám cháy, lái xe hàng giờ để cứu một thị trấn bị ngập lụt.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Và tôi đã nhìn thấy nó bên trong những thanh niên và thiếu nữ trong bộ đồng phục và các gia đình quân nhân đáng tự hào của chúng ta … [Tôi đã nhìn thấy nó] trong những chiến binh đã bị thương, những người nói với tôi rằng, chẳng những họ sẽ đi được trở lại, mà họ còn chạy, và họ sẽ chạy marathon … [Tôi đã nhìn thấy nó bên] trong người thanh niên mù do một quả bom ở Afghanistan, người này đã nói, đại ý là: “Tôi sẵn sàng từ bỏ đôi mắt của tôi dù 100 lần, để có dịp thực hiện những gì mà tôi đã làm và những gì tôi vẫn có thể làm“.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Mỗi ngày, những người mà tôi gặp đã truyền cảm hứng cho tôi … mỗi ngày, họ làm cho tôi tự hào … mỗi ngày họ nhắc nhở tôi rằng, chúng ta đã may mắn như thế nào khi được sống ở một đất nước vĩ đại nhất trên trái đất này.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Được phục vụ mọi người với tư cách là đệ nhất phu nhân là niềm vinh dự và là một đặc ân … nhưng hãy trở lại thời gian cách đây bốn năm, khi lần đầu tiên chúng ta đến với nhau, lúc đó tôi vẫn còn có một số lo ngại về cuộc hành trình này khi chúng tôi bắt đầu.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Trong khi tôi tin tưởng sâu sắc về viễn kiến của chồng tôi đối với đất nước này … và tôi chắc chắn rằng ông ấy sẽ làm một tổng thống tuyệt vời… nhưng cũng như bất kỳ người mẹ nào, tôi đã lo lắng, nó sẽ ảnh hưởng thế nào đối với con gái của chúng tôi nếu anh ấy có được cơ hội [làm tổng thống].<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Làm sao chúng tôi có thể giữ cho chúng khiêm tốn khi bị cả nước chú ý? Chúng sẽ cảm thấy như thế nào khi bị loại ra khỏi trường học, khỏi bạn bè của chúng, và ngôi nhà duy nhất mà chúng đã từng sống?<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Cuộc sống của chúng tôi trước khi dọn tới Washington đã đầy ắp những niềm vui đơn giản … thứ bảy [hàng tuần, chúng tôi] có mặt tại các trận đấu bóng đá (con gái của họ chơi bóng đá: ND), Chủ Nhật thì đến nhà bà [ngoại] … và vào đêm hẹn hò (người Mỹ, dù đã là vợ chồng, nhưng họ vẫn có những đêm đi chơi riêng như khi còn bồ bịch: ND), Barack và tôi hoặc là đi ăn tối, hoặc xem một bộ phim, vì là một người mẹ kiệt sức, tôi không thể thức với hai chúng nó.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Và thật tình là, tôi yêu cuộc sống mà chúng tôi đã xây dựng cho hai con gái của chúng tôi … Tôi yêu người đàn ông mà tôi đã xây dựng cuộc đời đó vô cùng… và tôi không muốn thay đổi nếu ông ấy trở thành tổng thống.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Tôi yêu Barack vì cách sống của anh ấy.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Các bạn xem, ngay cả lúc đó Barack đã là một thượng nghị sĩ và là một ứng viên tổng thống… nhưng với tôi, anh ấy vẫn là anh chàng đến đón tôi trong những ngày chúng tôi hẹn hò, trên chiếc xe bị rỉ sét, thật tình là tôi có thể nhìn thấy vỉa hè xuyên qua cái lỗ từ cánh cửa phía ghế dành cho khách khi ngồi trong xe (chỗ ngồi phía trên, bên phải của chiếc xe. Ý nói xe của ông Obama quá cũ, bị lủng lỗ, có thể nhìn xuyên ra ngoài: ND). Anh ấy là anh chàng tự hào nhất khi được sở hữu một cái bàn uống cà phê mà anh tìm thấy ở một thùng đựng rác, và là người chỉ có một đôi giày coi được, nhưng đôi giày đó lại nhỏ hơn chân của anh ấy tới nửa số.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Nhưng khi Barack bắt đầu kể cho tôi nghe về gia đình của anh ấy, đó là khi tôi biết rằng mình đã tìm thấy một tâm hồn đồng cảm, một người có các chuẩn mực và sự dạy dỗ rất giống như tôi.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Các bạn thấy đấy, Barack và tôi, cả hai đã được lớn lên từ những gia đình không có nhiều tiền bạc hay của cải vật chất, nhưng gia đình đã cho chúng tôi một cái gì đó có giá trị hơn nhiều, đó là tình yêu thương vô điều kiện của gia đình, sự hy sinh không do dự của họ và [cho chúng tôi] cơ hội để đi tới những nơi mà gia đình chúng tôi chưa bao giờ tưởng tượng cho chính bản thân họ.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Ba tôi là một người điều khiển máy bơm tại một nhà máy cung cấp nước của thành phố, và ông ấy được chẩn đoán bị bịnh đa xơ cứng (multiple sclerosis) khi tôi và anh tôi còn nhỏ.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Và ngay cả khi còn là một đứa trẻ, tôi biết có rất nhiều ngày ba tôi đau đớn … Tôi biết có rất nhiều buổi sáng ông ấy phải vật lộn chỉ đơn giản là ra khỏi giường.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Nhưng mỗi buổi sáng, tôi thấy ba tôi thức dậy với một nụ cười, lấy khung tập đi của ông, tự chống đỡ để đứng lên cạnh bên bồn rửa của phòng tắm, từ từ cạo râu và gài nút áo đồng phục của ông.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Và khi ông trở về nhà sau một ngày dài làm việc, anh tôi và tôi đứng ở các bậc thang trên cùng của căn hộ chung cư nhỏ của chúng tôi, kiên nhẫn chờ đợi để chào ông … nhìn ông cố đặt một chân xuống, và sau đó là chân kia, để từ từ bò lên, vào vòng tay của chúng tôi.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Nhưng bất chấp những trở ngại này, ba tôi hầu như không nghỉ một ngày làm việc nào… Ba và mẹ của tôi đã quyết định để cho tôi và anh tôi có được sự giáo dục mà họ chỉ có thể mơ ước.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Và khi anh trai tôi và tôi cuối cùng đã vào đại học, hầu như tất cả học phí của chúng tôi đến từ các khoản vay và các khoản trợ cấp cho sinh viên. Nhưng ba tôi vẫn phải trả một phần nhỏ trong số tiền học phí đó. Và mỗi học kỳ, ông đã quyết định trả hóa đơn đó đúng hạn, thậm chí ông còn vay tiền khi ông cảm thấy thiếu hụt.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Ông rất tự hào vì những đứa con của mình vào đại học … và ông bảo đảm rằng chúng tôi không bao giờ bỏ lỡ thời gian ghi danh học lần nào do ông trả tiền trễ.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Các bạn thấy đấy, với cha tôi, là một người đàn ông nghĩa là như thế.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Giống như rất nhiều người trong chúng ta, đó là thước đo về sự thành công của ông trong cuộc sống – có khả năng kiếm sống ở mức tạm được để ông có thể nuôi gia đình.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Và khi tôi biết Barack, tôi nhận ra rằng mặc dù anh ấy lớn lên ở khắp nơi trên đất nước này, nhưng anh ấy đã được nuôi dưỡng cũng giống như tôi.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Barack đã được nuôi dạy bởi một người mẹ độc thân, người mẹ đã phải vật lộn để kiếm tiền trả các hóa đơn, và bởi ông bà [ngoại] giúp khi mẹ anh cần sự giúp đỡ.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Bà ngoại của Barack bắt đầu với công việc thư ký ở một ngân hàng cộng đồng … và bà đã được thăng tiến nhanh chóng… nhưng cũng giống như rất nhiều phụ nữ, bà đã gặp trở ngại trong việc thăng tiến.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Và trong nhiều năm, không còn người đàn ông nào có được tiêu chuẩn hơn bà – những người đàn ông mà bà đã thực sự huấn luyện – đã được thăng tiến ở các chức vụ cao hơn, kiếm được nhiều tiền hơn trong khi gia đình của Barack tiếp tục vật lộn để tồn tại.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Nhưng ngày qua ngày, bà vẫn tiếp tục dậy vào lúc bình minh để đón kịp chuyến xe buýt … đến nơi làm việc trước bất kỳ người nào, đã cố làm tốt nhất công việc của bà mà không hề than phiền hay tiếc nuối.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Và bà thường nói với Barack: “Miễn là anh, và mấy đứa nhỏ (ý nói những đứa cháu khác của bà: ND) làm tốt, Barack, đó là tất cả những gì thực sự quan trọng [đối với tôi]“.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Cũng giống như nhiều gia đình người Mỹ, gia đình của chúng tôi không đòi hỏi nhiều.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Họ không cảm thấy ghen tị với sự thành công của bất cứ người nào, hoặc sự quan tâm mà những người khác có được nhiều hơn họ có… thật vậy, họ rất tôn trọng điều đó (sự thành công của người khác: ND).<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Đơn giản là họ chỉ nhìn vào triển vọng căn bản của nước Mỹ, ngay cả khi các bạn không có nhiều thứ để bắt đầu [cho cuộc đời], nếu các bạn làm việc chăm chỉ và làm những gì các bạn phải làm, thì các bạn có thể tạo dựng được một cuộc sống tốt đẹp cho chính mình và thậm chí một cuộc sống tốt hơn cho con cháu của các bạn.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Đó là cách mà họ đã nuôi dạy chúng tôi … đó là những gì chúng tôi đã học được từ tấm gương của họ.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Chúng tôi đã học được về nhân phẩm và đạo đức, rằng bạn làm việc siêng năng như thế nào thì quan trọng hơn là bạn kiếm được bao nhiêu tiền… rằng giúp đỡ người khác có ý nghĩa hơn chỉ giúp chính mình thăng tiến.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Chúng tôi đã học được về lòng trung thực và chính trực, rằng sự thật mới là quan trọng… rằng bạn đừng đi đường tắt hoặc chơi bằng cách thiết lập các quy tắc của riêng mình … và sự thành công sẽ không được tính, trừ khi bạn có được từ sự công bằng và lương thiện.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Chúng tôi đã học về lòng biết ơn và sự khiêm nhường mà rất nhiều người đã đóng góp vào sự thành công của chúng tôi, từ những người giáo viên đã truyền cảm hứng cho chúng tôi, cho tới những người lao công giữ trường học của chúng ta được sạch sẽ … và chúng tôi đã được dạy phải biết quý trọng công sức đóng góp của tất cả mọi người và đối xử với mọi người bằng sự tôn kính.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Đó là những giá trị mà Barack và tôi – và rất nhiều người trong các bạn – đang cố gắng truyền lại cho con cái của chúng ta.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Chúng ta là như thế.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Và bốn năm trước, tôi đã đứng trước mặt các bạn, tôi biết rằng tôi không muốn bất kỳ giá trị nào kể trên thay đổi, nếu Barack trở thành tổng thống.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Và hôm nay, sau rất nhiều cố gắng và những thành tựu, và những khoảnh khắc đã thử nghiệm chồng tôi qua những cách mà tôi không bao giờ có thể tưởng tượng được, tôi đã tận mắt thấy rằng làm tổng thống sẽ không thay đổi con người bạn – mà nó tiết lộ [cho mọi người thấy] bạn là người như thế nào.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Các bạn thấy đấy, tôi đã có dịp nhìn rất gần và riêng tư, rằng làm tổng thống thực sự như thế nào.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Và tôi đã nhìn thấy những vấn đề đi qua bàn làm việc của tổng thống, luôn là những vấn đề khó khăn – những vấn đề mà không có số lượng dữ liệu hoặc các con số để giúp các bạn có được câu trả lời đúng … Tư duy suy đoán được dùng trong các tình huống rủi ro cao, và không có sự phân biệt rõ ràng cho các sai lầm.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Và khi làm tổng thống, bạn có thể nhận được tất cả lời khuyên các loại, từ tất cả mọi người.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Nhưng vào cuối ngày, khi đến lúc đưa ra quyết định, là Tổng thống, tất cả mọi điều mà bạn có để hướng dẫn bạn, chính là giá trị của bạn, tầm nhìn của bạn, và những kinh nghiệm sống đã giúp cho bạn là người như thế nào.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Cho nên khi phải xây dựng lại nền kinh tế của chúng ta, Barack nghĩ về những người như ba tôi và những người như bà ngoại của anh ấy.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Anh ấy suy nghĩ về niềm tự hào đến từ một ngày làm việc cực nhọc.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Đó là lý do vì sao anh ấy đã ký Dự luật Lilly Ledbetter Fair Pay Act, để giúp phụ nữ được trả lương bằng [như đàn ông] cho cùng công việc như nhau.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Đó là lý do vì sao anh ấy đã cắt giảm thuế cho các gia đình công nhân và các doanh nghiệp nhỏ và đã chiến đấu để đưa ngành công nghiệp xe hơi trở lại.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Đó là cách mà anh ấy đưa nền kinh tế của chúng ta từ bờ vực sụp đổ để tạo công ăn việc làm trở lại – có công việc làm, bạn có thể nuôi một gia đình, những công việc tốt ngay tại đây, ở Mỹ.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Khi nói về sức khỏe của gia đình chúng tôi, Barack đã từ chối không nghe tất cả những người đã nói với anh ấy, rằng để chuyện cải cách y tế làm sau này, cho một tổng thống khác.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Anh ấy không quan tâm cho dù đó là điều dễ làm về mặt chính trị – đó không phải là cách mà anh ấy được nuôi dạy – anh ấy quan tâm bởi vì đó là điều phải làm.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Anh ấy đã làm điều đó bởi vì anh tin rằng ở Mỹ, ông bà của chúng tôi cần có đủ khả năng chi trả cho chi phí thuốc men của họ … con cái của chúng tôi cần được đi khám bác sĩ khi chúng bị bệnh … và không ai trên đất nước này phải bị phá sản vì bị một tai nạn hay bệnh tật.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Và anh ấy tin rằng phụ nữ có nhiều khả năng hơn trong việc lựa chọn [những gì liên quan đến] cơ thể của chúng ta và việc chăm sóc sức khỏe của chúng ta … đó là những gì mà chồng tôi ủng hộ.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Khi nói đến chuyện cho con cái chúng tôi được hưởng một nền giáo dục mà chúng xứng đáng được hưởng, Barack biết rằng, cũng giống như tôi và như rất nhiều người trong các bạn, anh ấy không bao giờ có khả năng học đại học nếu không có sự hỗ trợ tài chính.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Và tin tôi hay không, khi chúng tôi mới kết hôn, hóa đơn hàng tháng phải trả cho khoản tiền vay khi học đại học của hai chúng tôi gọp lại, thực sự cao hơn so với tiền nhà (mortgage) của chúng tôi hàng tháng.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Chúng tôi đã còn rất trẻ, còn đang yêu, và còn đang mắc nợ.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Đó là lý do vì sao Barack đã tranh đấu rất nhiều để gia tăng tiền trợ giúp sinh viên và giữ mức lãi suất thấp, bởi vì anh ấy muốn tất cả mọi thanh niên đều có thể thực hiện lời hứa của mình và có thể đi học đại học mà không phải mang một đống nợ nần.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Cho nên cuối cùng là, với Barack, những vấn đề này không phải là chính trị, mà là vấn đề cá nhân.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Bởi vì Barack hiểu, khi một gia đình phải vật lộn [với cuộc sống], có nghĩa là gì.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Anh ấy hiểu, muốn có thêm điều gì đó cho con cháu của các bạn, có nghĩa là gì.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Barack hiểu giấc mơ Mỹ bởi vì anh ấy đã sống với nó … và anh ấy muốn tất cả mọi người trên đất nước này phải có cơ hội như nhau, bất kể chúng ta là ai, bất kể chúng ta đến từ đâu, hay diện mạo của chúng ta như thế nào, hay những người chúng ta yêu thương là ai.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Và anh ấy tin rằng khi các bạn đã làm việc chăm chỉ, và các bạn đã hoàn thành tốt, và đi qua cánh cửa cơ hội … các bạn không bị nó đóng lại sau lưng… các bạn trở lại, và cho người khác cùng cơ hội đã giúp các bạn thành công.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Cho nên khi mọi người hỏi tôi, liệu sống trong Nhà Trắng có làm cho chồng tôi thay đổi hay không, tôi có thể thành thật mà nói rằng, khi nói đến cá tính của anh ấy, niềm tin của anh ấy, và trái tim của anh ấy, Barack Obama vẫn là người đàn ông mà tôi đã yêu thương với tất cả những năm tháng [mà chúng tôi] đã trải qua.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Anh ấy chính là người đàn ông đã bắt đầu sự nghiệp của mình bằng cách từ chối công việc được trả lương cao, và thay vào đó, anh ấy làm việc ở những khu vực lân cận đã phải vật lộn, nơi mà một nhà máy sản xuất thép phải đóng cửa, chiến đấu để xây dựng lại những cộng đồng và đưa mọi người trở lại làm việc … bởi vì đối với Barack, sự thành công không phải ở chỗ bạn kiếm được bao nhiêu tiền, mà là bạn đã thay đổi cuộc sống của người dân như thế nào.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Anh ấy chính là người đàn ông mà khi hai đứa con gái của chúng tôi mới được sinh ra, anh đã lo lắng, cứ mỗi vài phút là kiểm tra giường cũi của chúng, để bảo đảm rằng chúng vẫn còn thở, tự hào khoe chúng với tất cả mọi người mà chúng tôi biết.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Đó là người đàn ông đã ngồi xuống ăn tối với tôi và hai con gái của chúng tôi gần như mỗi đêm, kiên nhẫn trả lời các câu hỏi của chúng về các vấn đề trong các bản tin, và đề ra kế hoạch về tình bạn [cho các con] ở cấp II.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Đó là người đàn ông tôi nhìn thấy trong những khoảnh khắc yên tĩnh vào đêm khuya, gập người trên bàn làm việc của mình, nghiền ngẫm những bức thư mà người dân đã gửi cho anh.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Bức thư của một người cha đã phải vật lộn để trả các hóa đơn của mình … [bức thư] của người phụ nữ chết vì bị ung thư mà công ty bảo hiểm sẽ không trả chi phí chăm sóc cho cô ấy … [bức thư] từ một người trẻ tuổi có rất nhiều triển vọng nhưng có rất ít cơ hội.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Tôi thấy nỗi lo lắng trong mắt anh … và tôi nghe sự quả quyết trong giọng nói của anh khi anh nói với tôi rằng: “Em sẽ không tin được những điều mà những người dân này đang trải qua, Michelle … đó là điều không đúng. Chúng ta phải tiếp tục làm việc để sửa chữa lỗi này. Chúng ta có quá nhiều điều phải làm“.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Tôi hiểu những câu chuyện đó như thế nào – thu thập của chúng tôi về những cố gắng, những hy vọng và những ước mơ – tôi thấy những câu chuyện đó đã thúc bách Barack Obama mỗi ngày như thế nào.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Và tôi đã không nghĩ rằng có thể làm được, nhưng hôm nay, tôi yêu chồng tôi thậm chí nhiều hơn tôi đã yêu ông ấy cách đây bốn năm … thậm chí nhiều hơn tôi đã yêu ông 23 năm trước, khi chúng tôi gặp nhau lần đầu tiên.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Tôi yêu vì anh ấy không bao giờ quên anh ấy đã bắt đầu [cuộc sống] như thế nào.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Tôi yêu vì chúng ta có thể tin tưởng Barack làm những gì mà anh ấy nói anh ấy sẽ làm, ngay cả khi việc đó khó khăn – đặc biệt là khi nó rất khó.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Tôi yêu vì Barack không có những điều như “chúng ta” và “họ” – anh ấy không quan tâm cho dù bạn thuộc Đảng Dân chủ hay đảng Cộng hòa, hay chẳng thuộc đảng nào cả … Anh ấy biết rằng tất cả chúng ta đều yêu đất nước của chúng ta … và anh ấy luôn sẵn sàng lắng nghe những ý kiến hay … Anh ấy luôn tìm kiếm những điều tốt nhất trong tất cả mọi người mà anh ấy gặp.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Và tôi yêu vì, ngay cả trong những giây phút khó khăn nhất, khi tất cả chúng ta toát mồ hôi – khi chúng ta lo lắng về dự luật sẽ không được thông qua, và có vẻ như tất cả đều mất – Barack không bao giờ cho phép mình bị phân tâm bởi tiếng trò chuyện và tiếng ồn ào.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Cũng giống như bà ngoại của anh, anh chỉ đứng dậy và đi về phía trước … với sự kiên nhẫn và trí tuệ, lòng can đảm và biết ơn.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Và anh nhắc tôi nhớ rằng chúng ta đang chơi một trò chơi lâu dài ở đây … và sự thay đổi thì rất khó khăn, và sự thay đổi diễn ra chậm, và thay đổi không bao giờ xảy ra cùng một lúc.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Nhưng cuối cùng thì chúng ta cũng đi tới đó, chúng ta luôn luôn tới đó.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Chúng ta tới đó được bởi vì những người như ba tôi … những người như bà ngoại của Barack … những người đàn ông và phụ nữ đã nói với chính họ rằng: “Có thể tôi không có cơ hội để thực hiện ước mơ của tôi, nhưng có lẽ các con tôi sẽ có… có lẽ cháu của tôi sẽ có”.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Cho nên nhiều người trong chúng ta đứng đây đêm nay vì sự hy sinh của họ, và niềm khát khao, và tình yêu vững chắc … bởi vì thời gian và một lần nữa, họ nuốt nỗi sợ hãi và nghi ngờ và đã thực hiện những điều khó khăn.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Vì vậy hôm nay, khi những thách thức mà chúng ta phải đối mặt bắt đầu có vẻ áp đảo, hoặc thậm chí không thể vượt qua, chúng ta không bao giờ quên rằng, làm những điều không thể thực hiện được là lịch sử của đất nước này … đó là, chúng ta là những người Mỹ như thế … và đó là cách mà đất nước này đã được xây dựng như thế.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Và nếu cha mẹ và ông bà của chúng ta có thể vất vả và vật lộn [với cuộc sống] cho chúng ta … nếu họ có thể nâng những tấm dầm thép lên bầu trời, gửi một người đàn ông tới mặt trăng, và kết nối thế giới bằng việc chạm vào một cái nút … thì chắc chắn chúng ta có thể tiếp tục hy sinh và xây dựng cho con cháu của chúng ta.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Và nếu có rất nhiều người đàn ông và phụ nữ dũng cảm có thể mặc đồng phục của đất nước và hy sinh cuộc sống của họ cho các quyền cơ bản nhất của chúng ta … thì chắc chắn chúng ta có thể làm phần việc của chúng ta, là những công dân của nền dân chủ tuyệt vời này để thực hiện các quyền đó… chắc chắn, chúng ta có thể đi bầu và làm cho tiếng nói của chúng ta được nghe vào ngày bầu cử.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Nếu những người nông dân và những người thợ rèn có thể giành độc lập từ một đế chế … nếu những người nhập cư có thể bỏ lại sau lưng tất cả mọi thứ họ biết để có được một cuộc sống tốt đẹp hơn trên bờ biển của chúng ta … nếu phụ nữ có thể bị lôi vào tù do theo đuổi việc bầu cử … nếu một thế hệ có thể đánh bại một cuộc khủng hoảng, và xác định sự vĩ đại qua mọi thời đại … nếu một mục sư trẻ có thể đưa chúng ta đến đỉnh núi với ước mơ chân chính của ông … và nếu những người Mỹ tự hào vì họ có thể là chính họ và mạnh dạn đứng tại bàn thờ với những người mà họ yêu thích .. thì chắc chắn, chắc chắn chúng ta có thể cho tất cả mọi người trên đất nước này một cơ hội công bằng về giấc mơ vĩ đại đó của Mỹ.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Bởi vì cuối cùng thì, hơn tất cả mọi thứ, đó là câu chuyện của đất nước này – câu chuyện về niềm hy vọng vững chắc, làm nền tảng cho cuộc đấu tranh kiên cường.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Đó là những điều đã làm nên câu chuyện của tôi, và câu chuyện của Barack, và có thể là rất nhiều câu chuyện khác của người Mỹ.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Và tôi nói tất cả chuyện trong đêm nay không phải với tư cách là đệ nhất phu nhân … và cũng không phải với tư cách của một người vợ.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Các bạn thấy đó, vào cuối ngày, chức vụ quan trọng nhất của tôi vẫn là “Thủ-Lĩnh-Mẹ” (mom-in-chief).<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Hai con gái của tôi vẫn là trung tâm của trái tim tôi và là tâm điểm trong thế giới của tôi.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Nhưng hôm nay, tôi không có những mối lo lắng như đã có hồi bốn năm trước về việc liệu Barack và tôi có đang làm những điều tốt nhất cho hai con gái của chúng tôi hay không.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Bởi vì hôm nay, tôi biết từ kinh nghiệm rằng, nếu tôi thực sự muốn rời bỏ để có một thế giới tốt đẹp hơn cho con gái của tôi, và cho tất cả những đứa con trai và con gái của chúng ta … nếu chúng ta muốn cho tất cả các trẻ em của chúng ta một nền tảng cho ước mơ của chúng và những cơ hội xứng đáng với triển vọng của chúng… nếu chúng ta muốn cho chúng cảm giác về khả năng không giới hạn – niềm tin đó thì ở đây, tại nước Mỹ, luôn luôn có một điều gì đó tốt hơn ở ngoài kia nếu các bạn sẵn sàng làm việc để có được điều đó … thì chúng ta phải làm việc [cật lực] hơn bao giờ hết … và một lần nữa chúng ta lại phải đến với nhau và đứng cùng nhau để ủng hộ người đàn ông mà chúng ta có thể tin tưởng để đưa đất nước vĩ đại này tiến lên phía trước … chồng tôi, Tổng thống của chúng ta, Tổng thống Barack Obama.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Cảm ơn các bạn, Đức Chúa Trời sẽ ban phước lành cho các bạn và cho nước Mỹ.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10.5pt;">Nguồn: NPR<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt;">
<br /></div>
BẾN KHÔNG CHỒNGhttp://www.blogger.com/profile/16024029666959229010noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5339852522807031516.post-90705267083929403082012-08-16T21:21:00.002+07:002012-08-16T21:21:24.264+07:00Sự Thật về huyền thoại “Bến Không Chồng”<div class="detail-intro" style="margin: 7.5pt 0in;">
<br /></div>
<div class="detail-intro" style="margin: 7.5pt 0in;">
<span style="font-size: x-small;"><strong><span style="font-family: Arial;">Nguoiduatin.vn) - “Bến không chồng” bước ra từ tiểu thuyết của nhà văn Dương Hướng, trở thành một cụm từ có nghĩa chung cho tất cả những “làng” vắng bóng đàn ông.</span></strong><span style="font-family: Arial;"><o:p></o:p></span></span></div>
<div style="border-bottom: #cccccc 1pt dotted; border-left: medium none; border-right: medium none; border-top: medium none; margin-left: 0.25in; margin-right: 0in; mso-border-bottom-alt: dotted #CCCCCC .75pt; mso-element: para-border-div; padding-bottom: 6pt; padding-left: 0in; padding-right: 0in; padding-top: 0in;">
<ul type="disc">
<li class="MsoNormal" style="border-bottom: medium none; border-left: medium none; border-right: medium none; border-top: medium none; color: #666666; margin: 0in 0in 0pt 0.25in; mso-border-bottom-alt: dotted #CCCCCC .75pt; mso-list: l0 level1 lfo1; mso-margin-bottom-alt: auto; mso-margin-top-alt: auto; mso-padding-alt: 0in 0in 6.0pt 0in; padding-bottom: 0in; padding-left: 0in; padding-right: 0in; padding-top: 0in; tab-stops: list .5in;"><span style="font-family: Arial; font-size: 9pt;"><a href="http://www.nguoiduatin.vn/ben-khong-chong-ben-dong-song-lam-a43975.html" title="“Bến không chồng” bên dòng Sông Lam"><b><span style="color: #666666; text-decoration: none; text-underline: none;">“Bến không chồng” bên dòng Sông Lam</span></b></a><o:p></o:p></span></li>
</ul>
</div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 20.4pt; margin: 0in 0in 0pt; mso-margin-bottom-alt: auto; mso-margin-top-alt: auto;">
<span style="color: black; font-family: Arial;">Ám ảnh bởi những người con gái ngồi lặng thinh bên cầu Đá Bạc, rồi những gì nhà văn quê Thái Bình miêu tả khiến một vùng quê nguyên mẫu hiện lên. “Bến không chồng” là địa danh có thật nó gắn với nhiều câu chuyện buồn vui của xã Thuỵ Liên...</span><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 20.4pt; margin: 0in 0in 0pt; mso-margin-bottom-alt: auto; mso-margin-top-alt: auto;">
<strong><span style="color: black; font-family: Arial;">Lời nguyền bến sông nơi thiếu nữ trẫm mình</span></strong><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 20.4pt; margin: 0in 0in 0pt; mso-margin-bottom-alt: auto; mso-margin-top-alt: auto;">
<span style="color: black; font-family: Arial;">Bến sông ấy vốn chẳng có tên, người dân xã Thuỵ Liên, Thái Thuỵ, Thái Bình còn nhớ, đó là nơi “thôn nữ tắm tiên”. Cái bến sông có hai cây quéo cổ thụ gắn với bao vui buồn của người dân. Hai cây quéo xoè bóng mát khúc sông, ban ngày người trong thôn đi làm đồng về thường nghỉ ngơi, tắm mát. Tối đến, trai gái trong làng đưa nhau ra bến sông ấy, nơi có “đôi tình nhân cổ thụ” để hẹn hò yêu đương. Họ tin, cái bến sông ấy linh thiêng sẽ minh chứng cho một tình yêu thuỷ chung.</span></div>
<span style="color: black; font-family: Arial;"><a name='more'></a><div class="MsoNormal" style="line-height: 20.4pt; margin: 0in 0in 0pt; mso-margin-bottom-alt: auto; mso-margin-top-alt: auto;">
</div>
</span> <span style="color: black; font-family: Arial;">Anh Nguyễn Vĩnh Diễn, người quê Thuỵ Liên kể rằng: “Một ngày kia, như có cơn cuồng phong đổ trên bến sông. Dòng người đổ về đây khóc thương cho thân phận trinh nữ. Cô gái tên H, yêu chàng trai cùng thôn nhưng gia đình kiên quyết ngăn cản, chàng trai uất hận bỏ đi biệt xứ. Cô gái đau buồn lầm lũi sống như cái bóng. Một ngày kia, cô gái đến bến sông than thân, trách phận rồi buông lời nguyền: “Những người yêu nhau, hẹn ước nơi bến sông này sẽ phải ly tan”. Cô gái nhảy xuống sông tự tử. Khi dân làng vớt được xác cô gái lên, hai tay cô vẫn còn chắp trước ngực như đang khấn nguyện. Sau này, bến sông không tên còn chứng kiến nhiều cái chết thương tâm của trinh nữ trẫm mình vì tình”.</span><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;"><o:p></o:p></span><div class="MsoNormal" style="line-height: 20.4pt; margin: 0in 0in 0pt; mso-margin-bottom-alt: auto; mso-margin-top-alt: auto;">
<span style="color: black; font-family: Arial;">Theo thời gian, những ám ảnh từ bến sông khiến người dân thêu dệt nhiều câu chuyện ly kỳ, huyễn hoặc. Người ta cứ nói khơi khơi như thể mình chứng kiến tận mắt. Ông đi soi ếch trong đêm cũng kể, đêm khuya thanh vắng đi qua bến sông thấy những cô gái mặc đồ trắng đi như lướt trên mặt sông, cười đùa nói chuyện huyên náo cả bến sông.</span><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 20.4pt; margin: 0in 0in 0pt; mso-margin-bottom-alt: auto; mso-margin-top-alt: auto;">
<span style="color: black; font-family: Arial;">Các bà hay chuyện lại kể, đi làm đồng từ khi tang tảng sáng, gần đến bến sông thấy tiếng con gái nói chuyện nô đùa, tiếng té nước ì oạp, nhưng đi tới nơi dòng sông im lặng đến lạnh người. Nhìn quanh đôi bờ, bãi cỏ, gốc quéo cổ thụ tuyệt nhiên không thấy bóng người. Những câu chuyện cứ được lan rộng, thêu dệt, đời này qua đời khác khiến người ta tin cái bến sông ấy có ma, mà toàn ma trinh nữ hận tình.</span><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 20.4pt; margin: 0in 0in 0pt; mso-margin-bottom-alt: auto; mso-margin-top-alt: auto;">
<span style="color: black; font-family: Arial;">Đến nay, bến sông ấy không còn hai cây quéo cổ thụ nữa. Trong một trận bão, hai cây cổ thụ cùng bị đánh tả tơi, bật gốc. Bến sông không tên nay đã được gọi là “Bến không chồng”, bởi nó được đặt tên trong tiểu thuyết nổi tiếng của nhà văn Dương Hướng. Và lâu rồi, những câu chuyện huyền thoại cũng chỉ còn lại trong ký ức của những người dân quê.</span><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 20.4pt; margin: 0in 0in 0pt; mso-margin-bottom-alt: auto; mso-margin-top-alt: auto;">
<span style="color: black; font-family: Arial;">Nhưng một ký ức mới lại bồi đắp cho người dân quê nơi đây. Bởi nếu ai đó đọc “Bến không chồng” có dịp ngang qua làng quê này mà hỏi cầu Đá Bạc, hỏi về “Bến không chồng” thì ai cũng nhắc đến Dương Hướng. Hỏi đến ông, người làng lại nhắc đến "Bến không chồng". Ông viết truyện mà thật đến nỗi đọc tiểu thuyết, người làng nhận ra từng nhân vật ngoài đời được ông chọn làm nguyên mẫu. Đến nay, các bà, các cô còn nhắn với tác giả rằng: "Bến không chồng giờ không còn ai tắm truồng nữa, vì nước sạch đã dẫn đến từng nhà rồi nhé!"</span><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 20.4pt; margin: 0in 0in 0pt; mso-margin-bottom-alt: auto; mso-margin-top-alt: auto;">
<strong><span style="color: black; font-family: Arial;">Sự thật qua lăng kính nhà văn</span></strong><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 20.4pt; margin: 0in 0in 0pt; mso-margin-bottom-alt: auto; mso-margin-top-alt: auto;">
<span style="color: black; font-family: Arial;">Ông Nguyễn Vĩnh Diễn, một độc giả trung thành của nhà văn Dương Hướng khẳng định: “Cống Linh trong truyện chính là Cống Trà Linh quê tôi. Một trong mười ba hệ thống thuỷ lợi quan trọng của miền Bắc, là mục tiêu đánh phá của máy bay Mỹ trong cuộc chiến tranh. Và con đê mà tác giả nhắc đi nhắc lại nhiều lần trong tác phẩm chính là con đê ngăn mặn chạy dọc bờ sông Diêm Hộ. Còn cây cầu Đá Bạc nơi có "Bến không chồng" lại nằm kề bên hai cây quéo cổ thụ khổng lồ của làng Đoài. Đây chính là một khung cảnh độc nhất vô nhị của trung tâm xã Thuỵ Liên, Thái Thuỵ, Thái Bình. Hai cây quéo cổ thụ mà chúng tôi chẳng biết được trồng từ đời nảo đời nào. Chúng tôi lớn lên đã thấy tán lá của nó xanh thẫm rậm rì vượt lên trên tầng xanh của luỹ tre quê mình. Đứng xa hàng năm bảy cây số đã nhìn thấy hai lùm cây lừng lững như hai cây nấm khổng lồ trồi lên in vào bầu trời”.</span><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 20.4pt; margin: 0in 0in 0pt; mso-margin-bottom-alt: auto; mso-margin-top-alt: auto;">
<span style="color: black; font-family: Arial;">Đọc “Bến không chồng” của nhà văn Dương Hướng, tiểu thuyết được trao giải của Hội Nhà văn Việt Năm năm 1991, mới thấy cái bến nước ấy đã gắn với đời sống của người dân, gắn với nhân vật của ông. Cái bến sông là hình ảnh mở đầu cũng là hình ảnh kết thúc của tiểu thuyết. Nhiều lần, ông đặc tả bến sông: “Hạnh (nhân vật chính của tiểu thuyết-PV) chạy xuống bếp lấy chiếc nón của mẹ rồi vội vàng ra bờ sông. Lại một lần nữa Hạnh đi trên bờ sông quen thuộc xuống cống Linh. Lần này không có Nghĩa, Hạnh thấy trống trải. Dòng sông vẫn lặng lẽ trôi. Gió buổi sáng mát rượi. Những giọt sương còn đọng trên cỏ sáng loé dưới nắng sớm”.</span><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 20.4pt; margin: 0in 0in 0pt; mso-margin-bottom-alt: auto; mso-margin-top-alt: auto;">
<span style="color: black; font-family: Arial;">Một chương khác, Dương Hướng viết: “Lâu nay Hạnh sợ cái bến tắm. Không phải Hạnh sợ ba ba thuồng luồng hay con ma mặt đỏ ở đầu cánh mả Rốt mà chỉ sợ chính ở sự gợi cảm của dòng sông... sợ cái "Bến không chồng"... Vầng trăng hiện ra nhuốm vàng mọi cảnh vật. Bến sông mênh mông. Hạnh lội xuống bến Không chồng rửa chân, lòng ngẩn ngơ nhìn mặt trăng loang loáng dưới nước. Hạnh thấy mình như lạc vào thế giới mông lung sâu thăm thẳm của những câu chuyện huyền thoại xa xưa... Bến Vắng”. Hay “những đêm trăng như đêm nay, cầu Đá Bạc là nơi các cô gái làng Đông tụ tập. Trông cô nào cũng phây phây mà "chống ề".</span><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 20.4pt; margin: 0in 0in 0pt; mso-margin-bottom-alt: auto; mso-margin-top-alt: auto;">
<span style="color: black; font-family: Arial;">Cái kết của “Bến không chồng” lại chứng kiến cái chết của Nguyễn Vạn - người đàn ông, không dám sống thật với lòng mình. Người đàn ông muốn “giữ hình ảnh” cựu quân nhân trở về làng tìm đến cái chết để cắt đứt những rối ren khi ông ta yêu người đàn bà tên Nhân là vợ liệt sỹ nhưng lại có con với Hạnh (con gái của bà Nhân). Khi Hạnh có con với người đàn ông yêu mẹ mình, cô đã trốn khỏi làng một thời gian. Và khi đưa con về làng nhận cha, trong cô khấp khởi niềm vui: “Hạnh dắt con gái ra tới cầu Đá Bạc đứng nhìn dòng sông loang loáng trong trăng. Bến Không Chồng lung linh”.</span><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 20.4pt; margin: 0in 0in 0pt; mso-margin-bottom-alt: auto; mso-margin-top-alt: auto;">
<span style="color: black; font-family: Arial;">Nhưng một buổi sáng, Hạnh đã chứng kiến cảnh đau lòng: “Hạnh gọi con dậy, dắt nó ra Bến Không Chồng rửa mặt, Hạnh chợt nhìn thấy phía cầu Đá người đứng lố nhố ngó nghiêng dưới chân cầu. Linh cảm thấy điều gì đó, Hạnh dắt con chạy mà hai chân cứ ríu lại. Hạnh đã nhận ra Nghĩa, anh lao ào từ trên cầu xuống sông. Hạnh sững lại chân tay bủn rủn khi nhìn thấy cái xác chết được Nghĩa kéo từ dưới sông lên lại chính là chú Vạn. Hạnh dắt con nhào tới quỳ phục xuống bên xác chú Vạn”. Người đàn ông ấy, không bước qua khỏi lời nguyền và đã chết nơi bến sông trinh nữ trẫm mình.</span><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 20.4pt; margin: 0in 0in 0pt; mso-margin-bottom-alt: auto; mso-margin-top-alt: auto;">
<span style="color: black; font-family: Arial;">Theo nhà văn Dương Hướng, tất cả những gì ông viết đều là sự thật có từ trong làng xã. “Ngày ấy, tôi viết muốn ghi tên thật để nhớ tất cả những gì nhân vật đã từng nói. Nhưng rồi, sau khi đọc lại sửa cuốn tiểu thuyết nên tôi quên mất không thay tên nhân vật”. Chẳng thế mà, cuốn tiểu thuyết chân thật đến từng lời ăn, tiếng nói, lối sống của người nông dân. Mà cũng phải nói rằng, không ít người đã “mặt nặng” vì “bị” đưa vào văn.</span><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 20.4pt; margin: 0in 0in 0pt; mso-margin-bottom-alt: auto; mso-margin-top-alt: auto;">
<span style="color: black; font-family: Arial;">Cuốn tiểu thuyết của Dương Hướng là bức tranh buồn thê lương ở một làng quê miền Bắc thời hậu chiến. Ở đó, đã không có sự bù đắp nào, không có hạnh phúc nào dành cho những người lính trở về sau cuộc chiến. Năm 2000, đạo diễn Lưu Trọng Ninh chuyển thể tiểu thuyết Bến không chồng của Dương Hướng thành kịch bản phim. Đã có những tranh cãi về việc chuyển thể, nhưng không thể phủ nhận những thước phim giàu chất điện ảnh mà Lưu Trọng Ninh gửi gắm trong Bến không chồng.</span><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;"><o:p></o:p></span></div>
<table border="1" cellpadding="0" class="MsoNormalTable" style="background: bisque; border-bottom: bisque 1pt outset; border-left: bisque 1pt outset; border-right: bisque 1pt outset; border-top: bisque 1pt outset; mso-border-alt: outset bisque .75pt; mso-cellspacing: 1.5pt; width: 405px;"><tbody>
<tr style="mso-yfti-firstrow: yes; mso-yfti-irow: 0; mso-yfti-lastrow: yes;"><td style="background-color: transparent; border-bottom: bisque; border-left: bisque; border-right: bisque; border-top: bisque; padding-bottom: 0.75pt; padding-left: 0.75pt; padding-right: 0.75pt; padding-top: 0.75pt;"><div class="MsoNormal" style="line-height: 20.4pt; margin: 0in 0in 0pt; mso-margin-bottom-alt: auto; mso-margin-top-alt: auto;">
<strong><span style="color: black; font-family: Arial;">Lúc nào, nơi đâu vẫn dõi theo vùng đất quê hương</span></strong><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 20.4pt; margin: 0in 0in 0pt; mso-margin-bottom-alt: auto; mso-margin-top-alt: auto;">
<span style="color: black; font-family: Arial;">Nhà văn Dương Hướng người Thuỵ Liên, Thái Thuỵ đi công nhân quốc phòng rồi chuyển qua bộ đội, trực tiếp chiến đấu tại chiến trường miền <st1:place w:st="on"><st1:country -region="-region" w:st="on">Nam</st1:country></st1:place> từ năm 1971 cho đến ngày giải phóng. Từ bộ đội, năm 1976 anh lại chuyển sang ngành Hải quan, công tác tại Hải quan tỉnh Quảng Ninh. Hiện nay gia đình anh đang cư trú tại Hạ Long. Vậy nhưng mọi sự kiện xảy ra suốt quãng thời gian năm mươi năm qua trên vùng đất quê hương không gì qua được đôi mắt tinh tường, sắc sảo của anh. Các tiểu thuyết đã xuất bản: Bến không chồng, Dưới chín tầng trời...</span><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;"><o:p></o:p></span></div>
</td></tr>
</tbody></table>
<br />
<div class="MsoNormal" style="line-height: 20.4pt; margin: 0in 0in 0pt; mso-margin-bottom-alt: auto; mso-margin-top-alt: auto;">
<strong><span style="color: black; font-family: Arial;">Minh Khánh</span></strong><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;"><o:p></o:p></span></div>
BẾN KHÔNG CHỒNGhttp://www.blogger.com/profile/16024029666959229010noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5339852522807031516.post-11404509907094595902012-08-05T15:58:00.001+07:002012-08-05T16:27:10.282+07:00Yếu tố không gian làng quê trong tiểu thuyết Dương Hướng<div class="article-content">
<div style="text-align: center;">
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt;">
(từ tạp chí văn hoá Nghệ An)</div>
<a href="http://img718.imageshack.us/img718/7449/16420009.jpg" target="_blank"><img align="middle" alt="" height="194" src="http://img718.imageshack.us/img718/7449/16420009.jpg" width="251" /></a></div>
<div class="clr" style="text-align: justify;">
<br />
<span style="font-size: 12px;"><span style="font-family: Arial;"><span style="font-weight: normal;">1. Không gian và thời gian nghệ thuật là những yếu tố trong cấu trúc nội tại của tác phẩm. Sự miêu tả, trần thuật bao giờ cũng phải xuất phát từ một điểm nhìn trong một không gian nhất định, diễn ra trong một trường nhìn và trong một thời gian nhất định. Không gian và thời gian nghệ thuật chẳng những cho thấy cấu trúc nội tại bên trong của tác phẩm văn học, các ngôn ngữ tượng trưng, mà còn cho thấy quan niệm về thế giới, chiều sâu cảm thụ của tác giả hay của một giai đoạn văn học. Nó cung cấp cơ sở khách quan để khám phá tính độc đáo cũng như nghiên cứu loại hình của các hình tượng nghệ thuật, trong đó có nghệ thuật xây dựng nhân vật. </span></span></span></div>
<div class="clr" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 12px;"><span style="font-family: Arial;"><span style="font-weight: normal;">2. Dương Hướng đã đặt nhân vật của mình vào thời gian và không gian khác nhau để khắc họa tính cách, số phận nhân vật. Không gian trong tiểu thuyết của Dương Hướng được mở rộng biên độ theo những biến cố lịch sử và theo số phận nhân vật: có không gian làng quê, không gian thành thị, không gian chiến trường, lại có không gian trải dài theo suốt dọc dài đất nước ở ba miền Bắc, Trung, Nam, tới biên giới, hải đảo…</span></span></span></div>
<span style="font-size: 12px;"><span style="font-family: Arial;"><span style="font-weight: normal;"><a name='more'></a><div class="clr" style="text-align: justify;">
Trong những không gian ấy, không gian làng quê được chọn là không gian trung tâm. Tất cả các nhân vật đều xuất phát điểm từ không gian làng quê, trải qua các biến cố dữ dội của lịch sử, cuối cùng đều trở về với làng quê của mình. Người trụ lại làng quê chăm chỉ làm ăn, giữ cho “bến quê” những giá trị văn hoá ngàn đời, để không gian ấy có giá trị thanh lọc tâm hồn những kẻ đã từng lầm đường lạc bước. Trong tiểu thuyết của Dương Hướng, không gian làng quê luôn gắn liền với những vẻ đẹp và giá trị truyền thống được kết tinh từ ngàn đời: Cây đa, bến nước, sân đình, cánh đồng bát ngát lúa, ngô, khoai, những triền đê, bãi sông, cây rơm, mái rạ, gắn liền với không gian sinh hoạt văn hoá cộng đồng và không gian sinh hoạt văn hoá gia đình. Những không gian quen thuộc ấy đã trở thành một phần máu thịt đối với bất cứ ai được sinh ra, lớn lên và được nuôi dưỡng ở làng quê. Không gian ấy trở thành mạch nguồn kết dính tình cảm máu thịt giữa người dân với làng quê, đất nước. Mỗi người dân đều tự hào về không gian làng quê của mình. Trong <i>Bến không chồng</i>, người dân làng Đông, tự hào về làng mình có nhiều cái nhất: “Đình làng Đông to nhất; Cây quéo làng Đông cao nhất; Cầu đá làng Đông đẹp nhất; nước sông Đình làng Đông mát nhất”. Vẻ đẹp của làng Đông đã đi vào câu ca tiếng hát, đi vào lời ru vỗ về trẻ thơ của những người bà, người mẹ: “À ơi… chẳng to cũng gọi đình Đông - Có cầu đá bạc bắc qua sông Đình - Chàng ơi có nhớ đến mình - Nhớ cầu Đá Bạc, nhớ đình làng Đông”. Lại có câu ca rằng: “Sông làng Đông vừa trong vừa mát - Đồng làng Đông ngan ngát hương thơm”<sup><strong><span style="color: #cc0000; font-size: x-small;">(1)</span></strong></sup>.</div>
</span></span></span></div>
<div class="clr" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 12px;"><span style="font-family: Arial;"><span style="font-weight: normal;">Không gian làng quê còn gắn với những giá trị văn hoá lâu đời như: Hát cô đầu, hát chầu văn, hát chèo cổ, chơi cờ người, chơi diều sáo, thả đèn trời… Làng quê còn gắn liền với những huyền thoại đẹp. Trong <i>Bến không chồng</i> làng Đông có huyền thoại “Mắt tiên” giải thích về cái hồ nước trong vắt giữa đồng là do một cô gái có tên là Ngần, người làng Đông, do bị bố mẹ ép gả lấy một người mà cô không yêu, cô đã tự tử ở hồ nước này. Từ đó hồ nước là nơi mà đàn bà con gái làng Đông khi có gì oan khuất thường tới đó tắm để giải oan. Chính có hồ mắt tiên mà gái làng Đông da cô nào cũng trắng mịn, mang nhiều nét khêu gợi của tiên nữ. Làng Đông còn có huyền thoại “Gò ông Đống” nói về một chành trai làng Đông năm xưa đi đánh gặc mười năm trở về mắt sắc mày ngài, kiếm cung thao lược. Người chiến binh về đến cánh đồng làng thì nghe tin vợ bạc tình liền nhảy phốc lên cái gò cạnh đó hét lên một tiếng vang trời, máu từ miệng hộc ra chết tươi… Người làng Đông vẫn tự hào, trai làng Đông có trí khí khác thường là nhờ mang dòng máu của người chiến binh ấy. Những huyền thoại bi kịch ấy đã tạo nên vóc dáng, cốt cách con người làng Đông. Vẻ đẹp da thịt trắng mịn, nõn nà mang nhiều nét khêu gợi của tiên nữ của gái làng Đông kết tinh trong vẻ đẹp của Hạnh, Thắm, Dâu, Thao, chị Nhân. Vẻ đẹp của trí khí quật cường chống giặc ngoại xâm của trai tráng làng Đông kết tinh trong Nguyễn Vạn, Nghĩa, Thành, Hà, Hiệp… Trong <i>Bóng đêm và mặt trời</i>, Làng Nguyệt Hạ lại gắn với truyền thuyết về mối tình bất tử giữa nàng công chúa Nguyệt Cầm với anh chàng nông dân của làng và tục lệ trao vòng cầu hôn. “Tục trao vòng cầu hôn xuất phát từ ý tưởng tốt đẹp của nàng công chúa Nguyệt Cầm. Chiếc vòng gia truyền do người phụ nữ giữ từ đêm tân hôn tới khi con gái trưởng thành tới tuổi mười tám thì trao lại cho con gái. Người con gái hoàn toàn tự do lựa chọn người yêu để trao vòng... Tục trao vòng tạo nên cốt cách con người làng Nguyệt Hạ: Luôn coi trọng danh dự, đàn ông cốt cách, đàn bà thuỷ chung. Sinh hoạt của người làng Nguyệt Hạ còn gắn liền với một thú chơi mang truyền thống văn hoá. Đó là thú chơi diều sáo. “Cánh diều sáo biểu hiện sự ấm no, thanh bình của làng Nguyệt Hạ… Người làng Nguyệt Hạ có lời thề nguyền không bao giờ làm điều ác. Nếu kẻ nào làm điều ác thì không tự trừng trị thì trời sai thần sét đánh đắm thuyền, vỡ bè hay lũ cuốn chết”<sup><strong><span style="color: #cc0000; font-size: x-small;">(2)</span></strong></sup>.Trong <i>Dưới chín tầng trời</i>, người dân làng Đoài có hội đình Đoài. Trong hội ấy người ta thắp đèn kéo quân, thả đèn trời, nghe hát chầu văn. Ngôi đình trở thành linh hồn của tất cả người dân làng Đoài từ ngàn xưa. </span></span></span></div>
<div class="clr" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 12px;"><span style="font-family: Arial;"><span style="font-weight: normal;">Không gian làng quê trong tiểu thuyết của Dương Hướng, vừa là nơi hội tụ, lưu giữ những giá trị văn hoá ngàn đời đồng thời cũng là cội nguồn tạo nên cốt cách của người nông dân. Không gian ấy đã trải qua và chịu sự tác động của tất cả những biến cố của thời cuộc. Người nông dân sống trong không gian ấy tất yếu phải chịu sự va đập của tất cả các biến cố dữ dội đó. Dương Hướng đã xây dựng nhân vật của mình trên cái nền không gian ấy và luôn nhìn nhân vật của mình trong mối quan hệ với không gian làng quê. Vì vậy, đọc tiểu thuyết của Dương Hướng chúng ta thấy các nhân vật của ông dù có đi đến phương trời nào, dù có thành đạt, thành danh đến đâu, dù có bị bão lốc thời cuộc làm cho tha hoá biến chất, thì trong sâu thẳm tâm hồn của họ vẫn còn đọng lại một chút gì đó cái tình người chân thật của người dân quê. Và không gian làng quê luôn là bến đợi để mọi người trở về thanh lọc tâm hồn, tìm lại chính mình và sống tốt đẹp hơn.</span></span></span></div>
<div class="clr" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 12px;"><span style="font-family: Arial;"><span style="font-weight: normal;">Không gian làng quê đã hun đúc nên vẻ đẹp thể chất và tâm hồn của người nông dân. Lớp người già trải bao sóng gió vẫn trụ vững, trở thành chứng nhân của lịch sử và sáng ngời phẩm chất như vợ chồng thương nhân yêu nước Hoàng Kỳ Bắc, cụ Khi, bà mẹ (của Yến Quyên), bố đẻ của Trần Tăng trong <i>Dưới chín tầng trời</i>; cụ Kẹo trong <i>Bóng đêm và mặt trời</i>; bà Khiêm trong <i>Bến không chồng</i>,… Lớp người trung niên gắn bó với làng quê trải qua sóng gió thời cuộc vẫn giữ được phẩm chất tốt đẹp, được tác giả khắc họa qua những nhân vật Nguyễn Vạn, Nhân trong <i>Bến không chồng</i>; Ngần trong <i>Bóng đêm và mặt trời</i>; Yến Quyên trong <i>Dưới chín tầng trời</i>,… Lớp thanh niên ưu tú, những người luôn đầu tàu gương mẫu trong mọi nhiệm vụ. Lúc có giặc thì trai tráng ra trận, đám con gái ở nhà thì gánh vác việc đồng áng. Lớp người này được thể hiện qua các nhân vật như Nghĩa, Hạnh, Thành, Thắm, Cúc, Dâu, Hà, Hiệp… trong <i>Bến không chồng</i>; Đô, Bức, Nga… trong <i>Bóng đêm và mặt trời</i>; Nam, Đào Vương, Tuyết… trong <i>Dưới chín tầng trời</i>. Những nhân vật này kết tinh vẻ đẹp từ những không gian của làng quê. Họ đóng vai trò giữ lửa và truyền lại cho lại muôn đời sau cái phẩm chất tốt đẹp của con người, càng trải qua bão lốc dữ dội của thời cuộc càng trở nên sáng ngời. Đó là phẩm chất cần cù, chịu thương chịu khó trong lao động, tấm lòng gắn bó tha thiết với làng quê, truyền thống yêu thương, trọng tình nghĩa, là sự bao dung, độ lượng, vị tha… </span></span></span></div>
<div class="clr" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 12px;"><span style="font-family: Arial;"><span style="font-weight: normal;">Đứng trước không gian làng quê, trước những con người sáng ngời phẩm chất như thế, người đã tốt mong mình sẽ tốt hơn, kẻ lầm đường, lỡ bước mong muốn được trở về để thanh lọc tâm hồn, để sám hối, để được tha thứ. Và tất cả đều tụ về làng quê với một tâm niệm mỗi người phải làm được một điều gì đó cho quê hương, cho cái nơi mà mình đã sinh ra, lớn lên và trưởng thành, cái nơi mà mình đã từng có công hoặc có tội.</span></span></span></div>
<div class="clr" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 12px;"><span style="font-family: Arial;"><span style="font-weight: normal;">Như trên đã nói, không gian làng quê trong tiểu thuyết của Dương Hướng góp phần quan trong trong việc xây dựng nhân vật và tái hiện hiện thực. Không gian làng quê ấy sản sinh những con người vốn chân chất, hiền lành thật thà như hạt lúa, củ khoai. Nhưng bão lốc dữ dội của thời cuộc đã tràn qua làng quê và tác động đến từng thành viên của mỗi gia đình. Sai lầm của thời cuộc đã tạo điều kiện cho một số kẻ chớp cơ hội, bất chấp thủ đoạn để đổi đời. Trong bước đường thăng tiến của mình dù dài hay ngắn, chúng cũng trở thành mối hoạ, nỗi kinh hoàng đối với những người dân vô tội.</span></span></span></div>
<div class="clr" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 12px;"><span style="font-family: Arial;"><span style="font-weight: normal;">Đột đơm ràng thuộc hạng cùng đinh, mù chữ, nhờ cải cách được lên làm chủ tịch xã. Đột là nhìn đâu cũng thấy Việt gian, phản động và với nhận thức ấu trĩ, hắn đã giết chết nhiều người vô tội. Để được làm cán bộ, Ngô Quất đã từ chối quan hệ ruột thịt, kết tội oan sai cho cha đẻ và giết cha, phá đình, chùa, cấm hát chèo cổ, cấm chơi diều sáo. Đào Kinh cũng là hạng cùng đinh dốt nát, được làm cán bộ cốt cán trong cải cách ruộng đất và trong thời kì hợp tác hoá nông nghiệp. Chiến công của Đào Kinh là giết chết Hoàng Kỳ Bắc, đã tàn phá nền nếp làm ăn và đồng đất của người nông dân làng Đoài. Trần Tăng, một kẻ hãnh tiến, bất chấp mọi thủ đoạn để thăng tiến đã gây nên bao nhiêu thảm họa từ khi làm cán bộ xã đến trung ương. Đào Thanh Măng vì tiền mà sẵn sàng đánh đổi tất cả những cái mình có để có được cái mình muốn và đã trở thành một con điếm chính trị khét tiếng. Đỗ Hiền đã chạy sang bên kia chiến tuyến và trở thành tội nhân của dân tộc.</span></span></span></div>
<div class="clr" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 12px;"><span style="font-family: Arial;"><span style="font-weight: normal;">Tất cả những nhân vật này trong tiểu thuyết của Dương Hướng đều có gốc gác sinh ra, lớn lên ở làng quê, kẻ ở lại, người toả đi muôn nơi. Trong số họ, ít nhiều đều mắc phải sai lầm hoặc đã gây nên tội ác - cái lỗi lầm, tội ác do sai lầm của thời đại tạo ra. Thế nhưng tất cả họ đều không đi đến tận cùng tội ác để trở thành ác quỷ. Họ đã có ý thức phản tỉnh, đã nhận ra lỗi lầm và đều có ý thức sám hối thành thực. Và họ đều tụ về quê hương để thanh lọc tâm hồn, để thành tâm sám hối và chuộc lỗi bằng những việc làm thiết thực cho quê hương. Sự sám hối thành thật của Đỗ Hiền, Đào Kinh đã được người dân chấp nhận. Sự chấp nhận này thể hiện truyền thống khoan dung, độ lượng, nhân ái của người dân làng Đông, làng Đoài nói riêng và truyền thống nhân ái của người dân Việt Nam nói chung, “đánh kẻ chạy đi, không ai đánh người chạy lại”. Đây cũng chính là thông điệp thể hiện chiều sâu nhân bản trong tiểu thuyết của Dương Hướng - thông điệp về tình người. Đến mẹ con bà Cháo, kẻ cùng đinh thất cơ lỡ vận, phải đi kiếm tiền bằng cả cái nghề ô nhục bán trôn nuôi miệng, nhưng khi đời sống khấm khá lên, họ cũng đã hết lòng vì quê hương làng xóm. Ngô Quất giết cha, phá đình chùa, phá hoại hạnh phúc của Nga và Đô nhưng cuối cùng cũng biết sám hối. Không gian làng quê và tình người tốt đẹp ở làng quê đã khiến cho Quất phản tỉnh, sám hối. Lão Xung gây họa đốt từ đường thờ tổ, chia rẽ hạnh phúc của Nghĩa với Hạnh cuối cùng cũng đã thừa nhận lỗi lầm của mình và tuyên bố phá bỏ lời nguyền giữa hai dòng họ Nguyễn - Vũ. </span></span></span></div>
<div class="clr" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 12px;"><span style="font-family: Arial;"><span style="font-weight: normal;">Trước không gian làng quê, tất cả các nhân vật đều cảm thấy mình trở nên nhỏ bé, trở nên thành tâm, thành thực hơn. Cái đọng lại là tình quê, tình người khiến người ta không thể xử tệ với nhau. Tất cả những lỗi lầm của quá khứ đều được hoá giải, khép lại để cùng nhau hướng tới những điều tốt đẹp hơn, cùng nhau góp sức xây dựng quê hương, đất nước.</span></span></span></div>
<div class="clr" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 12px;"><span style="font-family: Arial;"><span style="font-weight: normal;">3. Nếu như để khắc họa hình tượng người nông dân và để tái hiện bức tranh hiện thực về làng quê trước bão lốc thời cuộc xuyên suốt một giai đoạn lịch sử dài, tác giả đã lấy không gian làng quê làm không gian trung tâm. Thì khi khắc họa hình tượng nhân vật người lính thời chiến và hậu chiến, tác giả lại đặt nhân vật của mình vào những không gian khác nhau để cho nhân vật bộc lộ tính cách. Thời chiến người lính xông pha ra chiến trường, tại đây những phẩm chất truyền thống của họ được bộc lộ và những sai lầm hạn chế của họ trong cuộc chiến cũng được nhìn nhận rõ hơn. Khi đối mặt với kẻ thù, người lính sẵn sàng xả thân chiến đấu quên mình cho lí tưởng độc lập dân tộc. Tiêu biểu như Nghĩa, Thành, Hà, Hiệp trong <i>Bến không chồng</i>; Đô, Bức trong <i>Bóng đêm và mặt trời</i>; tướng Trung, Đào Vương, Nam… trong<i> Dưới chín tầng trời</i>. </span></span></span></div>
<div class="clr" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 12px;"><span style="font-family: Arial;"><span style="font-weight: normal;">Với tư cách là một con người đã từng tham chiến, với cái nhìn sắc sảo, đa chiều và bản lĩnh trung thực của một nhà văn, Dương Hướng không chỉ đặt người lính vào không gian chiến trường để khắc họa phẩm chất tốt đẹp của họ mà còn để nhìn thấy cả những sai lầm, hạn chế của họ trong cuộc chiến do sự tàn khốc của chiến tranh gây nên. </span></span></span></div>
<div class="clr" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 12px;"><span style="font-family: Arial;"><span style="font-weight: normal;">Để khắc họa hình tượng người lính thời hậu chiến, Dương Hướng đã trả người lính trở về không gian của cuộc sống bộn bề đời thường ở làng quê. Tác giả cho nhân vật của mình va đập với những biến động phức tạp của cuộc sống, để cho nhân vật bộc lộ rõ tình trạng bi kịch khá phổ biến của người lính thời hậu chiến. Trước cuộc sống đời thường, người lính vẫn giữ vững bản lĩnh chiến đấu và phẩm chất truyền thống của mình. Chiến tranh chỉ trang bị cho họ kiến thức và bản lĩnh để chiến đấu và chiến thắng. Cái bản lĩnh ấy rất cần trong chiến đấu chống kẻ thù xâm lược, nhưng nó cũng làm cho người lính trở nên trai sạn, sơ cứng về nhận thức trước những vấn đề phức tạp của cuộc sống đời thường.</span></span></span></div>
<div class="clr" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 12px;"><span style="font-family: Arial;"><span style="font-weight: normal;">Nguyễn Vạn khi trở về quê, anh chỉ nghĩ sống làm sao cho xứng đáng với cái danh người anh hùng Điện Biên, người cộng sản của mình. Khi vượt ra ngoài cái danh giới ấy Vạn không đủ sức để tự vệ. Cái cần thiết cho cuộc sống của con người bình thường, để được sống như một con người bình thường nhất là tình cảm khác giới thì Vạn lại cho là tội lỗi. Và khi vấp phải chuyện này, Vạn chỉ còn cách phản ứng tiêu cực là tìm đến cái chết. Tác giả đã đặt Nguyễn Vạn vào không gian làng quê, một làng quê đã bị bão lốc chiến tranh cướp đi hầu hết trai tráng để những người phụ nữ phải sống cảnh không chồng hoặc có chồng cũng như không. Sống trong cái “bến không chồng” ấy, bên những người phụ nữ đẹp người, đẹp nết và cả những người phụ nữ đầy đam mê, dục vọng, Nguyễn Vạn phải gồng mình lên chống đỡ và kìm nén những tình cảm riêng tư của mình. Qua không gian sống đó, bi kịch về sự sơ cứng và tê liệt về tâm hồn trước cuộc sống đời thường cuả Nguyễn Vạn càng lộ rõ hơn.</span></span></span></div>
<div class="clr" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 12px;"><span style="font-family: Arial;"><span style="font-weight: normal;">Nghĩa khi rời quân ngũ trở về với làng quê, gia đình và dòng họ, anh đã không thể chịu được áp lực, sức ép của dòng họ là phải có con để nối dõi tông đường. Nên Nghĩa đã gây nên bất hạnh cho hai người đàn bà yêu anh (bỏ Hạnh để lấy Thủy mà Thủy lại không có khả năng sinh đẻ). Đô, Bức khi trở về đời thường, một người thì sống câm lặng trong mặc cảm tàn phế, một người thì què quặt tâm hồn trong môi trường sống mới và nghề nghiệp mới. Bức từ khi bị thương đã từ chối sự quan tâm của tất cả mọi người, kể cả Nga - người vợ mà anh đã từng ao ước và không nghĩ là mình có được. Áp lực về công danh không thành và hiện thực tàn khốc của một người tàn phế, suốt đời phải nhờ vào chiếc xe lăn và sự phục vụ của người khác đã khiến Bức tê liệt về thể xác và tâm hồn, mất hết khả năng thích nghi trước sự phức tạp của đời thường. Bức rơi vào bi kịch, bế tắc và phải tìm đến cái chết để giải thoát cho bi kịch của mình. Đô rời quân ngũ và có một gia đình riêng với căn nhà tiện nghi và người vợ trẻ đẹp, nhiều đam mê dục vọng, năng động và rất hiện đại. Trước một hiện thực mới, Đô đã không thể thích ứng, anh dường như mất đi hoàn toàn khả năng tự vệ. Đô rơi vào bi kịch và giải quyết bi kịch bằng cách trốn chạ cuộc sống và cái môi trường phức tạp, phi văn hoá ấy. Và chỉ khi gặp lại Nga - người yêu năm xưa, cùng nhau về quê để viếng đám tang Bức, cùng nhau thanh lọc tâm hồn nơi làng quê khốn khó nhưng giàu tình người, Đô mới thực sự hồi sinh, mới thực sự thanh thản để tiếp tục sống cuộc sống đích thực của một con người.</span></span></span></div>
<div class="clr" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 12px;"><span style="font-family: Arial;"><span style="font-weight: normal;">Đào Vương và tướng Trung đều từng chinh chiến trận mạc và lập nên nhiều chiến công hiển hách. Cả hai đều là những người anh hùng đích thực của làng Đoài. Nhưng khi trở về với cuộc sống đời thường, ngoài bản lĩnh chiến đấu và cái nhìn lúc nào cũng lấy lập trường giai cấp và chiến công của mình để làm thước đo, thành ra họ chẳng biết gì về thế thái nhân tình. Họ đắm chìm và say sưa trong hào quang chiến thắng, trong lúc người dân và cuộc sống sôi động thời mở cửa quan tâm đến những vấn đề khác thiết thực hơn, nhân bản hơn. Trong xu thế chung của nhân loại là đối thoại, bắt tay hợp tác cùng phát triển, hoà hợp dân tộc… Thế nên họ trở nên lạc lõng giữa thời cuộc, trở thành con số không trước cuộc đời đầy phức tạp với muôn mặt của đời sống. Những người anh hùng trận mạc, lại trở thành kẻ bại trận trước những biến động dữ dội của thời cuộc. Và chỉ khi về quê, khi sống giữa những con người hiền lành, chất phác, bao dung, độ lượng, giàu lòng nhân ái, vị tha tướng Trung và Đào Vương mới thanh thản nhìn nhận lại những hạn chế trong nhận thức của mình. Cả hai người đã nhận ra những hạn chế của mình biết căm thù và cũng biết tha thứ, để biết chiến đấu nhưng cũng biết bắt tay, để biết đối đầu nhưng cũng biết đối thoại, để sống thanh thản hơn, vị tha hơn.</span></span></span></div>
<div class="clr" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 12px;"><span style="font-family: Arial;"><span style="font-weight: normal;">Để khắc họa nhân vật quan chức, tác giả đặt nhân vật của mình vào nhưng không gian khác nhau. Không gian làng quê, gắn liền với quan chức địa phương. Thời cải cách và thời xây dựng hợp tác hoá nông nghiệp, họ là sản phẩm của sự sai lầm của thời đại: trình độ văn hoá i tờ, thậm chí mù chữ. Nhờ cải cách ruộng đất và những sai lầm trong việc thực thi các mệnh lệnh của cấp trên, họ được chọn cử làm cán bộ cốt cán của phong trào. Lòng nhiệt tình cộng với sự non kém của mình về nhận thức, những quan chức này họ đã lập nên những chiến công đầy bi hài ở làng quê. Công lao của họ là tàn phá tất cả những gì mà người dân bao đời nay tạo dựng nên. Không gian làng quê là nơi họ được sinh ra, lớn lên, trưởng thành đồng thời cũng là nơi gắn với bao thăng trầm của cuộc đời họ. Họ thường được sinh ra trong những gia đình thuộc hạng cùng đinh, cả một đời sống trong khổ cực. Vốn dĩ họ là người tốt, nhưng do những sai lầm của thời đại mà họ vô tình bị biến thành người xấu, thành kẻ có tội. Với lòng căm thù sẵn có đối với những người giàu có hơn mình, lại sẵn lòng nhiệt tình và vinh dự là những người thuộc tầng lớp dưới đáy xã hội nay được cách mạng đổi đời, trao cho trọng trách lớn, những vị quan cách mạng ở làng quê lúc này tha hồ ra oai, tha hồ thể hiện quyền uy. Và thế là họ đã gây họa cho những người vô tội, cho những người vốn là ân nhân của họ. Không gian làng quê như một chứng tích về sai lầm của họ đồng thời là nơi để khắc họa rõ nét tính cách của các nhân vật này. Làng quê còn đó, những chứng nhân, nạn nhân và tội nhân của lịch sử, của làng quê còn đó, thậm chí có những người là nguyên mẫu ngoài đời (Đột đơm ràng, Nguyễn Vạn, Ngô Quất…) và tất cả họ - những người đã một thời làm quan chức, dù trong thời gian ngắn hay dài vẫn còn đó. Điều này làm cho nhân vật của Dương Hướng trở nên chân thực hơn, có sức thuyết phục hơn.</span></span></span></div>
<div class="clr" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 12px;"><span style="font-family: Arial;"><span style="font-weight: normal;">Không gian làng quê trong một số tiểu thuyết của Dương Hướng còn góp phần làm rõ hơn tính cách và số phận những nhân vật là thương gia, địa chủ. Làng quê gắn liền với các nhân vật nông dân, các nhân vật quan chức địa phương qua các thời kì, nhưng cũng gắn liền với các nhân vật thương gia, đại chủ. Địa chủ Cam trong <i>Bóng đêm và mặt trời</i> là người năng động, đáng biểu dương, nhưng ở cái thời đầy khốn khó của lão - cái thời hễ giàu có hơn là có tội, lão Cam lại là người có tội. Vì vậy, ở cái làng quê làm nên vinh nhục của lão, lão đã bị khép tội địa chủ phản động, làm giàu bất chính, bóc lột bà con nông dân… Chỉ ở không gian làng quê, số phận và tính cách của địa chủ Cam mới được bộc lộ rõ. Phẩm chất cần cù chăm chỉ, sự năng động trong làm ăn, dám nghĩ, dám làm, sự quan tâm giúp đỡ của lão đối với những người nông dân, bà con của lão Cam. Và cái chết oan uổng của địa chủ Cam, cùng với những sai lầm của thời đại chỉ có không gian làng quê cùng với thời gian thời kỳ cải cách ruộng đất mới làm rõ được.</span></span></span></div>
<div class="clr" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 12px;"><span style="font-family: Arial;"><span style="font-weight: normal;">Thương nhân yêu nước Hoàng Kỳ Bắc lại được khắc họa trong không gian rộng lớn hơn. Không gian làng quê, không gian sông nước, không gian quan hệ với đối tác nước ngoài, không gian trong quan hệ với dân làng… Nhà tư yêu nước sản Đức Cường lại được khắc họa ở không gian thành thị và không gian buôn bán ở các địa phương. Tác giả đặt thương gia Đức Cường trong quan hệ với không gian buôn bán làm ăn, với không gian sinh hoạt và quan hệ, giao tiếp trong xã hội để làm nổi bật lên công việc làm ăn, buôn bán chân chính, sự năng động của một thương gia cũng như những đóng góp của ông. Đồng thời qua đó, tác giả vừa khắc họa phẩm chất của thương gia Đức Cường, vừa nói lên những sai lầm của thời đại qua công cuộc cải cách công thương cùng với những bi kịch mà những thương gia, những nhà tư sản chân chính phải gánh chịu… Số phận của Đào Kinh từ một nông dân thuộc hạng cùng đinh, được lên voi nhờ bão lốc và những sai lầm của thời cuộc, nhưng lại xuống chó do sự non kém về nhận thức và sự háo danh hiếu thắng… Kinh bỏ làng ra đi tìm kiếm cơ hội làm ăn và chạy trốn sự thất bại ê chề ở làng Đoài. Lúc lênh đênh sông nước, lúc làm cửu vạn bến tàu, khi thì làm bảo kê cho nhà thổ, lúc tổ chức đưa người vượt biên trái phép, khi sống trong tù, lúc lại sống nhờ ở đợ… Không gian chợ búa, nhà tù, những nơi gắn liền sự bạo liệt đã tôi luyện nên phẩm chất Đào Kinh - một thương nhân thời mở cửa - chấp nhận mọi sự phiêu liêu mạo hiểm, bất chấp mọi thủ đoạn, tranh thủ mọi cơ hội để làm ăn theo kiểu “thương trường là chiến trường”. Đào Thanh Măng lại được tác giả khắc hoạ qua một không gian khác - không gian từ làng quê ra thành thị. Từ một cô gái chân đất mắt toét ở làng Đoài, vụt một cái Măng có được một vị trí công việc hái ra tiền thời bao cấp (cửa hàng trưởng Cửa hàng ăn uống tổng hợp) nhờ vào quyền uy của bố đẻ Trần Tăng. Và từ đó Măng biết lợi dụng vào quyền lực của Trần Tăng và số tiền bố nuôi Đào Kinh vì nó mà phải vào tù để lại, để thị làm giàu bằng kinh doanh bất chính và kinh doanh quyền lực. Măng làm ăn với tàu viễn dương, quan hệ với những ông lớn quan chức chính trị để “thiết kế” cho người này vào vị trí này, kẻ khác vào vị trí nọ. Con điếm chính trị Đào Thanh Măng bất chấp thủ đoạn trong kinh doanh nhưng lại vẫn có những khao khát về tình người giản dị và vẫn “có lòng” với quê hương, chỉ thực sự bộc lộ tính cách một cách rõ nét và đầy đủ nhất qua không gian làng quê.</span></span></span></div>
<div class="clr" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 12px;"><span style="font-family: Arial;"><span style="font-weight: normal;">4. Có thể nói, Dương Hướng đã đặt nhân vật của mình vào những không gian khác nhau để khắc họa tính cách. Trong những không gian ấy, không gian làng quê được xem là không gian trung tâm. Hầu hết nhân vật trong các tiểu thuyết của Dương Hướng đều có xuất phát điểm từ không gian làng quê, trải qua các biến cố dữ dội của lịch sử, rồi cuối cùng đều trở về với làng quê của mình, nơi thanh lọc tâm hồn, bến đỗ của cuộc đời./.</span></span></span></div>
<div class="clr" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 12px;"><span style="font-family: Arial;"><span style="font-weight: normal;">_____________________</span></span></span></div>
<div class="clr" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 12px;"><span style="font-family: Arial;"><span style="font-weight: normal;">(1) Dương Hướng (2004), <i>Dương Hướng tiểu thuyết</i>, Nxb. Công an nhân dân, (tr. 9).</span></span></span></div>
<div class="clr" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 12px;"><span style="font-family: Arial;"><span style="font-weight: normal;">(2) Dương Hướng (2007), <i>Dưới chín tầng trời</i>, Nxb. Hội Nhà văn, Hà Nội, (tr. 20).</span></span></span></div>
<div class="clr" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 12px;"><span style="font-family: Arial;"> </span><span style="font-family: Arial;"><span style="font-weight: normal;">TÀI LIỆU THAM KHẢO</span></span></span></div>
<div class="clr" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 12px;"><span style="font-family: Arial;"><span style="font-weight: normal;">[1]</span><strong> </strong><span style="font-weight: normal;">Lại Nguyên Ân (2003), <i>150 thuật ngữ văn học</i>, Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội.</span></span></span></div>
<div class="clr" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 12px;"><span style="font-family: Arial;"><span style="font-weight: normal;">[2] Nguyễn Hương Giang (2001), “Người lính sau hòa bình trong tiểu thuyết chiến tranh thời kỳ Đổi mới”, <i>Văn nghệ Quân đội</i>, (4).</span></span></span></div>
<div class="clr" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 12px;"><span style="font-family: Arial;"><span style="font-weight: normal;">[3] Dương Hướng (1998), <i>Bến không chồng</i>, Nxb Hội Nhà văn, Hà Nội.</span></span></span></div>
<div class="clr" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 12px;"><span style="font-family: Arial;"><span style="font-weight: normal;">[4] Dương Hướng (2004), <i>Dương Hướng tiểu thuyết</i>, Nxb Công an nhân dân.</span></span></span></div>
<div class="clr" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 12px;"><span style="font-family: Arial;"><span style="font-weight: normal;">[5] Dương Hướng (2007), <i>Dưới chín tầng trời</i>, Nxb Hội Nhà văn, Hà Nội.</span></span></span></div>
<div class="clr" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 12px;"><span style="font-family: Arial;"><span style="font-weight: normal;">[6] Bùi Việt Thắng (2008), “Bi kịch lạc quan trong tiểu thuyết <i>Dưới chín tầng trời</i>”, <i>Văn học</i>,(10).</span></span></span></div>
<div class="clr" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: 12px;"><span style="font-family: Arial;"><span style="font-weight: normal;">[7] Bích Thu (1999), <i>Những nỗ lực sáng tạo của tiểu thuyết Việt Nam từ sau đổi mới, Những vấn đề lý luận và lịch sử văn học</i>, Viện Văn học. </span></span></span></div>
<div class="clr" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="height: 40px;">
<div id="fb-root">
</div>
</div>BẾN KHÔNG CHỒNGhttp://www.blogger.com/profile/16024029666959229010noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5339852522807031516.post-20592787836860472662012-08-01T21:43:00.001+07:002012-08-01T21:43:14.863+07:00<h2 class="contentheading">
<span style="color: purple; font-family: Verdana, sans-serif;">Từ trường hợp Bến không chồng[1], nghĩ về việc chuyển thể văn chương </span></h2>
<div class="article-toolswrap">
<div class="article-tools clearfix">
<div class="article-meta">
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span class="createdate">Thứ ba, 17 Tháng 8 2010 15:28 </span><span class="createby">Trần Thị Huyền Trang </span></span></div>
<div class="buttonheading">
<span><a href="http://www.blogger.com/home/index.php?option=com_mailto&tmpl=component&link=aHR0cDovL2tob2F2YW5ob2Mtbmdvbm5ndS5lZHUudm4vaG9tZS9pbmRleC5waHA%2Fb3B0aW9uPWNvbV9jb250ZW50JnZpZXc9YXJ0aWNsZSZpZD0xMzg1JTNBdC10cm5nLWhwLWJuLWtob25nLWNobmcxLW5naC12LXZpYy1jaHV5bi10aC12bi1jaG5nJmNhdGlkPTk1JTNBbmdoLXRodXQtaGMmSXRlbWlkPTE1NCZsYW5nPXZp&lang=vi" onclick="window.open(this.href,'win2','width=400,height=350,menubar=yes,resizable=yes'); return false;" title="Email"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><img alt="Email" src="http://www.blogger.com/home/templates/ja_rutile/images/emailButton.png" /></span></a><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"> </span></span><span><a href="http://www.blogger.com/home/index.php?view=article&catid=95%3Angh-thut-hc&id=1385%3At-trng-hp-bn-khong-chng1-ngh-v-vic-chuyn-th-vn-chng&tmpl=component&print=1&layout=default&page=&option=com_content&Itemid=154&lang=vi" onclick="window.open(this.href,'win2','status=no,toolbar=no,scrollbars=yes,titlebar=no,menubar=no,resizable=yes,width=640,height=480,directories=no,location=no'); return false;" rel="nofollow" title="In"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><img alt="In" src="http://www.blogger.com/home/images/M_images/printButton.png" /></span></a><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"> </span></span></div>
</div>
</div>
<div class="article-content">
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><img border="0" src="http://www.blogger.com/home/images/stories/ben%20khong%20chong%202.jpg" /> </span></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><strong><em> </em></strong> Với <strong><em>Bến không chồng</em></strong>, Dương Hướng đã kể cho chúng ta nghe câu chuyện về những phận người bị bóp nghẹt, bị “giết chết” trong cái ấu trĩ, hủ lậu của một thời kỳ. Không khí ngột ngạt, mục ruỗng, ủ dột của một làng quê “điển hình” Bắc Bộ hiện lên qua những dòng chữ chứa đầy nước mắt của Dương Hướng là chất liệu rất tốt để chuyển thể thành một bộ phim hay. Dầu vậy, khi tiếp xúc với “phiên bản” điện ảnh của Lưu Trọng Ninh, nếu đã từng đọc và yêu mến tiểu thuyết <strong><em>Bến không chồng</em></strong>, người xem không khỏi hụt hẫng. Gọi là phiên bản, bởi bộ phim gần như là bản sao của nguyên tác văn chương, nhưng lại là một bản sao có quá nhiều “vấn đề”.</span></div>
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><a name='more'></a></span><div align="justify" class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"> Vấn đề nan giải nhất của bộ phim <strong><em>Bến không chồng</em></strong> là tác phẩm này quá trung thành với nguyên tác, từ nhân vật, tình huống đến chi tiết, ngôn ngữ nhân vật... nên không tạo được dấu ấn và sức sống riêng. Đây cũng là “cái bẫy” mà những bộ phim chuyển thể dễ mắc phải. Bởi lẽ, người tiếp nhận, dầu chờ đợi một hơi thở, không khí, những vấn đề tư tưởng, thời đại… “giống” với tác phẩm văn chương họ say mê, nhưng đồng thời cũng đòi hỏi ở bộ phim một sự “khác”, một cái gì đó mới mẻ và độc đáo hơn, điện ảnh hơn. Thái độ tôn trọng quá mức, nếu không muốn nói là lệ thuộc vào nguyên tác văn học của đạo diễn Lưu Trọng Ninh, thật tiếc, đã khiến cho bộ phim của ông rườm rà và ít ấn tượng.</span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Nhân vật</span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"> Văn chương hay điện ảnh, suy cho cùng chỉ là cách người ta kể những câu chuyện. Một câu chuyện, có thể có hoặc không có cốt truyện, nhưng nhất thiết không thể thiếu vắng sự hiện diện của nhân vật. (Còn nhân vật này là người, đồ vật, loài vật hay sự việc… lại là chuyện khác!) Nhân vật là trung tâm của câu chuyện, nên dù được kể bằng chữ nghĩa hay bằng ánh sáng và âm thanh, câu chuyện ấy cũng gắn liền với các nhân vật, với tính cách, quan điểm, diện mạo… của họ. Ngoài câu chuyện chính của nhân vật/nhóm nhân vật trung tâm, một tác phẩm còn chứa những câu chuyện nhỏ hơn của các nhân vật phụ, hoặc là tương phản, hoặc tương hỗ cho câu chuyện của nhân vật chính. Văn chương hay điện ảnh đều như vậy cả.</span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"> <span style="color: black;">Nói như thế, không có nghĩa trong một bộ phim chuyển thể, nhân vật chính và các nhân vật vệ tinh có thể “nguyên vẹn” y như nguyên tác. Nhân vật của văn chương có nhiều con đường thể hiện tính cách, quan điểm như qua suy nghĩ, tâm trạng, thậm chí là những đánh giá, diễn giải của nhà văn. Nhân vật văn chương nghĩ nhiều hơn là hành động. Con đường thể hiện mình của nhân vật điện ảnh hẹp hơn nhiều. Họ chỉ có thể bộc lộ mình bằng hành động. Hay chính xác hơn, một nhân vật điện ảnh được nhân diện qua ba yếu tố: quan điểm, hành động và ngôn ngữ (đối thoại), trong đó, hành động là sợi chỉ đỏ xuyên suốt, thể hiện quan điểm/tính cách và quyết định ngôn ngữ của nhân vật. Về lý tưởng, một nhân vật điện ảnh, dù là trung tâm hay vệ tinh của câu chuyện, nhất thiết phải có một câu chuyện riêng, số phận riêng, “gương mặt” riêng. Tức là quan điểm, hành động, ngôn ngữ (đối thoại) của các nhân vật phụ phải khác nhau và khác với nhân vật chính. Những nhân vật quá giống nhau hoặc quá giống với nhân vật chính luôn được “ưu tiên” lược bỏ. </span> </span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"> Hệ thống nhân vật phụ trong <strong><em>Bến không chồng</em></strong> (cả tiểu thuyết và phim) chủ yếu bổ sung, hỗ trợ, khơi sâu mạch truyện chính. Những cô gái, những người đàn bà trong cái làng quê bé nhỏ thiếu vắng đàn ông ấy đều mang trong mình những “mảnh” đau buồn thời hậu chiến. Câu chuyện của họ là những nét cọ vẽ lên bức tranh của một thời đại, một thân phận nữ giới chung: nỗi đau mất chồng, mất người yêu, khát vọng tình yêu và hạnh phúc không được thỏa mãn, bị những luật tục, quan niệm đè nén, bỏ làng đi xa… Tuy thế, đạo diễn Lưu Trọng Ninh dường như không đủ sức “quản lý”, bao quát hết hệ thống nhân vật phụ, nên họ không có bản sắc riêng và hiện lên trong phim na ná giống nhau. Ông bê nguyên xi những hình mẫu, những nhân vật cả chính lẫn phụ của tiểu thuyết vào phim mà không hề lược bỏ. Điều này khiến bộ phim có quá nhiều nhân vật phụ, nhưng lại không có những sức sống riêng, hơi thở riêng. Cũng chính vì vậy mà từng câu chuyện, từng số phận long đong của họ không được (và cũng không thể được) khai thác đến ngọn ngành, khiến người xem có cảm giác bộ phim chưa hoàn chỉnh mà chỉ là những mảnh vụn chuyện kể rời rạc và khuyết thiếu.</span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"> Ở đây nảy sinh một vấn đề, một sự khác biệt căn cốt giữa văn chương và điện ảnh. Nhà văn hoàn toàn có thể “ôm” vào tác phẩm của mình bao nhiêu nhân vật tùy ý, miễn là họ có thể nhớ, có thể để mắt và tạo cho nhân vật của họ những nét khác biệt, độc đáo. Có những tiểu thuyết vĩ đại như <strong><em>Chiến tranh và hòa bình </em></strong>của Tolstoi hay<strong><em> Tấn trò đời </em></strong>của Balzac, nơi cả thế giới với hàng nghìn gương mặt được kiến tạo, mà độc giả vẫn có thể nhớ từng gương mặt một. Nhưng điện ảnh không chấp nhận điều đó, một phần vì khán giả của nghệ thuật này không thể kiên nhẫn điểm mặt nhớ tên ngần ấy nhân vật (số lượng hàng chục nhân vật chính và phụ, không kể nhân vật nền trong một bộ phim điện ảnh đã được coi là nhiều), phần khác, yêu cầu mỗi nhân vật phải “có việc làm”, phải có một câu chuyện, một số phận riêng bắt buộc đạo diễn/nhà biên kịch phải mạnh tay khi chuyển thể văn chương. Lược bỏ và biến đổi nhân vật của nguyên tác trong kịch bản chuyển thể là một việc làm tất yếu.</span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"> Từ hình mẫu nhân vật nghĩ và nói, họ phải tạo cho bằng được loại nhân vật làm và nói, nhưng hành động phải nhiều hơn đối thoại. Nhà biên kịch và đạo diễn không nên (và không được phép) để nhân vật của mình “thất nghiệp”, tức là xuất hiện trong bộ phim, trong khuôn hình mà không có vai trò thúc đẩy, trì hoãn hay biến đổi câu chuyện. Sự bắt buộc phải làm một cái gì đó, chứ không phải nghĩ hay cảm nhận một cái gì đó thúc đẩy sự phát triển của nhân vật điện ảnh, làm nên diện mạo và sức sống của họ. Qua quá trình hành động, nhân vật sẽ bộc lộ tính cách và quan điểm sống một cách tự nhiên. </span><br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="color: black; font-family: 'Times New Roman'; font-size: 14pt; line-height: 115%;"> Trở lại với bộ phim của Lưu Trọng Ninh. Ngoài việc các luồng nhân vật phụ quá nhiều và mờ nhạt, đạo diễn còn làm “loãng” bộ phim của mình </span><span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 14pt; line-height: 115%;">bằng một số nhân vật nền. Những nhân vật này, mặc dù có mặt trong tiểu thuyết, nhưng khi chuyển thể sang điện ảnh – một thể loại nghệ thuật bị giới hạn rất lớn về thời lượng, kinh tế cũng như cần tập trung cao độ, đạo diễn không nhất thiết phải giữ tất cả. Những nhân vật nền trong <strong><em>Bến không chồng</em></strong> của Dương Hướng “giúp đỡ” người đọc rất nhiều trong việc thẩm thấu không khí thời đại, không khí bối cảnh. Tuy nhiên, khi “du hành” trên màn ảnh, họ trở thành những nhân vật rất… vô duyên và thừa thãi như bà già hát vè, chàng ngốc, ông già đánh dậm, ông già gạ Dâu làm vợ lẽ, con ông chủ tịch xã, anh chàng thợ ảnh thọt chân… bởi họ gần như không làm giàu thêm cho ý nghĩa cũng như không khí câu chuyện phim. Cũng như nhiều nhân vật vệ tinh khác, họ gần như không có “đất” để hoạt động mà có vẻ chỉ được bày ra cho đầy khuôn hình! </span></span></div>
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"> Có thể coi <strong><em>Bến không chồng </em></strong>là một phim hành trình (sự trở về của Vạn), nhưng cho đến khi hành trình ấy kết thúc, nhân vật chính (và các nhân vật phụ) của phim gần như không có biến chuyển tâm lý hay tính cách. Vạn xuất hiện ở đầu phim là một anh lính lầm lì, hơi gàn dở, nghiêm túc và có phần yếu đuối (sợ những lời chế giễu bàn tán, sợ ánh mắt soi mói của dân làng khi anh bày tỏ tình cảm với mẹ Hạnh) thì đến cuối phim, khi đã có con với Hạnh, rồi thắt cổ tự tử, nhân vật này cũng vẫn giữ nguyên tính cách. Nhân vật không hề “khỏe mạnh”, không có ý định vượt lên trên, chống đối hay phản ứng với rào cản của số phận, những phong tục tập quán, quan niệm hủ lậu mà trái lại, chấp nhận nó với một vẻ nhẫn nại đến kỳ lạ. </span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"> Chúng ta có thể chấp nhận được, thậm chí cảm thông với nhân vật này khi đọc tiểu thuyết, nhưng khi Vạn bước lên màn ảnh rộng, ta lại khó chịu vì thái độ ấy. Bởi lẽ, một đặc điểm quan trọng tạo nên diện mạo của nhân vật điện ảnh là hành động và quan điểm. Một nhân vật không hành động, không có quan điểm là một nhân vật chết. Khán giả điện ảnh không chấp nhận những kiểu nhân vật “huề vốn” như thế, nhất là trong những phim hành trình. Trải qua những sự kiện, biến cố, nhân vật phải có một biến chuyển nhất định về tư tưởng, về quan điểm và có cách ứng xử khác với khi họ xuất hiện lần đầu trước khán giả. “Gương mặt” cũ của họ xa lạ dần với chính họ, và đến cuối phim, nhân vật trở thành một con người mới với những nhận thức và khám phá mới mẻ. </span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"> Thử làm một phép so sánh hai nhân vật Vạn và người con trai cả trong bộ phim <strong><em>The Ballad of Narayama</em></strong> của đạo diễn Sohei Imamura. Cũng là một sự bất lực, một thái độ chấp nhận hủ tục, định chế xã hội, nhưng trước, trong và sau thời điểm đem mẹ bỏ trên núi tuyết, người con trai có cả một quá trình dằn vặt đau đớn, một quá trình đấu tranh nội tâm, kéo giãn thời điểm chia tay. Những giằng xé nội tâm của nhân vật thấm vào khán giả, khiến tim họ thót lại qua mỗi bước chân nặng nề trì kéo của anh. Trái lại, Vạn trong <strong><em>Bến không chồng</em></strong> không hề có phản ứng gì với những lời bàn tán, những ánh mắt soi mói và sự can thiệp thô bạo của dân làng vào cuộc sống của anh mà chỉ biết cúi đầu chịu đựng, gàn gàn dở dở rồi tự tử. Cái chết của nhân vật này, bởi thế chẳng khiến khán giả xúc động mảy may. </span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"> Những nhân vật phụ trong phim cũng không có chuyển biến về tâm lý và vị thế. Từ đầu tới cuối, họ không thay đổi quan điểm sống và “gương mặt”. Họ không phản ứng tích cực (hoặc có ý định phản ứng) với hoàn cảnh, mà chấp nhận, chịu đựng hoặc chạy trốn hoàn cảnh. Xét về khía cạnh phim hành trình, <strong><em>Bến không chồng</em></strong> đã thất bại.</span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Kết cấu</span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"> Thêm nữa, ranh giới thứ bậc giữa nhân vật chính và nhân vật phụ, cụ thể là Vạn và Hạnh không rõ ràng. Có thể biện luận rằng, trong tiểu thuyết của Dương Hướng, người ta cũng khó biết ai trong hai người mới thực là trọng tâm của tiểu thuyết, bởi câu chuyện của hai người được kể gần như song song. Dẫu vậy, trong một bộ phim, sự “nhập nhằng” trên của tiểu thuyết hết sức nguy hiểm. Người xem hoàn toàn có quyền đặt câu hỏi: ai là nhân vật chính? Vẫn giữ nguyên cách kể song song của Dương Hướng, Lưu Trọng Ninh vẫn để câu chuyện của Hạnh và Vạn cùng trôi chảy trong <strong><em>Bến không chồng</em></strong>. Họ xuất hiện ngay từ đầu phim, trải qua nhiều biến cố cuộc đời và có mặt ở tận phút cuối của phim. Nếu quan niệm nhân vật chính trong một tác phẩm điện ảnh là nhân vật có mặt xuyên suốt bộ phim, câu chuyện của họ là trọng tâm, bị tác động, biến đổi bởi các câu chuyện phụ hoặc tác động đến các câu chuyện phụ, thật khó để phân định vai chính – phụ giữa Vạn và Hạnh, nhất là càng về cuối phim, câu chuyện của họ lại nhập vào nhau. </span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"> Thoáng hơn một chút, khi ta quan niệm nhân vật chính là nhân vật được nhắc đến nhiều nhất (qua sự chú ý của máy quay và của các nhân vật), có thể tạm coi Vạn là nhân vật chính, bởi Vạn xuất hiện trong phim trước Hạnh, bởi trong cái làng quê bé nhỏ của <strong><em>Bến không chồng</em></strong>, Vạn là người gây được sự chú ý nhất do tính cách (gàn dở, lầm lì, nghiêm túc), hoàn cảnh (lính giải ngũ, các tin đồn tình ái, ở cùng nhà với bà Hơn) và bởi sự độc đáo của nhân vật này trong một ngôi làng ngó ra hay nhìn vào cũng chỉ rặt đàn bà, trẻ nhỏ, người điên và người già. Tuy vậy, sự chọn lựa này cũng bộc lộ tính chất chênh vênh của nó, chẳng khác biệt nhiều nếu như ta chọn Hạnh là nhân vật chính, bởi tính tương tác của câu chuyện của cô với các nhân vật nữ đóng vai trò vệ tinh, bởi sự chú ý của người làng với số phận của cô và bởi cách ứng xử của Hạnh, đặc biệt hơn hẳn so với những người khác. Xét về mặt này, Hạnh còn có phần “chính” hơn Vạn, bởi nhân vật này thực sự có cá tính, mạnh mẽ, dám đối diện và thách thức nghịch cảnh (bỏ đi khỏi nhà chồng, chủ động đến và trở về với Vạn). Cũng chính cô là người chịu nỗi đau lớn nhất khi người tình (Vạn) tự tử và sống tiếp với nỗi đau ấy.</span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"> Chịu ảnh hưởng quá nhiều từ tiểu thuyết, nên kết cấu phim <strong><em>Bến không chồng</em></strong> của Lưu Trọng Ninh bị dàn trải, thậm chí lan man. Tình huống chủ đạo dẫn dắt câu chuyện tiến lên là hành trình trở về quê của Vạn, nhưng bản thân hành trình ấy cũng đều đểu, không có điểm nhấn, không có bước ngoặt và cao trào. Xung đột giữa các nhân vật, vì thế cũng không được khai thác đến tận cùng. Những xung đột giữa Vạn và bà địa chủ Hơn (xung đột giai cấp và tư tưởng đồng thời với xung đột nội tâm của Vạn – giữa kiềm chế và khao khát), dân làng và bà Hơn (xung đột giai cấp), Vạn và mẹ Hạnh (xung đột chọn lựa giữa đám đông, dư luận và hạnh phúc cá nhân), Vạn và dân làng (xung đột giữa đám đông và cá nhân)… vì không được cụ thể hóa bằng hành động (chủ yếu đạo diễn chỉ nhấn đến ánh mắt và lời thoại của nhân vật) nên chưa sâu và không ấn tượng. Khắt khe hơn, có thể nói nhân vật trong phim bị “thất nghiệp” nhiều lần, bởi họ không tạo ra câu chuyện, không tạo ra sự kiện mà nương theo các sự kiện và bị chi phối, đưa đẩy bởi sự kiện. Điều này có thể lý giải do đạo diễn quá sa đà vào các sự kiện của tiểu thuyết mà không chuẩn bị những bước đệm cho sự kiện nên khó tạo đồng cảm và thuyết phục từ phía người xem. </span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"> Viết kịch bản chuyển thể và làm phim chuyển thể, suy cho cùng là tái tạo văn chương theo một cách khác, là kết cấu lại, sắp xếp sự kiện, tạo điểm nhấn cho câu chuyện văn chương. Nhà biên kịch/đạo diễn có thể giữ lại cách thức kể chuyện cũng như kết cấu mà nhà văn đã khổ công sáng tạo, nhưng đồng thời cũng phải làm mới, lạ hóa kết cấu đó. Ít nhất, họ có thể là rút trích, xáo trộn, lược bỏ hoặc nhấn mạnh đến một vài tình tiết khung sườn, để quá trình chuyển thể thực sự là một hành trình đồng sáng tạo, chứ không phải là việc rút ngắn ngôn từ văn chương. </span><br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="color: black; font-family: 'Times New Roman'; font-size: 14pt; line-height: 115%;"> Đạo diễn <strong><em>Bến không chồng </em></strong></span><span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 14pt; line-height: 115%;">quá sa đà vào sự kiện, nhưng lại xao nhãng nhiều sự kiện quan trọng. Ở một khía cạnh nào đó, điện ảnh là nghệ thuật sắp xếp và tổ chức những cuộc gặp, nơi những nhân vật đại diện cho chính mình, cho những gì họ tin tưởng, suy nghĩ, nơi những quan điểm va chạm, tương tác với nhau. Dẫu vậy, như nhiều bộ phim về đề tài nông thôn Việt Nam, <strong><em>Bến không chồng</em></strong> gần như không có một cuộc gặp trực diện nào giữa các nhân vật chính trong sự kiện. Đạo diễn dường như sợ xung đột, sợ chạm trán, sợ cảm xúc của các nhân vật nên luôn “ly gián” họ bằng một người thứ ba – người thông báo, người đưa tin. Ví dụ như hai trường đoạn Vạn trở về và Nghĩa trở về được tổ chức chẳng khác gì nhau, vẫn theo một lối mòn cũ kỹ, một nhân vật truyền tin (trẻ con, hàng xóm…) nhìn thấy nhân vật về nhà, lập tức chạy đi loan tin cho làng xóm và người thân biết. Hoặc trường đoạn mẹ chồng Hạnh muốn tìm vợ hai cho Nghĩa, bà không trực tiếp nói với con dâu ý định mà “bắn tin” cho Hạnh qua những người trung gian. Anh Hà của Hạnh hy sinh, thông tin này cũng được người khác nói cho Hạnh, rồi Hạnh tới thông báo cho Dâu… Những thông tin, đáng lẽ phải được thông báo trực tiếp với người cần nghe, lại bị đi theo đường vòng. </span></span></div>
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"> Đã đành, có thể lý giải rằng đạo diễn trung thành với đời sống nông thôn (mà dù điện ảnh Việt Nam đã phát triển hơn nửa thập kỷ, phim nào về đề tài này cũng lặp đi lặp lại kiểu “trung thành” đó), nhưng lối suy nghĩ nệ thực, mô phỏng quá giống với hiện thực trong <strong><em>Bến không chồng</em></strong> đã khiến bộ phim mất đi cảm xúc. Đạo diễn tước đi quyền được bộc lộ cảm xúc trực tiếp (mà không bị kéo dài bởi thời gian loan tin hoặc bị ảnh hưởng bởi cảm xúc của người đưa tin) của nhân vật, đồng thời tước luôn cảm xúc tươi mới, nhất thời của khán giả. Bởi thế, những cái chết, những tin tử trận của các chiến sĩ, những cuộc ra đi của các cô gái, và cả những cuộc làm tình vụng trộm không đủ sức làm trái tim người xem run lên.</span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"> Ngay cả khi để các nhân vật chạm trán, đối diện nhau, đạo diễn cũng “né” xung đột khi nó gần bùng nổ. Xung đột bị bỏ lỡ phí phạm nhất là ở cảnh Hạnh, mẹ Nghĩa và cô Thắm (người thế chân Hạnh làm vợ Nghĩa) gặp nhau trên đường, khi Hạnh vác vali đi khỏi nhà chồng. Ba người đàn bà, ba tâm trạng, ba số phận chạm trán nhau, kẻ chua xót, người hí hửng, người ngượng ngập pha với hy vọng, nếu đạo diễn khéo xử lý, mâu thuẫn giữa họ sẽ rất mạnh. Nhưng họ chỉ luống cuống nhìn nhau, chào hỏi dăm ba câu rồi chia làm hai ngả: một người vác chiếc vali lổng chổng quần áo vừa rơi, quay lưng đi trong nước mắt; hai người một già một trẻ dắt tay nhau, cắm cúi đi như chạy. </span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"> Hay như đoạn Hạnh ôm con trở về gặp mẹ và Dâu, tâm trạng các nhân vật không được khai thác đến triệt để. Thông tin đứa bé là con Vạn được gỡ bằng một sự tình cờ: câu nói buột miệng của đứa trẻ “Bố Vạn đâu hả mẹ?” Trong trường đoạn này, Dâu là nhân vật thừa, không liên quan đến tình tiết. Tâm trạng của các nhân vật trong trường đoạn này hết sức phức tạp: đó là sự hạnh phúc (nhìn thấy con mình được giải oan, mừng vì có cháu) pha lẫn đau khổ và cả ghen tuông (bố của cháu ngoại chính là người tình năm xưa của mình) của mẹ Hạnh; đó là sự hãnh diện (có con, tìm được hạnh phúc) và cảm giác tội lỗi, thậm chí là đắc thắng của Hạnh; đó là sự háo hức được gặp bà, mong ngóng gặp bố của đứa trẻ. Rất vụng về, đạo diễn “giải quyết” tình huống này bằng cách cho mẹ Hạnh ngất xỉu rổi chuyển nhanh sang cảnh Hạnh, Vạn và đứa con gặp nhau trong chòi là… Né tránh xung đột, đó không chỉ là hạn chế riêng của phim <strong><em>Bến không chồng</em></strong>, mà dường như là khiếm khuyết (đã trở thành “bản sắc”) của nhiều bộ phim Việt Nam. Vậy là, nhân vật gần như không có lúc nào thể hiện mình, thể hiện quan điểm, cá tính của mình trước các nhân vật khác.</span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"> Như ở trên đã nói, bộ phim chuyển thể này của Lưu Trọng Ninh rườm rà và dàn trải. Tuy nhiên, đến gần cuối phim, một loạt các sự kiện lại diễn ra dồn dập, quá nhiều và quá nhanh: Hạnh biết tin mẹ chồng muốn lấy vợ hai cho Nghĩa, Hạnh về nhà mẹ đẻ, Hạnh và Vạn làm tình, Hạnh trở về… Trường đoạn cuối có vẻ vụng và quá gấp gáp, chưa có một bước đệm về cảm xúc và tình huống phim, khi ở cảnh trước, sau khi làm tình với Vạn, Hạnh bỏ đi, ngay cảnh sau, Hạnh đã về, dẫn theo một đứa con. Cuộc hội ngộ được chờ đợi nhất trong phim, khi Hạnh và đứa trẻ trở về, đối diện với mẹ Hạnh – người thầm yêu Vạn từ thời son trẻ nhưng không dám thổ lộ, Vạn – người chú, người tình một đêm của Hạnh, tiếc thay, lại quá vội vàng và sống sít nên không thẩm thấu sâu vào tâm hồn người xem. </span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Chi tiết</span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"> Công bằng mà nói, không khí và hơi thở thời đại mà Dương Hướng miêu tả rất tỉ mỉ trong tiểu thuyết <strong><em>Bến không chồng</em></strong> đã được đạo diễn Lưu Trọng Ninh hình ảnh hóa bằng nhiều khuôn hình cực kỳ đẹp và nhiều chi tiết hay, thể hiện được sự ngột ngạt, tù túng của làng quê. Những cây gạo, cây mâm xôi xù xì, nở hoa đỏ ối sừng sững đầu làng, bến nước với cây cầu đá cũ kỹ vắt ngang đặt cạnh vọng lâu mái ngói rêu phong… là những hình ảnh hết sức đặc trưng cho bối cảnh của làng quê Bắc Bộ, nhưng đáng tiếc, những hình ảnh này lại không có sự gắn kết nên không làm giàu thông tin cho câu chuyện. Thêm vào đó, môi trường văn hóa của ngôi làng trong phim như thái độ ứng xử của những đứa trẻ trong làng với bà Hơn trong cải cách ruộng đất, lý do làng ngăn cấm Vạn yêu những người đàn bà khác, cảnh báo tin tử trận… đều hiện ra nhợt nhạt, không có độ mở thông tin nên chưa thuyết phục.</span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"> Tương tự thế, có những chi tiết “tạo không khí” rất tuyệt vời như bà già dở hơi thích đọc vè, cảnh phụ nữ giặt đồ, lấy nước ở bến, những bài đồng dao của lũ trẻ chăn trâu… mang hơi thở cuộc sống nông thôn, nhưng lại rời rạc, không ăn nhập gì với bộ phim và các tuyến truyện, nên bị lãng phí. Nhiều chi tiết rất đắt bị làm hỏng bởi lời thoại “hồn nhiên” như khi anh chàng chủ tiệm ảnh thọt chân thò tay sờ ngực Thắm trong một hốc kẹt giữa hai bức tường loang lổ như dự báo “hốc kẹt” của cuộc đời cô. Máy quay chú ý tả rất kỹ gương mặt hí hửng, bàn tay thô bạo và thèm khát của tên chủ tiệm ảnh hí hoáy trên bầu ngực của cô gái thanh tân và vẻ mặt, dáng đứng vừa sợ hãi, vừa… kích động của Thắm. Hình ảnh đã quá đủ để khiến khán giả rùng mình. Nếu dừng lại ở đó, riêng trong cảnh này, Lưu Trọng Ninh đã có thể chứng tỏ, những điều Dương Hướng mới gợi ra, ông đã “viết” tiếp, và “viết” rất hay nữa là đằng khác. Giá mà anh chàng kia không mở miệng: “Đã ai sờ ti em chưa?” và Thắm không lắc đầu quầy quậy, có lẽ khán giả sẽ rợn người, thay vì phá lên cười. Một chi tiết khác gắn liền với một nhân vật/một tuyến truyện phụ có tiềm năng đã được gieo, đó là chi tiết ông già giàu có sau khi nghe tin Hà hy sinh, tới gạ Dâu làm vợ hai, nhưng không được gặt. Đó cũng là một sự lãng phí rất đáng tiếc.</span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"> Cũng cần nói thêm, <strong><em>Bến không chồng </em></strong>phiên – bản – điện – ảnh vẫn còn đó những chi tiết hơi thô thiển, mang chất tự nhiên chủ nghĩa và quá dễ đoán như trong thời gian bà Hơn và Vạn ở cùng nhà, bà này lặp đi lặp lại hành động đem con gà mái của mình nhốt chung lồng với gà trống của Vạn, và Vạn cũng lặp đi lặp lại hành động vứt con gà mái ra. Không cần đến chi tiết này, người xem vẫn hoàn toàn hiểu sức hấp dẫn giới tính và sự tự kiềm chế của một người đàn ông thiếu thốn đàn bà vừa trở về từ chiến trận và người phụ nữ một con góa chồng khi đang ở ngưỡng tuổi hừng hực chất đàn bà. Không cần đến con gà mái và gà trống, người xem cũng hiểu tâm trạng nào đang giằng xé giữa một người đàn ông vì giữ gìn cái tiếng “mẫu mực” mà không dám đến với một người đàn bà, lại được phân cho ngôi nhà to có một người đàn bà khác đang ở và một người đàn bà mang tội “vợ địa chủ” đang bị đấu tố, bỗng được san sẻ nhà với cán bộ… </span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"> Cũng để khắc họa mối quan hệ, tâm trạng phức tạp giữa Vạn và bà Hơn, Lưu Trọng Ninh đã sáng tạo một chi tiết rất độc đáo: bà Hơn bỏ con châu chấu Vạn tặng cho Tốn (con trai bà) và cối giã gạo giã nát, mặc cho thằng bé khóc nức nở. Nếu xét ở khía cạnh tâm lý và vị thế ở thời cải cách ruộng đất, việc làm này là hết sức… liều lĩnh và có phần ngông cuồng. Nhưng xét trong tâm trạng ức chế, bị cự tuyệt, thậm chí hơi ghen với con (Vạn quý và bênh vực bé Tốn, là thần tượng của cậu bé), việc làm này hoàn toàn có căn cứ. Chi tiết đó thể hiện rất trúng cái ấm ức, điên dại, hờn dỗi của một người đàn bà. Đây là sáng tạo ngoài văn bản nguyên tác của Lưu Trọng Ninh, tạo cho phim của ông một khoảnh khắc thú vị.</span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"> Dù có say mê những khuôn hình đẹp đến sững sờ, nuối tiếc những chi tiết hay, tôi vẫn phải nói rằng, <strong><em>Bến không chồng </em></strong>của Lưu Trọng Ninh là một bộ phim chuyển thể chưa thành công. Rườm rà nhưng bộ phim vẫn có một cái gì hụt hẫng, bởi lẽ những yếu tố như nhân vật, dàn cảnh, kết cấu, chi tiết… trong phim thiếu vắng một mối liên kết. Vẻ đẹp của chi tiết, bởi thế, không tạo nên sức mạnh cho phim. Những khuôn hình đẹp đến sững sờ, bởi thế, vẫn dễ dàng bị lãng quên. Quá lệ thuộc vào nguyên tác văn chương, bộ phim này mới chỉ dừng lại ở thang nấc đầu tiên của chuyển thể văn chương: chuyển thể dựa vào tác phẩm, mặc dù đó đây, trong vài chi tiết, cảnh quay, thang nấc chuyển dịch và chuyển hóa đã xuất hiện.</span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"> Sự bất toàn của bộ phim này đồng thời cũng dâng tặng cho chúng ta một bài học, một lần suy nghĩ về việc chuyển thể, công việc tưởng chừng dễ dàng, mà lắm gian truân. Nghĩ cho cùng, một bộ phim chuyển thể đâu có cần “giống” hay “trung thành” với nguyên tác, mà khác hơn, xa hơn, thể loại đặc biệt này cần sự biểu hiện “khác” với nguyên tác để đạt tới trạng thái “giống”, không cần phải “trung thành” mà có thể “phản bội” để chạm tới tinh thần sâu thẳm của nguyên tác, để đó là sản phẩm của sự đồng sáng tạo chứ không phải những bước đi nối gót, rập khuôn người đi trước…</span><br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
</div>BẾN KHÔNG CHỒNGhttp://www.blogger.com/profile/16024029666959229010noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5339852522807031516.post-92201706087226768932012-08-01T21:22:00.001+07:002012-08-01T21:22:24.846+07:00<h1>
<span style="color: purple;">Đọc lại “Bến không chồng”…</span></h1>
<div class="original">
<a href="http://www.baomoi.com/Home/SachBaoVanTho/qdnd.vn/Doc-lai-Ben-khong-chong/6340728.epi" id="hlHeadline"><span style="color: #cc0000;">Xem tin gốc</span></a> <span class="icon iconArrow sprite"></span></div>
<div class="meta">
<span class="source"><a href="http://www.baomoi.com/Source/QDND/51.epi" id="hlSource"><span style="color: #666666; font-family: Tahoma; font-size: x-small;">QĐND</span></a></span> - <span class="time"><span style="font-family: Tahoma; font-size: x-small;">15 tháng trước</span></span> <span class="stats"><span style="color: #666666; font-family: Tahoma; font-size: x-small;">1284 lượt xem</span></span> <span class="related"></span></div>
<div class="thumb">
<a href="http://www.baomoi.com/Doc-lai-Ben-khong-chong/152/6340728.epi" id="avatar_6340728"><img alt="Doc lai “Ben khong chong”…" border="0" height="97" src="http://static.baomoi.com/Uploaded/2011_05_27/152/6340728.jpg" width="120" /></a></div>
<div class="summary">
QĐND - Với vai trò là những “nhân vật điển hình”, người lính trong tiểu thuyết viết về chiến tranh trước năm 1975 thường bị gạt bỏ những gì thuộc về đời sống riêng tư, tình cảm cá nhân, những vấn đề thuộc về bản năng lại càng bị cấm kỵ. Sau năm 1975, đặc biệt trong thời kỳ đổi mới, cùng với sự thay đổi quan niệm về hiện thực cũng như quan niệm về con người, cái nhìn chiến tranh thay đổi đáng kể trong nhiều tác phẩm. Có thể nói rằng, chưa có thời kỳ văn học nào lại nói nhiều đến nỗi buồn chiến tranh như thời kỳ văn học đổi mới. Đó là nỗi buồn vì quá khứ huy hoàng nhưng nhiều mất mát. Cuộc chiến đi qua còn để lại những ám ảnh bạo lực ghê rợn. Nỗi đau về tinh thần không thể chữa khỏi ngày một ngày hai…</div>
<a name='more'></a><div class="summary">
</div>
<div class="storyUtils">
<span class="icon sprite facebook"></span><a href="http://www.facebook.com/share.php?u=http://www.baomoi.com/Home/SachBaoVanTho/qdnd.vn/Doc-lai-Ben-khong-chong/6340728.epi" onclick="return fbs_click()" rel="nofollow" target="_blank" title="Chia sẻ bài này qua Facebook"><span style="color: #114477;">Facebook</span></a> <span class="icon sprite twitter"></span><a href="javascript:void();" onclick="return TweetAndTrack.open(this, 'http://www.baomoi.com/Home/SachBaoVanTho/qdnd.vn/Doc-lai-Ben-khong-chong/6340728.epi');" rel="nofollow" target="_blank" title="Chia sẻ bài này qua Twitter"><span style="color: #114477;"><span style="display: none;">Đọc lại “Bến không chồng”…</span>Twitter</span></a> <span class="icon sprite iconVote"></span><a class="ultVote" href="javascript:void(0)" id="Norate_6340728" jquery17106814526761165147="52" rel="nofollow"><span style="color: #114477;">0 bình chọn</span></a><span class="icon sprite iconComment"></span><a href="http://www.baomoi.com/Doc-lai-Ben-khong-chong/152/6340728.epi#writecomment" rel="nofollow"><span style="color: #114477;"> Viết bình luận</span></a> <span class="icon sprite iconBookmark"></span><a href="javascript:void(0)" id="Archive_6340728" rel="nofollow"><span style="color: #114477;">Lưu bài này</span></a></div>
<div class="storyContents">
<blockquote>
<div>
<span style="color: #114477;"></span><br />
Nguyễn Vạn trong tiểu thuyết “Bến không chồng” của nhà văn cựu chiến binh Dương Hướng (Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam-1991) trở về làng Đông trong hình ảnh một vị anh hùng, nhưng đằng sau vẻ rạng rỡ ấy vẫn là một tính cách hằn in di chứng chiến tranh. Nguyễn Vạn sống lặng lẽ, cô đơn, lấy sự lãnh đạm, khô khan, cứng nhắc để che giấu những nỗi niềm, khao khát riêng tư. Nếp sống thời chiến, lối tư duy thời chiến ngấm sâu vào Vạn, biến anh thành một khối ý chí rắn đanh. Ngay cả đến thứ tình cảm quý giá nhất là tình yêu của những người phụ nữ như Nhân, như Hạnh, Vạn cũng chối bỏ: “Chú đây cũng có thời yêu mẹ cháu. Nếu như chú không vững vàng giữ mình thì bây giờ cũng đã mất hết cả”.<br />
Trong chiến tranh, những người xả thân vì việc lớn như Vạn đáng quý biết bao. Nhưng trở lại với cuộc sống thời bình với muôn vàn những sự phức tạp, hỗn độn, Vạn không chỉ trở nên lạc lõng mà còn có khi thành ra nỗi “khiếp sợ” đối với dân làng. Những tấm huân chương lấp lánh trên ngực từng là niềm kiêu hãnh của Vạn, là sự ngưỡng mộ của dân làng Đông đã không giúp Vạn sống hạnh phúc. Thậm chí anh ta bị đứa cháu yêu thương kết án: “Chú hèn lắm! Chú là người không có tim”. Vạn đã muốn sống như một biểu tượng của cả làng Đông: “Mày cứ nhìn chú đây mà sống”. Vạn hụt hẫng, đau xót và phẫn nộ trước thái độ thờ ơ của mọi người. Người ta bận bịu với hiện tại, Vạn thì say mê quá khứ. Con người ấy đã sống trong niềm kiêu hãnh và sự cô độc đúng như Hạnh nhận xét: “Một người không ai tốt bằng nhưng cũng không ai cô đơn và khổ bằng”.<br />
Nhưng đau đớn là ở chỗ trong Vạn, phần con người bản năng vẫn sống, vẫn thức dậy và nó làm cho Vạn khổ sở. Vạn luôn bị vật lộn, giằng co giữa lý trí và tình cảm, giữa lý tưởng và bản năng, giữa hành động và suy nghĩ, giữa ý thức giai cấp và tình người. Một cuộc vật lộn âm thầm, dai dẳng nhưng đầy quyết liệt. Dương Hướng đã nhìn thật sâu vào tâm tư của Vạn để nhận ra bi kịch của con người khốn khổ này. Vạn tự tách mình khỏi thế giới bình thường, khăng khăng làm một "thánh nhân" để rồi hằng đêm Vạn sống trong sự vật lộn đau đớn ê chề. Cái gì đã làm Vạn trở thành con người khốn khổ đến thế? Nỗi khổ không được là mình, không dám sống với những khao khát rất con người của mình. Vạn cứ cày xới cái quá khứ oai hùng để ngoảnh mặt quay lưng với bao điều tốt đẹp Vạn xứng đáng có. Vạn muốn làm một thánh nhân để xứng đáng với sự ngưỡng mộ của dân làng. Chỉ trong khoảnh khắc say rượu, Vạn mới dám buông mình cho tiếng gọi mạnh mẽ của bản năng. Một lần duy nhất “Nguyễn Vạn bàng hoàng cả người, không hiểu mình đang mơ hay tỉnh. Men rượu vẫn nung nấu trái tim làm tâm trí Nguyễn Vạn quay cuồng. Da thịt đàn bà nần nẫn trong vòng tay và hơi thở đầy dục vọng phả vào mặt Vạn…Vạn buông thả cho thân xác tự do gây tội lỗi, tự do rên xiết trên thân thể rừng rực của người đàn bà”.<br />
Hạnh phúc ngắn ngủi trong đêm đầy giông bão không làm cuộc đời Vạn tươi sáng hơn. Trái lại, Vạn luôn sống trong cảm giác dằn vặt, tội lỗi: "Qua cái đêm giông bão của cuộc đời, Nguyễn Vạn không còn dám nhìn vào bất cứ ai ở làng Đông. Vạn tự thấy xấu hổ với cả những đứa trẻ con tí teo…". Luôn kiểm soát mình, tin vào lý trí mình, tự trói mình, Vạn không thể tránh khỏi bi kịch, tự đưa đầu vào bi kịch, suốt đời bi kịch. Đặt ra vấn đề hạnh phúc của con người giữa sự ràng buộc và quán tính của đời sống cá nhân là đóng góp đáng kể của tiểu thuyết Dương Hướng. Vạn luôn mang trong mình một niềm tin thiêng liêng vào những chuẩn mực đạo đức đã lỗi thời. Niềm hạnh phúc bất ngờ ập đến với Vạn, khi Hạnh xuất hiện, cái hạnh phúc cả một đời anh chưa từng được hưởng, nhưng chưa bao giờ anh dám nghĩ, có thể đánh đổi uy tín danh dự để có nó cho nên anh đã để tuột mất rồi tìm đến cái chết, như một cách trốn tránh. Một cái chết gây bao thương cảm, xót xa cho dân làng, làm nên một kết thúc, không hẳn là bi quan, hay chỉ là bi quan một nửa của “Bến không chồng”. Dương Hướng có ý thức chọn một đám tang như một “hóa giải” cho biết bao xót xa, lầm lạc, bất hạnh có mặt trong cõi đời. Đám tang cả làng đưa tiễn Vạn có ý vị một cuộc tiễn đưa quá khứ. Và nói “hóa giải” là nói đến một nhe nhắm, gửi gắm về con đường mới cho làng Đông, không phải cho tất cả những ai từng sinh ra ở làng Đông, mà cho một thế hệ khác, thế hệ tương lai, có thể là đứa con của Hạnh...<br />
Trong tiểu thuyết “Bến không chồng”, ngoài Vạn được nhà văn khắc họa nổi bật, người đọc cũng nhận ra nhiều bi kịch không gọi thành tên của những người lính trở về từ chiến trường như Nghĩa, Thành…Với Nghĩa, quân hàm thiếu tá không giúp anh hạnh phúc hơn. Trái lại, bước ra từ chiến trường máu lửa, cuộc đời Nghĩa đi qua biết bao ngã rẽ mà anh không thể lường trước được: Cuộc chia tay đau đớn với Hạnh - người vợ anh rất mực yêu thương; cuộc kỳ ngộ với Thủy và một cuộc hôn nhân chóng vánh như trốn chạy quá khứ cũng không làm cho quãng đời còn lại của anh sáng sủa hơn. Nhưng đau đớn hơn cả là chiến tranh đã cướp đi của anh khả năng làm cha, khiến cả hai người đàn bà gắn bó với anh đều dang dở. Khác với vẻ “lành lặn” bên ngoài của Nghĩa, Thành lại mang bộ mặt ghê sợ tới mức quái dị do bị bỏng bom na-pan. Gương mặt ám ảnh anh cả trong giấc mơ. Gương mặt ấy đã hủy hoại cuộc đời Thành vì không một cô gái nào dám nhìn vào khuôn mặt biến dạng ấy dù biết rằng sau khuôn mặt đó là một tâm hồn vô cùng đẹp đẽ. Có những sự thật nghiệt ngã vẫn xảy ra trong cuộc sống muôn màu muôn vẻ này và con người buộc phải chấp nhận.<br />
Nhà văn áo lính Nguyễn Minh Châu từng viết: “Bước ra khỏi một cuộc chiến tranh cũng cần bản lĩnh và sự tỉnh táo như khi bước vào một cuộc chiến tranh”. Người lính trong tiểu thuyết hậu chiến phải nếm trải nỗi đau, ngộ nhận lầm lẫn khi nhận thức cuộc sống, về những đổi thay chóng mặt. Tiểu thuyết “Bến không chồng” đã góp thêm sắc màu mới trong việc khắc họa chân dung người lính. Đó là gam màu trầm tối, xót xa nhưng chân thực và ám ảnh.<br />
Đặng Thị Tuyết</div>
</blockquote>
<fb:like href="http%3a%2f%2fwww.baomoi.com%2fHome%2fSachBaoVanTho%2fqdnd.vn%2fDoc-lai-Ben-khong-chong%2f6340728.epi" show_faces="false"></fb:like><div id="___plusone_0" style="background: none transparent scroll repeat 0% 0%; border-bottom-style: none; border-left-style: none; border-right-style: none; border-top-style: none; cssfloat: none; display: inline-block; float: none; font-size: 1px; height: 24px; line-height: normal; margin: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; text-indent: 0px; vertical-align: baseline; width: 106px;">
<iframe allowtransparency="allowtransparency" frameborder="0" id="I1_1343830740124" marginheight="0" marginwidth="0" name="I1_1343830740124" scrolling="no" src="https://plusone.google.com/_/+1/fastbutton?bsv=pr&url=http%3A%2F%2Fwww.baomoi.com%2FDoc-lai-Ben-khong-chong%2F152%2F6340728.epi&size=standard&count=true&origin=http%3A%2F%2Fwww.baomoi.com&hl=vi&jsh=m%3B%2F_%2Fapps-static%2F_%2Fjs%2Fgapi%2F__features__%2Frt%3Dj%2Fver%3DEsNA_0qhqvw.vi.%2Fsv%3D1%2Fam%3D!SQxz7F5VozeYIa9SGw%2Fd%3D1%2Frs%3DAItRSTNMR5fqextuN_kYBpLxtsEObnyE8w#id=I1_1343830740124&parent=http%3A%2F%2Fwww.baomoi.com&rpctoken=614450660&_methods=onPlusOne%2C_ready%2C_close%2C_open%2C_resizeMe%2C_renderstart" style="border-bottom-style: none; border-left-style: none; border-right-style: none; border-top-style: none; height: 24px; left: 0px; margin: 0px; position: static; top: 0px; visibility: visible; width: 106px;" tabindex="0" title="+1" width="100%"></iframe></div>
</div>BẾN KHÔNG CHỒNGhttp://www.blogger.com/profile/16024029666959229010noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5339852522807031516.post-14456425131104866072012-08-01T21:11:00.002+07:002012-08-01T21:11:42.464+07:00<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify; text-indent: 0.5in;">
<b><span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 14pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman';"><span style="color: blue; font-family: Verdana, sans-serif;">Người lính trong tiểu thuyết “Bến không chồng” của Dương Hướng</span></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify; text-indent: 0.5in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 14pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman';"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 10;"> </span><b>Phạm Học</b><o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify; text-indent: 28.05pt;">
<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 14pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman';"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Tôi đã từng đọc tiểu thuyết "Bến không chồng" của Dương Hướng từ khi còn là học sinh phổ thông. Ngày ấy, cái hình ảnh bến không chồng cứ mãi “ám” lấy tôi, tựa như bến sông quê, với những người phụ nữ như cụ cố tôi, như bà tôi mòn mỏi chờ chồng, chờ con đi chiến trận. Và có lần, tôi cũng tự hỏi, không lẽ chỉ có biểu tượng "bến đợi", chỉ có hình ảnh người phụ nữ là trung tâm của tác phẩm này? Còn "con thuyền" - biểu tượng cho sự xê dịch, cho những người lính nữa chứ. Quả vậy, chính hình ảnh những người lính đã hoàn thiện bức tranh "Bến không chồng". </span></span></div>
<a name='more'></a><div class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify; text-indent: 28.05pt;">
<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify; text-indent: 28pt;">
<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 14pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman';"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Trong “Bến không chồng”, người lính vẫn được nhìn bằng cảm hứng sử thi. Họ đẹp như những anh hùng, mà Nguyễn Vạn là tiêu biểu: “Hãy nhìn cho kỹ đây. Chẳng gì Nguyễn Vạn đây cũng là lính Điện Biên chiến thắng trở về. Dấu tích oanh liệt trên chiến trường là vết thương trên bả vai và một ống chân bị gẫy, làm bước đi của Nguyễn Vạn cứ tập tễnh. Từ nhỏ Vạn đã là đứa trẻ đầy dũng khí đếch coi cái chết là gì, lúc bị thương ngoài mặt trận máu chảy đẫm cả áo quần đau điếng, Vạn vẫn cố cười. Vạn cười rống lên để khỏi khóc”. Đó là những lời đầy kiêu hãnh của Nguyễn Vạn, một anh lính phục viên trở về. Vạn trở thành tấm gương sáng, thành chuẩn mực của làng Đông. Đặc biệt là lũ trẻ, hễ cứ mở miệng ra tranh luận điều gì là nhất định sẽ đem cái lý “chú Vạn bảo thế” ra để cãi lại với thiên hạ. Vạn là người lính mang trong mình lý tưởng cao đẹp: “Điều đáng sợ nhất với Vạn là để mất lòng tin với dân với Đảng. Từ một việc nhỏ Vạn cũng phải cân nhắc xem có phải đây là ý dân ý Đảng”. Nếu như Vạn là mẫu hình anh bộ đội Cụ Hồ trong giai đoạn chống Pháp, thì Nghĩa và Thành lại tiêu biểu cho anh giải phóng quân xuất thân từ làng Đông. Trong mắt Hạnh, Nghĩa là chàng trai rất đáng yêu: “Cậu trưởng nam con dòng họ Nguyễn đã là một chàng trai khoẻ mạnh cường tráng. Trong cặp mắt sáng của cậu, luôn ánh lên nỗi khát vọng sâu kín mà trên đời này có lẽ chỉ có mỗi mình Hạnh hiểu. Bao dữ kiện của quãng đời thơ ấu đã ngấm vào máu thịt Hạnh. Mỗi lần cậu nhìn lên nền từ đường cháy, dấu tích của dòng họ Nguyễn suy sụp, lòng cậu lại nhói đau. Cậu ngấm ngầm nuôi hy vọng sẽ tạo dựng lại trên nền từ đường cháy một ngôi nhà mới bằng sức lực của chính cậu”. Thế rồi Nghĩa hăm hở bước vào cuộc chiến và trở về với niềm ngưỡng mộ của cả làng. Cái tin Nghĩa lên cấp tá và là một chỉ huy tài ba được cả làng Đông truyền đi rất nhanh với lòng ngưỡng mộ. Người trong họ Nguyễn tự hào về Nghĩa: “Hắn là cháu tao đấy.<b> </b>Xin thưa với cô bây giờ nó đã là thiếu tá quân đội có xe đưa xe đón oai nhất làng đấy … ông đã bảo mà, họ Nguyễn nhà ta lại bắt đầu phát to rồi. Cả làng này đã thằng nào lên được tá và có xe "cam nhông" về làng. Thằng Vạn có rủng rỉnh huân chương, chuyến này cũng thua thằng Nghĩa.”.<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify; text-indent: 28pt;">
<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 14pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman';"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Bên cạnh điểm nhìn nhân vật với cảm hứng sử thi, nhà văn Dương Hướng đã miêu tả người lính với cảm hứng thế sự. Và cũng từ đó, người đọc vẫn nhận ra một Nguyễn Vạn cố tạo ra cho mình một vẻ bề ngoài lãnh đạm để che giấu những nỗi niềm rất đỗi con người. Những khao khát của một người đàn ông cũng bị Vạn khước từ. Vạn chối từ mụ Hơn người sống kề bên, chối từ cả bà Nhân, mẹ Hạnh. Trong cuộc chiến, Nguyễn Vạn là người anh hùng, nhưng khi trở về làng Đông, anh dần thành một con người lạc lõng. Có lần, thấy người ta thắc mắc về cái tên Nguyễn Vạn, nhà văn Dương Hướng giải thích: “Đúng là cái tên Vạn mới hợp với nhân vật này, tôi cứ để như thế không đổi nữa. Cái tên Vạn đọc lên nghe nó lầm lũi tội nghiệp thế nào ấy. Có lẽ, nó gợi nhớ đến từ cửu vạn”. Vạn lầm lũi đi bên những người anh yêu mến. Thậm chí, Vạn còn bị đứa cháu mà mình yêu thương chăm sóc coi là “người không có tim”. Tuy nhiên, nếu như hình tượng Nguyễn Vạn chỉ có bấy nhiêu thôi, thì có lẽ, nó không sống được trong lòng người đọc lâu đến vậy. Nguyễn Vạn còn là một con người bằng xương bằng thịt, với những dằn vặt, giằng xé rất con người. Bao nhiêu lần đứng trước mụ Hơn, trước mẹ của Hạnh, tiếng gọi bản năng thôi thúc Vạn nhưng bản lĩnh của người lính xông pha trận mạc đã giúp anh vượt qua. Chỉ khi có ma men dẫn lối, Vạn mới buông xuôi theo tiếng gọi bản năng. Và “Vạn buông thả cho thân xác tự do gây tội lỗi, tự do rên xiết trên thân thể rừng rực của người đàn bà”. Khốn nỗi, người đàn bà ấy lại là Hạnh, đứa cháu mà Vạn vốn yêu thương như con của mình. Vì thế, cảm giác tội lỗi cứ ngày đêm đeo bám, làm Vạn day dứt: “Nguyễn Vạn không còn dám nhìn vào bất cứ ai ở làng Đông. Vạn tự thấy xấu hổ với cả những đứa trẻ con tí teo…". Vạn rơi vào một bi kịch giữa một bên là hạnh phúc đời thường một bên là lý tưởng anh vốn rất tôn thờ, một bên là bản năng với bên kia là đạo đức. Bản năng đã đưa Vạn đến với thứ hạnh phúc mà anh chưa bao giờ được hưởng. Nhưng lý tưởng sống lại kéo Vạn trở về với sự đau đớn nhục nhã theo như chính quan niệm của anh. Nhà văn Dương Hướng đã để cho “đứa con tinh thần”, nhân vật chính của mình tìm đến cái chết, như một sự giải thoát có vẻ như là một cái kết bi quan. Thế nhưng, Dương Hướng đã “chiêu tuyết” cho Nguyễn Vạn bằng một đám tang rất có ý nghĩa. Nó như lời “nhắn về hậu thế” của Nguyễn Vạn gửi đến làng Đông: “Bao nhiêu năm nay Nguyễn Vạn sống lặng lẽ trong ngôi nhà vườn ươm giờ bỗng dưng cái chết của Nguyễn Vạn làm thức tỉnh mọi người dân làng Đông nghĩ về một điều gì đó”. Ít ra, mọi người cũng sẽ suy nghĩ như Hạnh: “Nỗi cô đơn của cuộc đời đã làm cho Hạnh nhận ra trên đời này không có ai tốt như chú Vạn và không có ai khổ và cô đơn như chú Vạn”. Và làng Đông tiễn đưa Vạn cũng là tiễn đưa quá khứ buồn đau để đón nhận một tương lai rộng mở.<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify; text-indent: 28pt;">
<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 14pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman';"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Giống như Vạn, Nghĩa cũng không tìm được hạnh phúc riêng cho mình. Vì trách nhiệm trưởng tộc cần người nối dõi tông đường mà anh đã từ bỏ Hạnh, người vợ rất đỗi yêu thương đã mòn mỏi đợi chờ anh để đến với Thủy. Cuộc hôn nhân với Thủy cũng chóng tan bởi anh đã bị nhiễm cái thứ chất độc da cam quái ác. Anh cô đơn trong chính căn nhà từ đường, hàng ngày phải đối diện với nỗi đau tuyệt tự, đối diện với tội ác mà mình đã gieo cho hai người đàn bà. Khác với Nghĩa, nỗi bất hạnh của Thành lại xuất phát từ vẻ bề ngoài, từ bộ mặt ghê sợ tới mức quái dị do vết bỏng bom na-pan. Gương mặt ấy không chỉ ám ảnh Thành, còn ám ảnh cả làng Đông. Cúc - người yêu anh- giờ cũng bỏ anh vì không dám đối diện với khuôn mặt ấy. Không một cô gái nào dám nhìn vào khuôn mặt biến dạng của Thành nữa dù biết, sau khuôn mặt đó là một tâm hồn cao đẹp. <o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify; text-indent: 0.5in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 14pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman';"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Tiểu thuyết “Bến không chồng” là sản phẩm của một giai đoạn văn học dưới ánh sáng của Đại hội Đảng lần thứ VI 1986, với phương châm: “Nhìn thẳng vào sự thật...”. Thông qua các nhân vật Vạn, Nghĩa và Thành, Dương Hướng muốn tiếp cận người lính từ góc khuất. Đây cũng là hướng đi chung khi văn chương đặt ra nhu cầu nhận thức lại hiện thực. Nhờ thế, tác phẩm đã vẽ thêm một nét rất chân thực trong bức chân dung người lính của văn học Việt Nam thời hậu chiến.<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin: 0in 0in 5pt; text-align: justify;">
<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 14pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman';"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Chú thích ảnh: <o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin: 0in 0in 5pt; text-align: justify;">
<v:shapetype coordsize="21600,21600" filled="f" id="_x0000_t75" o:preferrelative="t" o:spt="75" path="m@4@5l@4@11@9@11@9@5xe" stroked="f"><v:stroke joinstyle="miter"></v:stroke><v:formulas><v:f eqn="if lineDrawn pixelLineWidth 0"></v:f><v:f eqn="sum @0 1 0"></v:f><v:f eqn="sum 0 0 @1"></v:f><v:f eqn="prod @2 1 2"></v:f><v:f eqn="prod @3 21600 pixelWidth"></v:f><v:f eqn="prod @3 21600 pixelHeight"></v:f><v:f eqn="sum @0 0 1"></v:f><v:f eqn="prod @6 1 2"></v:f><v:f eqn="prod @7 21600 pixelWidth"></v:f><v:f eqn="sum @8 21600 0"></v:f><v:f eqn="prod @7 21600 pixelHeight"></v:f><v:f eqn="sum @10 21600 0"></v:f></v:formulas><v:path gradientshapeok="t" o:connecttype="rect" o:extrusionok="f"></v:path><o:lock aspectratio="t" v:ext="edit"></o:lock></v:shapetype><v:shape id="_x0000_i1026" o:allowoverlap="f" style="height: 130.5pt; width: 98.25pt;" type="#_x0000_t75"><v:imagedata o:href="Image_0" src="file:///C:\Users\DUONGH~1\AppData\Local\Temp\msohtml1\01\clip_image001.jpg"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"></span></v:imagedata></v:shape><span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 14pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman';"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin: 0in 0in 0pt 0.5in; mso-list: l0 level1 lfo1; tab-stops: list 0in .5in; text-align: justify; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 10pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman';"><span style="mso-list: Ignore;">1.<span style="font: 7pt 'Times New Roman';"> </span></span></span><i><span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 14pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman';">Bìa một cuốn tiểu thuyết “Bến không chồng”<o:p></o:p></span></i></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin: 0in 0in 5pt 0.5in; text-align: justify;">
<v:shape id="_x0000_i1025" o:allowoverlap="f" style="height: 242.25pt; width: 300pt;" type="#_x0000_t75"><v:imagedata o:href="Image_1" src="file:///C:\Users\DUONGH~1\AppData\Local\Temp\msohtml1\01\clip_image003.jpg"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"></span></v:imagedata></v:shape><i><span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 14pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman';"><o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin: 0in 0in 0pt 0.5in; mso-list: l0 level1 lfo1; tab-stops: list 0in .5in; text-align: justify; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 10pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman';"><span style="mso-list: Ignore;">2.<span style="font: 7pt 'Times New Roman';"> </span></span></span><i><span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 14pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman';">Hình ảnh người lính Nguyễn Vạn trong bộ phim được chuyển thể từ tiểu thuyết “Bến không chồng”<o:p></o:p></span></i></div>BẾN KHÔNG CHỒNGhttp://www.blogger.com/profile/16024029666959229010noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-5339852522807031516.post-8653910326909546662012-08-01T21:02:00.001+07:002012-08-01T21:02:52.290+07:00<h1 style="background: white; margin: auto 0in;">
<span style="color: black; font-family: Arial;">“Bến không chồng”- Bức tranh thê lương thời hậu chiến<o:p></o:p></span></h1>
<h2 style="background: white; margin: auto 0in;">
<span style="color: black; font-family: Arial;">(Dân trí)- Từ tiểu thuyết của Dương Hướng, những Nguyễn Vạn, những Nghĩa… đã bước lên màn ảnh với đủ cơ cực, đắng cay của số phận người lính bước ra cuộc chiến. Họ cô độc trên chính mảnh đất, với chính những con người- họ đã từng đổ máu để bảo vệ…<o:p></o:p></span></h2>
<div style="background: white;">
<span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;">Tiểu thuyết <i>Bến không chồng</i> của nhà văn Dương Hướng được trao giải thưởng của Hội nhà văn năm 1991. Tiểu thuyết đặt câu chuyện của mình trong bối cảnh làng Đông- một làng quê được đặc tả với những nét văn hóa điển hình Bắc Bộ. Không gian bao phủ trong lũy tre, mái đình, cây đa, bến nước. Thời gian bao phủ trong những ngày miền Bắc hối hả vừa lo xây dựng nông thôn vừa chi viện cho chiến trường miền <st1:country -region="-region" w:st="on"><st1:place w:st="on">Nam</st1:place></st1:country>. <o:p></o:p></span></div>
<div style="background: white;">
<span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;">Bị thương nặng sau một cuộc chiến, Nguyễn Vạn trở về làng Đông với tất cả thương yêu, nhung nhớ. Vai khoác ba-lô, ngực áo đính đầy huân chương, từ trên đê Nguyễn Vạn phanh ngực nhìn về làng Đông. Nguyễn Vạn đã nghĩ, sự bình yên nằm chính ở nơi đây, nơi anh đã sẵn sàng đổ máu để bảo vệ.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; margin: 0in 0in 0pt;">
<span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;">Với ý nghĩ ấy, Nguyễn Vạn đã xông xáo, nhiệt tình với tất cả những công việc của làng xã. Nhưng, đối diện với Nguyễn Vạn là những hủ tục lâu đời của dòng họ. Những hủ tục có thể “bóp nghẹt” cuộc đời một con người. Đối diện với Nguyễn Vạn là lề thói cũ mòn cả trăm năm ở làng quê. Đối diện với Nguyễn Vạn còn là dư luận, là điều tiếng, là nếp sống cũ kỹ… <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; margin: 0in 0in 0pt;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="background: white; margin: 0in 0in 0pt; text-align: center;">
<span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;"><v:shapetype coordsize="21600,21600" filled="f" id="_x0000_t75" o:preferrelative="t" o:spt="75" path="m@4@5l@4@11@9@11@9@5xe" stroked="f"><v:stroke joinstyle="miter"></v:stroke><v:formulas><v:f eqn="if lineDrawn pixelLineWidth 0"></v:f><v:f eqn="sum @0 1 0"></v:f><v:f eqn="sum 0 0 @1"></v:f><v:f eqn="prod @2 1 2"></v:f><v:f eqn="prod @3 21600 pixelWidth"></v:f><v:f eqn="prod @3 21600 pixelHeight"></v:f><v:f eqn="sum @0 0 1"></v:f><v:f eqn="prod @6 1 2"></v:f><v:f eqn="prod @7 21600 pixelWidth"></v:f><v:f eqn="sum @8 21600 0"></v:f><v:f eqn="prod @7 21600 pixelHeight"></v:f><v:f eqn="sum @10 21600 0"></v:f></v:formulas><v:path gradientshapeok="t" o:connecttype="rect" o:extrusionok="f"></v:path><o:lock aspectratio="t" v:ext="edit"></o:lock></v:shapetype><v:shape alt="“Bến không chồng”- Bức tranh thê lương thời hậu chiến" id="_x0000_i1029" style="height: 260.25pt; width: 337.5pt;" type="#_x0000_t75"><v:imagedata o:href="http://dantri4.vcmedia.vn/i:a4R9SzOKIZ3rZJpaVTug/Image/2012/07/benkhongchong2_59704/ben-khong-chongbuc-tranh-the-luong-thoi-hau-chien.jpg" src="file:///C:\Users\DUONGH~1\AppData\Local\Temp\msohtml1\01\clip_image001.jpg"></v:imagedata></v:shape><o:p></o:p></span></div>
<div style="background: white;">
<span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;">Vì những hủ tục, những lề thói đã tồn tại cả trăm năm ấy, Nguyễn Vạn không dám sống thật với mình. Ý thức mãnh liệt nhất trong anh là… “giữ gìn hình ảnh”. Anh không thể vượt qua dư luận để… yêu, để được sống như một người bình thường với mưu cầu bình thường nhất về hạnh phúc. Nguyễn Vạn sống trong sự kìm nén bất hạnh. Anh không dám đến với chị Nhân- dù bản năng thôi thúc. Chị Nhân cũng không thể đến với Nguyễn Vạn, chị không thể đến với bất kỳ ai, lý do chỉ vì… chị là vợ Liệt sỹ. Chồng hy sinh khi chị Nhân còn quá trẻ. Chị ở vậy thờ chồng, nuôi con. Chỉ một lần nghĩ về Nguyễn Vạn, chị Nhân đã day dứt không thôi, chị sẽ sống ra sao nếu xóm làng biết chuyện?<o:p></o:p></span></div>
<div style="background: white;">
<span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;">Đã có thời như thế, những lề thói cổ hủ nghiệt ngã giết chết những mưu cầu hạnh phúc giản đơn nhất của con người.<o:p></o:p></span></div>
<div style="background: white;">
<span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;">Song song với cuộc đời của Nguyễn Vạn là tình yêu bất hạnh của Nghĩa và Hạnh. Cuộc chiến đã cướp đi những người đàn ông khỏe mạnh, cường tráng của làng quê. Chỉ để lại sau lũy tre những người đàn bà mòn mỏi vì chờ đợi. Chỉ để lại trên bến nước mỗi chiều những người phụ nữ, già có, trẻ có, ngồi bên nhau lặng thinh…<o:p></o:p></span></div>
<div style="background: white;">
<span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;">Cuộc chiến đã cướp Nghĩa ra khỏi tay Hạnh. Cuộc chiến để lại những cuộc tình duyên cay đắng cho những thiếu nữ xinh đẹp như Cúc, như Thắm… Một đứa con thụ thai vội vã. Một lễ cưới vá víu với người đàn ông bị tâm thần. Hay, một anh chàng thợ ảnh hèn hạ, sở khanh, bỗng trở nên đắt giá ở làng quê…<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; margin: 0in 0in 0pt;">
<span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;">Những số phận ấy đã góp thêm sự thê lương, buồn thảm cho bức tranh ở <i>Bến không chồng</i> thời hậu chiến.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; margin: 0in 0in 0pt;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="background: white; margin: 0in 0in 0pt; text-align: center;">
<span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;"><v:shape alt="Cảnh trong phim Bến không chồng (đạo diễn Lưu Trọng Ninh). Chị Nhân" id="_x0000_i1030" style="height: 264pt; width: 337.5pt;" type="#_x0000_t75"><v:imagedata o:href="http://dantri4.vcmedia.vn/i:a4R9SzOKIZ3rZJpaVTug/Image/2012/07/benkhongchong1_04798/canh-trong-phim-ben-khong-chong-dao-dien-luu-trong-ninh-chi-nhan.jpg" src="file:///C:\Users\DUONGH~1\AppData\Local\Temp\msohtml1\01\clip_image002.jpg"></v:imagedata></v:shape><o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="background: white; margin: 0in 0in 0pt; text-align: center;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10pt;">Cảnh trong phim Bến không chồng (đạo diễn Lưu Trọng Ninh). Chị Nhân</span><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="background: white; margin: 0in 0in 0pt; text-align: center;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10pt;">(NSƯT Minh Châu) 3 lần nhận tin báo tử của chồng và 2 con trai... </span><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div style="background: white;">
<span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;">Trong những bước ngoặt cùng cực của cuộc đời, Hạnh đã bị xô đẩy vào bế tắc cùng với Nguyễn Vạn. Hạnh có thai. Sau khi sinh con, Hạnh trở về làng. Nguyễn Vạn- người đàn ông đã sống thoi thóp trong lề thói làng xã bao năm, nay biết tin mình có con với Hạnh(con gái của chị Nhân), sự sững sờ đủ để anh quyết định… treo cổ tự vẫn trên cầu Đá.<o:p></o:p></span></div>
<div style="background: white;">
<span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;">Cuốn tiểu thuyết của Dương Hướng là bức tranh buồn thê lương ở làng Đông- một làng quê miền Bắc thời hậu chiến. Ở đó, đã không có sự bù đắp nào, không có hạnh phúc nào dành cho những người lính trở về sau cuộc chiến.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; margin: 0in 0in 0pt;">
<span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;">Năm 2000, đạo diễn Lưu Trọng Ninh chuyển thể tiểu thuyết <i>Bến không chồng</i> của Dương Hướng thành kịch bản phim. Đã có những tranh cãi về việc chuyển thể, nhưng không thể phủ nhận những thước phim giàu chất điện ảnh mà Lưu Trọng Ninh gửi gắm trong <i>Bến không chồng.</i><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; margin: 0in 0in 0pt;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="background: white; margin: 0in 0in 0pt; text-align: center;">
<i><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;"><v:shape alt="Nguyễn Vạn đã tự vẫn sau khi biết mình có con với Hạnh (con gái" id="_x0000_i1031" style="height: 285.75pt; width: 337.5pt;" type="#_x0000_t75"><v:imagedata o:href="http://dantri4.vcmedia.vn/i:a4R9SzOKIZ3rZJpaVTug/Image/2012/07/benkhongchong_9bc36/nguyen-van-da-tu-van-sau-khi-biet-minh-co-con-voi-hanh-con-gai.jpg" src="file:///C:\Users\DUONGH~1\AppData\Local\Temp\msohtml1\01\clip_image003.jpg"></v:imagedata></v:shape><o:p></o:p></span></i></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="background: white; margin: 0in 0in 0pt; text-align: center;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10pt;">Nguyễn Vạn đã tự vẫn sau khi biết mình có con với Hạnh (con gái</span><i><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;"><o:p></o:p></span></i></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="background: white; margin: 0in 0in 0pt; text-align: center;">
<span style="color: black; font-family: Tahoma; font-size: 10pt;">chị Nhân).</span><i><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;"><o:p></o:p></span></i></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="background: white; margin: 0in 0in 0pt; text-align: center;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="background: white; margin: 0in 0in 0pt; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; margin: 0in 0in 0pt;">
<span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;">Phim có nhiều cảnh quay đẹp. Những bông hoa gạo đỏ rực và những người phụ nữ ngồi lặng thinh trên bến nước như một nỗi ám ảnh. <o:p></o:p></span></div>
<div style="background: white;">
<i><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;">Bến không chồng</span></i><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;"> vẫn được đánh giá là bộ phim thành công nhất của đạo diễn Lưu Trọng Ninh tính đến thời điểm hiện tại. <i>Bến không chồng</i> cũng là bộ phim có sức ám ảnh dai dẳng nhất về số phận người lính thời hậu chiến. <o:p></o:p></span></div>
<div align="right" class="MsoNormal" style="background: white; margin: 0in 0in 0pt; text-align: right;">
<br /></div>
<div align="right" class="MsoNormal" style="background: white; margin: 0in 0in 0pt; text-align: right;">
<br /></div>
<div align="right" class="MsoNormal" style="background: white; margin: 0in 0in 0pt; text-align: right;">
<b><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;">Hiền Hương</span></b><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; margin: 0in 0in 0pt;">
<span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;"><span style="display: none; mso-hide: all;"><input type="hidden" value="/c730s730/van-hoa/trang-1.htm" /></span><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; margin: 0in 0in 0pt;">
<span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;">“Bến không chồng”- Bức tranh thê lương thời hậu chiến <v:shape alt="“Bến không chồng”- Bức tranh thê lương thời hậu chiến" id="ctl00_IDContent_ctl00_imgAvatar_2" o:spid="_x0000_i1026" style="height: 52.5pt; width: 52.5pt;" type="#_x0000_t75"><v:imagedata o:href="http://dantri21.vcmedia.vn/zoom/70_70/a4R9SzOKIZ3rZJpaVTug/Image/2012/07/benkhongchong_9bc36.jpg" src="file:///C:\Users\DUONGH~1\AppData\Local\Temp\msohtml1\01\clip_image004.jpg"></v:imagedata></v:shape><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; margin: 0in 0in 0pt;">
<span style="color: black; font-family: Arial; font-size: 9pt;">8 10 1 <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt;">
<br /></div>BẾN KHÔNG CHỒNGhttp://www.blogger.com/profile/16024029666959229010noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5339852522807031516.post-85237469002013929692012-05-04T10:59:00.003+07:002012-05-05T15:34:20.900+07:00Dương Thị Nhụn* và văn hóa tâm linh trong “Thuyền nghiêng”<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt;">
Đặng Văn Sinh</div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;">VANTHOVIET.VN » 04/05/2012 | 05:37 Là tiểu thuyết đầu tay, nhưng "Thuyền nghiêng"**của Dương Thị Nhụn được xem như một tác phẩm văn xuôi viết khá chuyên nghiệp. Tính chuyên nghiệp ở đây không chỉ dừng lại ở nội dung phản ánh hoặc hình thức biểu hiện mà nó dường như đã đạt đến độ cân đối khi tác giả xác lập được một tiêu chí thẩm mỹ của riêng mình Là tiểu thuyết đầu tay, nhưng "Thuyền nghiêng"**của Dương Thị Nhụn được xem như một tác phẩm văn xuôi viết khá chuyên nghiệp. Tính chuyên nghiệp ở đây không chỉ dừng lại ở nội dung phản ánh hoặc hình thức biểu hiện mà nó dường như đã đạt đến độ cân đối khi tác giả xác lập được một tiêu chí thẩm mỹ của riêng mình.</span></div>
<a name='more'></a><div style="text-align: justify;">
Tiêu chí này có chức năng điều tiết những suy nghĩ và hành động các nhân vật chính cùng những mối liên kết đa dạng chung quanh việc xây dựng ngôi nhà thờ họ Hoàng ở làng Đông Phong. Mạch truyện của "Thuyền nghiêng" vận hành theo trình tự thời gian tuyến tính. Các sự kiện thường diễn ra bởi hành vi của một hoặc một nhóm nhân vật đóng vai trò thủ lĩnh (Vấn, Tố...) Phía sau họ là "nhóm phụ thuộc" (Hình, Tấn, Công, May...). Suy nghĩ và hành vi nhân vật luôn phát triển theo logic cổ điển, nhưng cứ đến đoạn cao trào tác giả lại sử dụng hồi ức, nghĩa là mạch văn đột ngột rẽ ngang, kể về một giai đoạn hoặc toàn bộ phần đời thuộc về quá khứ. Các nhân vật chính trong truyện như Tấn, Húng, Hình, Hãn, Vớ... đều có chung đặc điểm này. Kết cấu của truyện cũng được xem là rất cổ điển, nghĩa là có mở, có đóng, và, giữa khoảng không gian, thời gian vật lý ấy chính là không gian, thời gian nghệ thuật chi phối mọi hoạt động cùng sự liên đới giữa các sự kiện. Tuy nhiên các đại lượng này không phải lúc nào cũng trùng khớp nhau cũng như các mối tương tác trong quan hệ ít khi là song phương mà thường là đa dạng và phức hợp. Căn cứ trên văn bản tác phẩm, câu chuyện xảy ra chủ yếu là của nội bộ họ Hoàng, nhưng thực chất lại là vấn đề lớn của một xã hội thu nhỏ. Nói một cách hình ảnh, Họ Hoàng là lát cắt điển hình của xã hội Việt Nam đương đại qua những nét đặc trưng của thứ "văn hóa làng" cùng với những số phận chìm nổi trong cuộc mưu sinh đầy bất trắc. Bao trùm lên tất cả Làng Đông Phong là một không gian u ám được tái hiện bằng gam màu lạnh. Chẳng những nó làm bối cảnh cho những cuộc xung đột giữa các dòng họ, mà ngay trong cộng đồng cùng huyết thống như họ Hoàng, cũng thường xuyên diễn ra những mưu mô, thủ đoạn đấu đá, thậm chí triệt hạ lẫn nhau. Sự phân hóa đẳng cấp, mức thu nhập bất bình đẳng, thói đố kỵ cùng sĩ diện gia đình, dòng họ đã đẩy không ít người lương thiện thành kẻ tội đồ. Một điểm nữa cần được nhắc đến là, hầu hết nhân vật trong "Thuyền nghiêng" đều ở dạng khiếm khuyết bởi cách xây dựng của tác giả là không có nhân vật điển hình theo nguyên tắc của mỹ học truyền thống. Nghĩa là, nhân vật chính phải được điển hình hóa theo hướng tô hồng, nhiều khi còn được kích lên đến độ lý tưởng, tiêu biểu cho ý thức hệ tiên tiến, vượt lên trên hiện thực cuộc sống. Ngược lại, ở "Thuyền nghiêng", mọi suy nghĩ và hành động cùng các mối quan hệ của nhân vật với hoàn cảnh, đều được vận hành theo quy luật tự nhiên. Điều này hoàn toàn có cơ sở, bởi vì, ở vào thời điểm mà những giá trị cũ đã lỗi thời nhưng giá trị thay thế chưa hình thành, thì nhân vật văn học điển hình cũng bị hoàn cảnh đặc thù này chi phối. Nói cách khác, con người chính là sản phẩm của hoàn cảnh. Câu chuyện được dẫn dắt trong dòng chảy hiện thực cuộc đời, không có sự dàn dựng, sắp xếp sống sượng để biến nhân vật thành cái loa phát ngôn cho hệ ý thức áp đặt hoặc một hình thái văn hóa, đạo đức tưởng tượng, nhưng các nhân vật chính của "Thuyền nghiêng" đều là những điển hình văn học ở những cấp độ khác nhau. Về một mặt nào đó, người đọc có thể nhận ra, hầu hết nhân vật chính thuộc dòng họ Hoàng đều mắc một thứ bệnh lý khiến họ không thể trở thành người bình thường. Đó là căn bệnh què quặt về tinh thần làm cho mọi hành vi của họ không phù hợp với những quy chuẩn văn hóa, đạo đức. Căn bệnh này có lẽ là hệ quả từ sự vận hành không bình thường của guồng máy xã hội bởi những xáo trộn trên quy mô lớn mấy chục năm qua, làm con người chai lỳ trước nỗi đau đồng loại, chẳng những vô cảm mà có khi còn đồng lõa với cái ác. Sau những thăng trầm dâu bể đó, để tự bảo vệ mạng sống, con người hình thành thói quen dối trá. Bệnh dối trá đã biến các giá trị vốn bền vững và thiêng liêng thành lố bịch, kệch cỡm, để sau đấy được thay bằng giá trị "cuội", biểu tượng "giả cầy" nhưng vẫn hồn nhiên cho là "đậm đà bản sắc". Nguyên nhân thì có nhiều, nhưng cái chính vẫn là phong hóa suy đồi làm cho các thang giá trị thay đổi. Một hiện tượng phổ biến là lớp thanh niên trẻ dám cãi lại các bậc trưởng thượng bằng những lập luận khó bắt bẻ. Các thông tin chính trị, kinh tế, văn hóa thời đại thế giới phẳng từng bước phá vỡ bức rào phong kiến gia trưởng. Lời nói của các bô lão như ông Vấn, ông Tấn đã hết thiêng bởi sức phá hoại của đồng tiền. Tâm thức họ Hoàng, cho dù là thế lực hùng mạnh nhất làng Đông Phong, cũng đang dịch chuyển, nhưng chưa có một hệ giá trị bền vững để lấp kín khoảng trống. Với những nhân vật như Tấn, Vấn, vốn là những cựu chiến binh, tự cho mình có công lao trong hai cuộc chiến tranh, sẵn máu công thần, luôn sống bằng quá khứ vinh quang, lúc nào cũng lên mặt với lớp trẻ nên nảy sinh mâu thuẫn ý thức hệ. Những thanh niên như Công, May,Tố... sớm có ý thức dân chủ, không bị chi phối bởi quá khứ phức tạp, nhưng lại được thừa hưởng một gia tài tinh thần đầy khuyết tật, một nền kinh tế chắp vá mà phần lớn không công ăn việc làm, phải tự mình xoay sở bằng đủ mánh khóe, kể cả buôn lậu. Nói tóm lại, dưới ngòi bút Dương Thị Nhụn, họ Hoàng Đông Phong là một dòng tộc từ sự phân hóa đẳng cấp đến sự phân hóa kinh tế. Mâu thuẫn này khó có thể dung hòa mà chỉ có tính ổn định tạm thời. Không thể phủ nhận, cái làm nên sự thành công của "Thuyền nghiêng" là kỹ thuật dẫn dắt mạch truyện và chân dung các nhân vật điển hình. Tuy nhiên cần hiểu "điển hình"ở đây với tư cách là nhân vật văn học, khác hẳn với "điển hình" xã hội dung tục. Hoàng Vấn là nhân vật phổ biến trong đời thường, không thật điển hình nhưng có cá tính. Là sĩ quan quân đội nghỉ hưu với quân hàm đại tá, thuộc vào hàng cha chú, ông ta không giấu giếm niềm kiêu hãnh của một cựu chiến binh từng vào sinh ra tử, luôn muốn áp đặt thói gia trưởng, độc đoán vào việc điều hành dòng họ, nhất là thời kỳ xây dựng nhà thờ tổ. Với địa phương, Hoàng Vấn còn lợi dụng vị thế của dòng họ lớn nhất làng để khuynh loát mọi hoạt động của chính quyền. Trong chiến tranh, Vấn được suy tôn là anh hùng của Đông Phong, là biểu tượng vẻ vang của dòng họ để lớp trẻ noi gương, đến nỗi, ngay cả em ruột ông, một chàng thư sinh trói gà không chặt, thân thể bấy bớt cũng viết đơn xung phong nhập ngũ. Thế rồi cái gì phải đến sẽ đến. Húng vốn là một thanh niên lười nhác, quen sống dựa vào người khác, đã trút hết những nặng nhọc trên đường hành quân lên vai Hải. Kết quả là, vào đến chiến trường, gặp ngay sự khốc liệt của chiến tranh, Húng đã nảy ra ý định đào ngũ. Rất may có ông anh kịp thời can thiệp sau khi bị thương, đưa ra Bắc cho đi học nước ngoài, nếu không thân phận chàng trai họ Hoàng này cũng chẳng khác gì Hải, để rồi mãi ba mươi năm sau, khi hương hồn Hải hiện về, sự việc vỡ lở, người làng Đông phong mới biết rõ chân tướng sự việc. Chi tiết này được tác giả gài vào chỉ vài trang, nhưng qua đó, người ta có thể thấy được sự thật không mấy tốt đẹp phía sau những lời tuyên truyền cổ động về hình ảnh người anh hùng một thời chưa xa. Cho dù chỉ nếm mùi chiến tranh đúng một trận đánh rồi được ông anh"gắp" ra đưa đi đào tạo ở nước ngoài, nhưng ấn tượng về máu cùng nỗi khủng khiếp của sự bắn giết đã biến Hoàng Húng thành một kẻ mắc chứng hoang tưởng. Vì thế, cho dù rất nhiều tham vọng sau khi có được mảnh bằng tiến sĩ hữu nghị, suốt đời Húng vẫn là anh trí thức ngu ngơ, dở ông dở thằng, luôn bị đồng liêu đố kỵ, chèn ép, đến nỗi ngồi chưa ấm chỗ chiếc ghế viện trưởng đã bị cánh cơ hội hạ bệ. Là một kẻ thiếu bản lĩnh, chuyên dựa dẫm vào người khác, nhưng cũng như ông anh, Hoàng Húng đầy thói kiêu ngạo về trình độ học thuật và kiến thức "uyên bác" nên mới xẩy ra vụ bi hài kịch xoay hướng nhà thờ. Hoàng Húng chính là hình ảnh tiêu biểu cho thân phận trí thức, tuy có học vị cao nhưng tinh thần bạc nhược, thiếu chính kiến nên tự đánh mất nhân cách của mình. Tuy nhiên, hai nhân vật được tác giả xây dựng công phu nhất, sinh động nhất, đồng thời gây ấn tượng mạnh nhất phải kể đến Vớ và Hãn. Đây là những đối tượng được xem là công dân hạng hai của làng Đông Phong và có một lý lịch không mấy rõ ràng. Cả Vớ và Hãn đều mang thân phận mồ côi, sống được là nhờ sự cưu mang của những gia đình rất nghèo những giầu lòng nhân ái. Vớ được xem như một mẫu người đặc biệt sống hồn nhiên, cơ thể khỏe mạnh, sức lực dồi dào nhưng đầu óc trì độn. Đấy là điều kiện thuận lợi để bố con Hoàng Hình sai khiến anh ta chuyên làm hại người khác để đổi lấy miếng ăn qua ngày trong một thời gian khá dài. Có điều, trí tuệ kém phát triển nhưng tâm hồn Vớ trong sáng. Khả năng nhận thức và phân tích được cái tốt, cái xấu mới ở dạng tiềm năng, chỉ đến khi được tình yêu của Hãn cảm hóa, bộ óc u mê của Vớ mới dần dần sáng ra, nhìn rõ bản chất của những kẻ lợi dụng mình gây tội ác như bố con lão Hình. Vớ xuất hiện với tần số khá đậm đặc trong hầu hết các chương của "Thuyền nghiêng" như là nhân vật chính có cá tính với dụng ý đối trọng với Vấn, Tấn và Hình. Nếu Hoàng Vấn đạo mạo, nghiêm túc, thích dạy dỗ người khác như một ông tiên chỉ, Hình, bản chất lưu manh, hay đố kỵ người khác, sẵn sàng làm việc ác mà lương tâm không bị cắn rứt, thì Vớ thuộc lớp người dưới đáy xã hội mà mọi suy nghĩ và hành động luôn phụ thuộc vào hoàn cảnh. Khi đói khát, bị bố con Hoàng Hình khống chế, Vớ biến thành một thứ Chí Phèo của làng Đông Phong, có thể đổi cả mạng người lấy bữa ăn. Nhưng khi được Hãn cảm hóa bằng đạo lý thì anh ta trở lại bản tính lương thiện, sẵn sàng giúp đỡ người khác. Xét đến cùng, Vớ cũng là nạn nhân của hoàn cảnh. Huống hồ, sống trong một cộng đồng ít tình người và nhiều thù hận, làm sao con người anh ta không trở nên méo mó. Cũng như Vớ, Hãn có một thân phận bi đát không kém. Người con gái mồ côi đã phải ngụp lặn trong bể trầm luân, đi một vòng qua tất cả những cửa ải khổ đau, để rồi vận may đưa chị trở lại Đông Phong xây ngôi nhà cao tầng sang trọng thách đố thiên hạ. Là một phụ nữ xinh đẹp nhưng bị dân làng kỳ thị, Hãn được xây dựng như một nhân vật chính, phát triển theo chiều hướng tích cực, hoàn toàn nằm trong ý đồ nghệ thuật của tác giả. Trong tất cả các nhân vật của "Thuyền nghiêng", Hãn là phụ nữ đầy bản lĩnh trong một thân phận hèn kém, chẳng những tự khẳng định tư cách của mình mà còn cảm hóa được Vớ, dám đối đầu với cả lão Hình, mà sau này chị mới biết là bố đẻ mình. Có thể thấy, Hãn là nhân vật tiểu thuyết khá hiếm thấy trong lịch sử văn học Việt nam đương đại. Từ nhân vật nữ đầy cá tính này, tác giả hướng người đọc tiếp cận một hiện tượng xã hội, qua đó đưa ra cách lý giải hết sức mới mẻ về thân phận con người trong những hoàn cảnh bị đồng loại dồn đến bước đường cùng. Từ cái chết tức tưởi của người phụ nữ xinh đẹp đến làng Đông Phong tìm gã Sở Khanh Hoàng Hình sau khi sinh nở, đến ca đẻ đầy bất trắc của Hãn trong ngôi nhà sang trọng, là chuỗi thời gian đủ cho một thế hệ kịp trưởng thành. Thủ pháp đồng hiện được tác giả sử dụng trong trường đoạn này xem ra rất đắc địa. Trước khi Hãn trở dạ không lâu, cũng là lúc họ Hoàng làm lễ xoay hướng từ đường. Tố bị lưỡi mai cắt cụt một chân và lão Hình trút hơi thở cuối cùng tại bệnh viện. Hàng loạt sự kiện động trời được nén chặt trong một không gian hẹp tạo nên những cú sốc tâm lý đối với người đọc chính là sự thành công của tác phẩm. Có thể xem Hãn như một đối trọng về giá trị đạo đức, phẩm cách với nhóm Vấn, Tấn, Húng hoặc Hình, Tố. Trong bối cảnh làng Đông Phong đầy những mưu mô xảo trá, luôn tiềm ẩn bạo lực và tội ác, thì Hãn là làn gió mát, nguồn nước lành, có thể dần dần hóa giải mọi căng thẳng, triệt tiêu những "ngòi nổ", xóa bỏ hận thù bằng lòng nhân ái. Về mặt tâm linh mà xét, Hãn là người lương thiện nên không đoản mệnh như mẹ. Chị chính thức trở thành con cháu họ Hoàng, có chồng, có con, một cái kết có hậu nhưng đầy nỗi đoạn trường. Riêng nhân vật Tố, tác giả khá tinh tế trong quá trình phân tích diễn biến tâm trạng, xây dựng anh ta thành con người hai mặt, một điển hình của kiểu "doanh nhân" thành đạt bởi những hành vi làm ăm mờ ám, lợi dụng hoàn cảnh cùng sự bất cập của hệ thống pháp luật. Do buôn ma túy, như lời Bằng Anh, Bằng Em, Công và May nhiều lần nói toạc ra trước cả Hoàng Tấn và Hoàng vấn, Hoàng Tố trở thành trọc phú, thiếu văn hóa nhưng thừa lưu manh, hợm của, nhìn thiên hạ bằng nửa con mắt. Việc Tố "công đức" một số tiền mua ngôi nhà cổ mọt ruỗng về dựng từ đường bằng thứ tiền không mấy sạch sẽ mà vẫn được các bậc cha chú tôn vinh như một đứa cháu có hiếu với tổ tiên, chứng tỏ đồng tiền đã khuynh đảo mọi giá trị. Mục đích tài trợ của Tố hoàn toàn không vô tư mà là động thái rửa tiền. Chỉ cần đọc kỹ những toan tính của Tố trong lúc cùng các vị đại diện hội đồng gia tộc sang Thái bình mua nhà, với những lời thớ lợ đầy chất lái trâu khi ông Phong ra giá năm mươi cây vàng, là có thể hiểu được bản chất anh ta. Chỉ trong một thời gian ngắn, Hoàng Tố phải hai lần nhập viện. Cho dù những kẻ vô thần không thừa nhận có một thế giới tâm linh, thì trên đời này vẫn có quả báo theo lẽ tự nhiên. Chiếc chân cụt của Tố há chẳng phải là sự cảnh báo nhỡn tiền? "Thuyền nghiêng" là một cách ẩn dụ cái thế chênh vênh về phong hóa, đạo đức của làng Đông Phong ở vào thời điểm mà mọi thang giá trị đều bị biến dạng. Lòng tin ở những nơi đáng ra phải được đảm bảo bằng vàng thì nay chỉ còn là sự nhũng nhiễu, phiền toái, kể cả nhẫn tâm bảo kê cho cái ác. Đây chính là nguyên nhân để người ta tìm về thế giới tâm linh, một thế giới chưa ai nhìn thấy, chưa hẳn bởi đức tin mà trước hết là sự sợ hãi bị thần thánh "phạt". Một cộng đồng xã hội có nền văn hóa tâm linh trước hết phải có niềm tin . Niềm tin vào các đấng siêu nhiên trong "thế giới bên kia" chính là sự đảm bảo vững chắc cho cái Thiện trong mỗi con người. Nó vừa là sự răn đe nhưng cũng là một tình cảm tự nhiên của một cộng đồng luôn được dẫn dắt theo những quy chuẩn đạo đức. Thế nhưng, ở thời điểm này, hầu hết dân làng Đông Phong đều vô thần. Hệ ý thức chính thống từ lâu đã loại thế giới tâm linh ra khỏi nhận thức mọi người. Việc phá đình chùa, thiêu hủy tượng phật, đốt sách vở, được gán cho tội danh "văn hóa thực dân phong kiến phản động, đồi trụy", là ngọn roi quyết định đuổi văn hóa tâm linh ra khỏi cộng đồng. Chỉ đến khi làng Đông Phong liên tiếp xẩy ra sự lạ với những cái chết "bất đắc kỳ tử" như là sự báo ứng của luật nhân quả, người ta mới nghiêm túc nhìn lại hành vi của mình. Điều đáng suy ngẫm là ở chỗ, cũng như vong hồn bà Hiên và tiến sĩ Hoàng Sang hiện về nói thành lời, tai nạn cụt chân của Hoàng Tố hay cái chết nhục nhã của lão Hình, đã tạo nên cơn địa chấn tâm lý, có chức năng điều chỉnh hành vi của người làng Đông Phong, việc đáng ra chính quyền địa phương phải làm nhưng không làm được. Chắc chắn còn phải mất nhiều thời gian nữa phong hóa làng Đông Phong mới được phục hồi, nhưng ít ra người họ Hoàng đã biết sợ. Con thuyền Đông Phong đang chênh vênh và nghiêng lệch giữa những lớp sóng đạo đức và văn hóa đang suy thoái. Muốn tạo thế cân bằng để thuyền lướt êm đến bến bờ hy vọng, những người chèo lái phải lương thiện, tránh thói kiêu ngạo coi trời bằng vung và phải biết sợ. Đó cũng chính là tư tưởng thẩm mỹ của tácphẩm. Chí Linh, 11/ 4/ 2012 ĐVS</div>BẾN KHÔNG CHỒNGhttp://www.blogger.com/profile/16024029666959229010noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5339852522807031516.post-13173329432964400252012-04-23T20:04:00.001+07:002012-04-23T20:04:08.260+07:00BẾN KHÔNG CHỒNGhttp://www.blogger.com/profile/16024029666959229010noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5339852522807031516.post-17145824731092362372012-04-15T21:01:00.010+07:002012-05-04T11:22:18.778+07:00Phóng sự ảnh<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt;">
<span style="color: purple; font-family: Verdana, sans-serif;">Làng Việt qua chuyến đi thực tế tại Làng Cự Đà, Làng Đường Lâm, Làng Vạn Phúc, Làng Chuông, Phủ Thành Chương...</span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgHYHsGLJD0IJKS5tisWwsj8hMA6xF6RPP3kDaOZAygbsWB-Jns79ktNv3rp49N5p87JWCA65tnmt6-ruQnTgpvY860EhAOGxh3Ft6UkLUrxeBZ3d2aerNRARf4UbMOZ2KN5RnzW1p-wfKO/s1600/DSC00640.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgHYHsGLJD0IJKS5tisWwsj8hMA6xF6RPP3kDaOZAygbsWB-Jns79ktNv3rp49N5p87JWCA65tnmt6-ruQnTgpvY860EhAOGxh3Ft6UkLUrxeBZ3d2aerNRARf4UbMOZ2KN5RnzW1p-wfKO/s320/DSC00640.JPG" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjvYEaLZsopgsyy6g7dHO7TYiwB9zjJH6H9YeG2JwkCa03LVc9AVlY10EewMvEdt3_25tfnBON1sHrGkx4Mt7zfiqFdxwBjJCRhyphenhyphen4mF0tK0MvaIUtY5DdKNOckPmsvtnf3A62sPgacRu8Zn/s1600/DSC00642.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjvYEaLZsopgsyy6g7dHO7TYiwB9zjJH6H9YeG2JwkCa03LVc9AVlY10EewMvEdt3_25tfnBON1sHrGkx4Mt7zfiqFdxwBjJCRhyphenhyphen4mF0tK0MvaIUtY5DdKNOckPmsvtnf3A62sPgacRu8Zn/s320/DSC00642.JPG" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgJDAJQtiuGk6aap97wWF7VyQ_DG5n3394sbu3yyR5JRPzjojq983YaskvMvg5SVoNTvfBs733L698Rh-SZcHtNn-7BiaJle3AQDmgBQIVg8vSppCsUR9PaxPCtSyoagQq2JGm4qIl5jwAj/s1600/DSC00635.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgJDAJQtiuGk6aap97wWF7VyQ_DG5n3394sbu3yyR5JRPzjojq983YaskvMvg5SVoNTvfBs733L698Rh-SZcHtNn-7BiaJle3AQDmgBQIVg8vSppCsUR9PaxPCtSyoagQq2JGm4qIl5jwAj/s320/DSC00635.JPG" width="320" /></a></div>
<a name='more'></a><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhikX-jYK9zbRQJgaWpfg5_hthv6L7v14jzejI1OiDxWsp7xV35EpJA_Zq-Iiljz8Cq_IWGyiJr5ExftKcMDLBkIsVPcu9wYCCw5YXqy2WXGFgSvDk2ItT0LAobLSF09_doymd_dJlEXBRB/s1600/DSC00636.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhikX-jYK9zbRQJgaWpfg5_hthv6L7v14jzejI1OiDxWsp7xV35EpJA_Zq-Iiljz8Cq_IWGyiJr5ExftKcMDLBkIsVPcu9wYCCw5YXqy2WXGFgSvDk2ItT0LAobLSF09_doymd_dJlEXBRB/s320/DSC00636.JPG" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgp7DfHOdC-VYGRmnUZhJEmMMb8S20c8uCaUh0zLyTG89Xpq3pNdYq32dtqge4-4IcOatJIk-jZC-qHX6Ey7M37jhh2EzIGElnLwpPTpA32pZ7yp9ubCXFGvkEgK0VkjCW3Aq6X8ofbgAOJ/s1600/DSC00609.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgp7DfHOdC-VYGRmnUZhJEmMMb8S20c8uCaUh0zLyTG89Xpq3pNdYq32dtqge4-4IcOatJIk-jZC-qHX6Ey7M37jhh2EzIGElnLwpPTpA32pZ7yp9ubCXFGvkEgK0VkjCW3Aq6X8ofbgAOJ/s320/DSC00609.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgszWL54-l3yrZfdqp2OSXaKuLVJf5Uy3iW7OZ2wLhObeT9Nh-51HdEOWyuFz0ovQ-B_z2REZe-ZMrVRS4WOtsdpJkn3HVyyMVmyKeLaW1sQ83CAD8fr8Se5V97btlErzUzE-3crcm1zIti/s1600/DSC00611.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgszWL54-l3yrZfdqp2OSXaKuLVJf5Uy3iW7OZ2wLhObeT9Nh-51HdEOWyuFz0ovQ-B_z2REZe-ZMrVRS4WOtsdpJkn3HVyyMVmyKeLaW1sQ83CAD8fr8Se5V97btlErzUzE-3crcm1zIti/s320/DSC00611.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiMkOAzCxXPbmVLQMTj-GH1Csk-HagH2OT6Re99tZqMKzGfByXI6f9NXoPySkGIslJitqUsGwELJoQCDcUZ3g5hTQh2MNOtSUAXcMeSnlI_lOlo-Xs7YLENI60U5xtIRcPKg0mwq8phr6qj/s1600/DSC00612.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiMkOAzCxXPbmVLQMTj-GH1Csk-HagH2OT6Re99tZqMKzGfByXI6f9NXoPySkGIslJitqUsGwELJoQCDcUZ3g5hTQh2MNOtSUAXcMeSnlI_lOlo-Xs7YLENI60U5xtIRcPKg0mwq8phr6qj/s320/DSC00612.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjIyAMbTzaeqBTi4vCs2_Jz1xiflhpLF83d_na3cR5RZNQ8v6RDchBYX2OiTPV80ajmdpOVfnif-wZgYEAFIzmEahJfEdWCAUi2OYZkqJD8Y9yo2fpqwZTtagPFFgY3iqiZGwMlq9pGS0Bd/s1600/DSC00615.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjIyAMbTzaeqBTi4vCs2_Jz1xiflhpLF83d_na3cR5RZNQ8v6RDchBYX2OiTPV80ajmdpOVfnif-wZgYEAFIzmEahJfEdWCAUi2OYZkqJD8Y9yo2fpqwZTtagPFFgY3iqiZGwMlq9pGS0Bd/s320/DSC00615.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgXejufD6fT_cp4aWbGIiTY4L_RGC4Y_usIwDjqcHMjcMZzA1uzxXhU-oOMaU2Awb2q-RUg2oMGwsI-ZNTfupLEAPJje5OlElVu97zjiT8mwvBIiOGZQcd3x7b18jBCUl4DeSEwEfo2q7_d/s1600/DSC00616.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgXejufD6fT_cp4aWbGIiTY4L_RGC4Y_usIwDjqcHMjcMZzA1uzxXhU-oOMaU2Awb2q-RUg2oMGwsI-ZNTfupLEAPJje5OlElVu97zjiT8mwvBIiOGZQcd3x7b18jBCUl4DeSEwEfo2q7_d/s320/DSC00616.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjRZJweqSSXAitKtHyVel205nP1MjVKUvZz85mJj755lRjINrj4m0L9mSBlTq88p8YyRTmKna7rxHLWxpMJKJdAeqMNqNDc4dHqXKJdsr7fvQFsJK2mJRuv7MeR_fx86i6G96IJZFCRnsWi/s1600/DSC00620.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjRZJweqSSXAitKtHyVel205nP1MjVKUvZz85mJj755lRjINrj4m0L9mSBlTq88p8YyRTmKna7rxHLWxpMJKJdAeqMNqNDc4dHqXKJdsr7fvQFsJK2mJRuv7MeR_fx86i6G96IJZFCRnsWi/s320/DSC00620.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgO1Q68BxU1-POTEHr_JIrrbWG27xPgJjWStVQnrEhG39mv-UkXJIxgCd2-jCdU91gQ6EZwSzksDHvc6wdv81bgXBb-BBiruipOy2oSwQ8S1f_F_jLpc8ICMdZOBBH4H_g5CjbII6dK7OS6/s1600/DSC00621.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgO1Q68BxU1-POTEHr_JIrrbWG27xPgJjWStVQnrEhG39mv-UkXJIxgCd2-jCdU91gQ6EZwSzksDHvc6wdv81bgXBb-BBiruipOy2oSwQ8S1f_F_jLpc8ICMdZOBBH4H_g5CjbII6dK7OS6/s320/DSC00621.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh7VqGFXDQtzufbews8bXZzRcW1ora5BdaEd9Fd9OuHGpjBvdHm1xEE0XiYpsYjdEP7nxu1HP0M7HTQXjAgPyok3YCuAVvkvYeprZcSvYmZBy1r8zT5En9pY_0A-QUN7sAiZNyeerJEDfUb/s1600/DSC00622.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh7VqGFXDQtzufbews8bXZzRcW1ora5BdaEd9Fd9OuHGpjBvdHm1xEE0XiYpsYjdEP7nxu1HP0M7HTQXjAgPyok3YCuAVvkvYeprZcSvYmZBy1r8zT5En9pY_0A-QUN7sAiZNyeerJEDfUb/s320/DSC00622.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiQwb7pLIyWQS6lbyiY7t0h9WNXmYqfr9sjlsbRVhv92ziPQjIcvJ8BJGYYdXg5vFs7pz0NKWItoefIe5v6n1MUgkpa0617Mehcm2E786hCnHddVLZcVkeyORW1qiPoF2ERhig-wLC3ihRv/s1600/DSC00623.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiQwb7pLIyWQS6lbyiY7t0h9WNXmYqfr9sjlsbRVhv92ziPQjIcvJ8BJGYYdXg5vFs7pz0NKWItoefIe5v6n1MUgkpa0617Mehcm2E786hCnHddVLZcVkeyORW1qiPoF2ERhig-wLC3ihRv/s320/DSC00623.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiRKfLE6KxlHP7gUVbRjy-XVgL3TA3YlRyRf2c-jPvnpJjIwqAtlCUm2Zi9e3lYtjwRlmHy7JZRk1Sf_SHymC89EaPUsixPzoWTgxBiJT3LX4nuuq1asTfCE5DIuHsmtMcz0cRZr7FJ1vjs/s1600/DSC00624.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiRKfLE6KxlHP7gUVbRjy-XVgL3TA3YlRyRf2c-jPvnpJjIwqAtlCUm2Zi9e3lYtjwRlmHy7JZRk1Sf_SHymC89EaPUsixPzoWTgxBiJT3LX4nuuq1asTfCE5DIuHsmtMcz0cRZr7FJ1vjs/s320/DSC00624.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiemSs2bZNGG9AomjRm_qi0NNJIveFN6TWB9SK-x-J6zz_9az2b9IIhlnM3t6zTwAsrG-1RRPPvD43ISxNoDF7fzkRa3h1LkP3zXJ6mTT-RBOrxhvfzFCUpkZ9A8c6JmvjQLmeUFPZsGvtk/s1600/DSC00625.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiemSs2bZNGG9AomjRm_qi0NNJIveFN6TWB9SK-x-J6zz_9az2b9IIhlnM3t6zTwAsrG-1RRPPvD43ISxNoDF7fzkRa3h1LkP3zXJ6mTT-RBOrxhvfzFCUpkZ9A8c6JmvjQLmeUFPZsGvtk/s320/DSC00625.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEivRHgAUWLSaMhELSV4GXJpC0BqHLyq1WfR4PqWn92cP7NR8dR1B1yfEj4cpWaR5Y6tGQocc2vJ_ELtUwwMNsuxx3NyNfGuiHNV3iucOHBYVsvNEhnEP4h2cxSwL0I_cItg4ykzEi8P7w4i/s1600/DSC00626.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEivRHgAUWLSaMhELSV4GXJpC0BqHLyq1WfR4PqWn92cP7NR8dR1B1yfEj4cpWaR5Y6tGQocc2vJ_ELtUwwMNsuxx3NyNfGuiHNV3iucOHBYVsvNEhnEP4h2cxSwL0I_cItg4ykzEi8P7w4i/s320/DSC00626.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhxOixAYPZe7lOP-2XGbw17Hw1xhU-tlAucMR0DbMFlEqFGvWcJdeEV6-PDe_iVvSxSf9bhU2DB36KAyPlhmnqsWaCOsbLAAGkLPVv7d0GLxdle1Blib63ft3YV8zPD7bxZ6fDZKyYKMa85/s1600/DSC00627.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhxOixAYPZe7lOP-2XGbw17Hw1xhU-tlAucMR0DbMFlEqFGvWcJdeEV6-PDe_iVvSxSf9bhU2DB36KAyPlhmnqsWaCOsbLAAGkLPVv7d0GLxdle1Blib63ft3YV8zPD7bxZ6fDZKyYKMa85/s320/DSC00627.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiKl4wmTu-31uwJ-rAWbGIoIUPKowX31vd9O3t-tQ7cpvg4F6BkXJMoldsg0ORYtge2LFbFfAAJODUM5KYJ3wTEh684dQClyrynw7M-ddHOuQtLpuQVHI0Akf3BwCCn1TOWKLf4Uowr7gRM/s1600/DSC00628.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiKl4wmTu-31uwJ-rAWbGIoIUPKowX31vd9O3t-tQ7cpvg4F6BkXJMoldsg0ORYtge2LFbFfAAJODUM5KYJ3wTEh684dQClyrynw7M-ddHOuQtLpuQVHI0Akf3BwCCn1TOWKLf4Uowr7gRM/s320/DSC00628.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhW6k8thNcVq6z3kqZlHA2Z1luuN6Sq_GLKS5kOtD-FEsfUvH8DOOXE4KRoRSRsVCambnXuN7c0jrp1Le-RgwqJrw5DyNB-NQXqmcT5rjsPi6LAPItjdaQRVNDOBv9WF9RmBdDrQOxK-_VO/s1600/DSC00629.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhW6k8thNcVq6z3kqZlHA2Z1luuN6Sq_GLKS5kOtD-FEsfUvH8DOOXE4KRoRSRsVCambnXuN7c0jrp1Le-RgwqJrw5DyNB-NQXqmcT5rjsPi6LAPItjdaQRVNDOBv9WF9RmBdDrQOxK-_VO/s320/DSC00629.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg6qYG07ON_NO_6vT0PfAHsW_RDlQvwsni0ptBuByZUMd2D23pQzg0lVmoJQc_WLUWpgDMHNlsmVyxSWVGR4IMQbDk5GwkpJnJBbqSa7C7b3jdiWv0sy-HOB-v1yud04va1MI8OKSKs5zZZ/s1600/DSC00630.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg6qYG07ON_NO_6vT0PfAHsW_RDlQvwsni0ptBuByZUMd2D23pQzg0lVmoJQc_WLUWpgDMHNlsmVyxSWVGR4IMQbDk5GwkpJnJBbqSa7C7b3jdiWv0sy-HOB-v1yud04va1MI8OKSKs5zZZ/s320/DSC00630.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhg9su_idpJ8eU2WAtB2gZYULKqFvCB81X1UerOyTkVap_9Cf-uFnrSI4iVH4ywl_lg88uSh-ZxPLMXUdYwbBWyF36O1qf3KgTNsVIz4vYcro7USWvGQ9C1JHCR_7S8bK8_xnkzi_M5n4W6/s1600/DSC00631.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhg9su_idpJ8eU2WAtB2gZYULKqFvCB81X1UerOyTkVap_9Cf-uFnrSI4iVH4ywl_lg88uSh-ZxPLMXUdYwbBWyF36O1qf3KgTNsVIz4vYcro7USWvGQ9C1JHCR_7S8bK8_xnkzi_M5n4W6/s320/DSC00631.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgmwqHtjcfHav1GEIaKS7MjQOksin7ajjD2zztRLV3PbPlRgvHl-oLgea2cLZnZ_4Yp6RqzrE_2-f3xfi4FpIVqhEG3jMV_w0d0bqd2twEQb0NdTrW_w46Dfk-VTpzG_OvQuxd_eu0pC5UH/s1600/DSC00632.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgmwqHtjcfHav1GEIaKS7MjQOksin7ajjD2zztRLV3PbPlRgvHl-oLgea2cLZnZ_4Yp6RqzrE_2-f3xfi4FpIVqhEG3jMV_w0d0bqd2twEQb0NdTrW_w46Dfk-VTpzG_OvQuxd_eu0pC5UH/s320/DSC00632.JPG" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj6GO0OPp2edIE1LMx-LK2P_nbaLyIfGjJ81WBjNWA8CI79INNr-9rkE7b_e3LjaBvxXldZBDNke24JXlrps9A3jXFljAQdqlTexZ4Th-zZ5Jc4Tq2GwnUsJesmQ3GFilIudCiL-48drthg/s1600/DSC00633.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj6GO0OPp2edIE1LMx-LK2P_nbaLyIfGjJ81WBjNWA8CI79INNr-9rkE7b_e3LjaBvxXldZBDNke24JXlrps9A3jXFljAQdqlTexZ4Th-zZ5Jc4Tq2GwnUsJesmQ3GFilIudCiL-48drthg/s320/DSC00633.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEilWeCQSFvhaPk7T8MS-zTMPwhFuc5wmi1qh07OSzjv1gZxWDDXwAz65trmf9ur091fRwXOUOY50buWRAncCwx5UcD6NCqfQzSvSYjNLsCqLa8XmDTriHU5l71nM-BH34xFrmyfcGGvL-GT/s1600/DSC00634.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEilWeCQSFvhaPk7T8MS-zTMPwhFuc5wmi1qh07OSzjv1gZxWDDXwAz65trmf9ur091fRwXOUOY50buWRAncCwx5UcD6NCqfQzSvSYjNLsCqLa8XmDTriHU5l71nM-BH34xFrmyfcGGvL-GT/s320/DSC00634.JPG" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi-YJFK8ys0Mmce-bfHY53Elq4tNU8T3J5D9Wv7KwnfP07AMyi55qoCXpasOeeE9sKCjm-grImsJwHp7aZqKik-KwwKEcSJQaQcv2iTIiOEC5JA2XHIMpShty5vJK1-GNk4au9nURj31u9K/s1600/DSC00719.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi-YJFK8ys0Mmce-bfHY53Elq4tNU8T3J5D9Wv7KwnfP07AMyi55qoCXpasOeeE9sKCjm-grImsJwHp7aZqKik-KwwKEcSJQaQcv2iTIiOEC5JA2XHIMpShty5vJK1-GNk4au9nURj31u9K/s320/DSC00719.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEii7qDn7V8NCx6LGBfQYJrM6PxYuOKzYSvmN4j1Wa3SDXlfa2of-Pca_2JBj6_BGuaC1qB4IPK8ALhisOFb6wQSkzNTPGQYWqL-zNyGRsiqQnxBIVB-tzpjnopgnvQvpUfj0w14-Vxt0CsD/s1600/DSC00720.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEii7qDn7V8NCx6LGBfQYJrM6PxYuOKzYSvmN4j1Wa3SDXlfa2of-Pca_2JBj6_BGuaC1qB4IPK8ALhisOFb6wQSkzNTPGQYWqL-zNyGRsiqQnxBIVB-tzpjnopgnvQvpUfj0w14-Vxt0CsD/s320/DSC00720.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgBe_HA8yoP-pnbEoXlKyG4gAB6oswV2CbU6amiSqr_40I2HVz7JvCgr6XC7ZjU3OYoKFuK5b3v0jIxc6t-xxGicy9d9-dymPGOwdZ7cjfYDyiqiQ3pMTmLWq5LVMbjZojqBDEnmLKHTrxk/s1600/DSC00721.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgBe_HA8yoP-pnbEoXlKyG4gAB6oswV2CbU6amiSqr_40I2HVz7JvCgr6XC7ZjU3OYoKFuK5b3v0jIxc6t-xxGicy9d9-dymPGOwdZ7cjfYDyiqiQ3pMTmLWq5LVMbjZojqBDEnmLKHTrxk/s320/DSC00721.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh7zyAy_wr2nffAOXAAeulIr5XowSj4gOEIovRjZ2jRk0NAcb3m1y8jftZB0h41MovgdOMo-R0pLS0UcxKDyiEE7Nl-GU5zvcoPtm9vsvysR4m7DT53BZ6ImgIENMYhsp-7pYkJTq4gJJam/s1600/DSC00722.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh7zyAy_wr2nffAOXAAeulIr5XowSj4gOEIovRjZ2jRk0NAcb3m1y8jftZB0h41MovgdOMo-R0pLS0UcxKDyiEE7Nl-GU5zvcoPtm9vsvysR4m7DT53BZ6ImgIENMYhsp-7pYkJTq4gJJam/s320/DSC00722.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg_J_Yx-PlobohEeisNPrJ8Gytx9UhEMd2GhmrsfjtuCxyR2K8m2-la8p2zZorjALHlo9MntgltzRaX_O8zALe5kIDEM_QAPvFa7Qu60sTSWtbOYrcNCcgHnWezoD143TUUA3vxTiqap-Za/s1600/DSC00781.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg_J_Yx-PlobohEeisNPrJ8Gytx9UhEMd2GhmrsfjtuCxyR2K8m2-la8p2zZorjALHlo9MntgltzRaX_O8zALe5kIDEM_QAPvFa7Qu60sTSWtbOYrcNCcgHnWezoD143TUUA3vxTiqap-Za/s320/DSC00781.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEicBKPC5Ei99MhsNcz4UWtoJmXg7t0zkPMdZ4zMetIizTvnS4KwO91Ckkjyvdf9FnrywZmW4obKH308FN5Ub47T2ZjHtDpSAKvvFREf-I-F7vzwHgt8Ey3YZCnIXzKF96PVaF6rcSSzYtX6/s1600/DSC00782.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEicBKPC5Ei99MhsNcz4UWtoJmXg7t0zkPMdZ4zMetIizTvnS4KwO91Ckkjyvdf9FnrywZmW4obKH308FN5Ub47T2ZjHtDpSAKvvFREf-I-F7vzwHgt8Ey3YZCnIXzKF96PVaF6rcSSzYtX6/s320/DSC00782.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi_xcD_KOGswLNZTkV5jzjLDEZkGAlgXHL2v_7KvlBX454V9YHvC20Xfa8oWAxHUPQgv0wOmB8MpSzPr09XiPB_IS1P8k0YZcU2seQcXYZfwIVW1-NRiXl_qoEOB3_jqeQvgDCUzW7coUuS/s1600/DSC00783.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi_xcD_KOGswLNZTkV5jzjLDEZkGAlgXHL2v_7KvlBX454V9YHvC20Xfa8oWAxHUPQgv0wOmB8MpSzPr09XiPB_IS1P8k0YZcU2seQcXYZfwIVW1-NRiXl_qoEOB3_jqeQvgDCUzW7coUuS/s320/DSC00783.JPG" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg8aaGm0Au_EPkwvUbKtBAQSP_iQtPxdIXTMz5cW2SPFgRIsSqcbQBdkJoVBRZzXF0ggh09rTYekhIZBisGCeEYfzkSEIbIOAujyAxamDVLKIjrax1YENjsGhRFxcEedHuYGvfaBTXSjqKu/s1600/DSC00745.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg8aaGm0Au_EPkwvUbKtBAQSP_iQtPxdIXTMz5cW2SPFgRIsSqcbQBdkJoVBRZzXF0ggh09rTYekhIZBisGCeEYfzkSEIbIOAujyAxamDVLKIjrax1YENjsGhRFxcEedHuYGvfaBTXSjqKu/s320/DSC00745.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhs31-K04PfCh7CK8DZ-6xR5f2faVmmXw2Ilql5AAh8r4E0VVVjFCqkWkL7BqUEQz2KTu4JS_YYx0FfzM63pDCRNuXLHfECh7_HKt6Tp4M0Lu-jPK7JrQ9AwLV4anWS_I4JAmLfBLcm5euh/s1600/DSC00729.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhs31-K04PfCh7CK8DZ-6xR5f2faVmmXw2Ilql5AAh8r4E0VVVjFCqkWkL7BqUEQz2KTu4JS_YYx0FfzM63pDCRNuXLHfECh7_HKt6Tp4M0Lu-jPK7JrQ9AwLV4anWS_I4JAmLfBLcm5euh/s320/DSC00729.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj35Vazijpgr5ggxS2VtaEWFIbX8UGOGBZCD7FEc5u_43GlY7wpDkx34iXf-tddYixjvPLXkPF2-WwQrg0zbQNddQc6K1TBAbqGUKSa8IV-dTkA1y8_pDkN1HRPcgodqrEOT91oE64JlCvW/s1600/DSC00747.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj35Vazijpgr5ggxS2VtaEWFIbX8UGOGBZCD7FEc5u_43GlY7wpDkx34iXf-tddYixjvPLXkPF2-WwQrg0zbQNddQc6K1TBAbqGUKSa8IV-dTkA1y8_pDkN1HRPcgodqrEOT91oE64JlCvW/s320/DSC00747.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgHIQCRDA5zuVs0GE0MACPhDvX2woC8-6Rz1U6mkUB6lFOrWm3RKAIoZqy5q9qT8oknOi0zXQTi7zfYLHHDERf8i8SkyLxYHXpH3gMJNgvvecvuYn85TPHl_C51Zg2LAKELJuJeKKWZpw_m/s1600/DSC00748.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgHIQCRDA5zuVs0GE0MACPhDvX2woC8-6Rz1U6mkUB6lFOrWm3RKAIoZqy5q9qT8oknOi0zXQTi7zfYLHHDERf8i8SkyLxYHXpH3gMJNgvvecvuYn85TPHl_C51Zg2LAKELJuJeKKWZpw_m/s320/DSC00748.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgoX53tCTgAIUWaoTf2YLJfEtFiSh-yLTt61wYE9fxVSAowUwVuuYy28QFcw8H0F2hxdsuAVbysBeIfw7u1DJe1PaD75MbQjK4Z7OxqXG-67ne14jFEclF14wgz0db1NaUpfijev6jMP1ja/s1600/DSC00749.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgoX53tCTgAIUWaoTf2YLJfEtFiSh-yLTt61wYE9fxVSAowUwVuuYy28QFcw8H0F2hxdsuAVbysBeIfw7u1DJe1PaD75MbQjK4Z7OxqXG-67ne14jFEclF14wgz0db1NaUpfijev6jMP1ja/s320/DSC00749.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjvnn-BcbXekV_Tk4tAamtkna8Lx6wNsJenAY6D5Emi7t2VtS-iqBEh-JYwTSNrXBdHkWbHfcOjpA4Oksh5aI3xmQNaQar8aUvKNBtTVu3IWACy1Zd6hYSCoJPr4JqjU0_MzitSvjF4HtaG/s1600/DSC00750.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjvnn-BcbXekV_Tk4tAamtkna8Lx6wNsJenAY6D5Emi7t2VtS-iqBEh-JYwTSNrXBdHkWbHfcOjpA4Oksh5aI3xmQNaQar8aUvKNBtTVu3IWACy1Zd6hYSCoJPr4JqjU0_MzitSvjF4HtaG/s320/DSC00750.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgRo7On60LzjBaTLFD6c8-LFs7oofWIKOVZXmOR8dRzYCAQHOkzBjafZwKQOiKt1pfeaNZzSICvy2frCwRPsTiqvX27C6vxhyphenhyphenFppaHvovlh4stawDWCPHPbqAGIV37U7FGhmLGv94w2prin/s1600/DSC00756.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgRo7On60LzjBaTLFD6c8-LFs7oofWIKOVZXmOR8dRzYCAQHOkzBjafZwKQOiKt1pfeaNZzSICvy2frCwRPsTiqvX27C6vxhyphenhyphenFppaHvovlh4stawDWCPHPbqAGIV37U7FGhmLGv94w2prin/s320/DSC00756.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgmL3W3le6O9WCEmE2_xUy1PbgsbrLcBeOn_o1tSsjdZSSIEPhKlBsqV496QlfHFz3pObQdbBRbmBv0pS3_NWPCHBzuQgCDGWSH5J0IBXouG5YcN8VGqbpFe9J3gCl8HhXCIYImo-JetzBa/s1600/DSC00757.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgmL3W3le6O9WCEmE2_xUy1PbgsbrLcBeOn_o1tSsjdZSSIEPhKlBsqV496QlfHFz3pObQdbBRbmBv0pS3_NWPCHBzuQgCDGWSH5J0IBXouG5YcN8VGqbpFe9J3gCl8HhXCIYImo-JetzBa/s320/DSC00757.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiq5r6hLkAZEUuoAeqtmrh4MHunqZPgfIn3duEDE4zb5XTtsmmofJX2RkpNNbDcD5SqEKnVuUOcwnUUf8HrSPp1QA3keVN3tGDn2a3ZwXEPwJ77cXC8dlsyqUl7QTB1z-03KLTv4ClZvuuX/s1600/DSC00760.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiq5r6hLkAZEUuoAeqtmrh4MHunqZPgfIn3duEDE4zb5XTtsmmofJX2RkpNNbDcD5SqEKnVuUOcwnUUf8HrSPp1QA3keVN3tGDn2a3ZwXEPwJ77cXC8dlsyqUl7QTB1z-03KLTv4ClZvuuX/s320/DSC00760.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgrJZCpYoNnJji43Qf4nrqoxJ1F0WdgolHRopIVIPifY132kkmvtgRcsb-V_GY7IaHMO9lwQCUKJMZw1m05htJlOZxcJltvxWyQJTIps4xjA9OU0AzNVZdI9mB2Ojx-qi9W2tpInPAKy1Lk/s1600/DSC00764.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgrJZCpYoNnJji43Qf4nrqoxJ1F0WdgolHRopIVIPifY132kkmvtgRcsb-V_GY7IaHMO9lwQCUKJMZw1m05htJlOZxcJltvxWyQJTIps4xjA9OU0AzNVZdI9mB2Ojx-qi9W2tpInPAKy1Lk/s320/DSC00764.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjv81_ilQirA0YlFdjUSTqtO9Wt6Dov6YRllUHuwIWPvDmjOICRk-aiNlGSrMGJ-Fa0GZFvaGcKmgWqKDaaQClh8vNVrM84XerRKhniOyCDeAzC1aLw_Eaj0w7G7EiPWm-uxQXEnNU1HQc9/s1600/DSC00766.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjv81_ilQirA0YlFdjUSTqtO9Wt6Dov6YRllUHuwIWPvDmjOICRk-aiNlGSrMGJ-Fa0GZFvaGcKmgWqKDaaQClh8vNVrM84XerRKhniOyCDeAzC1aLw_Eaj0w7G7EiPWm-uxQXEnNU1HQc9/s320/DSC00766.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi4rE1N0DSQKpflf6UMH0UJDftHqQxEkuRXg9nCsDfgyQDHFDC_FOBoEwj44imidx0z-sBdha8dA1kQ-gsvkE0-rGqFgAf81SMPawKZuM51ltsG7MB1hK46ZTRZJgF7kl9rWBURq9B_aqBs/s1600/DSC00767.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi4rE1N0DSQKpflf6UMH0UJDftHqQxEkuRXg9nCsDfgyQDHFDC_FOBoEwj44imidx0z-sBdha8dA1kQ-gsvkE0-rGqFgAf81SMPawKZuM51ltsG7MB1hK46ZTRZJgF7kl9rWBURq9B_aqBs/s320/DSC00767.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjJDDZBISO_Dxj2kZDhYPcQhPNhnU1VrVS-OXY9YVCp6JEoZOY4XSPSxDkMmII8DRz63_N9Jp282WjzhUuftxdiC-GxCXvD2T_ZfW_ymOPdftkXBP6j6h6uhHPrhbpdyU5UGt2RG6kI_Qww/s1600/DSC00771.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjJDDZBISO_Dxj2kZDhYPcQhPNhnU1VrVS-OXY9YVCp6JEoZOY4XSPSxDkMmII8DRz63_N9Jp282WjzhUuftxdiC-GxCXvD2T_ZfW_ymOPdftkXBP6j6h6uhHPrhbpdyU5UGt2RG6kI_Qww/s320/DSC00771.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiSrvJ-QYpcqsdR1t-STz0GZ_hr7QFwMFT3wVcZrLGxCh7k-iflTrOZNoCYxrNtVQc9duiK7dniDq9N7Mg2HxQfngVKJ41flEgZFRJvA82hYdq5Od4LPHxExEN_fgMUKl0k2cmF1m7YucVP/s1600/DSC00775.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiSrvJ-QYpcqsdR1t-STz0GZ_hr7QFwMFT3wVcZrLGxCh7k-iflTrOZNoCYxrNtVQc9duiK7dniDq9N7Mg2HxQfngVKJ41flEgZFRJvA82hYdq5Od4LPHxExEN_fgMUKl0k2cmF1m7YucVP/s320/DSC00775.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiqcociaXS_qR8ozhU1Cgbh5TCcH03mluU5QykcfSSpmyPWBusQz8U8ow-Eomd5c0LC4DeXgG529yfjPzU8IK4MluNPA5O73KypuNEAxbeHsaDJ-dLaA7n9v33Rty1z-HzddTP_wMix7Mj_/s1600/DSC00776.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiqcociaXS_qR8ozhU1Cgbh5TCcH03mluU5QykcfSSpmyPWBusQz8U8ow-Eomd5c0LC4DeXgG529yfjPzU8IK4MluNPA5O73KypuNEAxbeHsaDJ-dLaA7n9v33Rty1z-HzddTP_wMix7Mj_/s320/DSC00776.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgRXd4EdwxtTl-VLwJVMEPonO9PhwiInIIIb3HH27FkfN5eWO_zScqXnoD1r-CP0iPhGx4mpq9wqhuC6-yG7np8x_RWPl_boxFcW5RRshj8YIGSBHgE8vZPhlTbwjkBZdPN95RYAopD1EVS/s1600/DSC00777.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgRXd4EdwxtTl-VLwJVMEPonO9PhwiInIIIb3HH27FkfN5eWO_zScqXnoD1r-CP0iPhGx4mpq9wqhuC6-yG7np8x_RWPl_boxFcW5RRshj8YIGSBHgE8vZPhlTbwjkBZdPN95RYAopD1EVS/s320/DSC00777.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi-oIYgarOwpCO_TE0suyxA2lG6zg_XA_7R8shmKEJWDZorICjtNIVF8PjgjjsrxUEsKdmUC3M37TtVeLFRsbr-9zSauby2TizbtXCKwhwyv2lp8L2CjVgNv91rb2hI2Rt39rlepkncVVt8/s1600/DSC00779.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi-oIYgarOwpCO_TE0suyxA2lG6zg_XA_7R8shmKEJWDZorICjtNIVF8PjgjjsrxUEsKdmUC3M37TtVeLFRsbr-9zSauby2TizbtXCKwhwyv2lp8L2CjVgNv91rb2hI2Rt39rlepkncVVt8/s320/DSC00779.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEihc9xdtHElyW7RwX6qj4JbTK4km5uGRXRdvZfYsvkclSvEPRbBRIfl3Eg9LNTYtt6rVoa9FExpaFGVoYSF_T7aRWR-7_fbe6cmsLrQtueveInBlLloWPvNNnPx_xYYPYKZf6kE0q4qEu9K/s1600/DSC00783.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEihc9xdtHElyW7RwX6qj4JbTK4km5uGRXRdvZfYsvkclSvEPRbBRIfl3Eg9LNTYtt6rVoa9FExpaFGVoYSF_T7aRWR-7_fbe6cmsLrQtueveInBlLloWPvNNnPx_xYYPYKZf6kE0q4qEu9K/s320/DSC00783.JPG" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhq1Td3bm2VddrvwyOIPZr8aWQDKnvgauRndMzG7O7sIKrDZ7u5msOsfLwYzOcdgVsNxV9XrkrDhYj3hNfCFDtGMMpuUj56-UGF9_XEAp4y7WKxp1uufqrR5JJSec1wDNq1Ii0Z9hfesoMo/s1600/DSC00728.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhq1Td3bm2VddrvwyOIPZr8aWQDKnvgauRndMzG7O7sIKrDZ7u5msOsfLwYzOcdgVsNxV9XrkrDhYj3hNfCFDtGMMpuUj56-UGF9_XEAp4y7WKxp1uufqrR5JJSec1wDNq1Ii0Z9hfesoMo/s320/DSC00728.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjN4SN4vZoiWpomKg6nTrUDenmenZnz00H_np65DHIpKEb1_UIsTbYeBLhbjt3O07DjICrxJYhWa01heHZw4BoUAw3I53vhtChNzFqlcDfztVEl6NM4tY2ADE9AfTGEgjEO8KGTFIdz1sV3/s1600/DSC00729.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjN4SN4vZoiWpomKg6nTrUDenmenZnz00H_np65DHIpKEb1_UIsTbYeBLhbjt3O07DjICrxJYhWa01heHZw4BoUAw3I53vhtChNzFqlcDfztVEl6NM4tY2ADE9AfTGEgjEO8KGTFIdz1sV3/s320/DSC00729.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhx_MaiDP2rogGyRBQOz3s0mTIumep7OVbCgTRx3-fRjO0T5zi5DY5jaEDYcGFjhq86ND5eYYZOTqGIcsASTWksgTYZLUclqoB9Z4nEo6qPhvAOXRj7sz1tbGuQLxBOuv47g47gvRgLsHOB/s1600/DSC00730.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhx_MaiDP2rogGyRBQOz3s0mTIumep7OVbCgTRx3-fRjO0T5zi5DY5jaEDYcGFjhq86ND5eYYZOTqGIcsASTWksgTYZLUclqoB9Z4nEo6qPhvAOXRj7sz1tbGuQLxBOuv47g47gvRgLsHOB/s320/DSC00730.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEirAo8EUTuoMT1Z9JkknLr5QEaRtlzmjT9AB-hMw68eeSWbIsnvmYNg4r-sm-1Ym9m8e1IRiANLcm5iI0xwMBmFVsFo4mqtftNJYLTWCejIIgtdN0QXhNuo-K3bZaqXw7NuJrwxqC2Eg6B6/s1600/DSC00743.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEirAo8EUTuoMT1Z9JkknLr5QEaRtlzmjT9AB-hMw68eeSWbIsnvmYNg4r-sm-1Ym9m8e1IRiANLcm5iI0xwMBmFVsFo4mqtftNJYLTWCejIIgtdN0QXhNuo-K3bZaqXw7NuJrwxqC2Eg6B6/s320/DSC00743.JPG" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhzwfW_A-lhtgPsXFsQ3wjltNbloCKeJbpsWiMqUR9yC27qR7-hkvo4Hy68oqalWd0mrsQ6kkaVauFPHLN4AeTGgY_qJQo7htAuXavSgf3OQjUfU2Q0q9U4RiAyrw8NAurtrqah6vm_aTAf/s1600/DSC00723.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhzwfW_A-lhtgPsXFsQ3wjltNbloCKeJbpsWiMqUR9yC27qR7-hkvo4Hy68oqalWd0mrsQ6kkaVauFPHLN4AeTGgY_qJQo7htAuXavSgf3OQjUfU2Q0q9U4RiAyrw8NAurtrqah6vm_aTAf/s320/DSC00723.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh4Qph4_lsOZ_QwC4Mm8gf1Ca1NPoOWA_nEWwu89Cyc76RkEyfGnigbr6L4judWbKzMaYybQM9Q6IkYUAwnJQSMJd3P_gAL0SAw3urxvi4HcCk7EHeCOv8AjHhtWtliFgl9e_i9SRJ_-hBc/s1600/DSC00724.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh4Qph4_lsOZ_QwC4Mm8gf1Ca1NPoOWA_nEWwu89Cyc76RkEyfGnigbr6L4judWbKzMaYybQM9Q6IkYUAwnJQSMJd3P_gAL0SAw3urxvi4HcCk7EHeCOv8AjHhtWtliFgl9e_i9SRJ_-hBc/s320/DSC00724.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjp9ntwwKOQaQn38l88co0EY-q1NnCP7YheUdfIAFLuvIYYy5gD538mDkgMdoSGqbVGlQUPuXNsfdQsRNDQ1Kxq-siSJ5KRJWIGFHgx6nw2q94PZQEhiq7n0PptxDLTBjS5IGpa3_t1MyTN/s1600/DSC00725.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjp9ntwwKOQaQn38l88co0EY-q1NnCP7YheUdfIAFLuvIYYy5gD538mDkgMdoSGqbVGlQUPuXNsfdQsRNDQ1Kxq-siSJ5KRJWIGFHgx6nw2q94PZQEhiq7n0PptxDLTBjS5IGpa3_t1MyTN/s320/DSC00725.JPG" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgtBA6XVpqOvOKWi83wH-T3mD4k0OOcxhUVi9oQvluZSyPdKUetBWIJGCvoLXVsneAAUt3Bwm3SBSsApy14NnVItOXLT7-aXRKgH_q7qgwCCqB5bUW9Ghxu-qvC-5p21By2dHC9qUeuQUqG/s1600/DSC00646.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" qda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgtBA6XVpqOvOKWi83wH-T3mD4k0OOcxhUVi9oQvluZSyPdKUetBWIJGCvoLXVsneAAUt3Bwm3SBSsApy14NnVItOXLT7-aXRKgH_q7qgwCCqB5bUW9Ghxu-qvC-5p21By2dHC9qUeuQUqG/s320/DSC00646.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhj6k1ESOM5gK1vSU1EU4YhRZsXsQjs8EHZX5lnPvtI9KMcOTVOa9-5GWmlofn-61NZEfLcpcfA9DOClmD186WUXwxh96zeOKo_ZYKVAzp_h3TACAH5lUkz9EbLQ7PU5IdN_ZQiH_I9abzx/s1600/DSC00665.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" qda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhj6k1ESOM5gK1vSU1EU4YhRZsXsQjs8EHZX5lnPvtI9KMcOTVOa9-5GWmlofn-61NZEfLcpcfA9DOClmD186WUXwxh96zeOKo_ZYKVAzp_h3TACAH5lUkz9EbLQ7PU5IdN_ZQiH_I9abzx/s320/DSC00665.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhiNDw6wIGcsPnQNzn6rywD-lAPNKN_mePo8aaTrjwHUt2PecviNP6cSKZ5NWuHaONPTvSiQL6t6P0kcO08nlgmfwxbgkm9KfOzHIK4hpzgCojypt53lypGi3NtE-rLfl2jUeto2ZtkUI9n/s1600/DSC00666.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" qda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhiNDw6wIGcsPnQNzn6rywD-lAPNKN_mePo8aaTrjwHUt2PecviNP6cSKZ5NWuHaONPTvSiQL6t6P0kcO08nlgmfwxbgkm9KfOzHIK4hpzgCojypt53lypGi3NtE-rLfl2jUeto2ZtkUI9n/s320/DSC00666.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhYHc-0R2ZaEsJbtc2hrQrPnmsf9BATR27XUPc06qLWO6XNA7CefxCRu_YDVJW7f2OxtVhiHmUpkyyh9q2URMVvtNC19teQwENPVteGdd82wbLTdwsOH97WtuXUl_zCA3zSBAbdvaehlV5A/s1600/DSC00668.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" qda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhYHc-0R2ZaEsJbtc2hrQrPnmsf9BATR27XUPc06qLWO6XNA7CefxCRu_YDVJW7f2OxtVhiHmUpkyyh9q2URMVvtNC19teQwENPVteGdd82wbLTdwsOH97WtuXUl_zCA3zSBAbdvaehlV5A/s320/DSC00668.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhVPk2rw8-DAIQ9RIjWWl3EojxR2eVS00ioC_QtMRiVJoWiSd5pNu7f_6gB9TQnirby6w9CTUJzif3hQd6QBiECrCwzrxU-50jDP109Z_VmWYNjYzRqY_w8xnaVI6Ag1oijBZk7y3e-_bfp/s1600/DSC00670.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" qda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhVPk2rw8-DAIQ9RIjWWl3EojxR2eVS00ioC_QtMRiVJoWiSd5pNu7f_6gB9TQnirby6w9CTUJzif3hQd6QBiECrCwzrxU-50jDP109Z_VmWYNjYzRqY_w8xnaVI6Ag1oijBZk7y3e-_bfp/s320/DSC00670.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEimV9NT2DFcTpJ0w3o79Zt3dU3TocCcwY1UUnMWBfSK2nWV0aRUoO-aA1bYSUI2JDEdbWC8qsBqv7sMF-9G_VOBCvS7_athyphenhyphenHY-40S_f9K9FMU2jAB7tc5CgxLOUu1q5k5IcAa9beAv8FFP/s1600/DSC00673.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" qda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEimV9NT2DFcTpJ0w3o79Zt3dU3TocCcwY1UUnMWBfSK2nWV0aRUoO-aA1bYSUI2JDEdbWC8qsBqv7sMF-9G_VOBCvS7_athyphenhyphenHY-40S_f9K9FMU2jAB7tc5CgxLOUu1q5k5IcAa9beAv8FFP/s320/DSC00673.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEixCqAluqd5_bjPVaeHqCS9KGcTSU_jYegJVFDL6zmyYwaRxbdzT3QpncE-s3Xd0Hpp5cWrOiPiknS1VEJjkVE29Lvm1A-u9yRF-XZnuyEyQ__T7Ioyfhwx57n7VkkmVgI6lx7PjAFA7NXl/s1600/DSC00674.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" qda="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEixCqAluqd5_bjPVaeHqCS9KGcTSU_jYegJVFDL6zmyYwaRxbdzT3QpncE-s3Xd0Hpp5cWrOiPiknS1VEJjkVE29Lvm1A-u9yRF-XZnuyEyQ__T7Ioyfhwx57n7VkkmVgI6lx7PjAFA7NXl/s320/DSC00674.JPG" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>BẾN KHÔNG CHỒNGhttp://www.blogger.com/profile/16024029666959229010noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5339852522807031516.post-79504588182736494812012-03-31T15:08:00.001+07:002012-03-31T15:14:59.748+07:00Trò chuyện với văn nghệ sỹ<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi-eavS_YYXyED3iKrqgHkRNSk9NFszGV9J9MWrmKtoMHkzDt0ex86Xr3PR7o7WxxgFmglc3FeNsGNEOLHJErtAlXrGpeBu8Masz_WgOMZhaogv9ppfcfcKyACVi3tkKxcScKhyphenhyphennzyT4-Oq/s1600/DSC00593.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" dea="true" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi-eavS_YYXyED3iKrqgHkRNSk9NFszGV9J9MWrmKtoMHkzDt0ex86Xr3PR7o7WxxgFmglc3FeNsGNEOLHJErtAlXrGpeBu8Masz_WgOMZhaogv9ppfcfcKyACVi3tkKxcScKhyphenhyphennzyT4-Oq/s320/DSC00593.JPG" width="320" /></a></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt;"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">LTS. Trong cuộc sống và trong công việc, do đặc thù nghề nghiệp, các văn nghệ sỹ luôn phải chịu những áp lực từ nhiều phía. Và để độc giả có điều kiện hiểu hơn về điều này, cũng như là một cách để “giải tỏa” cho chính “người trong cuộc”, bắt đầu từ số báo này, mỗi tuần QNCT<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>sẽ đưa đến cho bạn đọc một cuộc “<i style="mso-bidi-font-style: normal;">Trò chuyện với văn nghệ sỹ”…</i><span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span></span></b></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt;"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif; font-size: 26pt;">Nhà văn Dương Hướng:</span></b></div><div align="center" class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: center;"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif; font-size: 26pt;">“NẾU SỢ BỊ “SĂM SOI” THÌ KHÔNG THỂ VIẾT ĐƯỢC…”</span></b></div><div align="center" class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: center;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Hoài Giang và Hoàng Long </span></b><span style="font-size: 14pt;">thực hiện<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span></b></span></span></div><div align="center" class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: center;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"></span><span style="font-size: 14pt;"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="mso-spacerun: yes;"></span></b></span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><a name='more'></a></span><div align="center" class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: center;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div align="center" class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: center;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span><i style="mso-bidi-font-style: normal;">Nhà văn Dương Hướng từng được trao giải nhất Giải thưởng Văn Nghệ Hạ Long lần thứ IV với tiểu thuyết “<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">Bến không chồng</b>”. Và lần này, tại Giải thưởng Văn nghệ Hạ Long lần thứ VII, ông lại lần thứ hai đoạt giải nhất với<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>tiểu thuyết <b style="mso-bidi-font-weight: normal;">“Dưới chín tầng trời</b>”…</i></span></span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Với “<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">Bến không chồng</b>”, tác phẩm đã được trao Giải nhất về tiểu thuyết của Hội Nhà văn Việt <place w:st="on"><country-region w:st="on">Nam</country-region></place> năm 1991, thì khỏi cần nói, không ai là không “tâm phục, khẩu phục”. Nhưng với “<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">Dưới chín tầng trời</b>” thì lại khác...</span></span></i></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>-<span style="mso-spacerun: yes;"> </span><i style="mso-bidi-font-style: normal;">Trước hết xin chúc mừng nhà văn lần thứ hai đăng quang ngôi “Vương”tại giải Văn nghệ danh giá nhất của tỉnh!Nhưng thưa anh, nếu tôi không nhầm thì ngay sau khi công bố kết quả chấm giải, đã có không ít lời dị nghị trái chiều về tác phẩm “Dưới chín tầng trời” của anh; thậm chí chính vì điều này mà Lễ trao giải đã <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>bị kéo dài hơn so với dự kiến?</i></span></span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>- Lời dị nghị ở các giải thưởng văn chương là chuyện thường tình, tôi không mấy để ý! Chuyện khen chê cũng là quyền của mỗi người! Thật đáng buồn khi tác phẩm của mình ra đời lại chả có ai quan tâm. Tôi tin lẽ phải, đúng sai sẽ được dư luận đông đảo cả nước đánh giá công bằng. Sự khen chê một tac phẩm văn học nó chứng minh cho trình độ cao thấp, và cả đẳng cấp của người đọc nó. Chỉ có điều đáng buồn là sang thế kỷ XXI rồi mà vẫn còn có người “soi” văn chương như của cái thời “Nhân văn giai phẩm”…Trên thực tế có những dị nghị mà theo tôi, nó <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>nằm ngoài yếu tố văn chương…Và lúc ấy thì điều quan trọng là những người có trách nhiệm trong lĩnh vực quản lý VHNT phải có cái nhìn công tâm và sáng suốt thì mới đánh giá đúng bản chất sự việc…</span></span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>- <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Gần như cùng trong khoảng thời gian, nếu so sánh giữa nhân vật Bí thư tỉnh ủy Hoàng Kim trong tiểu thuyết <b style="mso-bidi-font-weight: normal;">Bí thư tỉnh ủy</b> của nhà văn Vân Thảo (đã được dựng thành phim phát trên truyền hình) với cái ông “Thái thượng hoàng” Trần Tăng trong tiểu thuyết <b style="mso-bidi-font-weight: normal;">Dưới chín tầng trời</b> của anh, người đọc có thể thấy sự đối lập đến cực đoan, như là giữa <b style="mso-bidi-font-weight: normal;">Ánh sáng</b> và <b style="mso-bidi-font-weight: normal;">Bóng tối</b>, trong việc khắc họa một nhân vật cán bộ lãnh đạo cấp tỉnh. Liệu có như nhà văn Vân Thảo khi xây dựng nhân vật Bí thư Tỉnh ủy Hoàng Kim là dựa vào nguyên mẫu đồng chí Hoàng Kim Ngọc, Bí thư tỉnh ủy tỉnh Vĩnh Phú (cũ), anh cũng dựa vào một nguyên mẫu nào đó để xây dựng nhân vật Trần Tăng?</i></span></span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>- Ngay khi tác phẩm xuất bản, đã có tới hàng chục người trực tiếp hỏi tôi nhân vật Trần Tăng là ai? Người bảo có phải là ông A? Người bảo có phải ông B ? Người lại hỏi có phải ông C không?... Tôi giật mình nghĩ sao lại có lắm kẻ giống Trần Tăng thế. Đọc tiểu thuyết mà suy luận kiểu ấy thì nguy quá! Anh hỏi làm tôi lại nhớ chuyện nhà văn Lỗ Tấn của Trung Quốc từng có một câu tự bạch về thuật viết văn, đại ý rằng, nhân vật của ông có “<i style="mso-bidi-font-style: normal;">cái tai Quảng Tây, cái mũi Bắc Kinh, và giọng nói Hà Nam” …</i>Tiểu thuyết là hư cấu mà! Nếu cứ “soi” như thế thì chắc lúc còn sống, nhà văn Nam Cao hẳn phải “điên đầu”, bởi không biết nước Nam mình có bao nhiêu Chí Phèo?...(<i style="mso-bidi-font-style: normal;">Cười)</i>.</span></span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Còn đem so sánh hai nhân vật Hoàng Kim và Trần Tăng thì đúng như anh nói, nó là sự đối lập giữa Sáng và Tối, giữa Bóng đêm và Mặt trời vậy!</span></span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>- <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Khi xây dựng nhân vật Trần Tăng và một số nhân vật mang tính cách tiêu cực khác trong tác phẩm, ông có lo ngại rằng rất có thể nó sẽ bị quy chụp, “săm soi” … hay không? </i></span></span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>- Là nhà văn chân chính thì không được phép né tránh hiện thực. Nếu sợ sự “săm soi” thì không thể viết được tác phẩm có giá trị. Có sợ chăng là sợ sự hèn kém của mình và sợ sự coi thường của độc giả.</span></span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>- <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Là người cầm bút viết văn ở Quảng Ninh, cho tới thời điểm này, anh thấy có sự trở ngại gì trong việc tự do sáng tác hay không?</i></span></span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>- <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Không! Với ai thì không biết, nhưng với tôi, chưa có sự can dự chính thức nào của cơ quan pháp luật trong việc viết lách cả. Chỉ có điều mình cũng phải lựa chọn cách thể hiện thế nào, và tới tầm nào cho nó “êm” để thể hiện những vấn đề nhạy cảm, và những hạn chế của thời đại, hạn chế của lịch sử…. Nói tóm lại, nhà văn có tài phải vượt lên trên mọi rào cản…</span></span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>- <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Xin cảm ơn nhà văn, chúc anh có thêm nhiều tác phẩm đặc sắc hơn nữa trong sự nghiệp văn chương của mình.</i></span></span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt;"><br />
</div>BẾN KHÔNG CHỒNGhttp://www.blogger.com/profile/16024029666959229010noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5339852522807031516.post-36667470431641495062012-03-24T10:40:00.001+07:002012-03-24T11:07:00.225+07:00Giải VHNT Hạ Long lần thứ VII, một cách nhìn rất mới về VHNT ỏ Quang Ninh<div style="text-align: justify;"><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjTLdmleBbySx1zrtH9l_MKCxcKB5IqFYNrSMA-giJuGONZypw-_3qDuZk6k2oHGdU6eQNjFQD0aNN3ktzmUXT5rajcqv3s4Tmq8VlYcIsBRzg8Nz2oLeynsCZkGoR9A4L1Bnl1CNvSudfo/s1600/DSC00593.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img aea="true" border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjTLdmleBbySx1zrtH9l_MKCxcKB5IqFYNrSMA-giJuGONZypw-_3qDuZk6k2oHGdU6eQNjFQD0aNN3ktzmUXT5rajcqv3s4Tmq8VlYcIsBRzg8Nz2oLeynsCZkGoR9A4L1Bnl1CNvSudfo/s320/DSC00593.JPG" width="320" /></a></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt;">Đồng chí Nguyễn Đức Long, Phó BT- Chủ Tịch Hội Đồng Nhân Dân tỉnh QN Trao giải thưởng.</div><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><em><strong>TNc: Buổi sáng hôm nay, nhà văn Dương Hướng nhận Giải nhất văn xuôi Giải Hạ Long lần thứ VII thì buổi chiều Trần Nhương và Hoài Giang đã cùng chia vui với Dương Hướng tại TP Hạ Long. Hoan hô lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh và Hội VHNT Quảng Ninh đã đánh giá đúng Dưới chín tầng trời.</strong></em></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Hoai Giang</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Sáng nay 22 tháng 3 năm 2012 tại Quảng Ninh – UBND tỉnh đã trao giải thưởng Văn nghệ Hạ long lần thứ VII (2006 – 2010) với 62 tác phẩm cho 6 thể loại, trong đó 6 giải nhất của 6 thể loại thuộc về các tác giả sau: Đỗ Hòa An thể loại Âm nhạc; Lê Minh Đức thể loại Mỹ thuật; Dương Hướng thể loại Văn xuôi; Phạm Mạnh Hùng thể loại Nhiếp ảnh, Lê Nhật Trường thể loại Múa; Lê Văn Quang thể loại Kiến trúc. Ban tổ chức cũng trao 14 giải nhì, 21 giải ba và 21 giải khuyến khích.</span><br />
<a name='more'></a></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Theo quy chế xét giải Văn nghệ Hạ Long đã được UBND tỉnh Quảng ninh ban hành thì những tác phẩm đoạt giải Nhất phải là những tác phẩm của tác giả đang sinh sống tại Quảng Ninh và tác phẩm phải viết về mảnh đất và con người Quảng Ninh. Đây là một điều khá đặc biệt và khó cho các văn nghệ sĩ trong tỉnh Quảng Ninh, nhưng đó cũng là một sự đòi hỏi tâm huyết của các nghệ sĩ hết lòng vì Quảng Ninh thân yêu. Đối với các thể loại nghệ thuật khác có vẻ thuận lợi hơn thể loại Văn xuôi rất nhiều, viết gì để lọt “mắt xanh” độc giả của tỉnh, của cả nước? Viết gì để lọt “mắt xanh” các nhà thẩm định về nhiều mặt của tỉnh mà vẫn nói được điều muốn nói. Giữa cái thực hư hư thực của văn chương với cái con người thật việc thật của địa phương nếu không có cái nhìn công tâm thì sẽ rất khó viết, rất khó đánh giá. </span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Ảnh: Trần Nhương và Hoài Giang</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Tôi muốn nói về tác phẩm Dưới chín tầng trời của nhà văn Dương Hướng. Đây là lần thứ hai Dương Hướng đoạt giải Nhất Văn nghệ Hạ Long. Lần đầu là tác phẩm Bến không chồng. Với kinh nghiệm gạo cội của người cầm bút vào loại lão làng ở vùng mỏ Quảng Ninh, Dương Hướng đã thể hiện bút pháp diệu nghệ của mình để đưa vào tác phẩm những gì đã diễn ra ở Quảng Ninh và ở trên giải đất Việt Nam này, khiến người đọc có thể hình dung ra ông cốp đã từng sống ở mảnh đất này rồi lên làm cán bộ cao cấp trên Trung ương được người đời sợ hãi gọi là “thái thượng hoàng” đó là Trần Tăng - một kẻ ác độc, đồi bại, gian manh đã từng sống ở nơi đây!? Tôi xin trích lời giới thiệu của giáo sư Hoàng Ngọc Hiến nói về nhân vật “thái thượng hoàng” Trần Tăng và một số nhân vật điển hình trong tác phẩm: </span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">“Với bút pháp biếm họa, những nhân vât như Trần Tăng dễ bị biến thành “ác quỷ”: quỷ dâm dục, quỷ quan liêu, quỷ tham ô…Không ít độc giả chờ đợi Trần Tăng bị bôi bác thành ác quỷ thì mới hả hê. Dương Hướng đã không biếm họa nhân vật của minh. Con người Trần Tăng không phải chỉ có những mặt tiêu cực: “Trần Tăng là thủ phạm gây ra bao điều oan trái, nhưng chính Trần Tăng cũng là người gửi gắm tâm lực hơn cả cho mảnh đất và con người làng Đoài này” (tr. 159) Trong những nét “cá tính vượt trội” “trong dòng máu Trần Tăng” ngoài “láu cá”, “lưu manh”, còn có “tài ba”, “tính năng động” và hứng “đa tình”. Thói “mê gái” đã ăn vào “máu Trần Tăng”. Chỉ riêng ở làng Đoài, Trần Tăng đã dính dấp với ba người đàn bà: tìm mọi cách quyến rũ Yến Quyên, vợ bộ đội, tằng tịu với Cam, vợ một cốt cán chí cốt với mình trong Cải cách, bắt bồ với Tuyết, vợ bộ đội. Chừng ấy “thông tin” đủ để một cán bộ tổ chức viết hai chữ “hủ hóa” trùm lên lý lịch của Trần Tăng và một nhà văn viết “bôi bác” (hiểu theo nhiều nghĩa) sẵn sàng biến nhân vật này thành một “quỷ dâm dục” “vô luân”. Dương Hướng có một cách nhìn khác: “cả ba người đàn bà làng Đoài đã tạo nên tính cách Trần Tăng thâm trầm mà dữ dội, đắm đuối và si mê” (tr. 228). Riêng trong quan hệ giữa Trần Tăng và Tuyết chẳng hạn,quan hệ “nam, nữ” bất chính thực sự là thế nào vậy? Tuyết bị người chồng bộ đội chê. Trong hoàn cảnh và tâm trạng ấy, Tuyết gặp Trần Tăng, đây là lời của Tuyết: “… tôi nhận ra mình tự nguyện hiến dâng cho ông ngày ấy cũng bởi tôi ngưỡng vọng ông thực sự. Ông có một uy quyền mà mọi người không có. Ông có một thứ hào quang tỏa sáng làm tôi chói lòa.Thực lòng một thời tôi cũng đắm say kiêu hãnh được gần ông. Ông đã cho tôi những giây phút cuồng nhiệt mà Hoàng Kỳ Nam chồng tôi không có.Ông đã phát sáng con đường công danh sự nghiệp tôi có được ngày hôm nay. Tôi biết rõ nếu không hiến dâng đời mình cho ông thì tôi cũng chỉ là con đàn bà chân đất lội ruộng làm dâu thuàn túy gia tộc Hoàng Kỳ đến già…”(tr. 468). Rất có thể ban đầu T.T. đến với Tuyết với ham muốn xác thịt, rồi gần gũi Tuyết ông có “tình cảm yêu quý…muốn Tuyết sau này trở thành người đàn bà mạnh mẽ, có trình độ học vấn và có cả quyền lực…” (tr. 226), và “bao kinh nghiệm thu lượm được trong những năm tháng qua”, ông “muốn truyền lại cho Tuyết, tin ở người con gái làng Đoài đầy tham vọng này sẽ biết cách vươn lên mạnh mẽ” (xem tr. 229).” Và “Trên đại thể, Trần Tăng là một nhân vật tiêu cực. Điều đáng chú ý là nhân vật tiêu cực này, bê tha trong lối sống, đạo đức nhếch nhác lại là một cán bộ cao cấp. Chiến công của Trần Tăng trong Cải cách ruộng đất là xử bắn Hoàng Kỳ Bắc, một doanh nhân yêu nước bị quy oan (bà vợ sau đó chết theo), Trần Tăng phá tan gia tộc Hoàng Kỳ đồng thời phá tan đình Đông, chùa Đoài...; với những sai lầm trong phong trào hợp tác hoá, Trần Tăng đã biến người nông dân cần cù thành lũ lười nhác làm ăn dối trá, phá tan nền móng gốc rễ làng quê, để dân tình đói rách phải bỏ làng mà đi (tr.470). Sau đây là lời của Tuyết, một người phụ nữ thông minh, tỉnh táo, hâm mộ Trần Tăng và yêu ông chân tình:...Ngẫm lại từ cái thời ông còn làm chủ tịch huyện, rồi lên tỉnh, lên trung ương tới giờ ông chẳng làm được gì tốt đẹp cho miền đất này. Cái dự án điên rồ của ông phải trả giá quá đắt bằng mồ hôi công sức của hàng vạn con người chỉ vì sự ngu dốt, cộng với sự hứng chí háo danh của ông... (tr.472).” và tiếp nữa : “Trong Dưới chín tầng trời, Dương Hướng có thiện cảm với những nhân vật thánh thiện và dường như không có ác cảm với bất kỳ nhân vật nào. Ngay đối với Trần Tăng, sau khi nhân vật này bị đột tử, tang lễ được tổ chức trọng thể, ông được chôn cất ngay trên đất làng Đoài, vùng đất ông ký thác nhiều tâm lực hơn cả...Táng địa đặt đúng theo tâm nguyện của Trần Tăng là tiếng a-men nghĩa tận của tác giả: ông ấy chết rồi, hãy cầu nguyện cho ông ấy. Tiếng a-men này càng thanh cao vì tác giả không hề có một chút ảo tưởng nào về Trần Tăng. Tiểu thuyết Dưới chín tầng trời kết thúc bằng chương CON ĐƯỜNG MỚI. Đây là con đường dẫn tới cánh mả Rốt, bãi tha ma của làng. Con đường mới được xây dựng do hảo tâm của ông Đỗ Hiền, một Việt Kiều mới hồi hương. Trần Tăng bị đột quỵ được đặt lên một chiếc xe lăn và những người đến cấp cứu đẩy chiếc xe chạy trên con đường Đỗ Hiền mới mở. và kết thúc chương cuối của tác phẩm là hình ảnh đám tang tiễn đưa hương hồn Trần Tăng về cõi vĩnh hằng: từng đoàn người, xe, cờ phướn, hoa tang nói nhau đi trên con đường do ông Đỗ Hiền mới mở chạy giữa cánh đồng làng Đoài ra cánh mả Rốt. Dương Hướng muốn tạo ra biểu tượng gì đây? Tôi đoán chừng biểu tượng con đường mới hàm nhiều ý nghĩa. Tôi thông cảm với sự thành tâm của tác giả về những ý nghĩa ông muốn gửi gắm vào biểu tượng. Nhưng trong tác phẩm của Dương Hướng, một cuốn tiểu thuyết ngồn ngộn sức sống và đời sống, nóng hổi những tư tưởng của thời đại và những vấn đề thời sự của đất nước, biểu tượng con đường mới là một biểu tượng vặt không hơn, không kém.”</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Với cái nhìn rất thoáng đạt và rộng mở cho sáng tác VHNT của lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh đối với nền văn học tỉnh nhà. Cái nhìn mới đã vượt lên tất cả những cách nhìn cổ hủ, bảo thủ, áp đặt, ám chỉ hoặc quy chụp đối với nhà văn. Việc tác phẩm Dưới chín tầng trời của nhà văn Dương Hướng đoạt giải Nhất Giải Văn nghệ Hạ Long lần thứ VII đã nói lên điều đó! Có thể nói Dưới chín tầng trời là một tác phẩm hay trong mảng văn học hiện thực trong những năm gần đây. Sự đánh giá của lãnh đạo và công chúng Quảng Ninh đã nói lên giá trị đích thực của nó. Những người làm Văn học Nghệ thuật ở Quảng Ninh hoàn toàn tự hào và tin tưởng vào sự sáng suốt nhìn nhận, đánh giá của lãnh đạo tỉnh đối với tác giả và tác phẩm Văn học Nghệ thuật tỉnh nhà và họ hoàn toàn yên tâm sáng tác.</span></div><br />
Xin chúc mừng nhà văn Dương Hướng!BẾN KHÔNG CHỒNGhttp://www.blogger.com/profile/16024029666959229010noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5339852522807031516.post-9716899994186776402012-03-04T15:01:00.000+07:002012-03-04T15:01:21.239+07:00Vì sao có nhiều sóng gió ở các hội văn nghệ địa phương?<div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">KIẾN MINH</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Thời gian trước, cách đây chưa lâu lắm, trên văn đàn Việt Nam từng có cuộc tranh luận về có nên duy trì sự tồn tại của Hội Văn nghệ địa phương (VHNT) hay không. Cuộc tranh luận cuốn hút nhiều nhà văn, nhà báo, rộng khắp trên các phương tiện truyền thông đại chúng. Không chỉ có các báo, tạp chí thuộc lĩnh vực VHNT mới “chạy theo” cuộc tranh luận này, mà ngay cả các báo, tạp chí đời sống xã hội, hoặc trên các lĩnh vực khác cũng quan tâm không kém. </span></div><a name='more'></a><div style="text-align: justify;">Có thể nói, cuộc tranh luận vẫn chưa đến hồi kết, vì chưa đi đến đâu, chưa giải quyết được vấn đề gì. Tuy nhiên, nó cũng đã góp phần “mổ xẻ” được thực trạng của các Hội VHNT hiện nay, phân tích rõ vai trò và những hoạt động thực tế, các đã và chưa làm được của các Hội VHNT… Ở bài viết này, tiếp tục bàn về các Hội VHNT địa phương, tuy nhiên tác giả không muốn gây lại tranh luận mà chỉ nêu một vài chuyện gọi là “lặt vặt” đang tồn tại trong các Hội VHNT địa phương mà giới báo chí “chính thống” ít biết đến. </div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Chất lượng hội viên, tác phẩm và người lãnh đạo</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Nhà thơ Văn Công Hùng (Gia Lai) từng trả lời về vai trò của Hội VHNT địa phương trên báo Văn nghệ Trẻ là: “phát hiện, bồi dưỡng và giới thiệu các tác giả trẻ. Họ sẽ không ra biển được nếu không được tập bơi từ những dòng sông, trừ những người thật sự xuất chúng hoặc gặp những cơ may.” Điều đó đúng, tuy nhiên, ông cũng cho biết thêm bất cập của các Hội VHNT: “Thứ nhất là chất lượng hội viên… không phải người sáng tác nào cũng có thể là hội viên đúng nghĩa. Và thứ hai là chất lượng… lãnh đạo hội. Theo tôi biết, rất nhiều các vị lãnh đạo hội hiện nay vốn là cán bộ tuyên huấn, phó chủ tịch huyện, bí thư, nhà báo… chủ yếu là sang để quản lý.”</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Thứ nhứt, rõ ràng ai cũng biết Hội VHNT đóng vai trò quan trọng như thế nào trong việc thúc đẩy phát triển phong trào VHNT tỉnh nhà. Tuy nhiên, bên trong Hội VHNT vẫn còn có những tác giả xin vào hội chỉ để được… làm hội viên. Nghĩa là xin vào hội xong thì không sáng tác gì nữa, hoặc một năm mới có bài gửi về cho tạp chí văn nghệ tỉnh để cho mọi người “nhớ mặt”, lắm khi là không có bài nên dùng bài cũ, đã đăng thời gian trước hoặc trên báo khác. Nếu các tác giả viện lý do “bận”, “không có thời gian” thì không thể chấp nhận được, chẳng lẽ trong một tháng vẫn không có được ít nhất là một tiếng đồng hồ ? Nên viện lý do đó là cố ý tránh né và vô cùng phi lý. Nguyên nhân của bất cập này không thể đổ hết cho Hội VHNT nhưng ít nhất cũng do Hội VHNT một phần, đó là tiêu chuẩn vào hội quá dễ dãi, hầu như có vài bài đăng là được xét vào hội, điều này có thật sự là để nhằm “khuyến khích”, “ươm mầm” như các hội vẫn thường nói không ? Nhà văn Kao Sơn gọi đó là “phong trào sáng tác kiểu trăm hoa đua nở” tức là ai cũng có thể sáng tác và ai cũng có thể trở thành nhà văn nhà thơ “chính thống” khi được trở thành hội viên Hội VHNT.</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Thứ hai, chất lượng tác phẩm đăng trên tạp chí văn nghệ địa phương và tác phẩm được hỗ trợ xuất bản có xứng đáng chưa ? Bên trong cơ cấu làm việc của tòa soạn các tạp chí văn nghệ địa phương vẫn có một “điều khoản ngầm”, đó là tác giả nào lâu quá ít thấy xuất hiện thì gửi đến là chọn đăng, còn tác giả xuất hiện thường xuyên thì phải “nhường” chỗ. Việc này cũng không có gì quá, nhưng đáng nói là ở chỗ, vì muốn giới thiệu đủ gương mặt hội viên, làm sao cho trong một năm thì hội viên nào cũng được đăng lên tạp chí, thế nên không quan trọng lắm về mặt chất lượng, miễn sao có bài là được đăng. Tôi lấy ví dụ, hội viên A sáng tác hay và được đăng trên số tháng 2, đến tháng 4 hội viên A tiếp tục gửi bài đến, hội viên B cũng gửi bài đến trong tháo 4, mặc dầu bài của hội viên A hay hơn bài của hội viên B, nhưng hội viên B đã lâu rồi không thấy có bài đăng, còn hội viên A thì mới xuất hiện ở tháng 4 nên thôi “nhường” cho hội viên B, như vậy rõ ràng đã bỏ qua bài hay của hội viên A !</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Tác phẩm được hỗ trợ xuất bản hàng năm của các hội viên cũng khá nhiều, có hội trong một năm mà xuất bản hàng chục đầu sách. Nghe con số thấy mừng cho thành tựu của hội, nhưng thực ra trong số hàng chục đầu sách đó, tác phẩm “đọc được” chỉ chiếm phân nửa. Thậm chí tôi có được đọc một tập thơ được Hội VHNT hỗ trợ xuất bản, cả một tập hơn 30 bài nhưng không có bài nào đáng gọi là “hay” ! Như vậy liệu có quá vì số lượng mà bỏ đi chất lượng không ? Nói thế không phải quơ đũa cả nắm, nhưng đa phần các Hội VHNT là thế. Trong khi các tác phẩm xuất sắc thì cũng chỉ được in 500 cuốn và phải xếp hàng chờ đến lượt. Có quá bạc bẽo cho chất lượng nghệ thuật chăng ?</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Thứ ba, người quản lí hội. Đa phần họ phải là Đảng viên, đó yếu tố đầu tiên. Tiếp đến nếu không có người Đảng viên nào trong hội có thể đảm đương thì bắt đầu tính đến các cán bộ Tuyên giáo tỉnh. Có một số Hội VHNT người chủ tịch chỉ là nghệ sĩ sân khấu trình độ bình thường nhưng lại được làm chủ tịch, hỏi ra ông ấy là Phó Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy. Nếu có người đảm đương chủ tịch hội thì đối tượng tiếp đến là Ban Chấp hành (BCH), người trong BCH nhất định phải có thành phần Đảng viên và Tuyên giáo. Vậy thì BCH để điều hành công việc sáng tạo nghệ thuật của một tổ chức nghề nghiệp, hay là để chỉ đạo, quản lí như nhà thơ Văn Công Hùng đã từng bức xúc ?</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Mâu thuẫn “đa chiều” giữa các hội viên </span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Sở dĩ tôi gọi là mâu thuẫn đa chiều bởi vì không chỉ có mâu thuẫn giữa phe này với phe kia, người này với người kia mà hầu như là mâu thuẫn toàn bộ, giữa người này với hàng chục người chứ không chỉ là mâu thuẫn “01 - 01”.</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Chuyện mâu thuẫn giữa chi/phân hội này với chi/phân hội kia được xem là “chuyện thường ngày”. Tất cả hội viên chỉ gặp nhau sau 5 năm, tức là khi có Đại hội Hội VHNT, còn lại kỳ dư là chỉ có những nhóm người thân thiết với nhau mới gặp gỡ thôi, còn những người “không ưa mình” thì chả ai gặp làm gì ! Hoặc giả có gặp ngoài đường thì cũng “ngoảnh mặt làm ngơ”. </span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Mâu thuẫn xảy ra ngay cả đối với BCH vốn được xem là “nồng cốt” của hội. Nếu BCH có nhiều thành viên thuộc phe phái của ông A chẳng hạn, thì chắc chắn trong nhiệm kỳ này ông A sẽ được “chỗ dựa” để mặc sức tung hoành, chẳng những vậy mà có thể còn được ưu tiên trong các trại sáng tác, tác đợt thức tế, xuất bản sách… Nói chung, phe phái nào cũng trông chờ có người trong nhóm mình đắc cử BCH.</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Trường hợp phe phái trong BCH không phải là hiếm. Còn nhớ, năm 1997 ở Hội VHNT Đồng Tháp xảy ra vụ ồn ào xung quanh ý kiến cho rằng Thánh Gióng là liệt sĩ đầu tiên ở nước ta, đã khiến giới truyền thông phải đau đầu. Chuyển xảy ra bắt đầu từ một bài ca cổ của Đặng Tiền Duyên cho rằng Thánh Gióng là liệt sĩ đầu tiên và mẹ Thánh Gióng là bà mẹ Việt Nam anh hùng đầu tiên. Nhà thơ Trần Minh Tạo, lúc đó với tư cách hội viên, đã góp ý với Hội VHNT Đồng Tháp, ông Tạo cho rằng Thánh Gióng không tử trận, vả lại cũng chỉ là nhân vật huyền thoại nên không thể gọi là liệt sĩ. Nhưng không ngờ BCH Hội VHNT Đồng Tháp chẳng những không nghe, mà còn quyết định khai trừ nhà thơ Trần Minh Tạo ra khỏi hội. Nhà thơ Thai Sắc biện minh cho “lý lẽ” của Hội VHNT Đồng Tháp rằng liệt sĩ là chiến sĩ liệt oanh và vẫn còn sống ! Điều đáng chú ý là, cả bộ ba Đặng Tiền Duyên, Thai Sắc và Lê Ngọc Rạng (người ký quyết định khai trừ ông Trần Minh Tạo) đều là thành viên BCH và Biên tập viên báo Văn nghệ Đồng Tháp !</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Trường hợp Hồng Quốc Văn ở Hội VHNT Nam Định cũng không kém ồn ào trong thời gian gần đây. Chuyện ở hội VHNT mà cứ như phim xã hội đen, nào là hăm dọa, lừa tiền, đạo văn… làm cho các hội viên phải bức xúc, nhưng cuối cùng rồi Hồng Quốc Văn vẫn bị lật bộ mặt thật của mình. Lại thêm chuyện lùm xùm ở Hội VHNT Bình Định mấy năm nay chưa giải quyết được, ông Nguyễn Thanh Mừng nguyên chủ tịch Hội VHNT Bình Định tự ý khai trừ nhà thơ Lê Hoài Lương, rồi lại còn làm thất thoát tài chính hội, kéo dài thời hạn Đại hội Hội VHNT Bình Định gần 3 năm mà vẫn chưa tổ chức, in “lậu” tạp chí Văn nghệ Bình Định. Rồi đến chuyện Hội VHNT Hà Nam khai trừ nhà thơ Hoàng Trọng Muôn vì lý do… “đăng thông tin lên blog cá nhân làm ảnh hưởng xấu đến uy tín Hội” trong khi những “thông tin” theo như Hội VHNT Hà Nam đã nói chỉ là những bài Hoàng Trọng Muôn phê bình tạp chí Sông Châu của Hội, và dĩ nhiên, phiên họp khai trừ ấy không có mặt Hoàng Trọng Muôn !</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Chuyện người này ghét người kia, rồi nói xấu, bươi móc… được xem là chuyện xảy ra thường ngày ở các Hội VHNT, thậm chí người khác được đăng bài nhiều hơn mình, được bạn đọc biết đến nhiều hơn mình, được hội chú ý nhiều hơn mình… mình cũng thấy ghét. Thiết nghĩ, những người tự xưng là nhà văn, nhà thơ, những người có tâm hồn cao cả, vốn được nhân dân coi trọng là xếp vào tầng lớp “kẻ sĩ” mà lại có những hành vi và tư tưởng tầm thường như thế thì thật đáng buồn thay !</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Và… những kẻ thao túng hội văn nghệ địa phương</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Như những gì đã rình bày ở trên, có một thực tế không thể phủ nhận là trong các Hội VHNT địa phương vẫn có một “tập đoàn” ngấm ngầm thao túng. Gọi là một “tập đoàn” thì có lẽ hơi quá đáng và có phần “quơ đũa cả nắm”, nhưng thực tế không chỉ có một hai người thao túng mà là một bè cánh thân thuộc. Khi Chủ tịch và Ban Chấp hành, Tổng biên tập và Ban Biên tập chung một phái thì chắc hẳn sẽ nắm toàn quyền “sinh - sát” đối với hội viên và tờ tạp chí Văn nghệ - cơ quan ngôn luận của Hội VHNT.</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Khi đã có thành kiến với một hội viên nào đó, những kẻ thao túng Hội VHNT có thể chụp mũ bằng cách vu vạ một lỗi nào đó, hoặc nhẹ hơn là hiện tượng “ém bài” thường xảy ra ở các tạp chí Văn nghệ của Hội VHNT, có nghĩa là hội viên đó sẽ không bao giờ được xuất hiện trên tạp chí Văn nghệ tỉnh nhà. Cũng có trường hợp không bao giờ BCH “đếm xỉa” đến hội viên mà họ không thích, ngay cả họp hội, lễ lộc không mời, không cho dự trại sáng tác, thực tế sáng tác… Và nhiều trường hợp bất cập nữa đã và đang diễn ra hàng ngày ở các Hội VHNT địa phương.</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Có thể khắc phục hay không ? Bằng cách nào ?</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Mục tiêu mà bài viết này hướng đến là nêu ra một số điểm bất cập ở các Hội VHNT để những kẻ thao túng “có tật giật mình” mà thay đổi cách làm việc của mình, chứ không nhằm đưa ra biện pháp khắc phục vì người viết bài này chưa từng thực hiện công tác quản lí Hội VHNT nên chỉ e ý kiến mang tính chủ quan cá nhân. Tuy nhiên cũng xin nêu vài ý riêng của bản thân.</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Để trả lời câu hỏi vừa nêu trên, có biện pháp khắc phục không, xin trả lời là: có. Có thể trích dẫn ra đây ý kiến của nhà văn Ngô Khắc Tài (An Giang) nêu trong cuộc Hội thảo văn xuôi ĐBSCL thời gian gần đây: “Lâu nay tôi để ý các Hội văn nghệ địa phương thường hay đá trái banh về cho Trung ương Hội liên hiệp, Hội nhà văn Việt Nam đề xuất những điều kiện để tạo phong trào. Đòi hỏi này đúng đắn nhưng có những việc Trung ương ở xa, hội địa phương ở gần. Chẳng lẽ mình không biết mặt mạnh, mặt yếu của mình. Tờ báo văn nghệ các tỉnh không hay không đáp ứng nhu cầu đời sống tính sao đây ? Thấy đứa mới tập tễnh viết, thấy kẻ lâu quá không đẻ tác phẩm nào, Hội phải biết chăm sóc động viên tạo cảm hứng như thế nào. Thấy đứa uống rượu lè phè đánh mất tư cách nhà văn sợ gì mà không họp kiểm điểm phê bình. Cánh tay Trung ương không thể dài để nắm tất cả, nói không biết là phạm thượng nhưng không phải gì ở trên cũng biết…”.</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Như vậy, rõ ràng ai cũng có thể thấy chỉ quy kết trách nhiệm cho Hội chuyên ngành Trung ương hoặc Liên hiệp VHNT Trung ương là không đúng. Thứ nhất, Hàng nhiệm kỳ, hàng năm, BCH các Hội chuyên ngành Trung ương và Liên hiệp Trung ương đều có nêu ra những phương hướng, cách thức hoạt động cho phù hợp với tình hình trong mới tới hoặc nhiệm kỳ tới. Nhưng đó chỉ là trên mặt lý thuyết. Mặc dầu Trung ương có hướng dẫn đến từng Hội VHNT tỉnh nhưng chỉ mang tính khái quát vì tình hình và đặc điểm trong phong trào phát triển VHNT ở mỗi địa phương là khác nhau, thế nên chỉ có thể xem phương hướng mà Trung ương đề ra là “bản đồ”, còn chọn con đường nào để đi lại tùy thuộc vào từng loại “xe”, chẳng hạn thế. Mặc khác, có một nguyên tắc không đổi ở khắp các lĩnh vực chứ không riêng gì VHNT, đó là “phép vua thua lệ làng”. “Ông anh” Trung ương có thể rót xuống kinh phí là bao nhiêu đó, chỉ đạo Hội VHNT tỉnh phải làm việc A, việc B, việc C bằng nguồn kinh phí này, nhưng tỉnh vẫn có thể sử dụng kinh phí cho một việc D, việc E, việc F nào đó mà tỉnh cho là “có lợi” cho phong trào VHNT địa phương. Thứ hai, Hội chuyên ngành Trung ương và Liên hiệp Trung ương chỉ có thể quản lí, điều hành công tác Hội VHNT chứ không thể kiểm tra tư cách đạo đức của hội viên các Hội VHNT được. </span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Chính vì thế, tôi cho rằng để cải thiện những bất cập ở Hội VHNT địa phương và đặc biệt là xóa bỏ “tập đoàn thao túng” chỉ có một cách duy nhất đó là mội người phải tự ý thức được mình thuộc giới nào trong xã hội, mình cần làm gì và mình đã làm những gì ? Không phải tự dưng mà quần chúng lao động lại gọi anh em giới văn nghệ là “kẻ sĩ”. Văn nghệ sĩ không chỉ là người sáng tác - kiếm tiền mà còn có trách nhiệm gìn giữ lối sống văn hóa tinh thần dân tộc, nó không đơn thuần ở số tiền của một hai bài viết hay danh tiếng mà là trách nhiệm của con người mà nhà văn Sơn Nam từng khái quát gọi đó là “cái tình đồng bào, cái nghĩa văn chương”. Rõ nhiên, sự đấu đá lẫn nhau không đem lại lợi ích mà trái lại còn làm mất đi cái chuẩn mực sống vốn rất đỗi thanh tao của người nghệ sĩ, điều này là cho nghệ thuật không còn mang giá trị của nghệ thuật nữa. </span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Cần phải xác định, không nên loại bỏ các Hội VHNT địa phương, mà trái lại còn phải hỗ trợ cho các Hội VHNT tồn tại, tuy nhiên mỗi người - những văn nghệ sĩ - những người gánh cái phận sự lo cho văn hóa tinh thần dân tộc thì không nên vì quyền hành hay thù ghét nhỏ nhặt của cá nhân làm ảnh hưởng xấu đến đời sống văn hóa văn nghệ. Tự mình soi lại mình, xem mình có xứng đáng với vai trò người “chấp bút thời đại” hay chưa ?</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><br />
</div>BẾN KHÔNG CHỒNGhttp://www.blogger.com/profile/16024029666959229010noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5339852522807031516.post-4248478180725133932012-02-07T15:11:00.005+07:002012-02-08T10:48:53.538+07:00<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt;"><span style="color: blue; font-size: 14pt;">Nguyễn Duy Liễm</span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt;"><br />
</div><div align="center" class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: center;"><span style="color: purple; font-family: ".VnAristote"; font-size: 26pt;">ThuyÒn Nghiªng</span></div><div align="center" class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: center;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="color: lime; font-size: 14pt;">(Một phát hiện của Dương Thị Nhụn)</span></i></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span></span></i></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify; text-indent: 0.5in;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif; font-size: 14pt;">Nông thôn là một đề tài sẽ còn mãi sự thu hút người cầm bút.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify; text-indent: 0.5in;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif; font-size: 14pt;">Còn mãi đó những: Bước đường cùng; Tắt đèn; Làng; Chí Phèo của các cụ: Nguyễn Công Hoan,<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ngô Tất Tố, Kim Lân, Nam Cao. Và vừa mới đây thôi là: Bến không chồng của Dương Hướng; Mảnh đất lắm người nhiều ma của Nguyễn Khắc Trường…</span></div><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"></span><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify; text-indent: 0.5in;"></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify; text-indent: 0.5in;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif; font-size: 14pt;">Vậy với: Thuyền nghiêng, Dương Thị Nhụn là thế hệ cầm bút giữa thứ hai và thứ ba. Chị đã phát hiện gì trong đề tài này?</span></div><div align="center" class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: center;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif; font-size: 14pt;">***</span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify; text-indent: 0.5in;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif; font-size: 14pt;">Với Thuyền nghiêng, Dương Thị Nhụn khẳng định lại: <b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;">Dòng họ là một kết cấu thu nhỏ của xã hội. Nên với họ Hoàng sống chen chúc với gần ba mươi dòng họ khác tại làng Đông Phong đang là một xã hội ồn ã! </i></b>Từ đây câu chuyện được kể ra và khai thác đến triệt để mối quan hệ chằng chéo giữa một cộng đồng cùng huyết thống nhằm chuyển tải một ý tưởng văn học.</span><br />
<a name='more'></a></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify; text-indent: 0.5in;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif; font-size: 14pt;">Tôi nghĩ tác giả đã thành công!</span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify; text-indent: 0.5in;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif; font-size: 14pt;">Thông qua một loạt những nhân vật, hầu hết là những người của gia tộc họ Hoàng. Người đứng đầu dòng họ là ông Tấn – một chiến binh đã trải qua thời đạn bom khói lửa nay mang bệnh tật đầy mình, đang phải sống lắt lẻo, nhưng lại là chỗ tựa – người cầm lái thứ nhất trên con thuyền đang nghiêng ngả của dòng họ Hoàng. Người đứng cạnh ông là ông Vấn – anh em con chú bác với ông – một anh hùng trong chiến tranh ngực còn lấp lánh những huân chương. Và là những sĩ quan cao cấp của quân đội nghỉ hưu. Nay đứng làm phụ tá cho ông trưởng họ để điều hành duy trì trật tự gia phong dòng tộc. Sau hai ông là một loạt những ông Hình, ông Thìn, ông Hiển, ông Thắng, ông Hùng. Rồi cùng với lớp cháu con: Bằng anh, bằng em, Công, May, Vớ, Tố, Hãn…Những kẻ kế cận của họ Hoàng. Các gương mặt được tập hợp lại tạo thành một bộ mặt xã hội đương đại.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify; text-indent: 0.5in;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif; font-size: 14pt;">Từ cách nghĩ và lối sống của những con người ấy là những xung đột liên tiếp xẩy ra gây lên biến động trong dòng tộc. Làm cho cái nền nếp gia phong vốn đã chắp vá mong manh càng tả tơi xuống cấp.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify; text-indent: 0.5in;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif; font-size: 14pt;">Tác giả đã dàn dựng hàng loạt các tình tiết.Từ chuyện cha con ông Hình sử dụng sự ngu dốt của vợ, dùng miếng ăn nhử mồi khống chế bắt hắn phá hại.Thành quả lao động của người trong làng trong họ .Chỉ vì đố kị, gen ăn tức ở, nhỏ nhen thiện cận không muốn “Trăng ở nhà hàng xóm sáng hơn trăng nhà mình”. Cha con Hình tự gây thù chuốc oán, làm rối rắm nền an ninh trật tự trong làng xã, họ tộc.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify; text-indent: 0.5in;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif; font-size: 14pt;">Chuyện về cô Hãn một đứa con không rõ gốc gác được người làng Đông Phong cưu mang, lớn lên thành một bông hoa đặc trưng mang hương đồng cỏ nội. Cô không được cộng đồng làng Đông Phong chấp nhận nhưng lại là bông hoa thơm truyền tay tán thưởng của cánh đàn ông làng Đông Phong. Không thuộc riêng ai Hãn buông thả để làm thỏa mãn tất cả .Việc ấy gây nên nỗi bất hòa, bất bình cho cánh đàn bà làng Đông Phong </span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify; text-indent: 0.5in;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif; font-size: 14pt;">Tố . Một trai đinh họ Hoàng học hành chỉ đến lớp bẩy, bỏ làng ra thành phố rồi trở thành tỷ phú . Người họ Hoàng không biết Tố làm giầu bằng cách nào? Thầu xây dựng ? Buôn ma túy? Thầu gái? …Tất cả nghi vấn về Tố còn trong sự mờ ám. Chỉ biết tiền đã nâng tầm cho Tố.Tiền đã biến Tố từ kẻ ít học thành sang trọng, hào phóng, quyền lực. Tố sẵn sàng mở hầu bao ban phát lại cho người họ Hoàng.Trong con mắt người họ Hoàng Tố là thần tượng nhưng cũng là kẻ bị coi thường khinh thị về hành trình mờ ám. Song một sự hiển nhiên thì cứ rành rành : Tố đem những đồng tiền mờ ám ấy thao túng khiến được cả dòng họ phải ngả nghiêng theo hắn. Ông Tấn, ông Vấn những người cầm lái chịu sào lèo lái của dòng họ bấy lâu bỗng thành bất lực thụ động rồi a dua theo sự sắp đặt của Tố. </span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify; text-indent: 0.5in;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif; font-size: 14pt;">Vớ - một đứa trẻ bị bỏ rơi được người họ Hoàng nuôi dưỡng sớm mồ côi thiếu giáo dục,Vớ thành thiểu năng rồi bị chính người họ Hoàng sử dụng làm công cụ phá hại chia rẽ đoàn kết trong họ.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify; text-indent: 0.5in;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif; font-size: 14pt;">Trong đám trai đinh của họ Hoàng thì bằng anh bằng chị, Công là những thanh niên ít học nên nhìn nhận cuộc sống nông cạn thiển cận, lúc nào cũng xưng xưng giương cái tôi của mình lên. Chúng ngổ ngáo, gây gổ với mọi người thậm chí còn bắt trộm trâu mang ra mộ cụ tổ Hoàng Sang- Thủy tổ họ Hoàng làm thịt…</span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify; text-indent: 0.5in;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif; font-size: 14pt;">Hãn – xin nói thêm về nhân vật này: sau những tháng năm buông thả cô tự vấn, rồi nhận ra sự mông muội của mình. Hãn tìm đến Vớ cải tạo Vớ. Cùng Vớ gắn bó tạo nên một tổ ấm an bài cho cả hai cuộc đời. Và ban đầu cô đã thực hiện được điều đó. Họ đang sống trong hạnh phúc và chờ đón đứa con ra đời. Nhưng họ lại chưa được họ Hoàng giang tay đón nhận chỉ vì cái quá khứ. Thật vô lý thay và cũng lạ đời nữa. Hãn chính là thành quả, hậu quả - thứ sản phẩm do chính họ Hoàng tạo ra để lại (!)</span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify; text-indent: 27pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif; font-size: 14pt;">Tất cả mớ chuyện hỗn độn xẩy ra làm bại hoại gia phong lề nếp gia tộc họ Hoàng. Hội đồng dòng tộc không tìm căn nguyên giải quyết. Đây là cốt lõi của vấn đề mà Dương Thị Nhụ muốn đặt ra trong <b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;">Thuyền Nghiêng</i></b>?</span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify; text-indent: 0.5in;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif; font-size: 14pt;">Căn nguyên. Nó nằm trong đầu những con người đang sống sờ sờ ra đó. Nhưng hội đồng gia tộc đem quy cho do động mồ động mả. Do hướng từ đường. Kinh nghiệm của một quá khứ vàng son với những vinh quang hiển hách đầy kiêu hãnh cũng chẳng giúp được gì cho những người đang đứng trong vị trí bao quát như ông Tấn ôngVấn. Bởi bất lực nên càng lúng túng trước sự rối ren xuống cấp của dòng tộc. Luẩn quẩn vì không tìm ra thuốc chữa nên họ phải chưng ra, tô vẽ mớ giáo lý sờn cũ, những vinh quang phù phiếm hồn ma đã chết .Tấm bình phong đã lỗ chỗ tả tơi của một quá khứ, cố trương lên che chắn được chỗ nọ lại hở chỗ kia.Thành thử chẳng mấy thuyết phục gì, còn bên trong bức màn ấy chỉ là một mớ bùng nhùng đang đạp quậy.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify; text-indent: 0.5in;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt 3in; text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif; font-size: 14pt;">* * *</span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Con người vốn là sản phẩm của xã hội. Con người nào xã hội ấy bởi xã hội là kết quả tư duy, từ tưởng con người tạo ra. Sự tương quan giữa con người và xã hội vô cùng chặt chẽ mà cũng rất phức tạp. Nhưng nó vốn là kết cấu bền vững. Vậy mà yếu tố con người ở đây ít được xem xét và tôn trọng đúng mực – nó bị tách ra. Dương Thị Nhụn đang đề cập đến vấn đề này? Cuốn tiểu thuyết Thuyền Nghiêng của chị đang vạch ra cái vòng luẩn quẩn mà xã hội chúng ta suốt nửa thế kỉ qua đã mấy lần thay đổi phương thức để nhằm cải tạo con người (?) Việc phá đình chùa, chống mê tín dị đoan của thế kỷ trước mà tác giả đề cập đến trong chương đầu tiểu thuyết Thuyền Nghiêng là một trích dẫn nhằm cải tạo con người; nhưng chúng ta đâu có cải tạo được gì . Đi suốt một đoạn đường loằng ngoằng giờ nó hoàn nguyên. Và chuyện về dòng họ Hoàng ở làng Đông Phong đang chứng minh điều đó.</span></span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Chính vì không tìm ra căn<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>nguyên gây nên cái không khí hỗn độn, u ám bế tắc ở làng Đông Phong làm người họ hàng lúng túng khiến họ tìm cách xoay trở lại hướng từ đường – xoay một thứ: Tĩnh mong thay đỗi để chấn được cái: Động – đó là con người. Liệu có mâu thuẫn? Nhưng đến khi xây dựng từ đường để tôn vinh hồn cốt, cốt cách – thành trì cố hữu của một dòng họ để cháu con nương náu tinh thần mà hướng tới lại dùng một thứ vật liệu mọt ruỗng sắp bỏ đi rồi đem chắp vá, phù phép khỏa lấp vàng son giả tạo ra ngoài. Vậy mà “ hội đồng gia tộc” vẫn à uôm tán thưởng .</span></span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Vậy thì sự bền vững ở đâu? Từ đây mà suy rộng ra mãi ra (…)</span></span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Dương Thị Nhụn đã cố công phát hiện này. Và văn chương sẽ được phát tác nhờ những phát hiện này chăng (? !)</span></span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Không ồn ào to tiếng lộng ngôn, không triết lý loằng ngoằng rối rắm. Viết dung dị. Nói chân thật. Nhưng lối viết mang tính trào lộng. Không trào lộng từng câu chữ mà bằng lối cười cợt ẩn dụ kín đáo, tỏ ra rất bản lĩnh, tác giả đã đưa không khí tiểu thuyết đến những cao trào, tạo không khí tiểu thuyết luôn luôn sôi động níu kéo người đọc vào trang viết . Điều này Dương Thị Nhụn đã thanh công trong cách viết của chị.</span></span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Dương Thị Nhụn là lớp người sinh ra trong chiến tranh. Chị trưởng thành trong khi đất nước đã hòa bình. Có lẽ vậy mà chị hiểu chiến tranh , hiểu về người lính qua cảm nhận về cha anh nên khắc họa về họ, về chiến tranh chưa thực xác đáng. Vì ít thực tế nên những trang viết ấy chưa rung động thuyết phục. Nhưng bù lại chị suy diễn tâm lý của con người đã trải qua trong chiến tranh vẫn còn bị ám ảnh về nó lại rất thực, rất sống động, sâu sắc. Đó là nhân vật Húng . Mẫu nhân vật này cũng là một phát hiện của Thuyền Nghiêng .</span></span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Húng là ai?</span></span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Phải chăng Húng cũng là một đại diện cho một bộ phận người vừa ngoi ngóp ra từ cuộc chiến tranh quá tàn khốc nên vẫn mơ mơ tỉnh tỉnh giữa cái mất còn ? !</span></span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Húng còn là một thực tại. Một nạn nhân ngồn ngộn, nhan nhản của một tư tưởng cực đoan thực dụng , vừa cục bộ vừa ngu dốt mà thời cuộc tạo ra? Kiến thức đầy mình, tuy cấp tiến đấy, có thực tài đấy mà không biết không được đem sử dụng vào đâu, bởi ai cần! Húng thành thứ nguyên liệu quý hiếm, đặc biệt đem vứt lăn lóc xó xỉnh. Húng như kẻ thẳng lưng trong thế giới người gù mà ai đó đã kể. Và cuối cùng một tài năng như Húng đi đến diệt vong </span></span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Trào lộng trong xót xa, dưới ngòi bút khá sắc sảo, Dương Thị Nhụn đã để lại một nỗi buồn đau tiếc nuối<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>man mác ngấm vào người đọc về nhân vật này .</span></span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Tạo những tình tiết bất ngờ dồn dập gây tình huống căng thẳng rồi tháo rỡ dàn xếp để người đọc thấy hợp lý chặt chẽ trong tiểu thuyết là một điều không dễ cho người viết. Đây với những vấn đề vừa nói mà Thuyền Nghiêng gợi ra càng đòi hỏi người viết phải “cao tay” có lẽ vậy mà Dương Thị Nhụn phải mượn đến giải pháp ảo? </span></span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Chúng ta đang sống trong cõi u u mê mê , đang còn lẫn lộn cõi thực với cõi ảo thì Dương Thị Nhụn mượn đến cõi tâm linh hư ảo để giải quyết những tình huống trong chuyện cũng là hợp lẽ. Nhưng đối với trường hợp để bộc lộ thân phận thật của Hãn nhằm bổ sung trong phần đã khẳng định trong tiểu thuyết về sự xuống cấp thuần phong mĩ tục, đạo lý luân thường thì dễ chấp nhận. Nhưng với trường hợp của Tố bị trừng phạt trước tổ tiên<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ngay trong lúc động thổ xây lại từ đường họ Hoàng xem ra có phần gượng gạo chăng? Người đọc hẳn sẽ đặt một câu hỏi :</span></span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>- Vậy vai trò của con người đâu rồi? Hay đây cũng là một ẩn ý của <b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;">Thuyền Nghiêng</i></b> mà tác giả cố tình giàn dựng ? Những loại người như Tố vẫn nhơn nhơn tồn tại song hành cùng mọi thế lực. Tình tiết Tố bị quả báo còn nằm trong sự trông chờ gửi gắm của tác giả (?!)</span></span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Thân phận Hãn được<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>phơi bầy nhờ sự nhập đồng của bà Hiên mẹ cô tiết lộ: Hãn là giọt máu rơi của ông Hình tạo ra thời trai trẻ rồi cố tình chạy làng chỉ gây tính bi ai cho tiểu thuyết, điều này không có gì đặc biệt . Chỉ đến lúc cuốn tiểu thuyết gần khép lại rồi, sự việc mới được tác giả cho òa ra về những diễn biến thực của hai nhân vật được xây dựng làm chính diện trung điểm cho bố cục : Húng và Vấn người được xem là trung tâm mẫu mực của họ Hoàng rốt cuộc cũng phải lộ ra cái phần người bằng xương bằng thịt . Đó là cái tôi trong cái ta trong con người của nhân vật Vấn làm ta giật mình suy ngẫm về cái phần vai vế cốt yếu của một xã hội được chính những con người của xã hội ấy duy trì. Chẳng có cái tích cực triệt để nào. Một anh hùng như Vấn vẫn sống với hai bộ mặt ( Vẫn tạo ra phần tích cực giả tạo rồi bố chí em trai mình – Húng ra nước ngoài đào tạo để Húng vừa thành đạt vừa được an toàn) Vậy một xã hội được duy trì, cầm trịch của những người như Vấn sẽ là xã hội gì ?</span></span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Vấn đề này <b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;">Thuyền Nghiêng</i></b> chỉ gợi ra đôi chút phảng phất đủ lóe lên đôi điều trăn trở để người đọc suy gẫm .</span></span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Còn sự ra đi của Vấn là một bước ngoặt ! Vàng son của một thời oanh liệt cũng không giúp Vấn lèo lái được con thuyền <b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;">đang nghiêng ngả</i></b> của họ Hoàng nên :</span></span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>- Vấn mệt mỏi bất lực trước mọi sự chao đảo ngả nghiêng của dòng tộc?</span></span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>- Điều tất yếu của sự tiến chuyển đẩy Vấn về quá khứ cùng với những vinh quang hiển hách của ông để giữ mãi cho lịch sử một ấn tượng đẹp.</span></span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>-Ông đã hoàn tất một bổn phận .</span></span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Chính Vấn cũng đã nhận ra: không có mình mọi sự vẫn tiến chuyển. Nhưng gì sự ra đi của nhân vật này vẫn làm ta…ngậm ngùi. Rồi buộc ta lại liên tưởng đến cái chết của nhân vật Trần Tăng và nấm mộ của ông được người làng Đoài chôn táng tai mả Rốt trong tiểu thuyết Dưới Chín Tầng Trời của Dương Hướng.</span></span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt 2.5in; text-align: justify; text-indent: 0.5in;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif; font-size: 14pt;">*<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>*<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>*</span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt 2.5in; text-align: justify; text-indent: 0.5in;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;">Thuyền Nghiêng</i></b> Dương Thị Nhụn không đi theo lối mòn của các tác giả trước. Chị chỉ mượn đề tài nông thôn mượn chuyện của người nông dân để chỉ ra những bất cập của xã hội mình phát hiện.</span></span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Cuốn sách khép lại nhưng câu chuyện chưa thể kết thúc . Tình tiết cuối chuyện là sự ra đi của nhân vật Vấn chỉ là giả tưởng (?) Thì ta cứ soi vào kim cổ mà suy xét :</span></span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Quyền lợi và tham vọng nó gắn chặt với quyền lực của một triều đại .Và sự cố vị cũng là một bản chất cố hữu nên Vấn chưa thể tách ra thành ngoại lệ . Liệu những thực tại của dòng tộc có thức tỉnh được Vấn như tác giả mong muốn? ! Ở đây thấy sự ra đi quá nhẹ nhàng của Vấn làm ta nghi ngờ . Nên tôi nói tình tiết này trong Thuyền Nghiêng đặt ra chỉ là giả tưởng. Đấy là tác giả dọn chỗ chờ một tư tưởng – mở .</span></span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt 2in; text-align: justify; text-indent: 0.5in;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif; font-size: 14pt;">*<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>*<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>*</span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Thuyền Nghiêng, gần ba trăm trang, tiểu thuyết của tácgiả Dương Thị Nhụn được nhà<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>X B Q Đ ấn hành tháng 10/2011. Với sự cảm nhận của người đọc tôi nghĩ nó chưa phải là toàn bích. Còn có những tình tiết gượng, dàn trải tỉ mẩn kể lể về những chi tiết phụ kém hấp dẫn làm người đọc sốt ruột - tỷ như chương nói về cuộc sống của Húng, Hải trong chiến trường …Nhưng khi gấp sách lại rồi ngồi mà ngẫm nghĩ thấy : một tư tưởng, một tấm lòng một trách nhiệm trước cuộc sống của người cầm bút như tác giả Thuyền Nghiêng rất đáng để trân trọng . Xin kết thúc bài viết bằng sự phát hiện của chị :</span></span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>“<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;">Ba bề bốn bên là nước. Mảnh đất làng Đông Phong nơi trú ngụ của dòng họ Hoàng cùng với ba chục dòng họ khác giống như một con thuyền .Mà bên này chênh, vênh với bên kia đến mười lăm độ - con thuyền ấy đang nghiêng”</i></b></span></span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-tab-count: 7;"> </span>Đầu xuân Nhâm Thìn khai bút</span></span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>N.D.L<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>:<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Đ T<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>: 0984053771.</span></span></div>BẾN KHÔNG CHỒNGhttp://www.blogger.com/profile/16024029666959229010noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5339852522807031516.post-49330604209110580252012-01-25T15:43:00.010+07:002012-01-30T08:50:27.919+07:00Đón xuân năm rồng<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt;"><span style="background-color: blue; color: white;">Năm mới mời các bạn xem phóng sự ảnh chào xuân 2012 của hội văn học nghệ thuật QN</span></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br />
</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh19ngu-RJRQfKgoGZ6AfBobET8TNngwX8rcNggyFeV4hyphenhyphen-IIQyC-o4tuhYVL81KwKK1fyLInCgP7m01uE23CrSgI-sT06W_1HsFTdNPckQ6crUJMMjOZg0RS0wiTTyNUlfWf2YBN7QcTmg/s1600/049.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" gda="true" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh19ngu-RJRQfKgoGZ6AfBobET8TNngwX8rcNggyFeV4hyphenhyphen-IIQyC-o4tuhYVL81KwKK1fyLInCgP7m01uE23CrSgI-sT06W_1HsFTdNPckQ6crUJMMjOZg0RS0wiTTyNUlfWf2YBN7QcTmg/s320/049.JPG" width="320" /></a></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt;"><span style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EN-US;">Nhà văn Lê Toán Chủ tịch HVHNT tỉnh đọcdiễn văn khai bút Xuân mới Nhâm Thìn</span> </div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"></div><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjTL0NgOTMqJOMS6Ywyk3yIZ7hO8MBC1HPLZXYsCaVz8VnIOu2ySAmSgT4yqwffhDX_MQu4jCPwwxzLCPk8SWnn8boW3E-DHAE_JLQhSvnT14LfJYQv1_AsA9d5RfXQ9USLRDERLPol4pv2/s1600/044.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" gda="true" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjTL0NgOTMqJOMS6Ywyk3yIZ7hO8MBC1HPLZXYsCaVz8VnIOu2ySAmSgT4yqwffhDX_MQu4jCPwwxzLCPk8SWnn8boW3E-DHAE_JLQhSvnT14LfJYQv1_AsA9d5RfXQ9USLRDERLPol4pv2/s320/044.JPG" width="320" /></a></div><span style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EN-US;">Các ông đồ mới tặng chữ các văn nghệ sỹ</span><br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiF7kygcX-CINdHpOXPCkGb4Kh4Kf4gm1U5R8exXCiKX_NpzUcRoMwJIxRGYLdz6ZuXxOMl0utQkZVuryOjWTi-yEQn-EFjsix9YpJvv5DzkNRA4Glc4XlRvfIcGh-LwPn2kqEOvJMfvd-g/s1600/DSC00304.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" gda="true" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiF7kygcX-CINdHpOXPCkGb4Kh4Kf4gm1U5R8exXCiKX_NpzUcRoMwJIxRGYLdz6ZuXxOMl0utQkZVuryOjWTi-yEQn-EFjsix9YpJvv5DzkNRA4Glc4XlRvfIcGh-LwPn2kqEOvJMfvd-g/s320/DSC00304.JPG" width="320" /></a></div><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjrPqip-a0OgPmWVbRscVzSYlU-vvFvG78vsioh85b1UQlnSKneR-gxtN_MHrifqwfYcDNG35JKAczPDbJowHCS6Z1aSOHhR1-4qNKCP3FBd2bMn-rrnldz7JColkbg-z2-b8SkAoGedroH/s1600/055.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" gda="true" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjrPqip-a0OgPmWVbRscVzSYlU-vvFvG78vsioh85b1UQlnSKneR-gxtN_MHrifqwfYcDNG35JKAczPDbJowHCS6Z1aSOHhR1-4qNKCP3FBd2bMn-rrnldz7JColkbg-z2-b8SkAoGedroH/s320/055.JPG" width="320" /></a></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt;">Nhà báo Ngô Mai Phong tặng chữ phó ban tuyên giáo tỉnh uỷ QN Phạm Hồng Cẩm </div><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjm6Q9gw3hSJjcu-XcpI5nXim8FFtPQIISDsn_lLuf4cF1xYJ9Kc9m-X71v78XI_fgLXZycePUJ3Ymw_Xcsm1aplAjtb1AiOKvFQsU_0vV3iqlEwkszJ-AtT0RHe1gABJLLnnBHSpa-F1zz/s1600/037.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" gda="true" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjm6Q9gw3hSJjcu-XcpI5nXim8FFtPQIISDsn_lLuf4cF1xYJ9Kc9m-X71v78XI_fgLXZycePUJ3Ymw_Xcsm1aplAjtb1AiOKvFQsU_0vV3iqlEwkszJ-AtT0RHe1gABJLLnnBHSpa-F1zz/s320/037.JPG" width="320" /></a></div><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt;"> Triển lãm ảnh của các nghệ sỹ nhiếp ảnh Quảng Ninh </div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEghAm7zcLRQ469Z10ii-2mGfkdR4UWGfIJyfsFCvkte8MhyAw05EMzloxF5A5sfNoshyphenhyphenvtbIpGU_kl4JQGzDFklmbjG-c1Z7_HF50SD2xKcfae6jmtiBTpvek_UP_sNb1ECRTvuyl-1e7xh/s1600/039.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" gda="true" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEghAm7zcLRQ469Z10ii-2mGfkdR4UWGfIJyfsFCvkte8MhyAw05EMzloxF5A5sfNoshyphenhyphenvtbIpGU_kl4JQGzDFklmbjG-c1Z7_HF50SD2xKcfae6jmtiBTpvek_UP_sNb1ECRTvuyl-1e7xh/s320/039.JPG" width="320" /></a></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: center;">Chúc mừng nhà văn Lê Toán nhận huân chương Lao động hạng 3<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi5NUO31p5ZZlh7GP7tQ6Jcs0zyoDM-kQmr8fDtcXKUilmd7zmZu4ZNUZL7aDZLMqvs8ky4B2Y89vFZT39ZAgNwChmvQHjwJDeAmFyAJrYlg85lrGTfbZQxrr-QpTljOUjgV4Nsve2uCVvi/s1600/038.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" gda="true" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi5NUO31p5ZZlh7GP7tQ6Jcs0zyoDM-kQmr8fDtcXKUilmd7zmZu4ZNUZL7aDZLMqvs8ky4B2Y89vFZT39ZAgNwChmvQHjwJDeAmFyAJrYlg85lrGTfbZQxrr-QpTljOUjgV4Nsve2uCVvi/s320/038.JPG" width="320" /></a></div></div>BẾN KHÔNG CHỒNGhttp://www.blogger.com/profile/16024029666959229010noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-5339852522807031516.post-83924846807470002382012-01-18T22:26:00.005+07:002012-01-22T22:32:28.581+07:00Mùa xuân đến thăm Giai Tử<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><strong><span style="font-family: Times New Roman;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Vào chiều cuối năm rét ngọt, tôi bắt Tắc xi đến đón anh Nguyễn Thế Hùng chi hội văn học nghệ thuật TP Uông Bí tới thăm nhà Giai Tử</span>,</span> trao quà tết của chi hội nhà văn Việt Nam tại Quảng Ninh, và trao ẩn phẩm, tiền nhuận bút cho tác giả Giai Tử. Lần đầu tiên cách đây hai năm tôi đến thăm, Giai Tử vẫn còn ở gian nhà nhỏ mà tôi gọi vui là “Lều văn” - tài sản của Giai Tử chỉ có chiếc ty vi nhỏ và chiếc đài cũ kỹ, đến nay tác giả đã có căn nhà Tình Nghĩa, hội phụ nữ thành phố Uông Bí xây tặng, trong nhà đã có bộ bàn ghế, máy vi tính nối mạng để Giai Tử cập nhật tin tức và sáng tác. <span style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EN-US;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Tôi xúc động khi xem phim phóng sự của Hải Yến nói về Giai Tử. Phim được giải bạc liên hoàn phim toàn quốc năm nay. Giai Tử là tác giả của những truyện ngắn: Quả Đêm, Dự Mưu… ghi dấu ấn trong lòng bạn đọc vài năm gần đây. Giai tử có một hoàn cảnh đặc biệt, anh bị tai nạn gẫy hai chân quanh năm suốt tháng phải ngồi xe lăn.</span> </span>Đầu xuân, tôi và bạn văn, cùng độc giả xa gần chúc Giai Tử có nhiều niềm vui trong cuộc sống và trong sáng tác mới.</strong></span></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br />
</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj1Mn3gan-11Onli2UYibXXTy_5SRaWvqp3HeNr4AOTrhi_gHRZ_nOacgnJ_qvgP1vfhJ3TiYiU_X8O0HkS4yxvU_Y-sE5oyyWFIlhi0t3e7knP2lPFYLwy_TyIWzdMQ0oLtZzqD3bazplm/s1600/DSC00274.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nfa="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj1Mn3gan-11Onli2UYibXXTy_5SRaWvqp3HeNr4AOTrhi_gHRZ_nOacgnJ_qvgP1vfhJ3TiYiU_X8O0HkS4yxvU_Y-sE5oyyWFIlhi0t3e7knP2lPFYLwy_TyIWzdMQ0oLtZzqD3bazplm/s320/DSC00274.JPG" width="320" /></a></div><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><strong> <span style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EN-US;">Giai Tử đã có máy vi tính nối mạng, và sáng tác trên máy vi tính.</span></strong></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhvbwWcpcPPyR-NvT_3n6PeYZUDCrMwHhHvv23JVkWbzxPAoMKC7IpQLWvrSek54YPOSuRQQ1rXbq40AaMYIwps68Bl1kEAajb2kXdXyhAfSd36EBuEQ5DiCdBtDyYuQNYjh1EnqjbvrI4Y/s1600/DSC00272.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nfa="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhvbwWcpcPPyR-NvT_3n6PeYZUDCrMwHhHvv23JVkWbzxPAoMKC7IpQLWvrSek54YPOSuRQQ1rXbq40AaMYIwps68Bl1kEAajb2kXdXyhAfSd36EBuEQ5DiCdBtDyYuQNYjh1EnqjbvrI4Y/s320/DSC00272.JPG" width="320" /></a></div><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><strong>Nhà văn Dương Hướng trao ấn phẩm Tập Tuyển chọn truyện ngắn QN và tiền nhuận bút cho Giai tử</strong></span></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt;"><br />
</div><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br />
</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhITqM7dN1WnLZYWcaKRmU5x9c1YEyMBLlmYC1bJBT0AATO058lM0S9XktrYn3kWyr7P5wHdbu73BvuBrSOCRUqs23bMLd2VwiXNiqLuzLb0WDt4pvH1q-65Iao-M9Rcsu0oXmLnVOcmbMz/s1600/DSC00271.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nfa="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhITqM7dN1WnLZYWcaKRmU5x9c1YEyMBLlmYC1bJBT0AATO058lM0S9XktrYn3kWyr7P5wHdbu73BvuBrSOCRUqs23bMLd2VwiXNiqLuzLb0WDt4pvH1q-65Iao-M9Rcsu0oXmLnVOcmbMz/s320/DSC00271.JPG" width="320" /></a></div><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><strong>Nhà văn Dương Hướng trao quà tết cho Giai Tử</strong></span></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhT1g7Utw-i_vl9KSuqZsbnrSBDY5Ky2vj1ec1YQ3Yp7BPtye1uCZCjmUY6UG5xLFeVb5cFzIGPihXwsC85aKyOQ5v8MZlXGVgXLlPEUYDTO4NPe5JfO1h1sb_AstvPit-bjkgq9eSh8EAB/s1600/DSC00275.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nfa="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhT1g7Utw-i_vl9KSuqZsbnrSBDY5Ky2vj1ec1YQ3Yp7BPtye1uCZCjmUY6UG5xLFeVb5cFzIGPihXwsC85aKyOQ5v8MZlXGVgXLlPEUYDTO4NPe5JfO1h1sb_AstvPit-bjkgq9eSh8EAB/s320/DSC00275.JPG" width="320" /></a></div><br />
<br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><strong>Ngôi nhà cũ của hai mẹ con Giai Tử</strong></span></div><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br />
</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">\<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi_ME3DDQQ7GTR1yS9tYfq2BOtRSz8cEoiqsCNj1BsP-g3T3hgwaopaWbfnLac3ZUcO0bcWfcIj5iDaTcQTr5yDJX7u7g52QV1aETjxwUljsVXiouHhYgPn4dUPkHxwo3HL8i0pFPnVzJvB/s1600/DSC00277.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" nfa="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi_ME3DDQQ7GTR1yS9tYfq2BOtRSz8cEoiqsCNj1BsP-g3T3hgwaopaWbfnLac3ZUcO0bcWfcIj5iDaTcQTr5yDJX7u7g52QV1aETjxwUljsVXiouHhYgPn4dUPkHxwo3HL8i0pFPnVzJvB/s320/DSC00277.JPG" width="320" /></a></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><strong><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ngôi nhà mới Hội phụ nữ TP Uông Bí tặng cho gia đình Giai Tử</strong></span></div>BẾN KHÔNG CHỒNGhttp://www.blogger.com/profile/16024029666959229010noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-5339852522807031516.post-28396931053170272802012-01-14T21:14:00.001+07:002012-01-14T21:14:58.297+07:00Chi hội nhà văn Việt Nam tại Quảng Ninh<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt;"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">Ngày 13/1/2012 chi hội nhà văn Việt Nam tại Quảng Ninh đã tổ chức tổng kết công tác năm 2011- Ra mắt tập thơ chon lọc của các nhà văn hội viên của chi hội- chào mừng ngày thơ quốc tế lần thứ nhất tại Quảng Ninh- Nhà văn Lê Toán (hội viên mới) ra mắt chi hội. 11h mở tiệc tất niên tại nhà hàng<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Xóm Vắng.</span></span></b></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br />
</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br />
</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br />
</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhLZA7gu5mYHNsMBpPKLfly6_0E3fPAlatiFxn3J92ia-Ma6Z1zvIS_SrDFT23qWd_E7vtkKa9fVUxurNAiksf2X_brmQsLyYwn9-joAXLD7C0ERzAkhwZjfFru2k4RAxjDCbhG5zN84n6f/s1600/DSC00264.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" kba="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhLZA7gu5mYHNsMBpPKLfly6_0E3fPAlatiFxn3J92ia-Ma6Z1zvIS_SrDFT23qWd_E7vtkKa9fVUxurNAiksf2X_brmQsLyYwn9-joAXLD7C0ERzAkhwZjfFru2k4RAxjDCbhG5zN84n6f/s320/DSC00264.JPG" width="320" /></a></div><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt;"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-size: 14pt;">Các hội viên chi hội nhà văn Việt Nam tại Quảng Ninh</span></b></div><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi5-MZgsWugCWsD5z_E3AtnUf4xieNY3iB2MC48evNLC1EMlF32-Q5WWoGLVI2PMjQLtpewMBC46o0YY-7KGySUEg6r4jzxXuXFAwu_lk55sBb6deZM19g4-HPcSXs8fMBZobsgHL8LuK_J/s1600/DSC00258.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" kba="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi5-MZgsWugCWsD5z_E3AtnUf4xieNY3iB2MC48evNLC1EMlF32-Q5WWoGLVI2PMjQLtpewMBC46o0YY-7KGySUEg6r4jzxXuXFAwu_lk55sBb6deZM19g4-HPcSXs8fMBZobsgHL8LuK_J/s320/DSC00258.JPG" width="320" /></a></div><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt;"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-size: 14pt;">Nhà văn Dương Hướng tặng hoa nhà văn Lê Toán</span></b></div><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiNhctD_29TgvCJMNjar8FFDZI0iMZs_SVZrX9UvnYR4aWJBWYSjVYMEc6CtiZu3yZ8NcIgMa4BMoOVZmRAlolnpDNJ94-BEi-8UtF7tJBW10GKZ9gaRC5IZgYknGeRvOakurR8RW2sn9fd/s1600/DSC00262.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" kba="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiNhctD_29TgvCJMNjar8FFDZI0iMZs_SVZrX9UvnYR4aWJBWYSjVYMEc6CtiZu3yZ8NcIgMa4BMoOVZmRAlolnpDNJ94-BEi-8UtF7tJBW10GKZ9gaRC5IZgYknGeRvOakurR8RW2sn9fd/s320/DSC00262.JPG" width="320" /></a></div><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt;"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-size: 14pt;">Nhà Thơ Mai phương tặng hoa nhà thơ Trần Tâm</span></b></div><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhIoeFYkFl7Maql6YWxIe3mklIFR62DgupN_0-NMUbs-IZ3SeM69Tey7PAEhna8pgwbM0ODqdLnYV_dy0tjYWOAHwf6Pfu6RymhqL1rC3eJB2dNw_Hz67CuzHBaAPmadrBjtE6H3NqDvZRu/s1600/DSC00259.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" kba="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhIoeFYkFl7Maql6YWxIe3mklIFR62DgupN_0-NMUbs-IZ3SeM69Tey7PAEhna8pgwbM0ODqdLnYV_dy0tjYWOAHwf6Pfu6RymhqL1rC3eJB2dNw_Hz67CuzHBaAPmadrBjtE6H3NqDvZRu/s320/DSC00259.JPG" width="320" /></a></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt;"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-size: 14pt;">Nhà văn Vũ Thảo Ngọc cài huy hiệu nhà văn cho nhà văn Lê Toán</span></b></div>BẾN KHÔNG CHỒNGhttp://www.blogger.com/profile/16024029666959229010noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5339852522807031516.post-84008805328403087172011-11-25T22:20:00.006+07:002011-11-28T15:16:34.335+07:00THÔNG BÁO TUYỂN CHỌN TRUYỆN NGẮN HAY<div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"></span></span><br />
<div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana; font-size: 14pt;">Nhà văn Dương Hướng và nhà báo Ngô Mai Phong đang tiến hành tuyển chọn những truyện ngắn hay của các tác giả trẻ trong cả nước (ở độ tuổi sinh 1975 đến 1995). Nội dung của tác phẩm được tuyển chọn phản ánh mọi mặt đời sống xã hội Việt <country-region w:st="on"><place w:st="on">Nam</place></country-region> đương đại. Chúng tôi thực hiện việc</span><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Times New Roman;"> </span></span><span style="font-family: Verdana; font-size: 14pt;">này với mục đích chọn được ở các bạn trẻ những tác phẩm hay một cách vô tư theo góc nhìn riêng của mình chỉ với tiêu chí duy nhất là hay. Những tác phẩm được tuyển chọn, tác giả được trả nhuận bút xứng đáng và một ấn phẩm trong đó có tác phẩm của bạn. Bạn hãy viết cảm nghĩ</span><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Times New Roman;"> </span></span><span style="font-family: Verdana; font-size: 14pt;">về sự nghiệp sáng tác của bạn (không quá 60 từ) gửi kèm theo ảnh chân dung của bạn khổ 4x6. Mối bạn có thể gửi từ 1-3 tác phẩm để chọn lấy 1 tác phẩm hay nhất. Tác phẩm xin gửi theo địa chỉ Mail: <a href="mailto:duonghuongqn@gmail.com"><span style="color: blue;">duonghuongqn@gmail.com</span></a> hoặc <a href="mailto:thienluong07@gmail.com"><span style="color: blue;">thienluong07@gmail.com</span></a> </span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana; font-size: 14pt;">Thời gian nhận tác phẩm kể từ ngày thông báo 26/11/2011 </span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana; font-size: 14pt;"> Rất mong được sự hưởng ứng của các bạn viết xa gần. </span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: Verdana; font-size: 14pt;"> </span></div></div><div class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span></span></div></div>BẾN KHÔNG CHỒNGhttp://www.blogger.com/profile/16024029666959229010noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5339852522807031516.post-19079745241839113012011-11-21T11:14:00.003+07:002011-11-21T11:19:51.193+07:00Nhà văn Nguyên Ngọc: Chuyện phiếm từ tiểu thuyết đến phóng sự<hr color="#ccccff" noshade="noshade" size="1" /><strong><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="font-size: medium;">Những ngày này muốn tìm gặp nhà văn Nguyên Ngọc rất dễ. Ông gần như “thường trực” ở Đại học Phan Châu Trinh, phố cổ Hội An. Là Chủ tịch Hội đồng quản trị, nhưng ông đích thân tìm chọn nhà báo tham gia đứng lớp ngữ văn-truyền thông cho trường.</span></span></strong><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"></span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif; font-size: medium;"></span><br />
<div><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><strong><span style="font-size: medium;">Khi ông chọn ai, thường thì người ấy chỉ còn cách là “dạ”, dẫu bận mấy cũng khó lòng nói không. </span></strong><strong><span style="font-size: medium;">Tôi đã “dạ” như thế và gặp lại ông sau nhiều năm. Ngồi với ông ở quán bia, hay trong bữa cơm bình dân bờ sông Hoài quãng còn hoang vắng (nơi có món cá-đối-kho-dưa ông thích, đến mức “tên” nhà quán trong danh mục điện thoại của ông là Cá đối!), tôi thường né “đề tài” giáo dục mà chỉ muốn nghe chuyện phiếm văn chương từ cách nhìn và lối bình luận của riêng ông.</span></strong></span><br />
<strong><span style="font-size: medium;"><br type="_moz" /><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"> </span></span></strong><em><span style="font-family: Verdana, sans-serif; font-size: medium;">Nhớ một chuyện đến nay còn mang tính thời sự, tôi hỏi nhà văn Nguyên Ngọc là người đã “bỏ phiếu” cho “Nỗi buồn chiến tranh” của Bảo Ninh đoạt giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam năm 1991? Nhà văn gật đầu:</span></em><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif; font-size: medium;">- Sự thể thế này, hồi ấy tôi làm Trưởng ban Sáng tác của Hội Nhà văn. Ban Sáng tác có nhiệm vụ chuẩn bị và phục vụ cho lãnh đạo Hội làm giải thưởng hằng năm, trong có việc đề nghị các Hội đồng sơ khảo và chung khảo. Trước đó Hội vẫn theo nếp Ban Chấp hành đồng thời là Hội đồng chung khảo. Tôi đánh giá cao tiểu thuyết “Nỗi buồn chiến tranh” của Bảo Ninh nhưng thấy chung khảo là Ban Chấp hành gồm 9 người, thì tác phẩm này rất khó lọt vào giải. </span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif; font-size: medium;">Với tư cách Trưởng ban Sáng tác, tôi đề nghị một danh sách chung khảo khác, với lý lẽ: Khi bầu Ban Chấp hành Hội người ta không bầu những nhà văn giỏi nhất, mà chọn những người có khả năng hơn cả nhằm đảm nhiệm những công việc cụ thể của Hội, như công tác tổ chức, công tác đối ngoại, công tác hội viên... Vậy để làm tốt giải thưởng nên có một Hội đồng chung khảo khác gồm một số thành viên Ban Chấp hành, cùng một số nhà văn có tài năng, có uy tín và công tâm ngoài Ban Chấp hành. Lý lẽ đó thuyết phục được Ban Chấp hành và chúng tôi đã thành lập được một Hội đồng chung khảo gồm 9 người, có cả các nhà văn Vũ Cao, Lê Ngọc Trà, Bùi Hiển… Chính Hội đồng chung khảo ấy đã chọn được ba tiểu thuyết thật đáng giá để trao giải văn xuôi năm 1991:<em> “Nỗi buồn chiến tranh” </em>của Bảo Ninh, <em>“Mảnh đất lắm người nhiều ma” </em>của Nguyễn Khắc Trường và <em>“Bến không chồng”</em> của Dương Hướng. Cho đến nay giải thưởng năm 1991 vẫn được coi là “hay” nhất trong các giải thưởng của Hội Nhà văn Việt Nam. Riêng đối với “Nỗi buồn chiến tranh” tôi dự kiến đạt được 5/9 phiếu là thắng lợi rồi, nhưng khi bỏ phiếu kín thì được đến 7/9.</span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span><br />
<div alt="Nhà văn Nguyên Ngọc" height="329" width="450"><table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0"><tbody>
<tr><td valign="top"><span style="font-family: Verdana, sans-serif; font-size: medium;"><img alt="Nhà văn Nguyên Ngọc" border="0" height="329" src="http://www1.laodong.vn/Images/2011/11/18/ChandungNGUYENNGOC1708x1249jpg-114439" width="450" /></span></td></tr>
<tr><td valign="top"><span style="font-family: Verdana, sans-serif; font-size: medium;">Nhà văn Nguyên Ngọc</span></td></tr>
</tbody></table></div><em><span style="font-family: Verdana, sans-serif; font-size: medium;">20 năm sau chính ông lại “bỏ phiếu” cho “Nỗi buồn chiến tranh” khi tham gia Hội đồng xét tuyển của Giải Sách hay 2011 (www.sachhay.com). Thực lòng, tôi chưa thỏa mãn cách diễn giải của anh Giản Tư Trung, đại diện nhà trao giải: “Dù là tác phẩm hay, đôi khi chúng chỉ nổi lên ở một giai đoạn nhất định. Nếu được trao giải, đây sẽ là cơ hội cho những tác phẩm trong quá khứ được sống lại, được đưa đến bạn đọc và có sức sống với thời gian”. Theo tôi, trao giải không phải là trao cơ hội sống lại cho những tác phẩm hay trong quá khứ. Nhà văn Nguyên Ngọc giải thích thêm về việc này: </span></em><br />
<a name='more'></a><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif; font-size: medium;">- Tôi nghĩ ý kiến của anh Giản Tư Trung cũng không hẳn là sai. Giải thưởng Sách hay vừa rồi trao cho 7 thể loại sách khác nhau, trong 7 thể loại ấy có những cuốn sách rất có giá trị được in từ sau năm 1975, vì những lý do nào đó đã bị lãng quên. Giải thưởng lần này quả cũng có mục đích đánh thức lại sự quan tâm của người đọc đối với những cuốn sách đó. Riêng đối với <em>“Nỗi buồn chiến tranh”</em> thì thậm chí tình hình hầu như ngược lại. Sau khi ra đời và được tôn vinh trong một giải thưởng thật “hay”, nó đã phải trải qua khá nhiều trầm luân, bị phê phán gay gắt, bị quy tội chống chiến tranh chính nghĩa của dân tộc. </span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif; font-size: medium;">Đáng buồn và đáng buồn cười là ngay cả một số người ở trong Hội đồng chung khảo đã bỏ phiếu trao giải cho nó cũng không chịu nổi áp lực ấy, đã quay lại lên án nó. Còn <em>“Nỗi buồn chiến tranh”</em> thì bất chấp tất cả, nó đã đi qua cái mớ sự đời ấy, chưa bao giờ bị quên đi trong đời sống văn học và xã hội, ngày càng tự khẳng định giá trị của mình, thản nhiên và đàng hoàng. Trao giải thưởng cho nó lần này ở Giải Sách hay, chúng tôi chỉ làm công việc “tổng kết” sự khẳng định công bằng của xã hội qua mọi trầm luân sau 20 năm.</span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span><br />
<em><span style="font-family: Verdana, sans-serif; font-size: medium;">Nhắc đến sự kiện “Nỗi buồn chiến tranh” cũng vừa đoạt giải Nikkei Asia Prize năm 2011 (Nhật Bản), tôi hỏi nhà văn Nguyên Ngọc, vậy có phải văn học VN có một “khoảng trống” trong vòng 20 năm qua?</span></em><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif; font-size: medium;">- Tôi nghĩ không nên nói rằng Nikkei Asia Prize và Sách hay trao giải cho <em>“Nỗi buồn chiến tranh”</em> chứng tỏ có khoảng trống trong văn học Việt Nam 20 năm qua. Đối với Sách hay, điều lệ giải cho phần văn học lần này quy định chỉ trao cho tiểu thuyết, và về tiểu thuyết trong nước thì ban chấm giải thấy chưa có cuốn nào vượt được tác phẩm của Bảo Ninh. Như vậy không có nghĩa là sau <em>“Nỗi buồn chiến tranh”</em>, văn học Việt Nam bỗng rơi vào khoảng trống mênh mông! Vẫn có xuất hiện tác phẩm mới chứ, và rất đáng kể... Còn việc Nikkei Asia Prize tôn vinh <em>“Nỗi buồn chiến tranh”</em> thì chỉ chứng tỏ tác phẩm này không còn là giá trị riêng của Việt Nam nữa.</span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span><br />
<em><span style="font-family: Verdana, sans-serif; font-size: medium;">Thư về giải thưởng Sách hay, nhà văn Bảo Ninh viết đại ý “Nỗi buồn chiến tranh” là sản phẩm của thời đại Đổi mới. Tôi nói Đổi mới cũng đã làm sống lại thể phóng sự, góp phần làm mới diện mạo của báo chí VN, và hỏi nhà văn Nguyên Ngọc có phải phóng sự đã góp phần làm nên thời “hoàng kim” báo Văn Nghệ?</span></em><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif; font-size: medium;">- Ở đây có hai chuyện. Một là vai trò của phóng sự trong đổi mới văn học những năm 80 và 90 thế kỷ trước. Chúng ta biết trước 1945 từng có một thời kỳ huy hoàng của thể loại phóng sự, với Vũ Trọng Phụng, Trọng Lang, Tam Lang... Đến kháng chiến chống Pháp, rồi chống Mỹ, phóng sự bỗng vắng hẳn, thay vào đó là bút ký và tùy bút. Có lẽ cũng dễ hiểu, văn học bấy giờ phải tập trung ghi vội chiến công của chiến sĩ, đồng bào, và cổ vũ cuộc chiến đấu. Phóng sự vốn là một thể văn “soi mói” không còn thích hợp… </span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif; font-size: medium;">Sau 1975, bỗng có khoảng mươi năm văn học ta hầu như mất hẳn độc giả, người đọc quay lưng lại với văn học trong nước, mà đi đọc văn học nước ngoài và văn học xưa... Vì sao? Vì cuộc sống hòa bình hóa ra lại nhiêu khê, phức tạp hơn trong chiến tranh nhiều, bao nhiêu câu hỏi rắc rối mới và không ngờ đặt ra hàng ngày với con người. Mà văn học thì vẫn còn trôi theo quán tính cũ của một kiểu anh hùng ca kéo dài… Các nhà văn có biết điều đó không? Có chứ. Bởi vì chính họ cũng đang bị dày vò vì những câu hỏi mới hằng ngày đó. Song trong văn học vẫn vậy, khó nhất là tìm ra được ngôn ngữ nghệ thuật mới để nói hiện thực mới. </span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif; font-size: medium;">Nhà văn, nhà phê bình văn học Pháp Roland Barthes nói rằng các từ có một trí nhớ ngoan cố và dai dẳng, mãi không chịu rứt ra khỏi âm vang cũ quen thuộc của nó, là âm vang của hiện thực cũ. Cần tìm ra cho kỳ được âm vang mới của từ. Tìm bằng cách nào đây? Làm thế nào để thoát ra được ngôn ngữ cổ vũ ngợi ca đã thành quán tính của văn học thời chiến? Tôi cho rằng trong hoàn cảnh đó báo Văn Nghệ đã làm được một công việc có tính mở đường. Nó đã khôi phục lại thể phóng sự, là một thể loại nằm giữa văn học và báo chí, có cái sâu của văn học, lại có cái sắc và kịp, nóng hổi của báo chí, giàu khả năng làm những mũi khoan nhọn quyết liệt khoan sâu, soi mói không thương tiếc vào những thực tế xã hội ngổn ngang, phức tạp, nheo nhóc, xới lên những tầng sâu của những vấn đề xã hội mà bút ký hay tùy bút khó tiếp cận đến được. Chúng ta nhớ những phóng sự trên báo Văn Nghệ từng chấn động xã hội thời bấy giờ: <em>“Lời khai của bị can”</em>, <em>“Người đàn bà quỳ”</em>, đặc biệt <em>“Cái đêm hôm ấy đêm gì”</em>…</span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif; font-size: medium;">Phóng sự được khôi phục đã phá tung một cửa mở để hiện thực mới ngồn ngộn ùa tràn vào văn học, kéo độc giả lập tức quay lại với văn học, bởi vì văn học đã nói trực tiếp đến những câu hỏi nóng hổi hàng ngày của họ. Rồi đến một lúc, phóng sự cũng không còn đủ nữa, tiểu thuyết liền xông lên đảm nhận vai trò nối tiếp; nhưng là một kiểu tiểu thuyết rất khác trước, có thể gọi là “tiểu thuyết phóng sự”, quả là những phóng sự kéo dài, đầy chất tả thực và chính luận xã hội. Có thể coi <em>“Cù lao Chàm”</em> của Nguyễn Mạnh Tuấn là mở đầu và <em>“Mảnh đất lắm người nhiều ma”</em> của Nguyễn Khắc Trường là kết thúc của giai đoạn tiểu thuyết đặc biệt này… Nhưng văn học “kể lể” hiện thực rồi cũng đến hồi không còn thỏa mãn được người đọc. Bởi chức năng của văn học nói cho đúng không phải là để mà kể lể, dầu có kể lể thật hay. Người đọc chờ đợi ở văn học, từ cuộc sống ngồn ngộn, chưng cất cho người ta những gì sâu xa hơn về lẽ nhân sinh. </span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif; font-size: medium;">Chính lúc này truyện ngắn lại nổi lên. Cũng là một dạng truyện ngắn rất đặc biệt, khác hắn kiểu truyện ngắn đẹp như thơ hồi những năm 1960, hay truyện ngắn “anh hùng ca” thời chống Mỹ. Truyện ngắn bây giờ cực kỳ cô đặc, chỉ mươi trang, thậm chí có khi chỉ vài trang thôi mà cầm trên tay thấy dung lượng nặng. Chẳng hạn hãy nhớ lại truyện ngắn <em>“Bước qua lời nguyền”</em> của Tạ Duy Anh hay <em>“Khách thương hồ”</em> của Hào Vũ… Tôi muốn nói rằng văn học đi đến được thời kỳ truyện ngắn đặc sắc này chính là nhờ công lớn của phóng sự và tiểu thuyết phóng sự nói trên đã tận tụy làm công việc tích lũy hiện thực mới cho nó…</span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif; font-size: medium;">Hai là nên hiểu <em>“Nỗi buồn chiến tranh”</em> trong bối cảnh văn học và xã hội đó. Tiến trình văn học như vừa nói chính là tiến trình đổi mới trong văn học, phản ánh tiến trình đổi mới của xã hội, hoặc nói cách khác, tiến trình dân chủ hóa của xã hội. Không chỉ phản ánh, nó còn dắt dẫn quá trình đó. Và ở đây, theo tôi có thể nhận ra điều thú vị này: thoạt đầu văn học đổi mới bằng cách bám vào hiện thực xã hội, tiếp nhận hơi thở nóng hổi của xã hội để tạo sinh khí mới cho mình, nhưng rồi nó lại phải biết “tách ra” khỏi cái hiện thực cụ thể đó để chắt lọc ra tinh túy từ đấy, đặng trở lại làm đúng cái mà chỉ có văn học mới làm được</span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif; font-size: medium;">Đến Bảo Ninh ta không còn thấy chuyện “đấu tranh chống tiêu cực, cho tích cực xã hội” (vốn cần thiết trước đó để văn học lấy lại sinh khí từ đời sống) nữa. Dấu vết báo chí đã mất. Anh đã vón lấy cái tinh túy nhất của quá trình xã hội đó, mà anh gọi là “sự khai sáng và thức tỉnh trong Đổi mới”, “tinh thần nhân văn tự do”, để có thể viết được một cuốn sách về chiến tranh đầu tiên trong văn học ta không phải từ số phận của cộng đồng dân tộc nữa, mà là từ số phận của một con người, một cá nhân đối mặt với chiến tranh, cuộc tìm tòi vô cùng căng thẳng lẽ sống làm người của một con người trong điều kiện cực đoan nhất của thách thức sống, là chiến tranh. </span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif; font-size: medium;">Trong cuốn tiểu thuyết này có một câu rất lạ: <em>“Nỗi buồn được sống sót”</em>. Không phải niềm vui, mà là nỗi buồn được sống sót! Sau một cuộc tàn sát khủng khiếp (mà lại rất đẹp vì ý nghĩa giải phóng dân tộc cao quý của nó) sự sống còn, và cần sống như thế nào của kẻ “mang nỗi buồn nặng trĩu của sống còn” bỗng trở nên khó khăn hơn rất nhiều. Đầy giằng xé. Ngôn ngữ nghệ thuật trong <em>“Nỗi buồn chiến tranh”</em> luôn nước đôi, hầu như mỗi câu vừa được viết ra đã lập tức tự tranh cãi lại với chính nó. Bảo Ninh viết: <em>“Cuộc chiến tranh vừa được ghi nhớ vĩnh hằng, vừa bị quên lãng từng ngày”; “Tương lai của tôi (nhân vật chính Kiên) đã nằm lại ở phía sau xa kia rồi trong những cánh đồng nguyên thủy của chiến tranh”</em>… Vậy đó, một cuốn sách viết về chiến tranh Việt Nam, và mang tầm nhân loại. Thậm chí, nói cho đúng, cũng không hoàn toàn là viết về chiến tranh. Mà là về nỗi khó nhọc của kiếp làm người, trong cái thế giới vừa tuyệt đẹp vừa đau đớn này. Nikkei Asia Prize đã nhận ra điều ấy...</span><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br />
</span><br />
<em><span style="font-family: Verdana, sans-serif; font-size: medium;">Và vậy đó, nhà văn Nguyên Ngọc và tôi, hai thế hệ cầm bút, ngồi bên sông Hoài triệu triệu năm chảy hoài ra biển để chuyện phiếm về 20 năm văn chương Việt.</span></em><br />
<br />
<span style="font-size: medium;"><strong>Vĩnh Quyền</strong> <em>thực hiện</em></span><br />
<br />
<em><span style="font-size: medium;">Nguồn: Lao động</span></em></div><br />
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"></span>BẾN KHÔNG CHỒNGhttp://www.blogger.com/profile/16024029666959229010noreply@blogger.com2